وابستگی شدید به شبکه‌های مجازی

بهاره زارع زاده‪-‬ وابستگی شدید یک اعتیاد است؛ اعتیاد فقط مصرف مواد و دارو نیست، اعتیاد یعنی آن قدر چیزی را تکرار می‌کنیم که دیگر قادر به جلوگیری از آن نیستیم و باعث اضطراب در فرد می‌شود. فضای مجازی در ابتدای امر حالت سرگرمی بود که وارد زندگی شد ولی کم‌کم وابستگی ما به این فضای مجازی زیاد شده است. به حدی که نداشتن این تکنولوژی برای ما باعث اضطراب و استرس می‌شود؛
آن قدر شبکه‌های اجتماعی و مجازی می‌تواند خود را به ما وابسته کند که باعث یاس و ناامیدی و خشم شود. وابستگی بیش از حد به فضای مجازی بدون شک سلامت انسان را به خطر می‌اندازد. استفاده دائم از فضای مجازی باعث می‌شود ما از تمام زیبایی‌های اطرافمان محروم شویم و خودمان را در فضای مجازی محبوس کنیم. در بعضی از اوقات می‌بینیم و دیده می‌شود که وقتی نوجوانان که درمکانی قرارمی‌گیرند که دسترسی به اینترنت ندارند (بیرون شهر)؛ خشم، عصبانیت و سردرگمی از خود نشان می‌دهند وروی خلق نوجوان تاثیر زیادی دارد. حتی گاهی پیش می‌آید که گریه کنند و نتوانند از فضایی که در آن هستند لذت ببرند و ترجیح می‌دهند که هرچه زودتر برگردند تا بتوانند به اینترنت دسترسی پیدا کنند. در این افراد اینترنت و فضای مجازی جزء زندگی‌شان است و گاهی تفریحات و سرگرمی این افراد هم به صورت مجازی می‌باشد. فضای مجازی در حد متعادل خوب است ولی اگر بیش از حد باشد مثل زیاد غذا خوردن؛ باعث بیماری درفرد میشود.
نوموفوبیا به کسانی گفته می‌شود که فرد وقتی از تلفن همراه خود دوراست اضطراب شدیدی را تجربه می‌کند اضطراب ناشی از دور بودن موبایل یا ترس از دست دادن موبایل. در افرادی این فوبیا دیده می‌شود که وابستگی شدیدی به موبایل دارند، زیاد موبایلشان را چک میکند، افکار وسواسی زیادی دارند و به گونه‌ای بدون تکنولوژی فلج می‌شوند.
این تجربه را بسیاری داشته‌اند که برای چند ساعتی شبکه‌های مجازی قطع شده و باعث ترس زیادی در آن‌ها شده است؛ ترس از اینکه مبادا ما محروم شدیم، مبادا فیلتر شده، مبادا طرح صیانت اجرا شود، مبادا خیلی طول بکشه تا وصل شود و دنبال راه حل و چاره ایی هستیم که جایگزینی پیدا کنیم، نگران هستیم و این نگرانی به حدی می‌رسد که خبر ناشی از قطع فضای مجازی را انتشار میدهیم؛ می‌بینیم که فضای مجازی چقدر توانسته تاثیرش را بر زندگی ما بگذارد. بعد از کرونا این فضای مجازی خودش را خیلی بیشتر نشان داد و ما بیشتر وابسته شدیم به این فضا و پیوند ما شدت بیشتری گرفت. این که چرا فضای مجازی باعث وابستگی زیاد در ما میشود به عوامل مختلفی بستگی دارد:


۱. جذاب بودن فضای مجازی
۲. اوقات فراغت را بهتر می‌توان پر کرد
۳. کم هزینه بودن شبکه‌های اجتماعی
۴. پیدا کردن دوستان به راحتی
۵مخفی کردن و پنهان کردن نیمه تاریک وجود خودمان
۶. کسب درآمد
۷. سهولت درارتباط برقرار کردن
۸. تمام وقت میتوانم در فضای مجازی باشم بدون محدودیت
۹. یادگیری و آموزش
و مهمتراینکه نیاز ما به دیده شدن، تایید شدن و به رسمیت شناخته شدن که در بیشتر بلاگرها می‌بینید.
دور شدن از فضای مجازی یک دفعه اتفاق نمی‌افتد و باید به تدریج استفاده از فضای مجازی کم شود تا به حد نرمال برسد. یک روز در هفته را بدون استفاده از فضای مجازی طی کنیم وببینیم که چه عوامل زمینه ای باعث شده که دائما به سمت فضای مجازی برویم. عوامل زمینه ای ما را به سمت لذت در فضای مجازی سوق می‌دهد و آن لذتی که تجربه می‌شود باعث می‌شود فرد را از حالت افسرده و بد جدا کند؛ بنابراین باید در ابتدا عوامل زمینه ای مورد بررسی قرار بگیرد.