روزنامه خراسان
1400/08/08
چک لیستت رو تیک بزن
بسیاری از مشکلات در زمینه امور فنی، پزشکی، نظامی و ... ناشی از ناتوانی ما در آن زمینه نیست بلکه دانش‌ومهارت لازم را داریم اما ریشه ناکارآمدی در جزئیات زیادی است که ما آن‌ها را از قلم می‌اندازیم و برای همین یک روز در تقویم یعنی 30 اکتبر( 8 آبان) مناسبتی به نام روز جهانی «چک لیست» داریم. چک لیست یکی از ابزارهای مدیریت فعالیت‌هاست. معمولاً چک لیست‌ها در کارهای نظارتی، بازرسی و ممیزی کاربرد زیادی دارد. از کارهای ساده گرفته تا کارهای بسیار پیچیده پزشکی و هوا فضا و... چک لیست به شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنید که تمام مواردی که باید انجام شو د، فراموش نشده است. طی دهه 1930، هواپیماهای اولیه در جست‌وجوی راه‌هایی بودند که امکان پرواز را بسیار امن‌تر و از سقوط بیش از حد معمول در هنگام فرود جلوگیری کنند. پس از چندین مورد خرابی هواپیما با هزینه‌های سنگین، یک گروه از خلبانان قبل از راه‌اندازی باند فرودگاه با این ایده که یک چک لیست ایجاد کنند، کارشان را شروع کردند. گفته میشود که ریشه‌های روز چک لیست می‌تواند به این رویداد منحصر به فرد منتهی شود. امروزه با داشتن اطلاعاتی درباره چک لیست می‌توانیم جزئیات بسیاری از زندگی فردی، خانوادگی و به‌خصوص شغلی و تحصیلی را مدیریت کنیم و بدون از قلم انداختن چیزی آن را پیش ببریم. به مناسبت این روز نگاهی کوتاه به کتاب معروف «چک لیست» اثر آتول گوانده داریم تا بدانیم چرا چک لیست مهم است و چطور باید آن‌را تهیه کنیم.
پای سازمان بهداشت جهانی در میان است
آتول گوانده نویسنده کتاب «چک لیست» پزشک و جراح معروفی است که کتاب معروف «میرائی» را هم نوشته است. کتاب او درباره ناکارآمدی‌هایی است که می‌توان با تهیه چک لیست از وقوع آن‌ها پیشگیری کرد. ما دو نوع مشکل در کارها داریم، یکی به‌خاطر کمبود و دیگری ناکارآمدی در جزئیات است. با چک لیست می‌توان یک راه‌حل سیستمی برای سنجیدن همه جوانب و انجام درست امور طراحی کرد. ماجرا از این قرار است که بعد از افزایش مرگ و میر حین جراحی، سازمان بهداشت جهانی دنبال راه‌حلی برای پیشگیری می‌گردد و گوانده مسئول بررسی میشود. نویسنده کتاب متوجه میشود مشکل جراحی‌های مرگ آفرین در دانش نیست بلکه در شکل اجراست. او با الهام از روش‌های مربوط به ساخت آسمان‌خراش‌ها و صنایع هوایی که همه جزئیات آن از صفر تا صد بارها کنترل میشود، درصدد حل مشکل برمی‌آید.
تجربه جالب بوئینگ
گوانده با بررسی زیاد متوجه میشود هواپیمایی بوئینگ هم مشکلی همانند سازمان بهداشت جهانی داشته، همان‌طور که تلفات جراحی‌ها زیاد بوده، هواپیمایی بوئینگ هم سقوط زیادی را تجربه کرده است. خطا در امور ساده که با تمرین هم رفع نمی‌شود. حافظه ما انسان‌ها در هر کاری که باشیم خطاپذیر است و تمرکزمان در کارهای حساس اما تکراری از بین می‌رود. وقتی یک کار حساس را بارها انجام می‌دهیم برای‌مان روتین میشود و دیگر به جزئیاتی که ساده اما مهم هستند، توجه نمی‌کنیم؛ برای همین یک خطای ساده می‌تواند کل فرایند را خراب کند. در دهه 30 میلادی متخصصان بوئینگ به این نتیجه رسیدند که باید یک چک لیست تهیه کنند و همه چیز در آن فهرست شود.
زنجیره‌ای از اتفاقات ساده
هرکار بزرگ و پیچیده‌ای، زنجیره‌ای از کارهای ساده است؛ چک لیست ذهن را از انجام کارهای تکراری و روتین آزاد می‌کند تا روی اتفاقات غیرمنتظره تمرکز کنیم. گوانده زمان تالیف کتاب به این نتیجه رسید در هر کاری از عمران و معماری تا صنایع هوایی با ساده کردن امور و تهیه چک لیست و افزایش دفعات کنترل، خطای کارها کم میشود اما در پزشکی تمام مراحل تشخیص، درمان و جراحی گاهی با یک نفر است و احتمال خطا بالا می‌رود. الگویی که گوانده برای کاهش خطا در پزشکی و جراحی تعریف و پیدا کرد، می‌تواند در کارهای دیگر هم راه‌گشا باشد.
چک‌لیست خوب
باید نقاطی برای کنترل و مداخله در هر برنامه‌ای باشد. باید گلوگاه‌های حساس پیدا و بررسی شوند. باید امکان اندازه‌گیری کار وجود داشته باشد تا بدانیم روند نتیجه داده یا نه؟ مدام هر چک لیست باید بازبینی و براساس تجربه‌های قبلی، مورد جدیدی به آن اضافه شود. چک لیست باید ساده و همه‌کس فهم باشد. نباید از یک صفحه بیشتر باشد. چک لیست برای هر کاری، از شغل و مهارت تا برنامه تحصیلی، یک هدف، برنامه جامع و افق مهم نیست بلکه فقط برای کسی‌است که کاری را بلد است اما براساس تکرار و عادت، توجهش از جزئیات پرت میشود و امکان خطایش بالا می‌رود. ما با چک لیست تمرکزمان را به مسائل مهم معطوف و انرژی ذهنی را ذخیره می‌کنیم.
این مطلب با کمک پادکست «بی پلاس» و برای آشنایی بیشتر شما با مفهوم چک لیست و نقشش در پزشکی و صنایع هوایی تهیه شده است اما شما را از خواندن خود کتاب بی‌نیاز نمی‌کند.
سایر اخبار این روزنامه
حلقه مفقوده شبکه ملی اطلاعات درپدافند غیرعامل
یارا یارا، گاهی به نگاهی
کوهرنگ چندهزار ساله خشک شد!
ترسیم چارچوب گفتمان عدالت خواهی در نماز جمعه
چک لیستت رو تیک بزن
چین و آمریکا در مسیر جنگ گرم؟
آمادگی برای جراحی اقتصاد
بازدید میدانی رئیسی از اندیکا
بدرود باغبان‌باشی دوومیدانی و جسارت تایپه و نفوذ سرجوخه به سایت‌های شرط‌بندی
موج محکومیت اهانت به ساحت مرجعیت
2 طرح آبی جدید برای مشهد
آشوب مرگبار در صحنه خرید و فروش سلاح !
سوداگری قاب و گلس!
