روزنامه ابتکار
1399/11/21
اعلام کاندیداهای سیمرغ بازیگری جشنواره 39 با انتقادات فراوانی روبهرو شد سیمرغ حاشیه در دستان داوران فجر
گروه فرهنگ و هنر – گرچه حاشیه عضو جداناشندنی جشنواره فیلم فجر است اما انگار جشنواره امسال در لیگ دیگری در این خصوص نقشآفرینی کرد. سی و نهمین جشنواره فیلم فجر از اول تا آخرش پر حاشیه بود؛ از ترکیب هیات داوران گرفته تا اعلام نامزدهای بخشهای گوناگون. در حالی که بسیاری از منتقدان و اهالی سینما که فرصت دیدن فیلمها را داشتند از بازی برخی بازیگران تعریف میکردند و آنها را بختی برای دریافت سیمرغ میدانستند حالا پس از اعلام نامزدهای نهایی، اثری از این افراد را در لیست مطرح شده نمیبینند. همین موضوع باعث انتقاداتی به هیات داوران شده است.جشنواره فیلم فجر، هر سال پر است از حاشیه. اصلا شاید غیر از دیدن فیلمهای تازه، حواشی این رویداد یکی دیگر از دلایل جذاب شدن و دنبال کردن آن باشد. اما گاهی این حواشی چنان افزایش پیدا میکند که اصل را هم به حاشیه میبرد.
سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر حتی از چندین ماه پیش از برگزاریاش اسیر حاشیه بود. از همان زمانی که به دلیل شیوع کرونا، برگزاری آن در هالهای از ابهام بود تا زمانی که اسامی هیات داوران اعلام شد. مصطفی کیایی، نیما جاویدی، محمد احسانی مرتضیپور صمدی، سیدجمال ساداتیان و ساره بیات به قضاوت درباره این ۵۹ فیلم پرداختند؛ ترکیبی تقریباً جوان که پیش از این آثار هر کدام از آنها موفقیتهای داخلی و بینالمللی را در کارنامه خود داشتهاند. گرچه در هیات داوران امسال مانند سالهای پیشین چندان اسامی وزنههای سنگینی به حساب نمیآیند اما حضور محمد احسانی و سارهبیات در این ترکیب بسیار عجیب بود. محمد احسانی پیش از این مدیر شبکه نسیم بوده، یک بار حضور در شورای پروانه نمایش را تجربه کرده، یک بار در مقام معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی فعالیت داشته و… احتمالاً همین سمتها و نزدیکی نگاه او به نگاه رسمی حاکم بر وزارت ارشاد است که دبیران دورههای مختلف را بر آن داشته تا از او در این ترکیبها استفاده کنند، دردسرهای احتمالی را به حداقل برسانند و بازهم به همین دلیل احتمالاً در سال بعد و سالهای بعدتر باز هم باید نام محمد احسانی و چهرههای مشابه او را در میان این هیاتها ببینیم.
ساره بیات دیگر چهرهای است که حضورش در ترکیب داوران فجر واکنشهایی را به همراه داشت. او کارنامه پرباری در سینما ندارد و در سالهای اخیر بیشتر بهواسطه حضور در سریالهای خانگی از سوی مخاطبان شناخته شده است. جدیترین حضور او در آثار سینمایی به «جدایی نادر از سیمین» در سال ۸۹ باز میگردد که اتفاقاً جوایزی هم برای ساره بیات به همراه داشت، مهمترینش هم کسب خرس نقرهای از شصت و یکمین دوره جشنواره فیلم برلین بود که این رویداد ترجیح داد این جایزه را به گروه بازیگران «جدایی نادر از سیمین» اهدا کند. بعد از این فیلم هرگز حضور درخوری از او در سینمای ایران دیده نشد و شاید به همین دلیل حضور او در ترکیب داوران فجر، انتخابی غیرمنتظره بود.
حالا نتیجه این هیات داوران عجیب مشخص شده است. روز یکشنبه نامزدهای سی و نهمین جشنواره فیلم فجر اعلام شد. بلافاصله بعد از اعلام اسامی، اعتراضهای زیادی نسبت به نادیده گرفته شدن بسیاری از هنرمندان از جمله بازیگران برخی آثار از سوی سینماگران مطرح شد. بزرگترین غافلگیری اعلام اسامی نامزدها غیبت نام هدیه تهران با بازی در «بی همه چیز» بود که از سوی رسانهها و سینماگران مطرح شد. بسیاری نبودن نام هدیه تهرانی را کج سلیقگی هیات داوران دانستند که فراتر از سلیقه بیشتر به نبود دانش بازیگری بازمیگردد.
بهرام رادان برای بازی در «ابلق»، هوتن شکیبا بازی «تی تی» و «ابلق»، فاطمه معتمدآریا برای «روزی روزگاری آبادان»، سحر دولتشاهی برای «خط فرضی»، پارسا پیروزفر برای «تی تی» و هادی حجازیفر برای «بیهمه چیز» از غایبان نامزدی جشنواره امسال بودند.
