روزنامه وطن امروز
1400/03/17
پایتخت بدون مدیریت میدانی!
عصر چهارشنبه (12 خرداد) ساعت 19 خبرهایی مبنی بر حریق در پالایشگاه نفت تهران مخابره شد. این آتش‌سوزی همراه با انفجار طبق گفته منصور درجاتی، مدیرکل بحران استانداری تهران بر اثر نشت یکی از لوله‌های خطوط انتقال در داخل پالایشگاه نفت تهران رخ داد. ابعاد این سانحه به حدی بزرگ بود که توان کنترل آن از دست سیستم آتش‌نشانی پالایشگاه و شهرری خارج بود و باید نیروهای آتش‌نشانی تهران برای مهار آن دست به کار می‌شدند، به نحوی که به گفته سیدجلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران، ١٠ ایستگاه از سازمان آتش‌نشانی تهران برای مهار این آتش‌سوزی مامور شده و در این رابطه حدود ۶٠ دستگاه خودرو و ١٨٠ آتش‌نشان به محل حادثه اعزام شدند. با این حجم از اعزام نیرو به محل وقوع حادثه عملا مدیریت میدانی مهار آتش در اختیار تهران قرار گرفت تا از پیشرفت آتش و سرایت آن به دیگر بخش‌ها که در صورت درگیر شدن با آتش از پتانسیل بالایی برای ایجاد بحرانی دیگر برخوردار بودند، جلوگیری به عمل آمد. تصاویر منتشر شده از ابعاد مختلف این حادثه نشان از تلاش طاقت‌فرسای کارکنان خدوم آتش‌نشانی داشت، هرچند در کنار تمام این تلاش‌ها یک بار دیگر جای خالی مدیریت میدانی مدیران شهری و مسؤولان دولتی نمایان شد و مدیران یا به محل حادثه نرسیدند یا اگر هم رسیدند بسیار دیر این اقدام انجام شد. تصاویر این حادثه حکایت از آن داشت که آتش‌نشانان بعد از ساعت‌ها جدال با آتش و دود، تنها محل استراحت‌شان موزاییک‌های حواشی پالایشگاه بود و مدیریت شهری فارغ از سختی پیش‌آمده برای نیروهای تحت امرش، با یک روز تاخیر در محل حادثه حضور یافت؛ این در حالی است که پیش از این در حوادثی همچون پلاسکو و آبگرفتگی مترو، مدیران شهری دوره چهارم در نخستین ساعات وقوع حادثه خود را به محل حادثه رسانده و مدیریت میدانی جهت رفع موانع برای اجرای هرچه موثرتر عملیات را بر عهده گرفته بودند. علاوه بر پای کار نبودن شهردار و نمایندگان شورای شهر در نخستین ساعات آتش‌سوزی پالایشگاه نفت تهران، جای خالی مسؤولان وزارت نفت نیز در این حادثه بخوبی احساس شد؛ هر چند بیژن زنگنه به عنوان وزیر نفت صرفا با نگارش متنی در صفحه شخصی خود در توئیتر در این باره واکنش نشان داد و از زحمات آتش‌نشانان تقدیر به عمل آورد. وی در پیام توئیتری خود نوشت: «آتش‌سوزی در مخزن ضایعات نفتی پالایشگاه تهران با موفقیت مهار شد و این پالایشگاه به مدار تولید بازگشت. شغل آتش‌نشانی سراسر از خودگذشتگی، ایثار و فداکاری است. از تلاش دست‌اندرکاران این عملیات بویژه آتش‌نشان‌های فداکار تشکر می‌کنم. جا دارد از نقش موثر مدیران شرکت پالایش و پخش و همکاران پالایشگاه تهران که در این حادثه بخوبی به انجام وظایف خود پرداختند و نیز از همکاران انتظامی، امنیتی و قضایی که فضای مناسبی را در شرایط آتش‌سوزی برای مسؤولان فراهم کردند صمیمانه تشکر کنم. باید در اسرع وقت علل این حادثه بررسی و مستندسازی و از تکرار این قبیل حوادث جلوگیری شود». حال این سوال مطرح است: آیا در صورت وقوع چنین حوادثی، مدیران شهری و دولتی صرفا نقش یک ناظر را دارند یا باید با ورود به میدان عمل شرایط را برای مدیریت بحران فراهم و تبعات ناشی از حادثه را به کمترین حد خود برسانند؟ در حادثه اخیر جای خالی مدیران سبب شد موجی از نگرانی در شهر تهران ایجاد و در پی آن صف‌های چند صد متری از خودروها برای دریافت بنزین در جایگاه‌های مختلف تشکیل شود. *جای خالی مدیران جهادی در شهر آتش‌سوزی پالایشگاه تهران نشان داد مدیران تراز اول شهری در زمان وقوع بحران، مدیریت میدانی را از نزدیک پیگیر نیستند، چرا که هیچ‌کدام از مدیران شهری و شهردار تهران از همان ابتدای حریق در محل حضور نداشتند. ابوالفضل قناعتی، عضو سابق شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» گفت: شهر مدیریت دلسوز و کارآمد می‌خواهد بویژه اینکه حادثه‌ای در شهر اتفاق بیفتد که همه شهروندان نگران شوند. در چنین شرایطی مدیران شهری باید در همان ساعات اولیه مدیریت میدانی را برای رفع مشکلاتی همچون مهار آتش‌سوزی که هفته گذشته در پالایشگاه تهران رخ داد، در دست بگیرند و در محل حضور یابند. وی با بیان اینکه مدیریت شهری پایتخت از همان روزهای اول مشخص بود که کارآمدی چندانی ندارند، افزود: آتش‌سوزی مهیبی که در پالایشگاه تهران اتفاق افتاد نشان داد این مدیران حتی حاضر نشدند در ساعات ابتدایی آتش‌سوزی به محل وقوع حادثه بیایند و از نزدیک مدیریت اطفای حریق را در دست گیرند و فقط آتش‌نشانان جان بر کف بودند که برای مهار این آتش‌سوزی پرخطر دل به آتش زدند. قناعتی تصریح کرد: اکنون که روزهای پایانی مسؤولیت مدیران شهری است، انگیزه چندانی برای مدیریت شهر ندارند و بخشی از آنها به جای توجه به شهر به دنبال تهیه لیست انتخاباتی هستند. عضو سابق شورای شهر تهران تصریح کرد: روحیه ایثار و جهاد در مدیران فعلی شهر دیده نمی‌شود، چرا که آنها با آتش گرفتن پالایشگاه تهران حاضر نشدند در ساعات اولیه صندلی‌های خود را ترک کرده و به محل حادثه بروند. وی در ادامه به بحث تامین تجهیزات مدرن آتش‌نشانی اشاره کرد و افزود: سازمان آتش‌نشانی نیازمند بهروزرسانی تجهیزات است؛ تجهیزات مدرنی که با استفاده از آن مانع از گسترش آتش در زمان حریق احتمالی شود، به عنوان مثال اکنون نردبان‌های آتش‌نشانی وسیله‌ای مناسب و کارساز برای تسهیل فرو نشاندن آتش در ساختمان‌های بلندمرتبه نیست. قناعتی تاکید کرد: در دوره ششم، مدیریت شهری تهران باید تهیه هلی‌کوپتر با امکاناتی چون نازل آب‌پاش از راه دور را در دستور کار قرار دهد، چرا که امکانات آتش‌نشانی پاسخگوی مهار آتش در ساختمان‌های بلند نیست. عضو سابق شورای شهر گفت: در طول 4 ساله مدیریت شهری هیچ اقدامی برای بهروزرسانی تجهیزات آتش‌نشانی نشد، از