پیچیده‌تر از هر کلافی

با انصراف قطعی کره‌شمالی از حضور در رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی و جام ملت‌های آسیا، معادلات تمام گروه‌ها به هم خورد. رسانه‌های کره‌جنوبی از قطعی شدن انصراف کره‌شمالی از حضور در رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی 2022 و جام ملت‌های آسیا 2023 خبر دادند. انصراف این تیم به بهانه مخالفت با قرنطینه در کشور کره‌جنوبی و ترس از ابتلا به ویروس کرونا عنوان شده است. کنفدراسیون فوتبال آسیا تاکنون به صورت رسمی اعلام نکرده است که با انصراف این تیم، تکلیف 3 بازی باقیمانده این تیم در این رقابت‌ها چه خواهد شد اما به نظر می‌رسد با حذف نتایج کره شمالی، دیدارهای گروه H ادامه یابد. با توجه به اینکه تیم‌های صدرنشین 8 گروه به صورت مستقیم راهی مرحله بعد می‌شوند، از میان 8 تیم دیگری که در گروه‌های‌شان دوم می‌شوند، 4 تیمی که بیشترین امتیاز را دارند راهی مرحله اصلی مقدماتی جام‌جهانی خواهند شد. در این حالت و به دلیل انصراف کره‌شمالی و برای برپایی عدالت در سایر گروه‌ها، کنفدراسیون فوتبال آسیا پس از مشخص شدن تیم‌های دوم هر گروه، نتایج این تیم‌ها را در مصاف با تیم قعرنشین هر گروه حذف خواهد کرد و در این مرحله با مقایسه امتیازات به دست آمده، ۴ تیم برتر دوم گروه‌های هشت‌گانه مشخص خواهد شد. در زیر، به بررسی گروه‌های رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی 2022 و جام ملت‌های آسیا 2023 پرداخته‌ایم. با حذف نتایج تیم‌های قعرنشین هر گروه، خواهیم دید که وضعیت تیم‌های دوم چگونه خواهد شد. در گروه A باید صعود سوریه را به عنوان تیم اول قطعی شده بدانیم. آنها با 15 امتیاز از 5 بازی صدرنشین مقتدر گروه هستند. 3 بازی باقیمانده آنها با تیم‌های گوام، مالدیو و چین خواهد بود که به نظر می‌رسد با برتری مقابل گوام و مالدیو، این تیم 21 امتیازی شود. اما چینی‌ها که از 4 بازی 7 امتیاز برای خود اندوخته‌اند، باید با مالدیو، فیلیپین، گوام و سوریه بازی کنند. در صورتی که چینی‌ها ۳ بازی ابتدایی خود را برنده شوند، 16 امتیازی شده و بازی آخر با سوریه دیدار مرگ و زندگی برای آنهاست. در صورت شکست چین و 16 امتیازی باقی ماندنش، 6 امتیاز چینی‌ها در مصاف با تیم قعرنشین این گروه یعنی گوام از آنها کسر و 10 امتیازی می‌شوند. اما اگر چین از سوریه امتیاز کسب کند، وضعیت برای ایران سخت می‌شود.   در گروه B استرالیا، کویت و اردن به ترتیب با 12، 10 و 10 امتیاز تیم‌های مدعی این گروه محسوب می‌شوند. این ۳ تیم باید در دیدارهای باقیمانده با یکدیگر روبه‌رو شوند. دیدار اردن و کویت در این گروه تعیین‌کننده است. حتی اگر اردن و کویت به استرالیا ببازند، این ۲ تیم با پیروزی مقابل نپال و چین تایپه، 13 امتیازی می‌شوند. تساوی در بازی اردن و کویت به نفع ایران است. اگر این دیدار برنده داشته باشد، تیم برنده 16 امتیازی می‌شود و به رتبه دوم می‌رسد. با کسر 6 امتیاز تیم دوم این گروه به دلیل حذف نتایج چین تایپه که قعرنشین گروه است، تیم دوم 10 امتیازی می‌شود و شانس صعود دارد. پس بهتر است دیدار اردن و کویت مساوی شود.   