چرا قانون‌شکنی برای تردد از خطوط سامانه‌های اتوبوس‌رانی تندرو ادامه دارد؟

«خطوط ویژه» به نام «مردم» به کام...
طبق قوانین و مقررات، خطوط ویژه بی.آر.تی برای تردد اتوبوس ها در نظر گرفته شده و خودروهای امدادی نیز فقط در زمان بحران و حوادث می‌توانند با شرایط خاصی از این خطوط تردد کنند.
ترافیک پدیده ای نیست که هیچ کدام از شهروندان عادی با آن غریبه باشند، بار‌ها شده که در ترافیک‌های سنگین گرفتار شده و ساعت‌ها دیر به لحظات مهمی از زندگی خود رسیدند، موقعیت‌های مهمی را از دست دادند؛ این ترافیک بخشی ناگریز از زندگی همه شهروندان به خصوص ساکنان کلانشهر‌ها شده است.
به گزارش ایسنا، اما در این میان برخی از رسیدن‌ها حیاتی است،‌ آن هم رسیدن نیروهای امدادی به محل وقوع حادثه‌ها یا رسیدگی به مصدومان و بیماران‌، این گذر زمان آنقدر مهم است که می‌تواند خانواده‌ای را سیاه‌پوش یا سفیدبخت کند، می‌تواند کودکی را بدون خانواده و مادر و پدری را در غم از دست دادن فرزند پیر کند و همه این‌ها فقط و فقط وابسته به چند ثانیه دیرتر رسیدن است. بنابراین در مواقع ضروری و حین بحران خودرو‌های امدادی و انتظامی هم از خطوط بی.آر.تی که به عنوان محل تردد اتوبوس شناخته می‌شود استفاده می‌کنند تا با سرعت به موارد اورژانسی رسیدگی شود.


خطوط ویژه یا سامانه تندرو در دهه ۸۰ و در دوره شهرداری محمدباقر قالیباف، رییس فعلی مجلس، با هدف تسریع و تسهیل تردد شهروندان با نسل جدیدی از اتوبوس‌ها در تهران دایر شد.
بنا به قوانین و به گفته معاون عملیات پلیس راهور ناجا، اتوبوس‌های بی‌آر تی، خودروهای تعمیراتی وابسته به این شرکت، خودروهای ماموریتی سازمان آتش‌نشانی که مجهز به وسایل امدادی و اطفای حریق بوده و در حال انجام ماموریت هستند و خودروهای فوریت‌های پزشکی می‌توانند از خط ویژه استفاده کنند. وسایل نقلیه انتظامی و راهور دارای علائم سمعی و بصری غالبا در ماموریت یا در حال اسکورت هستند نیز می‌توانند از خط ویژه استفاده کنند و علاوه بر این موارد خودروهای تشریفات وزارت امورخارجه و ریاست جمهوری در زمان حضور خودروی پیشرو راهور نیز می‌توانند از خط ویژه استفاده کنند. همچنین خودروهای دیپلمات‌های کشورهای خارجی مقیم در ایران با نصب پرچم کشورشان می‌توانند از خط ویژه عبور کنند اما سایر خودروهای متعلق به سفارتخانه‌ها نمی‌توانند از خط ویژه عبور کنند.
اما آنچه به‌ عنوان یکی از معضلات در سامانه اتوبوس تندرو در ایران دیده شده، علاوه بر جولان موتورسوارها، تردد انواع خودروهای شخصی شیشه دودی با چراغ و بدون چراغ گردان در خطوط ویژه است و از نوع رانندگی افراد پشت فرمان هم مشخص است که آنها برای فرار از ترافیک است که از خطوط ویژه تردد می‌کنند. متاسفانه برخی مسئولان به‌جای حل مشکل ترافیک تهران در مقابل چشمان مردم منتظر و کلافه در پشت ترافیک، چاره خود برای دور زدن ترافیک، تردد در خطوط ویژه می‌دانند و تاسف‌آورتر آنکه آن را سهم خود می‌دانند و گاه مقاومت در برابر آن را هم برنمی‌تابند که متاسفانه موضوع حادثه برخورد نماینده مجلس به صورت مامور قانون نمونه آن بود.
فارغ از این حادثه تاسف‌بار که که انتظار می‌رود با خاطی در هر سمت و جایگاهی، به جد برخورد شود تبعات تردد غیرمجاز در خطوط ویژه گاه به قیمت جان انسان‌ها تمام می‌شود. حادثه خبر نمی‌کند و در طول یک روز گزارش های بسیاری با لزوم رسیدگی سریع به آتش‌نشانی، اورژانس، پلیس و هلال احمر اعلام می‌شود که در محدوده ترافیک سنگین شهری واقع شده است، طبیعتا در چنین شرایطی خودرو‌های امدادی و انتظامی باید برای سریع رسیدن به مکان مورد نظر از خطوط بی.آر.تی و ویژه استفاده کنند و هر گونه ایجاد اختلال در این مسیر ها به معنی به خطر انداختن جان آدم‌هاست. همین موضوع نشان می‌دهند که خطوط ویژه محل سهم خواهی نیست و باید تبصره‌های سختگیرانه‌تری برای تردد خودرو‌های غیرامدادی از خطوط بی.‌آر.تی وجود داشته باشد و این ترددها قانونمندتر و سخت‌تر شود.
