بازگشت مشورتی حاضران وین به پایتخت‌ها

بازگشت مشورتی حاضران وین به پایتخت‌ها شرق: ظاهرا کار به تعیین تکلیف رسیده است. دیروز بعد از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران اعلام شد هیئت‌های مذاکره‌کننده حاضر در وین برای مشورت و کسب تکلیف به پایتخت‌های خود بازخواهند گشت. جلسه بعدی مذاکرات، هفته آینده برگزار خواهد شد. در نشست دیروز، کشورهای مشارکت‌کننده در برجام توافق کردند علاوه بر دو گروه کارشناسی فعلی (در حوزه لغو تحریم‌ها و هسته‌ای)، هفته آینده یک گروه کارشناسی سوم نیز برای گفت‌وگو درخصوص ترتیبات عملی مورد نیاز برای اجرائی‌شدن لغو تحریم‌ها و سپس بازگشت آمریکا به برجام ایجاد شود. هیئت‌ها پس از مشورت در پایتخت‌های متبوع خود، هفته آینده ضمن ازسرگیری نشست کمیسیون مشترک برجام، گفت‌وگوهای فنی و کارشناسی را دنبال خواهند کرد. دیروز بعد از برگزاری این جلسه، رئیس هیئت مذاکره‌کننده ایرانی، روند کنونی گفت‌وگوها را به‌رغم دشواری‌ها و چالش‌های موجود، رو به جلو ارزیابی کرد. سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران درعین‌حال تأکید کرد هیئت ایرانی هر زمان که روند مذاکرات به سمت زیاده‌خواهی، وقت‌کشی و چانه‌زنی‌های غیرمنطقی برود، گفت‌وگوها را متوقف خواهد کرد. دیروز همچنین اعلام شد، هیئت ایرانی حاضر در وین، مذاکراتی با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای نیز داشته است که در آن درباره منشأ ذرات اورانیوم کشف‌شده در مکان‌های اعلام‌نشده گفت‌وگو شده است. این مذاکرات بنا بود چند هفته پیش در تهران برگزار شود اما به دلیل شروع روند مذاکرات وین به تعویق افتاد و حالا به‌سبب حضور مقامات و کارشناسان ایرانی در وین در همان شهر پیگیری شده است. هم‌زمان با این اقدامات، اخبار از اسرائیل همچنان از موضع منفی و ابراز نگرانی درباره روند احیای برجام حاکی است. این در حالی است که مقامات آمریکایی بار دیگر به اتخاذ مواضع مثبت درباره روند مذاکرات پرداخته‌اند. این موضع‌گیری‌ها در حالی است که دیروز هم نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزارتخانه‌های امور خارجه ایران و 1+4 با ریاست انریکه مورا، معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد. طبق گزارش‌ها در این نشست وضعیت مذاکرات و رایزنی‌ها در سطوح مختلف از جمله در سطح کارشناسی که طی روزهای گذشته در جریان بود، با نگاه به بازگشت محتمل آمریکا به برجام و اطمینان از اجرای کامل و مؤثر این توافق از سوی تمام طرف‌ها بررسی شد.
‌ مقام وزارت خارجه آمریکا: ‌تاکنون کارشکنی صورت نگرفته است
به گزارش ایسنا یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: «‌هیئت‌ها احتمالا برای انجام مشورت این هفته به پایتخت‌های خود باز خواهند گشت». به گزارش ایسنا، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که بدون ذکر نام با شبکه آمریکایی الحره تأکید کرد که مذاکرات وین ادامه دارد. او گفت تهران و واشنگتن یک هدف مشترک را مشخص کردند و آن پایبندی متقابل به برجام است: «ما به‌طور سازنده وارد یک عملیات دیپلماتیک شده‌ایم تا این هدف را محقق کنیم». این مقام آمریکایی گفت: «طی دو هفته گذشته هیئت آمریکایی به ریاست رابرت مالی، مأمور ویژه آمریکا در امور ایران به دنبال یافتن رویکردهای مشترک ملموس در رابطه با گام‌هایی است که تهران و واشنگتن برای بازگشت به برجام باید اتخاذ کنند». وی تأکید کرد: «مذاکرات موجود اگرچه غیرمستقیم است اما فراگیر و بررسی شده است. ما با هیئت‌های موجود تبادل‌ نظر داشتیم و تاکنون کارشکنی صورت نگرفته است اما پیش‌بینی نمی‌شود که این روند آسان یا سریع باشد».