در گروه C با فرض بر اینکه ایران تیم دوم گروهش شود، معادلات را بررسی می‌کنیم. پیروزی ایران مقابل هنگ‌کنگ و کامبوج قطعی است و ایران را می‌توان 12 امتیازی حساب کرد. کلید صعود ایران در بازی با بحرین است. با فرض بر اینکه شاگردان اسکوچیچ موفق به شکست بحرین شوند، در روز آخر با 15 امتیاز به مصاف عراق می‌روند. اگر ایران موفق به برتری مقابل عراق شود که به عنوان تیم اول راهی مرحله بعد می‌شود و کاری به محاسبات سایر گروه‌ها نخواهد داشت اما در صورت تساوی، 16 امتیازی می‌شود و با کسر 6 امتیازی که ایران مقابل تیم قعرنشین این گروه یعنی کامبوج کسب کرده است، شاگردان اسکوچیچ 10 امتیازی می‌شوند و با سایر تیم‌های دوم هر گروه مقایسه می‌شوند. اگر ایران مقابل عراق شکست بخورد، با حذف نتایج تیم آخر این گروه، شاگردان اسکوچیچ 9 امتیازی می‌شوند و صعود تقریبا غیرممکن می‌شود.   در گروه D نیز به نظر می‌رسد عربستان به عنوان تیم اول صعود کند. آنها با 11 امتیاز از 5 بازی صدرنشین هستند و باید با یمن، سنگاپور و ازبکستان روبه‌رو شوند. ازبک‌ها نیز با 9 امتیاز از 5 بازی دوم هستند. آنها در نخستین دیدار خود به مصاف سنگاپور می‌روند. در صورت عدم پیروزی ازبکستان، کار آنها تمام شده است اما پیروزی مقابل این تیم و یمن، آنها را 15 امتیازی می‌کند و دیدار پایانی با عربستان سرنوشت‌ساز خواهد شد. تیم آخر این گروه در حال حاضر فلسطین است و ازبکستان با یک پیروزی و یک شکست، از این تیم 3 امتیاز کسب کرده است. قعرنشینی فلسطین خبر خوبی برای ازبک‌ها و خبر بدی برای ایران است، چرا که در آن صورت تنها 3 امتیاز از ازبکستان کسر می‌شود و آنها با حذف نتایج مقابل فلسطین، پیش از جدال آخر با عربستان 12 امتیازی محسوب خواهند شد و صعودشان قطعی است اما قعرنشینی یمن برای شاگردان اسکوچیچ خوب است. ازبک‌ها دیدار رفت را از این تیم برده‌اند و احتمالا در بازی دوم نیز برنده خواهند شد و در این صورت با حذف نتایج این تیم مقابل یمن، آنها 9 امتیازی می‌شوند و اگر از عربستان امتیازی کسب نکنند، حذف می‌شوند ولی اگر یک تساوی نیز کسب کنند شانس صعود دارند. در هر صورت، معادلات این گروه پیچیده است و باید دید چه تیمی قعرنشین گروه چهارم می‌شود.   در گروه E تیم عمان اکنون با 12 امتیاز از 5 بازی در رده دوم قرار دارد. آنها 3 بازی دیگر پیش رو دارند که باید به مصاف تیم‌های قطر، افغانستان و بنگلادش بروند. با توجه به نتایج رقبای عمان، به نظر می‌رسد از اکنون باید 6 امتیاز ۲ بازی مقابل افغانستان و بنگلادش را به حساب شاگردان برانکو ایوانکوویچ واریز کنیم و بدون در نظر گرفتن دیدار با قطر، عمانی‌ها 18 امتیازی شده و حتی با کسر 6 امتیاز آنها مقابل بنگلادش قعرنشین، به طور قطع عمان یکی از تیم‌های برتری خواهد بود که در گروه خود دوم می‌شوند و به دور بعدی صعود می‌کند. ضمن اینکه قطر میزبان جام‌جهانی 2022 است و عملا عمانی‌ها راهی مرحله بعد می‌شوند.  