روزهای ناخوش بریتانیا

نتایج انتخابات زودهنگام انگلستان خروج این کشور از اتحادیه اروپا را با ابهام مواجه کرده است
روزهای ناخوش بریتانیا
------------------------------
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: روزی روزگاری اتحادیه موافق خروج انگلستان از جامعه اروپایی نبود و این روزها اتحادیه مخالف هرگونه تغییر در مسیر اجرایی شدن برگزیت! سیاست دنیای عجیبی است، اما غریب نیست زیرا همه این رخدادها پیش‌بینی شده بود، حتی سردرگمی سیاستمداران انگلستان و حالا همه گزینه‌ها‌ برای بریتانیا مبهم و برای اتحادیه کاملا مشخص است.


ترزا می، نخست وزیر بریتانیا می‌خواست در اجرای استراتژی خود برای خروج از اتحادیه اروپا، از حمایت قاطع پارلمان این کشور برخوردار باشد حتی نتیجه یک نظرسنجی نیز ‌نشان داده بود که حزب او در انتخابات پیش رو اکثریت را خواهد داشت اما آن چه رخ نداد، پارلمانی بود که ترزا می‌انتظار آن را داشت.
همه بر این عقیده به توافق رسیده بودند که انتخابات زودهنگام برای نخست وزیر بریتانیا یک ریسک بزرگ است اما هفت هفته قبل از برگزاری انتخاباتی که در نهایت به تزلزل نخست‌وزیر انجامید نظرسنجی ‌موسسه ComRes نشان داده بود که امکان پیروزی محافظه‌کاران در پارلمان این کشور زیاد است. این موسسه به درخواست روزنامه
The Sunday Mirror این نظرسنجی را انجام داده بود، نظر سنجی‌ای که در نهایت خیلی هم درست از آب در نیامد! براساس آن نظرسنجی میزان محبوبیت حزب محافظه‌کار نسبت به گذشته چهار درصد افزایش یافته بود. آن نظرسنجی نشان می‌داد که برای اولین بار پس از سال ۱۹۵۱ حزب "توری"ها، نامی که هنوز هم برای حزب محافظه‌کار
به کار گرفته می‌شود، نیمی از آرا را به خود اختصاص خواهد داد. آن نظر سنجی اعلام کرده بود که در برابر افزایش محبوبیت حزب محافظه‌کار، از میزان محبوبیت حزب کارگر کم شده و تنها ۲۵ درصد را با خود دارد و حزب لیبرال دمکرات هم ۱۱ درصد را...
**نگاهی به گذشته با چاشنی دیوید کامرون!
وقتی کامرون هنوز نخست وزیر بریتانیا بود گفته بود که اگر رای مردم بریتانیا به ماندن داخل اتحادیه باشد، او تلاش خواهد کرد تا با فشار برای اصلاحات، به خواسته‌ها و نگرانی‌های مردم بریتانیا درباره‌ اشتغال و حقوق و مزایا برای سایر شهروندان اتحادیه که برای کار به بریتانیا می‌آیند، رسیدگی کند. دیوید کامرون همچنین با تاکید بر این‌که فکر می‌کند به‌نفع بریتانیاست که در «اتحادیه اروپا اصلاح‌شده» باقی بماند، تاکید بر این مهم داشت که: «من عاشق بروکسل نیستم. من عاشق بریتانیا هستم و سرنوشت بریتانیا برایم مهم است.» بر اساس آن چه نخست‌وزیر وقت بریتانیا بر آن تاکید داشت، توافق تازه با اتحادیه اروپا به بریتانیا این اجازه را می‌داد که هم از مزایای اتحادیه اروپا بهره‌مند شود و هم سیاست‌های داخلی در راستای تامین شهروندان خود را پیش ببرد اما موجی سهمگین همه این توافقات و ساز و کارها را تحت الشعاع خود قرار داد و در یک همه پرسی هرچند شکننده، انگلستان از اتحادیه اروپایی خارج شد.
در آن روزها، ترزا می، وزیر کشور وقت بریتانیا، یکی از مخالفان ترک اتحادیه اروپا بود و حتی از توافق کامرون با رهبران اتحادیه اروپا برای باقی ماندن در آن استقبال کرده بود! هم‌نوا با می، وزیر خزانه‌داری وقت بریتانیا نیز معتقد بود که به نفع بریتانیاست که عضو اتحادیه اروپا باقی بماند.
نکته قابل تامل این که حتی جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر و منتقد سرسخت کامرون نیز موافق باقی ماندن در اتحادیه اروپا بود حتی اگر بر این مقوله تاکید داشت که توافق کامرون با اتحادیه اروپا در نهایت تاثیر چندانی در روند نقش بریتانیا در آن نخواهد داشت! اعتقادی که بیشتر به یک پیش بینی منطقی شبیه بود و درست نیز از آب درآمد!
