ظريف بعدازحسن خميني

مرجان زهراني| 8 صبح روز سه‌شنبه ۲۱ ارديبهشت ثبت‌نام انتخابات براي سيزدهمين دوره رياست‌جمهوري در ساختمان خيابان فاطمي آغاز شد؛ صبحي كم‌رمق و آرام كه براي يكي، دو روز ابتدايي ثبت‌نام‌ها برخلاف روزها و ساعات پاياني امري معمول است. اين شروع بي‌رونق حتي به سياق سال‌هاي پيش با حضور وزير كشور هم نبود. عبدالرضا رحماني‌فضلي فرمان آغاز فرآيند ثبت‌نام كانديداها در ستاد انتخابات را غيرحضوري و كتبي صادر كرد و پس از آن ثبت‌نام‌ها در طبقه اول ساختمان وزارت كشور كليد خورد.  زودتر از اينكه درهاي وزارت كشور به روي خبرنگاران گشوده شود، اولين كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري با لباس روحانيت و چفيه‌اي تزيين شده با عكس چاپي آيت‌الله خامنه‌اي و امام خميني جلوي ورودي خيابان شهيد گمنام وزارت كشور منتظر بود تا درها گشوده و فرآيند ثبت‌نام آغاز شود. او و يك زن ميانسال اولين كساني بودند كه نام‌شان به عنوان كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري دوره سيزدهم به ثبت رسيد. پس از آن به مرور طبقه همكف ستاد انتخابات كه به دليل شرايط شيوع كوويد-۱۹ و براي رعايت پروتكل‌ها با تغييرات همراه بوده، شلوغ‌تر شد اما همان‌ طور كه انتظار مي‌رفت ديروز خبري از كانديداهاي جنجالي و سياسيوني كه مي‌توانند روند انتخابات را دستخوش تغيير كنند، نبود. چند چهره شناخته شده و البته ۳ نظامي براي سيزدهمين دوره انتخابات اعلام نام‌نويسي كردند. از همين روي شايد بتوان اولين روز از ۶ روز مهلت قانوني براي نام‌نويسي در انتخابات دوره سيزدهم رياست‌جمهوري را روز نظاميان ناميد؛ روزي كه از نامي تا دهقان و حتي سعيد محمد رسما كانديدا شدند. 
 شناخته شده‌هاي نه چندان سرشناس-  وهاب عزيزي، دبيركل جهادگران اسلامي اولين چهره نسبتا شناخته شده‌اي بود كه حدود نيم ساعت پس از آغاز نام‌نويسي وارد ستاد انتخابات كشور شد. او شعار دولت متبوع و احتمالي‌اش را «جهاد براي حل مشكلات مردم و جهاد براي قطع زنجيره فساد، ويژه‌خواري و رانت» اعلام كرد. البته عزيزي يك بار هم براي انتخابات رياست‌جمهوري دوره دوازدهم ثبت‌نام كرده اما انصراف داده ‌بود. او براي مدت كوتاهي در جمع خبرنگاران حاضر شد، خود را نماينده جريان سوم توصيف كرد و گفت كه آمده تا آقازاده‌ها و رانت‌خواران را حذف كند.  محمدحسن نامي دومين چهره شناخته‌ شده‌اي بود كه حدود يك ساعت پس از آغاز نام‌نويسي‌ها وارد ستاد انتخابات شد. او كه به امير نامي شناخته مي‌شود از نيروهاي نظامي و عضو ارتش جمهوري اسلامي و البته چند ماهي هم وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات دولت محمود احمدي‌نژاد بوده است. حضور او در كابينه محمود احمدي‌نژاد باعث شد كه از او در مورد همراهي يا رايزني با رييس دولت نهم و دهم پرسيده شود. نامي اما در فرصت ۱۰ دقيقه نشست خبري‌اش تاكيد كرد كه هيچ ارتباطي با احمدي‌نژاد ندارد. او همچنين گفت كه گرايش‌هاي اصولگرايانه دارد اما مستقل وارد انتخابات شده، ۶۴ برنامه براي مدت ۴ سال دارد كه ۶ برنامه از اين تعداد در ۶ ماهه نخست اجرايي خواهد شد. اما آنچه در سخنان نامي به وضوح ديده و شنيده شد، خلق و خوي نظامي او بود چه آنكه دولتش را دولت «نظم و قانون» و يك بار هم «دولت مقتدر و منضبط» توصيف كرد. 
 نام‌نويسي عجيب- پس از ثبت‌نام نامي بود كه خبر مشورت و جلسه رايزني ظريف با سيدحسن خميني و سيدمحمد خاتمي منتشر شد و زمزمه‌هايي ميان خبرنگاران از اعلام كانديداتوري ظريف به راه افتاد. اما فرآيند طي شده در ستاد انتخابات همه توجه را به خود جلب كرد. در ستاد انتخابات شنيده مي‌شد كه آخرين كاربر- كاربر۲۲- كه به عنوان نماينده شوراي نگهبان حضور دارد مدارك نام‌نويسي وهاب عزيزي را تحويل نگرفته اما مدارك نامي را دريافت كرده است.