در گروه F ژاپن براحتی به عنوان تیم نخست راهی مرحله بعد می‌شود. تاجیکستان رده دومی که از 6 بازی 10 امتیاز دارد، باید 2 بازی دیگر در این رقابت‌ها انجام دهد که یکی از آنها با ژاپن و دیگری با میانمار است که با فرض برتری آنها برابر میانمار، تاجیکستان 13 امتیازی می‌شود. قرقیزستان نیز با یک بازی کمتر 7 امتیازی است و باید به مصاف مغولستان، میانمار و ژاپن برود. ضمن اینکه در حال حاضر مغولستان در قعر جدول رده‌بندی این گروه قرار دارد و با کسر 6 امتیازی که تاجیک‌ها و قرقیز‌ها در برابر این تیم کسب کرده‌اند، آنها 7 امتیازی شده و هر ۲ تیم باید حتما از سد ژاپن عبور کنند که بعید به نظر می‌رسد این اتفاق رخ دهد، پس از این گروه نیز تیم دومی راهی مرحله بعد نخواهد شد.   در گروه G از آنجا که امارات مدعی با یک بازی کمتر و 6 امتیاز در رده چهارم قرار گرفته است و با توجه به حضور تیم‌های مدعی نظیر ویتنام صدرنشین و 11 امتیازی، مالزی 9 امتیازی و تایلند 8 امتیازی، به نظر می‌رسد امتیازات بین این 4 تیم تقسیم شود، چرا که آنها باید در دیدارهای آتی به مصاف هم بروند. ضمن اینکه اندونزی با شکست در تمام دیدارهایش قعرنشین این گروه است و با حذف نتایج این تیم، 6 امتیاز از تیم دوم این گروه کسر خواهد شد، پس صعود تیم دوم این گروه نیز بعید به نظر می‌رسد.  اما کره‌شمالی که با کناره‌گیری از این رقابت‌ها، تمام معادلات را به هم ریخت، در گروه H قرار دارد. در این گروه کره‌جنوبی که 8 امتیازی بود، نسبت به سایر تیم‌ها یک بازی کمتر انجام داده و ترکمنستان با 9 امتیاز صدرنشین این گروه بود که با حذف نتایج کره شمالی، آنها که موفق به شکست این تیم شده بودند، 6 امتیازی می‌شوند و با توجه به اینکه دیدار کره‌شمالی و کره‌جنوبی با نتیجه تساوی به پایان رسیده بود، پس با کسر یک امتیاز از کره‌جنوبی، آنها 7 امتیازی شده و به صدر جدول صعود می‌کنند. لبنان نیز که 8 امتیازی بود، در 2 بازی مقابل کره‌شمالی تنها یک امتیاز کسب کرده بود که با کسر شدن آن تک امتیاز، آنها نیز مانند کره‌جنوبی 7 امتیازی می‌شوند و از شانس بالایی برای صعود برخوردار خواهند بود. لبنان باید در 3 دیدار باقیمانده خود به مصاف سریلانکا، ترکمنستان و کره‌جنوبی برود. ترکمنستان نیز 2 بازی با کره‌جنوبی و لبنان در پیش دارد. دیدار رودرروی این ۲ تیم بسیار حائز اهمیت است. تقریبا پیروزی لبنان مقابل سریلانکا قطعی است و این تیم را می‌توان 10 امتیازی محسوب کرد. در صورت پیروزی لبنانی‌ها برابر ترکمنستان و شکست برابر کره‌جنوبی، آنها 13 امتیازی شده و یکی از مدعیان جدی صعود خواهند بود. در صورت برتری ترکمنستان مقابل لبنان و شکست برابر کره‌جنوبی، این تیم 9 امتیازی شده و شانسی برای صعود نخواهد داشت. به طور کلی معادلات این گروه در گرو بازی ترکمنستان و لبنان خواهد بود. پیروزی ترکمنستان برابر لبنان، بهترین خبر برای ایران خواهد بود.    * فرضیات نهایی با حذف نتایج تیم‌های قعرنشین هر گروه گروه A با حذف نتایج گوام: فرضیه اول: چین تیم دوم می‌شود. اگر از سوریه امتیاز نگیرد، 10 امتیازی می‌شود.  