روزي۵۰ ميليارد بپرداز فيلتر كن

۱۴ روز پس از اينكه برخي اپراتورها در اقدامي به ‌اصطلاح «خودسر»، دست به ايجاد اختلال در شبكه اجتماعي «كلاب‌هاوس» زدند، بالاخره پيشنهاد وزارت ارتباطات براي جريمه روزانه ۵۰ ميلياردي اپراتورها به تصويب هيات وزيران رسيد و قرار شده كه از امروز اجرايي شود. «كلاب‌هاوس» از اواسط اسفندماهي كه گذشت، آرام‌آرام جايش را در فضاي مجازي فارسي مطرح كرد و زمان چنداني نگذشت كه اين شبكه اجتماعي گفت‌وگومحور، چنان با استقبال كاربران فضاي مجازي ايراني مواجه شد كه هنوز تعطيلات نوروز سال نو به ميانه نرسيده، پاي وزرا، نمايندگان مجلس، چهره‌هاي سياسي و مدني به آن گشوده شد و حالا تبديل شده به پاتوق بحث سياسي و غيرسياسي.
حالا تمام طول شبانه‌روز اتاق‌هاي مجازي گوناگون «كلاب‌هاوس» با موضوعات متفاوت برپاست و كاربران بنابر سلايق و علايق‌شان، يكي از آنها را انتخاب كرده و به آنچه دغدغه و مساله‌شان است، مي‌پردازند. نكته مهم د رمورد «كلاب‌هاوس» اما امكان گفت‌وگوي بي‌واسطه شهروندان و روزنامه‌نگاران با شخصيت‌ها و مسوولان حاكميتي بود كه در اين شبكه اجتماعي به‌سادگي و بي‌پرده‌تر از هر زمان فراهم است و احتمالا به همين سبب بود كه اين شبكه اجتماعي كه حالا به تريبون مسوولان تبديل شده بود، به مذاق «دلواپسان» خوش نيامد و سرنوشت توييتر و تلگرام براي كلاب‌هاوس هم تكرار و فشار و تلاش براي فيلترينگ اين شبكه اجتماعي آغاز شد!
اگرچه وزارت ارتباطات كه وزير جوان آن خود يكي از كاربران جدي و چهره‌هاي سرشناس سياسي فعال در كلاب‌هاوس بود، ظاهرا به هيچ‌وجه تمايلي به فيلتر كردن اين شبكه اجتماعي نداشت اما نوزدهم فروردين‌ماه 99 ميانه بحثي داغ در يك اتاق مجازي كلاب‌هاوسي با حضور عبدالناصر همتي، رييس ‌كل بانك مركزي، ناگهان دسترسي كاربران اينترنت همراه اول به اين شبكه اجتماعي قطع شد. اگرچه همان زمان و لابه‌لاي بحث و گفت‌وگو با رييس‌كل بانك مركزي، عده‌اي به فيلتر شدن كلاب‌هاوس اشاره كردند اما محمدجواد آذري‌جهرمي كه از قضا از جمله كاربران حاضر در آن اتاق بود، تاكيد كرد كه «كلاب‌هاوس فيلتر نيست و مشكلاتي كه براي كاربران ايجاد شده ممكن است ناشي از مسائل فني باشد.» او همچنين ضمن رد هرگونه اختلال و انسداد اين شبكه اجتماعي گفت هدف كساني كه از فيلترينگ كلاب‌هاوس مي‌گويند، تشويش و تهديد است! هدف اما صرفا تشويش و تهديد نبود؛ «كلاب‌هاوس» واقعا از دسترس كاربران اينترنت همراه اول خارج و فيلتر شد و يك روز بعد - بيستم فروردين- دسترسي كاربران ايرانسل هم به اين شبكه اجتماعي قطع شد. پس از ايرانسل، نوبت به شركت مخابرات بود كه كلاب‌هاوس را براي كاربران ايراني فيلتر كند؛ آن‌هم درحالي كه علاوه ‌بر وزارت ارتباطات، دادستان كل‌ كشور هم اعلام كرده بود كه برنامه‌اي براي فيلتر كردن كلاب‌هاوس وجود ندارد. درنهايت اما همراه اول، ايرانسل و شركت مخابرات به ‌ظاهر خودسر دست به اقدام زدند و دسترسي به كلاب‌هاوس براي كاربران پرتعداد اين اپراتورها مختل شد. اقدامي كه سبب شد معاون وزير ارتباطات در نامه‌اي خطاب به اپراتورها به‌ دليل اختلالي كه روي اين شبكه ايجاد كرده‌اند، به آنها هشدار دهد. زماني كه حسين فلاح جوشقاني، رييس رگولاتوري به اين اپراتورها به ‌دليل ايجاد اختلال در سيستم IP كشور روي شبكه كلاب‌هاوس، اخطار داد و تاكيد كرد كه درصورت استمرار اين اختلال و با توجه به جمع‌آوري ادله فني، گزارش رخداد جرم براي پيگيري قضايي به دادسرا ارايه و درخواست پيگرد قضايي