سردرگمي مسافران در رفت و برگشت‌ها

آرمان ‌ملی- محمد سیاح: تخفیف ممنوع؛ سیاستی است که هما درپیش گرفته و به همه ایرلاین‌ها اعلام کرده است که هر ایرلاینی برای فروش بلیط تخفیف بدهد جریمه خواهد شد؛ از آن طرف سازمان حمایت هشدار می‌دهد که با گران‌فروشی برخورد می‌کند! سازمان هواپیمایی کشوری هم مدعی است که تخلفات زیادی دراین‌باره وجود ندارد و با متخلفان ایام نوروز هم برخورد شده است. شرایط امروز هواپیمایی کمی پیچیده شده است. گران‌فروشی یا ارزان‌فروشی هر دو این روزها تخلف محسوب می‌شود و صرفا رعایت نرخ مصوب مورد تاکید است. مشکلات شرکت‌های هواپیمایی از زمانی تشدید شد که کرونا شیوع پیدا کرد، شروع اپیدمی و کاهش مسافرت‌ها باعث شد تا تعداد مسافران هم کاهش یابد و در ادامه ستاد ملی مقابله با کرونا هم تصمیماتی برای کاهش مسافران محدودیت‌هایی را اتخاذ کرد که این تصمیم هم به کاهش حجم مسافران به 40درصد ظرفیت هواپیماها منجر شد. با شــدت یافتن بیمــاری در ســایر کشورها به‌ویژه آنهایی که مقصد پرمسافری محسوب می‌شوند نظیر ترکیه و امارات و چند کشور اروپایی؛ وضعیت برای ایرلاین‌ها سخت‌تر شد. با فروکش کردن مقطعی بیماری تصمیمات جدید برای افزایش قیمت بلیط هواپیما اتخاذ شد و در چند مرحله از 20 تا 40 درصد قیمت افزایش یافت. اما این افزایش متوقف نشد و همچنان هم ایرلاین‌ها در مسیرهای پر مسافر قیمت‌ها را تقریبا به روز اعلام می‌کنند. در این بین سازمان حمایت از مصرف‌کننده که بیشتر اسم حمایت را یدک می‌کشد وارد موضوع شد که باید نر‌خ بلیت‌ها تعدیل شود با این حال این اتفاق نیفتاد و روند به شکل سابق ادامه دارد! ضمن اینکه برخی از ایرلاین‌ها هم با زیرپاگذاشتن محدودیت‌های تعیین شده بیش از درصد تعیین شده بلیط فروختند و حتی قشم‌ایر پا را فراتر گذاشت و مسافر سرپایی سوار کرد.
 تخفیف ندهید!
هرچند که به ظاهر شرکت‌های متخلف هواپیمایی برای گران‌فروشی و اضافه سوار کردن مسافران جریمه شدن، اما کاملا مشخص است که این جریمه‌ها تاثیر چندانی بر رفتار و عملکرد ایرلاین‌ها ندارد! بویژه وقتی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) برای کوتاه نیامدن ایرلاین‌ها دستورات اکید می‌دهد نباید انتظاری برای بهبود وضعیت داشت! محمدهادی صانعی، رئیس رویه‌ها و مقررات بازرگانی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) در بخشنامه‌ای به دفاتر فروش بلیط هواپیما و آژانس‌های هواپیمایی اعلام کرد: «اخیراً مشاهده شده که برخی شرکت‌های خدمات مسافرت هوایی اقدام به ارائه تخفیف از محل کمیسیون این شرکت‌ها می‌کنند. ارائه هرگونه تخفیف از نرخ مصوب هما ممنوع بوده و در صورت ادامه این رویه، با دفاتر متخلف از این بخشنامه، قطع همکاری خواهد کرد.» به عبارت ساده‌تر اینکه برخی ایرلاین‌ها برای جذب مشتری اقدام به ارائه نرخ پایین‌تر از نرخ مصوب کردند ولی اینکار به مزاج هما خوش نیامد.
 گران نفروشید!


