روزنامه خراسان
1400/02/22
روی ناخوش تامین اجتماعی به کارگران ساختمانی
درحالی‌که کیسه‌ای را در بغلش گرفته، دو زانو زیر گرمای آفتاب نشسته است. چهره‌اش هم مانند لباس‌هایش رنگ و رو ندارد. غیر از گرد و غبار پیری، روی موهای جوگندمی‌اش گرد و خاک هم نشسته است. 55 سال دارد، اما چهره درهم‌شکسته‌اش سن او را بیشتر از این‌ها نشان می‌دهد. کف دستان پینه‌بسته‌اش تاول‌زده است. نزدیکش می‌شوم و سر صحبت را با او باز می‌کنم. ابراهیم می‌گوید:« از صبح زود این جا منتظرم تا یک نفر پیدا شود و به من کار بدهد، اما چون سن من بالاست به این آسانی‌ها کسی مرا برای کار انتخاب نمی‌کند». اشاره به کارگران جوان دیگری که در اطرافش هستند می‌کند و ادامه می‌دهد:« وقتی این‌همه جوان بیکار این جا ریخته‌اند دیگر جایی برای من نمی‌ماند. من هم مجبورم وگرنه زن و بچه‌ام باید گرسنه بخوابند. باز خدا را شکر تنم سالم است و می‌توانم کارکنم اما بیمه نیستم نمی‌دانم دو روز دیگر چه به سرم می‌آید». احمد جوان کارگر دیگری است که در حاشیه میدان فردوسی ایستاده و با توقف هر خودرویی سریع خودش را جلو می‌اندازد تا او اولین انتخاب کارفرما برای حداقل یک روز کاری باشد. او درباره وضعیت کارش می‌گوید:« به خدا از بدبختی از صبح این جا علاف می‌ایستم تا بلکه کار پیدا شود. حالا هم با این اوضاع کرونا و گرانی‌ها ساخت‌وسازها کمتر شده و دیگر مثل گذشته به این آسانی‌ها کار گیر نمی‌آید. خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که تا یک هفته هم کار جور نمی‌شود. بیمه هم نیستم که دلم خوش باشد. سرکار هر اتفاقی هم برایم بیفتد خودم چند برابر درآمدم را باید صرف هزینه درمان کنم، اما چاره چیست؟». کیسه‌ای را که در دست دارد، نشانم می‌دهد و می‌گوید:« چیزی هم برای خوردن ندارم. با همین نان خالی باید شکمم را سیر کنم و تا شب عرق بریزیم. شب هم اگر کار گیرم نیاید، باید با شرمندگی پیش زن و بچه‌ام بروم». حین صحبت با احمد چندین نفر دیگر از کارگران دورمان جمع می‌شوند و حرفهای احمد را تایید می‌کنند و این که بیمه نیستند. وقتی از آن‌ها سؤال می‌کنم که با این که بیمه نیستند اگر حین کار حادثه‌ای برایشان پیش بیاید چه‌کار خواهند کرد، یکی از آن‌ها با صدای بلند از سر خستگی آهی می‌کشد و می‌گوید:« ای خانم! شما دلتان خوش است. برای یک لقمه نان مجبوریم به سختی جان بکنیم. اگر شما هم جای ما بودی، دیگر به این چیزها زیاد فکر نمی‌کردی». یک نفر دیگر از کارگران می‌گوید:« الان که جوانیم به‌سختی کار می‌کنیم، خدا می‌داند دو روز دیگر چه بر سرمان می‌آید؟ دو روز دیگر اگر بلایی سرم آمد از کجا خرج زندگی خودم و خانواده‌ام را دربیاورم؟ بیمه هم نیستم». بعد از کمی گفت وگو یکی از نگهبانان ایستگاه کار شهرداری جلو می‌آید و مانع از ادامه گفت وگویم با کارگران ساختمانی میشود. از من می‌خواهد مجوزی ارائه بدهم و بعد هم کارگران را پراکنده می‌کند. از جمع آن‌ها فاصله می‌گیرم اما از دور با نگاهشان مرا دنبال می‌کنند تا بتوانند دوباره فرصتی برای صحبت فراهم کنند. چشم‌های شان پر از حرفهای ناگفته است... با توجه به این که حدود نیمی از حوادث کار مربوط به کارگران ساختمانی است اما روند بیمه شدن این