آمران و عاملان اين اختلال ثبت و پيگيري خواهد شد. اين مقام مسوول در بخشي از نامه، به ماده ۷۳۷ قانون مجازات اسلامي هم اشاره كرد كه براساس آن «هر كس به‌طور غيرمجاز با اعمالي از قبيل وارد كردن، انتقال دادن، پخش، حذف كردن، متوقف كردن، دستكاري يا تخريب داده‎ها يا امواج الكترومغناطيسي يا نوري، سامانه‎هاي رايانه‎اي يا مخابراتي ديگري را از كار بيندازد يا كاركرد آنها را مختل كند، به حبس از 6 ماه تا 2 سال يا جزاي نقدي از 10 ميليون ريال تا 40 ميليون ريال يا هر دو مجازات محكوم خواهد شد.» سازمان تنظيم مقررات در اين نامه با اشاره به اينكه اختلال ايجادشده در اين شبكه مشهود است، به 2 اپراتور همراه كشور و مخابرات ايران، ۲۴ ساعت فرصت داد تا اختلال ايجاد شده روي شبكه اجتماعي كلاب‌هاوس را برطرف كنند. نامه‌نگاري وزارت ارتباطات به اپراتورها هم اما جواب نداد و كلاب‌هاوس روي خطوط اينترنت ايرانسل، همراه اول و مخابرات همچنان مسدود و در مواردي توام با اختلال گسترده ماند اما اقدام به فيلترينگ ايجاد اختلاف در كلاب‌هاوس از جانب اين اپراتورها، سبب نشد كه كاربران اين شبكه اجتماعي دست از استفاده از آن بردارند تا اين شبكه اجتماعي نيز آن‌چنان كه توييتر با وجود فيلترينگ هر روز شاهد افزايش تعداد كاربران خود است، هر روز با استقبال بيشتر كاربران فضاي مجازي روبه‌رو شود.
در‌نهايت باتوجه به پايان رسيدن مهلت ۲۴ ساعته به اپراتورها، رييس مركز روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارت ارتباطات در توييتي اعلام كرد كه در ادامه بي‌توجهي اپراتورها به هشدار وزارت ارتباطات در اقدام غيرقانوني و ايجاد اختلال عمدي در كلاب‌هاوس، شكايت از اين اپراتورها صبح ۲۳ فروردين‌ماه تقديم دادستاني شده است. شكايت هم اما باعث نشد كه اپراتورها دست از فيلتر خودسر كلاب‌هاوس بردارند، فيلترينگي كه چنانچه ماهنامه پيوست اعلام كرده، بدون ابلاغ هيچ دستور قضايي از سمت دادستاني به اين سه اپراتور صورت گرفته است. در‌نهايت بيست و نهم فروردين ماه، درحالي كه همچنان اين اپراتورها به فيلترينگ و مردم به استفاده از كلاب‌هاوس ادامه مي‌دادند، عليرضا معزي، معاون ارتباطات و اطلاع‌رساني دفتر رييس‌جمهوري در توييتي بدون اشاره به نام كلاب‌‌هاس نوشت: «پس از اختلال عمدي برخي اپراتورها در ارتباطات اينترنتي كاربران، هيات وزيران پس از دستور صريح رييس‌جمهوري، عصر روزگذشته ضمن تاكيد بر حق آزاد شهروندان در دسترسي به اطلاعات و خلاف شمردن اقدامات اخير اپراتورها، به پيشنهاد وزير ارتباطات، جرايم سنگيني براي اين‌گونه تخلفات تصويب كرد.»  در حقيقت پس از گذشت ۱۰ روز از ايجاد اختلال اوليه در دسترسي به كلاب‌هاوس، وزارت ارتباطات پيشنهادي مبني بر جريمه روزانه ۵۰ ميليارد توماني اپراتورها به هيات وزيران ارايه كرد. پيشنهادي كه ۵ روز بعد روز دوم ارديبهشت‌ماه به تصويب رسيد و ابلاغ شد. ابلاغيه‌اي كه بنابر آن، «سازمان تنظيم مقررات موظف است با جمع‌آوري مستندات فني، ظرف ۲۴ ساعت محدوديت، اختلال يا انسداد را به كارورها (اپراتورها) اعلام و همزمان مراتب محدوديت، اختلال يا انسداد را در پايگاه اطلاع‌رساني خود منتشر كند» و «در صورتي كه كارورها ظرف ۲۴ ساعت از زمان اعلام سازمان نسبت به رفع محدوديت، اختلال يا انسداد اقدام نكنند، سازمان موظف است تا زمان رفع تخلف روزانه تا سقف ۵۰ ميليارد تومان كارور متخلف را جريمه كند. كارور موظف است با اعلام سازمان تنظيم مقررات مبالغ را به حساب خزانه‌داري كل كشور واريز كند.»