برجام احیا می‌شود؟ بازار نفت چشم به راه مذاکرات وین

قیمت نفت به طور معناداری در دو روز گذشته بالا رفته است. تحلیلگران بر این باورند که میان افزایش بهای نفت و نتیجه مذاکرات وین ارتباطی برقرار است. تغییرات قیمت نفت چه سیگنالی از مذاکرات وین به ما مخابره می‌کند؟
مذاکرات وین در جریان است و آنطور که گفته می‌شود کار به بحث درباره متن توافق رسیده است. عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد ایران که هم اکنون در وین حضور دارد، درباره این دور از گفتگوها می‌گوید: موضوعاتی باقیمانده در مذاکرات وین مهم هستند. نمی‌توانم با اطمینان بگویم که این دور از مذاکرات دور آخر خواهد بود. تا وقتی منافع کشور تامین نشده، مذاکره ادامه پیدا می‌کند.
به گفته عباس عراقچی، چند موضوعی که در مذاکرات وین باقی‌مانده، کماکان موضوعات کلیدی هستند. توافق با آژانس انرژی اتمی یک ماه دیگر تمدید شده و پیش بینی می شود در فرصت باقی مانده، خبرهای خوبی از وین درباره احیای برجام شنیده شود؛ هرچند بازار نفت سیگنال دیگری مخابره می‌کند.
در مذاکرات وین چه خبر است؟


صبح روز گذشته هیئت‌های مذاکره کننده کشور‌های ۵+۱ برای شرکت در دور پنجم و احتمالا دور نهایی مذاکرات هسته‌ای راهی وین شدند. رابرت مالی مذاکره کننده آمریکا در گفت‌وگو‌های احیای توافق هسته‌ای وین گفته است که در آخرین دور مذاکرات شاهد پیشرفت‌های معنی‌داری بودیم، اما هنوز باید کار‌های زیادی انجام شود.
نتیجه مذاکرات احیای برجام باید لغو تحریم‌های نفتی ایران باشد. برای اینکه بدانیم واقعا در وین چه خبر است کافیست به بازار‌های نفت جهانی سری بزنیم.
قیمت نفت خام در روز‌های گذشته به طور معنا‌داری تغییر کرده است. هفته گذشته در پی اظهار نظر نماینده روسیه در مورد مذاکرات وین مبنی بر گشایش در روند احیای برجام، بهای نفت کاهش قابل توجهی داشت. بهای نفت روز سه‌شنبه، ۲۸ اردیبهشت (۱۸ مه) در معاملات بین‌المللی به شدت کاهش یافت.
این کاهش چشمگیر ظاهرا به خبری برمی‌گردد که بخش فارسی بی بی سی منتشر کرده و به موجب آن اعلام کرد که مذاکرات برجام در وین پیشرفت‌های چشمگیری را شاهد بوده است. این رسانه نوشت که نماینده ارشد روسیه در مذاکرات برجام به خبرنگار بی‌بی‌سی در وین گفته “تا فردا خبر مهمی منتشر خواهد شد.
میخائیل اولیانف، اما عصر روز سه‌شنبه اظهارنظر درباره گشایش در مذاکرات وین را تکذیب کرد. او در توئیتی نوشت: «من (در مصاحبه با بی بی سی) نگفتم در مذاکرات وین در خصوص برجام، گشایش حاصل شده است، بلکه گفتم که از نظر من پیشرفت‌های مهمی حاصل شده است و این درست است. با این همه، مسائل حل‌نشده هنوز باقی مانده‌اند و مذاکره‌کنندگان برای نهایی کردن توافق در خصوص احیای برجام به وقت و تلاش بیشتری نیاز دارند.»
بعد از اینکه اولیانوف حرف‌های خود را پس گرفت بهای نفت خام مجددا وارد سیر صعودی شد.
بازار نفت چشم به راه احیای برجام
روز دوشنبه ۴ خرداد، نفت خام برنت ۶۸.۴۶ دلار در هر بشکه خرید و فروش شده و این یعنی ۳ درصد معادل ۲.۰۲ دلار افزایش قیمت نسبت به روز گذشته داشته است. نفت سبک وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا نیز با ۳.۹ درصد افزایش ۶۶.۰۵ دلار خرید و فروش شده است.
نشریه اس‌اندپی گلوبال درباره افزایش بهای نفت در دو روز گذشته نوشته: دلیل این افزایش یک شبه قیمت نفت تردید‌هایی است که درمورد احیای برجام به وجود آمده است. از طرفی خوشبینی‌ها درباره اینکه بازار بتواند افزایش صادرات نفت ایران درصورت امضای یک توافق را در خود هضم کند بیشتر شده است.
این رسانه که به طور خاص بر روی بازار‌های نفتی و اقتصادی جهان متمرکز است نوشته: فعالان بازار نفت به دقت مذاکرات احیای برجام را دنبال می‌کنند.
اس اند پی گلوبال به اظهارات سعید خطیب زاده سخنگوی وزیر خارجه اشاره کرده که گفته اختلافاتی بین ایران و قدرت‌های بزرگ در مذاکرات وجود دارد.
با همه این اوصاف این رسانه نوشته احتمال دستیابی به یک توافق در وین بالاست چرا که ایران دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های هسته‌ای را برای یک ماه دیگر هم تمدید کرده و به نظر می‌رسد خود ایران هم نسبت به دستیابی به یک توافق خوشبین است و خود را برای افزایش تولید و صادرات نفت آماده کرده است.