از آن طرف هم سازمان حمایت نیز بخشنامه‌ای صادر کرده و در آن از برخورد شدید و قاطع با ایرلاین‌های متخلف خبر داده است؛ سید محمدحسین مولاخواه، سرپرست اداره کل نظارت بر خدمات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در نامه‌ای به یونس دقیق‌کیا و حرمت‌ا... رفیعی رؤسای انجمن‌های شرکت‌های هواپیمایی و دفاتر خدمات مسافرت هوایی، نسبت به رعایت نرخ مصوب بلیط پروازهای داخلی هشدار داد. در این نامه آمده «در ایام نوروز و پس از آن، طبق اخبار واصله، قیمت فروش بلیط هواپیما در برخی مسیرهای داخلی پر تردد شامل کیش، قشم و مشهد بالاتر از نرخ اعلامی ازسوی سازمان هواپیمایی کشوری به فروش رسیده است.» سازمان حمایت از مدیران تشکل‌های صنفی ایرلاین‌ها و آژانس‌های هواپیمایی خواسته تا طبق قانون تعزیرات، نظارت بیشتری بر نرخ‌های فروش بلیط پروازهای داخلی از سوی شرکت‌های عضو این دو تشکل صنفی اعمال شود. برخی از خبرگزاری‌ها در فروردین ماه از ترفند تازه برخی شرکت‌های هواپیمایی برای گرانفروشی بلیط هواپیما خبر داده و نوشتند: «برخی شرکت‌های هواپیمایی با تمسک به برخی بهانه‌های جدید ازجمله چارتری بودن پرواز، رزرو یک شب هتل و…، در حال گرانفروشی بلیط هواپیما در مسیرهای پرتردد هستند.» یعنی برخی از ایرلاین‌ها نه تنها تخفیف نداده‌اند که نرخ بلیط را بالاتر هم عرضه کردند! حالا سوال اینجاست که بالاخره بازار با گران‌فروشی مواجه است یا ارزان‌فروشی!
 شرکت‌های هواپیمایی باید تابع مقررات باشند
محمدحسن ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران، در این باره به «آرمان‌ ملی» گفت: «مصوبه شورای عالی هواپیمایی کشوری درباره تعیین قیمت‌ بلیط‌ها بنا به پیشنهاد انجمن شرکت‌های هواپیمایی از آبان 99 سقف و کفی برای قیمت‌ها مشخص شد تا از گران‌فروشی جلوگیری شود. با توجه به شیوع کرونا مسافرگیری در موضوع سفرها تغییر زیادی پیدا کرد و شرکت‌ها به ضرر افتادند و در اواخر بهمن درخواست افزایش قیمت داشتند.» او ادامه داد: «سازمان هواپیمایی در این مقطع با افزایش قیمت‌ها مخالفت کرد، ولی این نکته را که هواپیمایی‌ها می‌توانند کف قیمتی را حذف و براساس سقف قیمت را مشخص کنند؛ به‌عنوان دستورالعمل ابلاغ شد. البته فروش بالاتر از سقف قیمت هم تخلف محسوب و با متخلفان هم برخورد می‌شود.» ذیبخش در پاسخ‌به این سوال که در چنین شرایطی آیا شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند تخفیفی ارائه کند، اضافه کرد: «بله می‌توانند با قیمت‌ پایین‌تر هم بفروشند و منعی در این باره وجود ندارد؛ موضوع حائز اهمیت این است که بلیط‌ها بالاتر از سقف تعیین شده فروخته نشود. سازمان هواپیمایی نهاد حاکمیتی صنعت هوانوردی است و چیزی که خودمان ابلاغ می‌کنیم معیار تصمیم‌گیری است و هیچ ایرلاینی نمی‌تواند به تنهایی درباره تغییر در این موضوعات مربوط به فروش و قیمت تصمیم‌گیرنده نیستند. انجمن شرکت‌های هواپیمایی به سازمان هواپیمایی پیشنهاد می‌دهد و این سازمان در شورای عالی هواپیمایی بررسی می‌کند و در صورت ضرورت یا لزوم یا قیمت‌ها را افزایش می‌دهد یا تصحیح می‌کند.» سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران، درباره اطلاعیه هواپیمایی هما هم توضیح داد:‌ «آژانس‌های مسافرتی که بلیط را از ایرلاین‌ها بلیط را می‌گیرند می‌توانند با سود نهایتا پنج درصد به مسافران بفروشند، یکسری از آژانس‌ها این درصد را کاهش دادند و این کار باعث شده تا یک رقابت ناسالم ایجاد شود. یعنی یکباره می‌بینیم که کل بلیط یک آژانس مانده و آژانس دیگری فروخته است. این اطلاعیه سیاست‌گذاری خود ایرلاین برای ارتباط با آژانس‌ها است و می‌تواند این کار را انجام دهد.» او افزود: «در این اطلاعیه هم همین موضوع مطرح شده است و هما خواسته تا آژانس‌های هواپیمایی با هماهنگی آنها این درصد را تغییر دهند و خودشان حق چنین کاری را ندارند!» ذیبخش هدف این اطلاعیه را ایجاد رقابت سالم در بین آژانس‌های هواپیمایی دانست و تاکید کرد: «در واقع این اطلاعیه مدیریت ایرلاین‌ها است تا چنین مشکلاتی ایجاد نشود. درمجموع این اقدام، اقدامی منطقی‌ است.» سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران در پاسخ به این سوال که در حال حاضر آیا تخلفاتی هم رخ می‌دهد؛‌ اضافه کرد: «در انتهای تعطیلات نوروز به جهت پیک سفرها، چند مورد انگشت‌شمار تخلف از مبدا کیش و قشم و مشهد که پرتردد و پرمسافر بود؛ دیده و به سرعت برخورد شد.»
سایر اخبار این روزنامه