از طرفی برخی سینماگران از جمله غلامرضا موسوی نسبت بهعدم توازن در تعداد نامزدها در رشتههای مختلف اعتراض کرد و در توییتی نسبت به این موضوع اشاره کرد. موسوی معتقد است چرا باید در برخی رشتهها ۳ کاندیدا وجود داشته باشد و در برخی ۵ نفر نامزد دریافت سیمرغ شوند؟
پویا نبی درباره نادیده گرفته شدن هدیه تهرانی در فیلم «بیهمه چیز» نوشت: «لیست نامزدها سی و نهمین دوره جشنواره ملی فیلم فجر سرانجام و پس از کش و قوسهای فراوان لحظاتی قبل منتشر شد؛ فهرستی که تا حد زیادی قابل حدس بود و با توجه به سطح کیفی فیلمهای امسال رکوردداری سه فیلم مهم «بیهمه چیز» (محسن قرایی)، «ابلق» (نرگس آبیار) و «یدو» (مهدی جعفری) از همان روزهای نخست جشنواره قابل پذیرش بود اما شگفتی بزرگ لیست اعلامی نبود نام هدیه تهرانی در میان اسامی بهترین بازیگر نقش اول زن بود؛ اتفاقی که سیر بد شانسیهای تهرانی را در دهه نود کامل کرد.
وحید سعیدی نیز نوشت: این جمله کلیشهای را حتما زیاد شنیدهاید که میگوید :«داوری سلیقهای است»، عبارتی که دستاویز مسئولان جشنواره در ادوار مختلف شده و هربار اعتراضی به ترکیب نامزدها میشود یا خودشان یا اعضای هیات داوری این جمله را خرج میکنند و میگویند :«این سلیقه و انتخاب ما بوده و قطعا اگر افراد دیگری بودند، انتخابهای متفاوتی نسبت به ما داشتند.» این حرف به شدت کلیشهای را به احتمال زیاد از دهان اعضای هیات داوران جشنواره امسال هم خواهیم شنید. اما در پاسخ به این مدعا باید بگوییم نادیده گرفتن بازی «هدیه تهرانی» در فیلم «بیهمه چیز» نهایت بیسلیقگی و حتی کج سلیقگی است.
بر مبنی چه فاکتوریهای هیات داوری به این جمعبندی رسید که از کنار یکی از بهترین و تکنیکیترین بازیهای سال های اخیر سینمای ایران به راحتی عبور کنند. هیات داوران باید دلایلشان برای اینکه بازی هدیه تهرانی برای نقش «لی لی» حتی شایسته نامزدی هم تشخیص داده نشده، را ذکر کنند تا شاید خیلی متوجه شوند که حتما درباره اینکه او در این فیلم درخشان بوده اشتباه کردهاند. مگر میشود بازی یک بازیگر به چشم مخاطب عام و خاصی که به تماشای «بی همه چیز» نشسته، بیاید منتقدان متق القول بازی او را تحسین کنند، اما از داوران محترم رای کافی برای ورد به جمع نامزدها به دست نیاورد.
یک بازیگر برای جان بخشیدن به نقشش چه کار باید انجام دهد، هیات داوران از یک بازی خوب و استاندارد که شایسته نامزدی باشد، چه توقعی داشته که بازی کامل هدیه تهرانی آن را برآورده نکرده است. امیدوارم پاسخ آنها این نباشد که بازی هدیه تهرانی سلیقه این هیات داوران نبوده است.
فرنوش ارس خانی نیز نوشت: یکی از پرقدرترین اجراهای هدیه تهرانی در کارنامهاش که بر پایه یک بازی اصولی و زیر پوستی شکل میگیرد و احساسات سرکوب شده بانو «لی لی» را به کابوسی وحشتناک برای شخصیتهای فیلم تبدیل میکند. به جرئت میتوان بازی تهرانی در این فیلم را از ماندگارترین بازیهای زنان سینمای ایران در دهه اخیر دانست. نادیده گرفتن بازی او در «بی همه چیز» از اتفاقهای باورنکردنی جشنواره امسال است!
حالا باید دید ادامه این حواشی بعد از اعلام برندگان سیمرغ نیز ادامه پیدا خواهد کرد یا نه؟
سایر اخبار این روزنامه
اعلام کاندیداهای سیمرغ بازیگری جشنواره 39 با انتقادات فراوانی روبهرو شد
سیمرغ حاشیه در دستان داوران فجر
جلال خوشچهره
فاصله تهران ـ واشنگتن با توافق
مراسم راهپیمایی به صورت موتوری و خودرویی برگزار میشود
نامگذاری روز ۲۲ بهمن به نام حاج قاسم سلیمانی
تحلیلی بر سخنرانی اخیر جو بایدن در وزارت خارجه آمریکا:
هیچ بازگشتی به عصر قبل از ترامپ در کار نیست
آیا محیط زیست بر باغ وحشها نظارت کافی میکند؟
بیماری و مرگ سهم حیوانات در اسارت
«ابتکار» تاثیر اخیر حرفهای بایدن بر بازار ارز را بررسی کرد
بیم و امید اقتصاد در مناسبات سیاسی
حاشیههای سفر رئیس مجلس با واکنشهای زیادی همراه شد
هجمه غربگراها یا تبلیغات نزدیکان؟
موافقت رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان
سعید خطیب زاده در نشست خبری:
برجام نیاز به میانجی ندارد
خیز پاستوری یا خیز معیشتی؟