اس پی گلوبال نوشته: نفت ذخیره شده شناور ایران از زمان تحلیف بایدن بیش از دوبرابر شده است و نفت‌کش‌های ایران نزدیک به ۳۲ میلیون بشکه نفت خام و مشتقات نفتی را در این هفته بر روی آب‌ها ذخیره کرده‌اند.
به گزارش این رسانه آمریکایی «تهدید» افزایش صادرات ایران تا حدی تعدیل شده چرا که به نظر می‌رسد آمریکا قصد داشته باشد برخی اهرم‌های فشار علیه تهران را همزمان با تقویت احتمال لغو تحریم‌های نفتی حفظ کند.
از این گذشته تحلیلگران در گفتگو با این رسانه گفته‌اند سرمایه‌گذاران بر این باورند که افزایش صادرات ایران همزمان با افزایش تقاضای خرید نفت در اثر بسط واکسیناسیون در جهان خواهد بود.
بلومبرگ هم بر این تحلیل صحه گذاشته و گفته: افزایش قیمت نفت در دو روز گذشته به این دلیل بوده که سرمایه‌گذاران بازگشت تقاضا به بازار نفت را مایه توازن تزریق نفت ایران به بازار می‌دانند.
با این حال برخی رسانه‌ها تردید‌ها درباره رسیدن به یک توافق در وین را تشدید کرده‌اند. مارکت واچ در گزارشی به نقل از تیلر ریچی سردبیر «سونز ریپورت ریسرچ» نوشته: فقدان همکاری‌ها از جانب ایران و همچنین اظهارات تردیدآمیز آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا درباره تعهد ایرانی‌ها رسیدن به یک توافق را با چالش مواجه کرده و این احتمال را بالا برده که تحریم‌ها احتمالا در میان مدت برداشته نشوند.
این رسانه نوشته زمانی که احتمال رسیدن به توافق بالا بود بهای نفت پایین آمد، اما بالا رفتن بهای نفت به معنای تشدید تردید‌ها درباره رسیدن به یک توافق جدید هسته ایست.
فیل فلین کارشناس ارشد بازار نفت در گروه قیمت‌های آتی در این باره به مارکت واچ گفته: به نظر می‌رسد دولت بایدن در مورد لغو یکباره تحریم‌ها تجدیدنظر کرده است. هر تاخیری در لعو تحریم‌های ایران منجر به صعودی شدن قیمت‌ها در بازار نفت خواهد بود.
همزمان با این تحولات در بازار نفتی، نتیجه بررسی صلاحیت کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز اعلام شده است. در میان نامزد‌های تایید صلاحیت شده هیچ یک از حامیان بنام برجام حضور ندارند و شانس پیروزی تفکری که به ادامه برجام باور دارد پایین آمده است.
در وضعیت جدید رسیدن به توافق اجرای برجام آنگونه که پیشتر وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرده بیش از گذشته نیازمند تصمیم سیاسی در واشنگتن است.
موانع پیش روی دولت بایدن برای بازگشت به توافق هسته ای کدامند
همچنین در این زمینه کورش احمدی کارشناس مسائل بین المللی در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: «مهمترین مشکلی که دولت بایدن برای بازگشت به برجام پیش رو دارد، مشکل مخالفت جمهوریخواهان و شماری از دموکرات ها است. کنگره سازوکارهایی دارد یا می تواند ایجاد کند که دولت بایدن را در ارتباط با برجام سخت به زحمت بیندازد. بویژه اگر محتوای توافق به گونه ای نباشد که اکثریت بزرگ دموکرات ها را راضی کند، شماری از آنها می توانند با پیوست به جمهوریخواهان برخی موانع جدی برای نهایی شدن توافق و احیای برجام ایجاد کنند. در سال 94 تعداد 4 سناتور دموکرات به جمهوریخواهان پیوستند و علیه برجام رای دادند. اما این تعداد به همراه 54 سناتور جمهوریخواه چون به 60 نفر نرسید، دمکرات ها توانستند با فلی باستر (نوعی آبستراکسیون) مانع رد برجام توسط کنگره شوند. اگر شمار مخالفین دموکرات برجام به 10 سناتور می رسید آنها می توانستند علاوه بر رد برجام مانع وتوی مصوبه کنگره در مخالفت با برجام نیز بشوند و مانع نهایی شدن برجام شوند. درنتیجه دولت بایدن سعی دارد توافق برای احیایی برجام را به گونه تنظیم کند که بتواند بیشترین اعضای دموکرات را در کنار خود نگه دارد.»
این کارشناس مسائل بین الملل به خبرآنلاین می‌گوید: با توجه به اینکه در مذاکرات راجع به مسائلی با ابعاد مختلف، معمولا هیئت‌ها مسائل سخت تر را به آخر کار موکول می کنند، همچنان باید با واقع بینی به قضایا نگریست. اینکه چرا سفیر روسیه نزد آژانس از ابتدا در سطح رسانه ها خیلی فعال بوده و همواره مواضع بسیار مثبت و توام با خوش بینی مطرح می کرده، یکی از سوالات در این روند مذاکراتی است. قطعا این رویه عادی و طبیعی نیست.