**برگزیت زیر نگاه سنگین تردید!
پیش از برگزاری انتخابات زودهنگامی که جامعه سیاسی لندن را دچار دردسرهای فراوانی کرده است، پیش بینی‌ها‌ و نیز گمانه‌زنی‌های تحلیلی حکایت از آن داشت که نتیجه انتخابات ممکن است بر روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا – برگزیت – هم بی‌تاثیر نباشد! این مسئله را یک اقتصاددان در موسسه مالی جی پی مورگان پیش بینی کرده بود و در ادامه یادآور شده بود که: «پس از شکست حزب حاکم در تسلط مطلق بر مجلس عوام، احتمال اینکه بریتانیا درخواست کند مذاکرات برگزیت به تاخیر بیفتد، به صورت محسوسی افزایش یافته است.» به نظر این کارشناس اقتصادی، تحولات سیاسی کنونی در بریتانیا در روند نفسگیر مذاکرات برگزیت اختلال ایجاد خواهد کرد. اما سوال اینجاست که آیا تحولات اخیر می‌تواند چنین مسئله‌ای را به صورتی کاملا جدی به جریان بیندازد؟ آیا ممکن است انگلیسی‌ها از راهی که رفته‌اند بازگردند؟ آیا اتحادیه اروپا چنین اجازه‌ای را می‌دهد و آیا مردم بریتانیا حاضر به چنین عقب‌نشینی‌ای هستند؟! یا خیر؟
**راهی سخت اما ممکن!
۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا طی ۱۵ دقیقه بر سر «برنامه راهنمای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا» به توافق رسیدند. این مسئله در ادامه، چالشی بزرگ پیش روی بسیاری از گمانه زنی‌های منجر به توقف مراحل اجرایی برگزیت قرار خواهد داد زیرا دستیابی به وحدت ‌میان اعضای اتحادیه اروپا بر سر موضوعی پراهمیت در این مدت‌ کوتاه، همچنان نیز یک رکورد به‌شمار می‌رود.
ترزا می‌و جرمی کوربین اگرچه در زمان نخست وزیری کامرون هر دو از موافقان باقی ماندن انگلستان در اتحادیه اروپایی بودند اما این روزها ورق برگشته است و این دو رو در روی هم ایستاده‌اند! یکی تلاش می‌کند حتی با ائتلافی شکننده، دولت تشکیل دهد و دیگری می‌کوشد «می» و دولت او را از درجه اعتبار ساقط کند. حال با توجه به چند مسئله تعیین کننده، این سوال مهم پیش روی ماست که: «بریتانیا می‌تواند با توقف برگزیت و بازگشت به اتحادیه امیدوار باشد؟»
**گذشته‌هایی که در آینده نقش خواهد داشت!
همه با برگزیت موافق نبودند! این حقیقی‌ترین گزینه مهم و ممکنی است که وجود دارد. در روزهایی که دو گروه موافقان و مخالفان برگزیت، رو در روی یکدیگر ایستاده بودند، تلاش‌ها‌ی بسیاری شد تا برگزیت موفق به کسب رای نشود! هشدارها، نظرات کارشناسی و حتی کمپین‌ها‌یی با چند میلیون امضا نیز نتوانست آن موج سهمگین را که جهان را دچار شوک کرد متوقف کند.
کمی بعد زمزمه‌ها‌یی مبنی بر خروج فرانسه تحت عنوان فرگزیت بالا گرفت! زمزمه‌ها‌یی که انتخابات فرانسه را تحت الشعاع قرار داد و در نهایت لوپن را راهی خانه و مکرون را راهی الیزه کرد. کشورهایی نظیر اسکاتلند و ایرلند نیز در این غائله،«چیزک»هایی می‌گفتند که اگرچه جدی گرفته نشد اما خیلی هم بوی خوبی از آن استشمام نمی‌شد.
کمی بعدتر وقتی انگلستان با تشویق‌ها‌ی ترامپ مواجه شد! اتحادیه را مصمم‌تر دید که به هیچ مسئله‌ای
جز خروج انگلستان از اتحادیه فکر نیز نکند و حالا دولتی که خواستار ائتلافی قوی در پارلمان بود روی لبه تیز تیغ سقوط و استعفا قرار گرفته و پس زمینه این تفکرات، چهره‌ها‌یی دیده می‌شود که موافق خروج انگلستان نبوده اند! حال باید دید مردم جزیره برای آینده چه تصمیمی می‌خواهند اتخاذ کنند و چه راهکاری می‌تواند به آن‌ها‌ کمک کند تا همچنان یکی از اعضای حوزه متحد یورو باقی بمانند!؟
برای روشن‌تر شدن دیگر ابعاد مسئله، با علی بیگدلی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین‌الملل به گفتگو می‌پردازیم و به عنوان سوال نخست،
از وی می‌پرسیم اتفاقات این روزهای انگلستان ناشی از چیست و آیا ترزا می‌حق داشت با تکیه بر برخی گمانه زنی‌ها‌ و آمارها دست به چنین ریسک بزرگی بزند و انتخابات زودهنگام را خواستار شود؟
این کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با آفتاب یزد، بی‌هیچ تردیدی با تاکید بیان می‌دارد: «خانم ترزا می به دلیل طرح بحث انتخابات زودرس مرتکب اشتباه شد زیرا، معلوم نبود موفقیتی که انتظار دارد را بتواند به دست آورد و بعد هم آنکه، درصدد آن بود تا به دنبال مذاکره برای خروج از اتحادیه اروپا برود و می‌خواست به عنوان جایگزین یک نخست وزیر معرفی نشود بلکه با رای مستقیم مردم برگزیده شود و شاید تصورش آن بود که آرای بیشتری کسب کند و به دنبال آن مشروعیتش فزونی یابد. از همین روی، با قدرت بیشتری می‌توانست در مذاکرات برگزیت ظاهر شود تا به بازار مشترک بپیوندد اما به هر روی، این امیالش محقق نشد و اکنون ناچار است تا با حزب ملی‌گرای اسکاتلند که از خودش محافظه‌کارتر هستند وارد ائتلاف شود.