‌ عراقچی: تصمیم در تهران گرفته می‌شود


از سوی دیگر، پیش از جلسه دیروز معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیئت مذاکره‌کننده ایران در وین تأکید کرد هرگونه تصمیمی درخصوص روند و نتایج گفت‌وگوها، در تهران اتخاذ خواهد شد و تیم مذاکره‌کننده گزارش خود را از وضعیت مذاکرات به‌طور مستمر به مقامات عالی‌رتبه ارائه می‌کند. عراقچی در واکنش به برخی گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های غربی، تأکید کرد که به‌هیچ‌وجه بحثی تحت عنوان «توافق موقت» یا موضوعاتی از این دست در گفت‌وگوهای میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۴ مطرح نیست. عراقچی تصریح کرد ایران تنها درخصوص گام نهایی جهت رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران گفت‌وگو می‌کند و شایعاتی نظیر طرح‌های گام‌به‌گام یا توافق موقت، بی‌پایه و اساس است. مذاکره‌کننده ارشد ایران در وین، همچنین خاطرنشان کرد: «جمهوری اسلامی ایران، همان‌گونه که مقام معظم رهبری تأکید فرمودند، به‌هیچ‌وجه اجازه فرسایشی‌شدن مذاکرات را نخواهد داد و در‌عین‌حال برای رسیدن به نتیجه شتاب و تعجیل نیز نخواهد کرد و تصریح دارد که گفت‌وگوها باید با دقت و با حفظ منافع و مواضع قطعی کشور انجام شود».
‌ مذاکرات به‌تعویق‌افتاده ایران و آژانس، در وین برگزار شد
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در بیانیه‌ای از مذاکره ایران و آژانس در وین و در سطح کارشناسان درباره ذرات اورانیوم کشف‌شده خبر داد که قرار بود اوایل ماه آوریل در ایران برگزار شود. به گزارش خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران روز دوشنبه مذاکرات در راستای کسب توضیحاتی از ایران درباره منشأ ذرات اورانیوم کشف‌شده در مکان‌های اعلام‌نشده در ایران را آغاز کردند، مسئله‌ای که می‌تواند بر تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای تأثیر بگذارد. آژانس در بیانیه‌ای با مطرح‌کردن اینکه «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران امروز مشارکت در روندی متمرکز را با هدف شفاف‌سازی مسائل پادمانی باقی‌مانده آغاز کردند»، گفت این نشست در سطح کارشناسان است. قرار بود اولین نشست آژانس-ایران اوایل آوریل در تهران برگزار شود اما با وجود برنامه‌ریزی برای مذاکرات احیای توافق هسته‌ای که با حضور اعضای باقی‌مانده در آن و دیپلماسی غیرمستقیم با آمریکا قرار شد در وین برگزار شود، به تعویق افتاد. آژانس در ادامه بیانیه‌اش مطرح کرد: «نشست امروز در وین برگزار شد، چون کارشناسان ایرانی شرکت‌کننده در این نشست، در نشست‌هایی جداگانه در کمیسیون مشترک برجام در جای دیگری در پایتخت وین نیز مشارکت دارند». توافق بر سر مذاکره در‌این‌باره کمک کرد که کشورهای اروپایی متقاعد شوند قطع‌نامه‌ای علیه ایران را در سی‌وپنجمین نشست شورای حکام آژانس در ماه گذشته پیگیری نکنند. به نوشته ایسنا، این مذاکرات همچنین از تنش میان ایران و غرب جلوگیری کرد که می‌توانست به تلاش‌ها برای بازگرداندن واشنگتن و ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای آسیب بزند. طبق گزارش‌ها، عدم پیشرفت در ارائه توضیحات درباره این ذرات اورانیوم در مذاکرات آژانس با ایران ممکن است منجر به این شود که فرانسه، بریتانیا و آلمان برای تصویب قطع‌نامه‌ای با حمایت آمریکا در نشست بعدی شورای حکام در ماه ژوئن پافشاری کنند.