این‌رو در شورای ششم باید بهروزرسانی تجهیزات آتش‌نشانی در دستور کار قرار گیرد تا با برخورداری از امکانات آتش‌نشانی مدرن در صورت وقوع آتش، مهار آن چند روز به طول نینجامد. *** رئیس شورای عالی استان‌ها: کارنامه مدیریت شهری قابل دفاع نیست شهر تهران با توجه به ۴ سال عقب ماندن در اجرای پروژه‌های عمرانی با چالشی اساسی روبه‌رو است، لذا شورای شهر ششم برای جبران این خلأ نیاز به تلاش شبانه‌روزی در این بخش دارد. حال سوال این است: چرا این خلأ با وجود همگرایی دولت و شورای شهر ایجاد شد و شورای پنجم نتوانست کارنامه موفقی به خود اختصاص دهد؟ وضعیت کنونی شورای پنجم نسبت به ادوار گذشته خود چگونه است؟ در پاسخ به این سوالات علیرضا احمدی، رئیس شورای عالی استان‌ها گفت: سطح خدمات در دوره قبل با این دوره از مدیریت شهری قابل قیاس نیست. این را من نمی‌گویم؛ از همه مردم میشود سوال کرد که چه اتفاقی امروز در حوزه پروژه‌های فرهنگی- اجتماعی، احداث فرهنگسرا‌ها و... رخ داده و در رابطه با هوشمندسازی تهران، که دوستان در این دوره ادعاهای زیاد در این بخش دارند، چه اقدامی شده است؟ وی ادامه داد: در هوشمندسازی شهر، مدیریت شهری قبلی آمد دفتر خدمات الکترونیک شهری را راه‌اندازی کرد که مردم بدون مراجعه به شهرداری به این دفاتر مراجعه می‌کنند و به‌سرعت و به صورت الکترونیکی کارهای‌شان انجام میشود، این در حالی است که مسؤولان شهری این دوره (شورای پنجم) در این بخش تنها وعده داده‌اند. این مقام مسؤول بیان کرد: فعالیت‌های جهادی که در شهر تهران دوره قبل انجام شده برای همه عیان است که این مساله را می‌توان در اجرای پروژه‌ها لمس کرد؛ با این توضیحات و قیاس دوره قبل با دوره پنجم، باید گفت در این دوره کار ویژه و خاصی انجام نشده است. یکی از دلایل این مساله را باید در انتخاب اشتباه شهردار تهران دانست، چرا که افرادی که در این فرآیند انتخاب شدند نتوانسته‌اند شرایط را مثل گذشته ادامه بدهند و وقتی برای شهر تصمیم درستی گرفته نمی‌شود و انتخاب شهردار بر اساس نگاه سیاسی باشد، خروجی مناسبی را در پی نخواهد داشت. وی ادامه داد: در انتخاب شهردار باید به تفکر انقلابی و پایبندی به موازین و چارچوب‌های انقلابی توجه کرد. تفکر انقلابی، مدیر را به خدمت سوق می‌دهد. انتخاب شهردار با نگاه سیاسی و البته ناکارآمد، مشکل اصلی پایتخت در دوره پنجم شورا محسوب میشود که شرایط فعلی را به وجود آورده است؛ فردی باید مسؤولیت شهر را به عهده داشته باشد که به موضوعات مختلف اشراف کامل داشته باشد. احمدی تاکید کرد: اگر برداشت سیاسی نشود می‌خواهم بگویم کارنامه مدیریت شهری تهران در این دوره غیرقابل دفاع است؛ نه پروژه‌ای کلید خورد و نه خدماتی اضافه شد که نظرسنجی‌های مردمی نیز گواهی بر این مساله است. مردم عملکرد مدیران شهری گذشته را به یاد دارند؛ روزهای که پروژه‌های فاخر در شهر اجرا شد و هم‌اکنون خبری از آن پروژه‌ها نیست.