شنيده مي‌شد كه نماينده شوراي نگهبان ابلاغيه اين نهاد را اجرا مي‌كند و وزارت كشور هم فرمان رييس‌جمهوري. خبرنگاران مستقر در ستاد موضوع را با عباسعلي كدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان در ميان گذاشتند و او پاسخ داد كه نماينده شوراي نگهبان مدارك افراد را بر اساس ابلاغيه اخير دريافت مي‌كند. با اين حال نماينده شوراي نگهبان مستقر در ستاد از اين موضوع ابراز بي‌اطلاعي كرد و گفت كه مشغول انجام مسووليت نظارتي است. به هر روي در روز اول نام‌نويسي فرآيند نام‌نويسي بر اساس قانون و آن طور كه رييس‌جمهوري دستور داد، انجام شد اما تا آخرين لحظه مشخص نشد كه نماينده شورا ثبت‌نام‌ها به رسميت شناخته و مدارك را تحويل گرفته يا نه. برخلاف معمول هيچ مقامي از وزارت كشور در پايان روز نشست خبري برگزار نكرد و خبري ازآمار پايان هر روز درجمع خبرنگاران نبود و به توضيحاتي براي صداوسيما اكتفا شد.
صف كانديداهاي نظامي
حضور دو كانديداي نظامي كه در يكي، دو ماه گذشته بارها نامشان شنيده شده ‌بود اما بار ديگر همه توجهات را به خود جلب كرد. بعد از زن موتورسواري كه مداركش كامل نبود و موفق نشد، ثبت‌نام كند اما حرف‌هايش در فضاي مجازي بارها دست به دست شد، حوالي ساعت ۱۱ سعيد محمد وارد ستاد انتخابات شد. محمد در همه فريم‌هاي عكسي كه از او منتشر شد طوري شناسنامه را رو به دوربين‌ها گرفت كه نام مادر و پدرش چندان مشخص نباشد، شناسنامه‌اي كه گفته مي‌شد اصل آن را جا گذاشته و همين هم باعث شده كه دو بار به ستاد مراجعه كند. او بعد از طي ثبت‌نام كنفرانس خبري برگزار، صحبتش را با نقد دولت آغاز و وعده داد كه جامعه نيازمند تحولي شگرف و اصلاحات مبتني بر اصول است. سعيد محمد سعي كرد در پاسخ به سوالي در مورد برجام رويكردي ميانه با نگاهي انتقادي به دولت داشته ‌باشد. محمد تاكيد كرد مستقل است و نه مورد حمايت جرياني است و نه مي‌خواهد مورد حمايت كسي يا جرياني باشد. اما از آنجا كه عمدتا كانديداها پيش از حضور اذن و اجازه‌اي هم از رهبري دارند، «اعتماد» از محمد در مورد مشورت با رهبري براي كانديداتوري پرسيد، آن هم زماني كه كانديداتوري سيدابراهيم رييسي جدي‌تر شده است. محمد اما پاسخ داد كه شأن رهبري اجل از اين است كه نفيا يا اثباتا در مورد حضور در انتخابات اظهارنظر كنند و البته همين كه به دولت جوان انقلابي تاكيد دارند، حجت را بر او و همراهانش براي كانديداتوري تمام كرده است. محمد البته ترجيح داد كه صحبت كناره‌گيري به نفع رييسي را به پايان دوران نام‌نويسي موكول كند.  در ميان كانديداهاي نظامي مثل هر سال پيرمرد كفن‌‌پوشي كه براي اغلب انتخابات‌ها ثبت‌نام مي‌كند، معركه‌اي درست كرد و بعد از آن هم وحيد كريمي، ديپلمات سابق و يك پسر ۲۳ ساله به عنوان جوان‌ترين كانديداي ديروز نام‌نويسي كردند. پس از ساعاتي بي‌خبري در ستاد انتخابات بالاخره حضور حسين دهقان، وزير دفاع دولت اول روحاني كه پيش از اين گفته ‌بود در روز اول براي ثبت‌نام خواهد آمد، ثابت كرد كه روز، روز نظاميان است. حسين دهقان تنها همراهش همسرش بود پس از طي فرآيند نام‌نويسي در نشست خبري ۱۵ دقيقه‌اي به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. سردار دهقان برخلاف سردار محمد نشان داد كه سفت و سخت پاي انتخابات است و به قول خودش نه منتظر كسي مانده و نه به خاطر كسي يا جرياني كنار مي‌كشد. او حتي از ائتلاف نظامي‌هاي كه بعد از انتشار خبر جلسه مشترك محسن رضايي، رستم قاسمي و سعيد محمد منتشر شد، استقبال نكرد و گفت كه هر كس تكليف خودش را مي‌داند و تاكيد كرد چنين تكليفي براي خود قائل نيست. «اعتماد» از دهقان در مورد سرنوشت سياسي‌اش پرسيد و اينكه با توجه به عدم اقبال مردم به نظاميان نگران نيست، سرنوشتش مشابه سرنوشت سياسي ديگراني با سابقه نظامي شود؟ سردار كه اولين ‌بار است خود را در مظان راي مردم قرار مي‌دهد اما گويا هيچ نگراني از عدم استقبال ندارد و به همين دليل تاكيد كرد كه «اجازه بدهيد مردم تصميم بگيرند و من مقهور اين شرايط و حرف‌ها نمي‌شود» دهقان از اعلان اعضاي كابينه و معاون اول خودداري كرد و به سوالات پي در پي در مورد كناره‌گيري‌اش در صورت حضور رييسي روي خوشي نشان نداد.  پايان‌بندي روز خلوت ستاد انتخابات كشور هم با محمد زارع‌فومني، دبير حزب مردمي اصلاحات و سردبير صداي اصلاحات رقم خورد. كسي كه هر از گاهي براي انتخابات‌هاي مختلف گذرش به خيابان فاطمي مي‌افتد و ديروز هم با شعار جوان‌گرايي و انتخاب معاون اول زن از نظاميان خواست به پادگان‌ها بازگردند تا كشور به دست جوانان اداره شود.