قشر آسیب‌پذیر دشواری‌های خاص خود را دارد. کارگران ساختمانی نه تنها از امتیازاتی مانند بیمه بیکاری برخوردار نیستند، بلکه بیمه شدن آن‌ها در شرایط عادی نیاز به اختصاص سهمیه دارد. هر سال باید عده‌ای از آن‌ها منتظر تعیین سهمیه از سوی سازمان تأمین اجتماعی باشند. سهمیه‌ای که بنا به اظهارات معاون منابع بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی استان طی پنج سال اخیر روند کاهشی داشته است. حدود 9 هزار کارگر ساختمانی در نوبت بیمه هستند محمدرضا داوری، رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی استان در این باره می‌گوید:« بیمه کارگران ساختمانی واقعاً معضل شده است. ما مکاتبات زیادی انجام داده ایم و متأسفانه تهران به‌گونه‌ای دیگر جواب می‌دهد. حدود 9 هزار کارگر ساختمانی در نوبت بیمه هستند. کلیه مراحل قانونی آن‌ها طی شده است، اما متأسفانه سازمان مرکزی تأمین اجتماعی در تهران سال گذشته سهمیه نداد، امسال هم هر چه پیگیری می‌کنیم هنوز جواب منطقی نداده که به چه دلیل سهمیه اعلام نمی‌کنند». وی می افزاید:« ناگفته نماند که در کل سهمیه‌بندی خلاف قانون است چراکه در قانون ماده 5، بیمه کارگران ساختمانی اجباری است. عملاً کارگری را که دارای کارت مهارت فنی و حرفهای است و احراز اشتغال شده باید بیمه کنند. ما نمی‌دانیم سازمان تأمین اجتماعی به دنبال چیست؟» سال گذشته سهمیه‌ای ابلاغ نکردند رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی استان درباره تعداد کارگران ساختمانی در استان می‌گوید:در استان خراسان رضوی در مجموع 145 هزار کارگر ساختمانی دایمی و فصلی وجود دارند که به طور متوسط 90 هزار نفر از این مجموعه دارای پرونده هستند. حدود 76 هزار نفر از آن‌ها بیمه‌شده‌اند. در مشهد نیز 62 هزار کارگر ساختمانی داریم که حدود 37 هزار نفر بیمه شده‌اند و از این تعداد 12 هزار نفر بیمه‌شان مختومه و قطع‌شده است و 25 هزار نفر دارند بیمه پردازی می‌کنند. الان سهمیه 8 تا 9 هزار نفر را بدهند مشکل استان ما حل می شود تا ببینیم سال‌های آینده چه میشود. سال گذشته سهمیه‌ای به ما ابلاغ نکردند، جایگزین داشتیم که میزان آن حدود چهار هزار و۵۰۰ نفر بوده است». وی ضمن بیان این مطلب که اداره کار دخالتی در امور بیمه‌ای ندارد،می افزاید:«از مسئولان خواهش می‌کنم به فکر این قشر ضعیف جامعه باشند که بیمه آن‌ها انجام شود که روزنه امید به ادامه زندگی این عزیزان است. 47 تا 50 درصد حوادث کار متعلق به کارگران ساختمانی است». مشکل کمبود سهمیه داریم "هادی ابوی"، دبیر کل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران می‌گوید:« از سال گذشته این‌طور که انجمن‌های ما مطرح می‌کنند سهمیه‌ای به بیمه کارگران ساختمانی اختصاص داده نشده است. هرچند پیگیری‌های زیادی ما و خود سازمان تأمین اجتماعی انجام دادیم، منتهی منابعی که به میزان پروانه و دریافت پروانه ساختمانی متصل است، چندان کامل نیست». اشکالی که ما در این حوزه به سازمان تأمین اجتماعی و شهرداری‌ها می‌گیریم این است که یک کسی پروانه ساختمان می‌گیرد و وجوهش را هم پرداخت می‌کند، اما متراژ بیشتری می‌سازد. در واقع اختلاف ساخت‌وساز واقعی با ساخت‌وساز پروانه تفاوتی دارد که شهرداری باید این مسئله را به جد در دستور کار قرار دهد تا حق و حقوق کارگران ساختمانی واریز شود.