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، در این‌باره گفت: حمل و نقل عمومی جزو اولویت‌های خدمات شهرداری است و برای رفاه در حمل و نقل استفاده می‌شود. در کنار خدمات حمل و نقل شهری از خطوط بی.آر.تی برای اقدامات اورژانسی و ویژه مثل خودرو‌های آتش‌نشانی نیز استفاده می‌شود که در شرایط ماموریت می‌توانند از آن استفاده کنند و در این میان تاکید ویژه مدیر عامل سازمان آتش‌نشانی تهران هم این است که به هیچ عنوان در شرایط غیر‌مامویت نباید وارد خط ویژه شد و حتی در مواردی قسمت بازرسی اداره افرادی را هم به همین دلیل توبیخ کرده است. البته خودروهای عملیاتی سازمان آتش‌نشانی فقط ماشین سنگین نیست و در بسیاری موارد خودرو‌های سواری کوچک هم هست که کار عملیاتی نمی‌کند اما مدیر عملیات است که باید به عنوان فرمانده ارشد به سرعت در محل حاضر شوند.
ملکی در ادامه اما به بیان مشکلات تردد در خطوط ویژه پرداخت و گفت: بعضا می‌بینیم که خطوط ویژه اقتدار خود را از دست داده و محلی برای تردد موتورسواران و خودروهایی است که ظاهر امدادی هم ندارند. البته قطعا نیروی انتظامی در این باره می‌داند که آیا هر خودرو ای که LED یا چراغ گردان دارد می‌تواند از خطوط بی.آر.تی تردد کند یا خیر؟ اما واقعیت این است که تردد هر خودروی غیر امدادی و غیرمجاز در خطوط ویژه می‌تواند ترافیک ایجاد کند، برخی از این خودرو ها حتی عجله دارند و زمانی که پشت یک اتوبوس گرفتار می‌شوند می‌خواهند در خطوط بی.آر.تی از اتوبوس سبقت بگیرند.
وی ادامه داد: ثانیه‌ها در حوادث اهمیت ویژه‌ای دارد و اشخاص را نمی‌شناسد چرا که جان آدم‌ها در خطر است. بارها پیش آمده که در خود خط ویژه تصادف رخ داده است، در آن زمان خط قفل شده و دیگر امکان تردد در آن فراهم نیست، حالا اگر دو آمبولانس یا خودرو آتش‌نشانی هم در خط حضور داشته باشند دیگر راه پس و پیش ندارند.
ملکی تاکید کرد: در زمان حادثه محلی که برای تردد خودرو‌های حمل و نقل عمومی و نیرو‌های امدادی در بحران است نباید مسدود شود، گاهی به همین خاطر در خط ویژه هم ترافیک می‌شود، اگر قرار باشد پشت یکسری خودرو و ماشین گرفتار شویم خب چه فرقی به حال نیرو های امدادی دارد؟‌
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران گفت: اگر مجوزی بابت ترددها در خطوط ویژه صادر می‌شود باید سختگیرانه‌تر باشد و برای کارهای غیرضروری و اورژانسی مجوزی اختصاص نداد. اگر در هر شرایطی افراد بتوانند از خطوط ویژه هم تردد کنند دیگر فرقی با سایر محور‌ها نخواهد داشت.
مهدی ولی‌پور، رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر، نیز درباره نحوه و شرایط تردد خودرو‌های هلال احمر در خطوط بی.آر.تی و خطوط ویژه گفت: آمبولانس‌ها و خودرو‌های امدادی ما در شرایط اضطراری می‌توانند از خطوط بی.آر.تی تردد کنند.
رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر اظهار کرد: اگر بخواهیم با شرایط مطلوب پیش برویم هم داخل محدوده‌های شهری و هم غیر شهری داخل اتوبان‌ها معابری خاص تردد خودرو‌های امدادی و انتظامی باید پیش‌بینی شود، حالا از آن جایی که تهران و شاید به جز چند منطقه آزاد در این زمینه زیر‌ساخت مناسبی ندارد و تنها مکانی که برای تردد خودرو‌های امدادی و انتظامی باقی می‌ماند همین خطوط بی.آر.تی و خطوط ویژه بزرگراهی است. اگر ترددی به جز موارد اضطراری در این محور‌ها صورت گیرد قاعدتا دچار مشکلاتی می‌شویم پس لازم است و از ضوابط سخت‌گیرانه خاصی برخوردار باشد، اگر به غیر از این باشد دچار مشکلاتی مثل ترافیک می‌شویم. در این شرایط امکان حضور به موقع نه تنها برای ما بلکه برای سایر دستگاه‌های امدادی هم فراهم نخواهد بود. تا جایی که اطلاع دارم در تمام کشور‌ها از این خطوط تنها برای تردد خودرو‌های امدادی و انتظامی و در موارد ضروری استفاده می‌شود.