‌ نامه نظامیان سابق اسرائیل: بایدن نگرانی‌های اسرائیل را نادیده می‌گیرد
اما اعتراضات و نگرانی‌ها در اسرائیل همچنان ادامه دارد. در آخرین نمونه اقدامات علیه مذاکرات وین در اسرائیل، دو هزار نظامی بازنشسته اسرائیلی در نامه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا از بازگشت واشنگتن به برجام ابراز نگرانی کردند. در این نامه آمده است: «دولت بایدن به‌سوی برجام در‌حال حرکت است و نگرانی‌های امنیتی اسرائیل را نادیده می‌گیرد. حرکت به‌سوی مذاکره با ایران، اسرائیل و هم‌پیمانان آن را به‌طور مستقیم در معرض خطر قرار می‌دهد». این مسئولان اسرائیلی تأکید کردند که اقدامات دولت بایدن آنها را نگران کرده است و برخی از کشورهای اروپایی نیز با نادیده‌گرفتن نگرانی کشورهایی که ایران آنها را تهدید می‌کند، بایدن‌ را به بازگشت به برجام تشویق می‌کنند». در این نامه با تأکید بر اینکه «ایران به‌طور علنی به دنبال نابودی اسرائیل است» آمده است: «ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و مقابله با فعالیت‌های ایران، امری اساسی برای جلوگیری از بروز فاجعه است». نویسندگان نامه با انتقاد از برجام خاطرنشان کردند: «هرگونه توافق جدید با ایران باید بازرسی تأسیسات هسته‌ای در هر زمان و ‌مکان ممکن را شامل شود و به بازرسان بین‌المللی اجازه داده شود که پایگاه‌های مخفی نظامی ایران را نیز بازرسی کنند». در این نامه همچنین تأکید شده است: «در توافق جدید با ایران باید محدودیت‌هایی برای برنامه موشک‌های بالستیک نیز ایجاد شود». این نامه پس از آن منتشر می‌شود که دو روز پیش خبر رسید، نشست کابینه امنیتی اسرائیل با این ارزیابی به پایان رسیده است که روند فعلی مذاکرات به بازگشت آمریکا به برجام منجر خواهد شد. در این نشست تصمیم سیاسی اتخاذ نشد اما بنا شد مقامات اسرائیل برای مذاکره با واشنگتن در این زمینه اقدام کنند. اوایل این هفته نیز رسانه‌های اسرائیلی فاش کردند، دولت جو بایدن در پیام تندی از اسرائیلی‌ها خواسته است از موضع‌گیری درباره ایران و حمله نطنز دست بردارند.
‌ مقام وزارت خارجه آمریکا: مذاکرات وین کامل و متفکرانه بوده است
در‌حالی‌که اخبار نگرانی‌های مقامات اسرائیلی همچنان منتشر می‌شود، یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در گفت‌وگو با رویترز از روند گفت‌وگوها ابراز رضایت کرده است. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سؤالی درباره کیفیت مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای، گفت تیم آمریکا «به دنبال رویکردهایی منسجم درباره اقداماتی بوده است که هم ایران و هم آمریکا باید برای بازگشت به پایبندی دوجانبه انجام دهند». او افزود: «این مذاکرات کامل و متفکرانه بوده‌اند، اگرچه غیرمستقیم بودند. هنوز هیچ گشایشی حاصل نشده اما ما انتظار نداشتیم که این روند آسان یا سریع باشد». هم‌زمان سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد در یک سخنرانی گفت دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا از اسرائیل حمایت خواهد کرد و در‌عین‌حال برای مقابله با آنچه تهدیدهای ناشی از رفتار خصومت‌آمیز ایران خوانده شده است، فعالیت می‌کند. به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه اسرائیلی هاآرتص، لیندا توماس گرینفیلد، به‌عنوان عالی‌رتبه‌ترین مقام دولت بایدن در کنفرانس سالانه لابی اسرائیلی «جی‌استریت» سخنرانی کرد. وی گفت که دولت بایدن این هدف مشترک با اسرائیل را دارد که هیچ‌گاه به ایران اجازه ندهد به تسلیحات هسته‌ای دست پیدا کند اما قصد دارد از طریق دیپلماسی به این مقصود برسد. او درباره موضع دولت آمریکا در زمینه برجام گفت: «ما اگر ایران به پایبندی کامل به تعهدات هسته‌ای‌اش بازگردد، آماده بازگشت به توافق هستیم. همان‌طور‌که با مشارکت‌مان در مذاکرات ادامه‌دار وین نشان دادیم، در‌حال همکاری با شرکای بین‌المللی هستیم تا ببینیم آیا چنین چیزی امکان‌پذیر هست یا نه».