تولید یک ماده مهم پتروشیمی برای نخستین‌بار در کشور

سرویس جامعه جوان آنلاین: کاتالیست‌ها به عنوان قلب صنایع پتروشیمی، نقش مهمی در تولید محصولات متنوع دارند؛ چراکه بیش از ۹۰ درصد مواد شیمیایی حداقل از یک مرحله کاتالیستی در فرآیند تولید عبور می‌کنند. وجود کاتالیست پلی اتیلن هم در بسیاری از صنایع ضروری است.
بومی‌سازی ۴۰ کاتالیست در کشور
کاتالیست ماده‌ای است که سرعت واکنش‌های شیمیایی را افزایش می‌دهد، بدون اینکه خود در آن واکنش شرکت کند. در حالی که برخی از واکنش‌های شیمیایی به سرعت اتفاق می‌افتند، بعضی از آن‌ها مدت‌ها طول می‌کشد و نیاز به مواد یا تلاش اضافی دارند. اینجاست که یک کاتالیزور وارد عمل می‌شود. کاتالیست‌ها به قدری در صنایع پتروشیمی با اهمیت هستند که سالانه ۱۶ میلیارد دلار، ارزش تجارت جهانی کاتالیست‌هاست.
در صنعت پتروشیمی ۴۰ گروه کاتالیست وجود دارد که تا کنون ۱۹ گروه آن توسط متخصصان کشور، بومی‌سازی شده‌است و طبق برنامه‌ریزی‌ها ۹ گروه دیگر آن نیز تا پایان سال ۱۴۰۰ به ساخت داخل می‌رسند.


ضمن اینکه ۱۲ گروه کاتالیست باقی‌مانده هم در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارند و در سال‌های آینده به سبد کاتالیست‌های بومی‌سازی شده اضافه می‌شوند.
سرمایه گذاری ۳ میلیون دلاری برای صرفه‌جویی ۱۰۰ میلیون دلاری
به تازگی یک شرکت دانش‌بنیان به نام شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی موفق شده با سرمایه‌گذاری ۳ میلیون دلاری و تولید کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین، از واردات بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز جلوگیری کند.
از پلی اتیلن برای تولید انواع قطعات پلاستیکی، انواع لوله در صنایع آب، ورق‌های پلیمری، الیاف، ظروف بسته‌بندی مواد و کیسه‌های پلاستیکی استفاده می‌شود.
کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین هم کاربرد‌های بسیار مهم و گسترده‌ای دارد. از این ماده شیمیایی برای ساخت قطعات خاص ماشین‌های صنعتی، لباس‌های آتش‌نشانی، کالای ورزشی محکم و پوشش‌های ضد گلوله، تجهیزات صنایع دفاعی، صنایع خودروسازی، تولید انواع کابل برق و مخابرات استفاده می‌شود.
از سوی دیگر در ساخت انواع لوله و اتصالات مخصوص شبکه‌های آب و فاضلاب، تولید برخی از قطعات داخلی اتاق خودرو، تولید لوازم خانگی، تولید ظروف آشپزخانه، اسباب‌بازی، مواد بهداشتی و انواع لوازم پلاستیکی پزشکی به کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین نیاز است.
در همین زمینه مدیر عامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در آیین بهره‌برداری از دو طرح تولید کاتالیست پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلن سنگین گفت: «این شرکت برای نخستین‌بار، دانش فنی پلی‌اتیلن سنگین برای پتروشیمی تبریز را با ظرفیت ۳۰۰ هزار تن، دانش فنی واحد پلی‌اتیلن برای پتروشیمی بوشهر را با ظرفیت ۴۰۰ هزار تن، واحد تولید پروپیلن فاتح را با ظرفیت ۱۲۰ هزار تن و از همه مهم‌تر دانش فنی طرح سه‌گانه تبدیل گاز طبیعی به پلی‌پروپیلن را با ظرفیت ۹۰۰ هزار تن برای طرح پتروشیمی اسلام‌آباد غرب تهیه و ارائه کرد. همچنین طرح افزایش تولید پلی‌پروپیلن در جنوب کشور نیز با دانش فنی این شرکت اجرا خواهد شد.» علی پژوهان روز گذشته در گفتگو با فارس تصریح کرد: «با داخلی‌سازی این فناوری‌ها، حرکت قابل‌توجهی در ساخت قطعات و تجهیزات صنعت پتروشیمی خواهیم داشت. امروز دو طرح تولید کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین با ظرفیت سالانه ۲۰ تن و کاتالیست پلی‌پروپیلن با ظرفیت سالانه ۱۲ تن در مجموع با حجم سرمایه‌گذاری نزدیک ۲۷۰ میلیارد تومان افتتاح می‌شوند. کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین در طول یکسال و کاتالیست پلی‌پروپیلن طی دو سال ساخته شده‌اند».
تقویت ۲ هزار میلیاردی دانش‌بنیان‌ها
در همین زمینه مدیر عامل صندوق پژوهش و فناوری نفت هم روز گذشته با بیان اینکه ۲هزار میلیارد تومان به شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه نفت از سوی صندوق نوآوری اختصاص‌یافته به خبرگزاری مهر گفت: «این مسئله باعث صرفه‌جویی ارزی یک میلیارد دلاری می‌شود.»
آن طور که مسعود جعفری خبر داده‌است، صندوق نوآوری و شکوفایی با همراهی یک بانک، حداقل ۲ هزار میلیارد تومان تسهیلات کم‌بهره در اختیار شرکت ملی نفت قرار داده که بتواند به این واسطه، تسهیلاتی کم‌بهره را به شرکت‌های دانش‌بنیان طرف قرار داد با شرکت ملی نفت ارائه دهد.
وی با بیان اینکه این تسهیلات به دو صورت در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان طرف قرارداد با شرکت ملی نفت قرار می‌گیرد، عنوان کرد: «این سرمایه به واسطه شرکت نفت برای تأمین سرمایه در گردش و به نتیجه رساندن محصول در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرد؛ همچنین از سوی دیگر شرکت نفت می‌تواند از این تسهیلات به عنوان لیزینگ برای خرید محصولات این شرکت‌های حوزه نفتی استفاده کند.»
به گفته جعفری، در واقع ۲ هزار میلیارد تومان در اختیار شرکت ملی نفت قرار گرفته که از این طریق محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه نفتی را خریداری و در کشور مورد استفاده قرار بگیرند. علاوه بر این‌ها شرکت نفت می‌تواند سرمایه‌ای را برای تأمین اجرای قرارداد به شرکت‌های دانش‌بنیان این حوزه برساند تا این شرکت‌های تحقیقاتی از تسهیلات کم‌بهره استفاده کند.