ثبت نام 11 هزار خانواده برای دریافت‌شناسنامه ایرانی

بهاره موفقی/ قرار بود خیلی زود صاحب شناسنامه شوند تا از زیر سنگینی بار عبارت «افراد فاقد هویت» رهایی یابند. شناسنامه ای که برای دیگران حق مسلم بود و برای آن ها آرزویی دیرینه. افرادی که در همین مرز و بوم زاده شده اند و خود را متعلق به این آب و خاک می دانند. در خرداد ماه امسال ، آیین نامه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی به تصویب رسید. مطابق این قانون ،بنا شد به افراد بالای 18 و زیر 18 سال که فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی هستند، شناسنامه اعطا شود. این در حالی بود که قبل از تصویب این قانون، تنها افراد بالای 18 سال می توانستند شناسنامه دریافت کنند، آن هم در بازه زمانی که ممکن بود مدت ها به طول بینجامد. در مرداد ماه امسال ، اصلاحاتی در متن آیین نامه اعطای تابعیت صورت گرفت، کمی بعد در آبان ماه معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در صفحه توییتری خود از صدور اولین شناسنامه برای فرزند مادر ایرانی و پدر خارجی خبر داد. پس از آن در برخی استان های دیگر نیز برای این افراد شناسنامه صادر شد. با این حال، از زمان ابلاغ اجرای این قانون، هنوز برای هیچ یک از افراد واجد شرایط در استان خراسان رضوی شناسنامه ای صادر نشده است، در حالی که تعداد این افراد دراستان قابل توجه است. همین مسئله برخی نارضایتی ها را از سوی فرزندان مادران ایرانی به دنبال داشت. علی، یکی از افرادی که مادرش ایرانی و پدرش مهاجر افغانستانی است، می گوید:« از وقتی متولد شده ام ،در همین آب و خاک بوده ام. از چند سال پیش، با وجود پیگیری های زیاد موفق به دریافت شناسنامه نشدم. با تصویب این قانون، خیلی خوشحال شدم که می توانم شناسنامه ای داشته باشم که سال ها آرزوی آن را داشتم. اما از مرداد ماه که برای ثبت نام اقدام کرده ام، تاکنون شناسنامه ای برایم صادر نشده است.» 44 سند برای صدور شناسنامه در اختیار ثبت احوال است محمد تقی هاشمی، مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی، در پاسخ به این سوال که چرا با توجه به ازدیاد جمعیت این متقاضیان در استان تاکنون هیچ شناسنامه ای  صادر نشده است، می گوید:« ازدیاد پرونده ها و حجم کارهایی که در استان خراسان رضوی وجود دارد، قابل مقایسه با دیگر استان ها نیست. ما دراستان 320 هزار مقیم قانونی داریم که انجام امور این افراد به ما مربوط می شود. کل پرسنل سازمان ما 60 نفر هستند که 20 نفر از آن ها کارهای تابعیت را انجام می دهند. از طرفی چون این کار، اقدامی جدید است، به لحاظ حقوقی اشکالاتی در آن بروز می کند. ما می خواهیم به این افراد تابعیت بدهیم و در آینده ممکن است نماینده مجلس یا رئیس جمهور شوند. در واقع این فرایند در تمام دنیا، پیچیده و طولانی است.» وی درباره فرایند کلی صدور شناسنامه در استان می گوید:« از اواسط تیرماه که سامانه ای را برای ثبت نام افراد مشمول راه اندازی کردیم، تاکنون 11 هزار خانواده برای دریافت شناسنامه ثبت نام کرده اند. این تعداد خانوار به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی تا پانزدهم شهریورماه  1400 برای تکمیل مدارک در نوبت هستند. ما پس از بازبینی پرونده های تشکیل شده، برای استعلام اولیه آن ها را به ثبت احوال می فرستیم تا نسب مادر اثبات شود. تا کنون 1524 پرونده را تکمیل کردیم و برای اثبات نسب از ثبت احوال استعلام گرفتیم. از بین این تعداد، ثبت احوال برای 853 خانوار به ما پاسخ مثبت داده است. پس از این مرحله، ما آن ها را به مراجع امنیتی معرفی کردیم و تا کنون 44 سند برای صدور شناسنامه در اختیار ثبت احوال قرار گرفته است. من فکر می کنم بتوانیم اولین شناسنامه ها را قبل از شروع سال جدید تحویل عده ای از این افراد بدهیم.»  وی درباره علت تاخیر صدور شناسنامه برای 44 سند مربوط می گوید:« علت تاخیر را من نمی دانم ولی ما کار خودمان را در اداره اتباع انجام داده ایم. برای تسریع این فرایند هم از دیگر نهادها پیگیری کردیم. این گونه نیست که نهادهای دیگر نخواهند، اما محدودیت های خاص خودشان را دارند.» با این حال، در تماس های مکرر خراسان با حسین نیری، مدیر کل اداره ثبت احوال استان خراسان رضوی، برای اطلاع از تعداد سندهای تکمیل شده برای صدور شناسنامه و زمان تحویل آن ها به متقاضیان، وی پاسخ گو نبود.