همچنین بیشتر ساخت‌وسازها در مناطق کم برخوردار انجام می شود که قولنامه دارند و پروانه ساخت نمی‌گیرند. مشکلاتی که ما برایمان در حوزه کارگران ساختمانی پیش می‌آید اتفاقاً در همان مجموعه‌هایی است که پروانه قانونی نگرفته‌اند و بیشتر اتفاقات و حوادث در همین مجموعه‌ها رخ می دهد. باید دید که آیا طرح‌های عمرانی حق‌وحقوق صندوق بیمه کارگران ساختمانی را پرداخت می‌کنند یا خیر؟ بنابراین در قانون بیمه کارگران ساختمانی تغییراتی باید انجام شود». وی خاطر نشان می کند:« متأسفانه خبرهای خوبی هم به گوش نمی‌رسد حتی در کمیسیون اجتماعی مجلس برخی دوستان ما در این حوزه گلایه‌مند بودند که تغییراتی هم در بعضی مفاد قانون بیمه بیکاری پیشنهاد کردند که حتی شاید به‌نوعی به ضرر کارگران باشد و امیدوارم در مجلس تصویب نشود». بیشتر از 3 هزار سهمیه در سال جاری تعلق نخواهد گرفت "غلامرضا یادگیر بصیر"، معاون منابع بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی خراسان رضوی درباره تعداد بیمه کارگران ساختمانی می‌گوید:« حدود 55 هزار بیمه‌شده داریم که در حال واریز حق بیمه هستند. 10 هزار نفر هم شرایط واریز دارند که حق بیمه‌شان را واریز نکرده‌اند ولی بیمه‌شده ساختمانی هستند. درمجموع تعدادی حدود 65 هزار نفر هستند. طی بررسی آمارها و تحلیل‌ها بر اساس اعتبارات موجود میزان سهمیه‌ها کاهشی است با این حساب من فکر نمی‌کنم بیشتر از همین سه هزار سهمیه‌ای که در سال 99 به ما اختصاص گرفت، اختصاص پیدا کند». برای بیمه کارگران ساختمانی مستلزم همکاری شهرداری هستیم معاون منابع بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی خراسان رضوی درباره تحقق بیمه کارگران ساختمانی می‌گوید:« این موضوع مستلزم این است که شهرداری‌ها همکاری بیشتری داشته باشند تا بتوانیم این حق بیمه را تأمین کنیم و در ازای آن ما در برابر ستاد مرکز حرفی برای گفتن داشته باشیم چراکه در برابر درخواست سهمیه جدید قطعاً به ما خواهند گفت شما در تأمین اعتبارها دچار مشکل هستید. ما پیگیری‌های زیادی کردیم که بتوانیم قانون ماده 5 کارگران ساختمانی را که نحوه وصول این عوارض است اصلاح کنیم تا منطقی‌تر شود». وی تصریح می کند:« به رغم تمام تلاش‌هایمان اضافه کردن سهمیه در حدی که خواسته‌های این دوستان را تأمین کند، در حد توان تأمین اجتماعی استان نیست. زمانی که قرار باشد به صندوق بیمه‌ای فشار مالی تحمیل شود منابع تأمین آن باید مشخص شود و منابع تأمین ما در خراسان رضوی کفاف این تعهدات را نمی‌دهد».
سایر اخبار این روزنامه
کوو برکت؛ امید ایرانی آمد
نامی،محمد و دهقان چهره های اولین روز ثبت نام
بالاخیابان؛ کانون اوج‌گیری 2 انقلاب در مشهد
پاتک‌به کاهش30 درصدی شادمانی
قدرت‌جادویی ذهن مریم
معادله جدید در قدس
بزرگ ترین حمله موشکی به تل آویو
ضرورت تحول در حکمرانی
سی و ششمین آبنبات ویژه بچه های مشهد
زمزمه ها برای افزایش نابهنگام قیمت نان !
بزرگ ترین رشد روزانه بورس در 1400
دستگیری ۱۶۱ وکیل و کارشناس و ۲۰۰ پرسنل متخلف قضایی
روی ناخوش تامین اجتماعی به کارگران ساختمانی