فرضیه دوم: اگر چین از سوریه امتیاز بگیرد، (با تساوی یا پیروزی) 11 یا 13 امتیازی می‌شود. آنها قطعا راهی مرحله بعد می‌شوند.   گروه B با حذف نتایج چین تایپه: اگر استرالیا، کویت و اردن را ببرد، به عنوان تیم اول صعود می‌کند. آن وقت اگر کویت و اردن ۲ بازی ساده مقابل نپال و چین تایپه را ببرند هر 2 تیم 13 امتیازی می‌شوند. پس جدال رو‌در‌روی آنها نباید برنده داشته باشد، چرا که برنده 16 امتیازی شده و با کسر نتایج چین تایپه، یکی از میان اردن یا کویت 10 امتیازی می‌شود.   گروه C با حذف نتایج کامبوج: با فرض پیروزی ایران برابر هنگ‌کنگ، کامبوج و بحرین، شاگردان اسکوچیچ 15 امتیازی می‌شوند. آنگاه ایران باید حداقل یک تساوی از عراق بگیرد تا با حذف نتایج کامبوج، 10 امتیازی شود. شکست در برابر عراق، تقریبا به معنای حذف است.  گروه D  فرضیه اول: با حذف نتایج فلسطین: قعرنشین شدن فلسطین برای ایران خوب نیست چون ازبکستان در یکی از 2 بازی خود مغلوب این تیم شده است. آنها 9 امتیاز دارند و با برتری برابر سنگاپور و یمن و حتی شکست برابر عربستان، 15 امتیازی شده و با کسر 3 امتیاز بابت پیروزی بر فلسطین، 12 امتیازی شده و قطعا صعود می‌کنند.  فرضیه دوم: با حذف نتایج یمن: قعرنشین شدن یمن برای ایران خوب است، چراکه ازبکستان با برتری در بازی دوم مقابل این تیم، 6 امتیاز از دست می‌دهد. با فرض برتری ازبک‌ها برابر سنگاپور و یمن و شکست برابر عربستان، آنها 15 امتیازی شده و با کسر 6 امتیاز برابر یمن قعرنشین، 9 امتیازی می‌شوند. اما برتری یا کسب تساوی برابر عربستان، شرایط را تغییر می‌دهد.  گروه E: صعود عمان قطعی است گروه F با حذف نتایج مغولستان: تاجیکستان و قرقیزستان در بهترین حالت و تا پیش از مصاف با ژاپن 13 امتیازی می‌شوند. بعید به نظر می‌رسد آنها از سد چشم بادامی‌ها عبور کنند و با حذف نتایج مغولستان، آنها 7 امتیازی می‌شوند و شانسی برای صعود ندارند.  گروه H با حذف نتایج کره‌شمالی: فرضیه اول: پیروزی لبنان مقابل سریلانکا و ترکمنستان و بدون در نظر گرفتن نتیجه بازی با کره‌جنوبی، آنها 13 امتیازی شده و قطعا راهی مرحله بعد می‌شوند. حتی تساوی برابر ترکمنستان نیز لبنان را 11 امتیازی می‌کند و شانس بزرگی برای صعود دارد.  فرضیه دوم: با پیروزی ترکمنستان برابر لبنان، آنها 9 امتیازی شده و شانسی ندارند و برتری آنها، تنها لطف در حق ایران و سایر تیم‌های دوم خواهد بود، چرا که لبنان در آن صورت 10 امتیازی می‌شود.    * نتیجه‌گیری کلی 4 تیم دوم که امتیازات بالایی در گروه‌های‌شان دارند به مرحله بعد صعود می‌کنند. عمان یکی از آنهاست. اگر فلسطین در گروهش آخر شود، ازبکستان شانس بالایی برای صعود دارد. وضعیت لبنان نیز بسیار مساعد برای صعود است. چین نباید از سوریه امتیاز بگیرد. اگر ایران برابر عراق مساوی کند، ممکن است شاگردان اسکوچیچ با چین و یکی از میان اردن یا کویت 10 امتیازی شوند و کار به تفاضل گل برسد.