لغزش آکادمی کیا به سمت نتیجه‌گرایی

سرمقاله آرمن ساروخانیان     در همان سال‌هایی که مهدی مهدوی‌کیا برای تیم‌های نوجوانان و جوانان بانک ملی بازی می‌کرد، استفاده از بازیکنان صغر سنی در فوتبال پایه رایج بود. از آن روزها سی سال گذشته، ولی این رسم غلط هنوز پابرجاست و تیم‌های پایه هنوز برای رسیدن به نتایج بهتر و قهرمانی‌های احتمالی سراغ بازیکنان مسن‌تر می‌روند.  آخرین نمونه استفاده آکادمی کیا از چنین بازیکنی بود که کمیته انضباطی هیأت فوتبال تهران بعد از شکایت چند تیم به ماجرا ورود کرد و بازی‌هایی که بازیکن مورد نظر در آن حضور داشت را سه بر صفر اعلام  کرد. مهدوی‌کیا بعد از پایان فوتبالش علاقه‌ای به مربیگری در رده بزرگسالان نشان نداد و به جای آن تصمیم گرفت در فوتبال پایه فعالیت کند. او بارها تأکید کرده که خودش را مدیون باشگاه بانک ملی می‌داند و تأسیس آکادمی کیا نوعی ادای دین بود تا جای باشگاه‌های بازیکن‌ساز منحل‌شده در فوتبال تهران را بگیرد. این پروژه جدید به واسطه شهرت و نام مهدوی‌کیا با استقبال رسانه‌ای زیادی روبه رو شد. او تأکید داشت که این آکادمی جدید قرار نیست به طور سنتی اداره شود و الگوی آن باشگاه‌های اروپایی خواهد بود. او وعده داد آنچه در فوتبال آلمان دیده و به عنوان یک الگوی موفق پسندیده را در آکادمی‌اش اجرا خواهد کرد.  مهمترین تفاوت این آکادمی با تیم‌های دیگر تمرکز روی استعدادیابی از تمام استان‌ها، استفاده از مربیان مجرب، اعطای امکانات مناسب و شرکت در تورنمنت‌های برون‌مرزی تعریف شد. این آکادمی در شروع توجه زیادی به اهداف اولیه داشت، ولی به نظر می‌رسد که با گذشت زمان از آنها فاصله گرفته و می‌خواهد روال بقیه تیم‌ها را در پیش بگیرد. البته چنین تخلفاتی در فوتبال پایه کم نیست و اتفاقات عجیب زیادی می‌افتد که معمولاً در رسانه‌ها بازتاب زیادی ندارد. این نشان می‌دهد که هنوز کارکرد اصلی فوتبال پایه درک نشده. در فوتبال مدرن نتایج و قهرمانی‌ها در این رده اهمیت زیادی ندارد و آنچه باید روی آن تمرکز کرد، آموزش نوجوانان با هدف ساختن بازیکنانی موفق است، ولی در فوتبال ایران تفکر اشتباهی در این باره وجود دارد و از طرف دیگر مدلی که هیأت فوتبال تهران پیاده کرده و ارقام نسبتاً بالایی برای خرید و فروش مجوز تیم‌ها و انتقال بازیکنان جابه‌جا می‌شود هم این نتیجه‌گرایی را تقویت کرده است.  آکادمی کیا قرار بود مسیر متفاوتی در پیش بگیرد و روی آموزش استعدادهای برتر تمرکز کند، ولی با تخلف اخیر به نظر می‌رسد در دام این نتیجه‌گرایی افتاده و از اهداف اصلی‌اش فاصله گرفته است. مهدوی‌کیا مدتی پیش در یک مصاحبه ویدیویی استفاده از بازیکنان صغر سنی را تکذیب کرد، ولی حکم جدید کمیته انضباطی که این شایعات را تأیید کرد ضربه شدیدی به این پروژه است.  جریمه ده میلیونی یکی دیگر از بندهای این حکم است، ولی مهمتر از آن خسارتی است که به اعتبار این برند وارد می‌شود.  مهدوی‌کیا یکی از بازیکنان موفق و خوشنام فوتبال ایران بوده و از او انتظار می‌رود که در این باره واکنش مناسبی نشان بدهد، دلایل این تخلف را بازگو کند و فرد یا افراد مقصر را از مجموعه‌اش کنار بگذارد. تنها با چنین شفافیت و شجاعتی است که او می‌تواند از این پیچ سخت عبور کند.