وی ادامه داد: لازم به ذکر است که خانم می ‌تمایلی برای به کارگیری کلمه «ائتلاف» ندارد تا در فضای افکار عمومی این نقطه ضعف مطرح نشود.
از چهار- پنج روز دیگر مذاکرات برگزیت شروع می‌شود و احتمال این که خانم می‌ جای خود را به این زودی از دست بدهد، اندک است اما پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آتی مجبور به کناره گیری شود زیرا فشارهای وارد آمده بر او از جانب حزب متبوعش زیاد شده و ممکن است در انگلستان انتخابات دیگری برگزار شود که منجر به کناره‌گیری ترزا می خواهد شد به این دلیل اکنون نارضایتی‌های اعضای حزب محافظه کار را برانگیخته است و از اول هم مرتکب اشتباه شد و یک کار مطالعه نشده‌ای را مطرح کرد و با ناکامی مواجه شد. آرزوی می ‌آن بود که اگر از اتحادیه اروپا خارج شود، بتواند بازار بزرگ اتحادیه اروپا را که سالانه 280 میلیارد دلار برایش صادرات داشت، به انگلستان بازگرداند.
سوال دیگر ما از بیگدلی این بود که وقتی همه شرایط آماده نبود، کارشناسان دائما از بدی این اقدام می‌گفتند و حتی اتحادیه نیز چندان خواستار خروج انگلستان نبود چرا باید کارها به گونه‌ای پیش برود که به بن بست ختم شود؟ تلاش‌ها‌ی دیوید کامرون که دست بر قضا با موافقت می‌و کوربین نیز همراه بود بر این پایه استوار بود که با تغییراتی انگلستان را در اتحادیه نگاه دارد اما امروز می‌بینیم آن فرصت نیز برای همیشه شاید از دست رفت! که در پاسخ بیان می‌دارد:
ببینید؛ انگلستان عضو کامل اتحادیه اروپا نبود! این اتفاق موجب شد مقداری پایه‌های انگلستان در اتحادیه سست شود و در همه کارها نمی‌توانست دخالت کند بنابراین انگلستان که یک روزی امپراطور بود و دارای انتظاراتی بود امروز نمی‌تواند حرف خود را به کرسی بنشاند گاهی دخالت‌هایی می‌کرد که به حدود عضویتش مربوط نمی‌شد.
به خصوص آقای فرانسوا اولاند و خانم مرکل تلاش‌های فراوانی برای اخراج انگلستان کردند تا بازار اروپا را بین خودشان تقسیم کنند به خصوص با پیروزی امانوئل مکرون در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه
شانس آلمان بیشتر شده است و این دو کشور خیلی به هم نزدیک شده‌اند. این دو کشور برای خروج انگلستان از اتحادیه اروپا تلاش‌های فراوانی کردند اما با برگزاری رفراندوم در بریتانیا خود انگلستان
به خودی خود خواهان خروج شد و فرانسه و آلمان هم با این موج حرکت کردند. حالا بریتانیایی‌ها احساس
کرده‌اند که مرتکب اشتباه شده‌اند و خیلی از آن‌ها که به خروج رای دادند به حزب ترزامی در انتخابات پارلمان رای ندادند. این اتفاق حاکی از آن است که اساس سرمایه داری در جامعه غرب دچار تزلزل شده است، هم از جهت ساختاری و هم از جهت فکری و باید اندیشه‌ای به حال آن کنند و هر روز شاهد بیرون آمدن یک جناح راست افراطی در کشورها هستیم؛ اگرچه هیچ کدام به موفقیت دست نیافتند اما به هر روی، وضعیت کنونی، انسان را یاد اروپای افراطی در آستانه جنگ جهانی دوم می‌اندازد و اکنون اروپایی‌ها کلافه شده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ساز و کار بازگشت انگلستان به اتحادیه اروپا وجود دارد یا خیر، گفت: فعلاً که خیر. چون خانم مرکل به شدت پای‌بند به خروج بریتانیاست و شانس ورود مجدد انگلستان فعلاً صفر است. پیش بینی می‌کنم که بریتانیا در آینده روزهای خوشی را سپری نکند.