روزنامه آفتاب یزد
1400/09/01
جنگ یمن؛ بی‌نتیجه اما تعیین کننده!
آفتاب یزد - رضا بردستانی: یک کارشناس مسائل خاورمیانه و جهان عرب در گفتگو با آفتاب یزد اظهار می‌دارد: «پیروزی در جنگ با یمن به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد برای هر قدرتی مهم و حیاتی است اما تسلط بر یمن در جنگ زمینی عملا غیرممکن است.»قاسم محبعلی به گذشته‌ای تاریخی اشاره کرده می‌گوید: «در جنگی که یک سوی آن عثمانی بود و سوی دیگر زیدی‌های یمن نیز توفیقی نصیب عثمانی‌ها نشد آن هم وقتی که ایران و عربستان از زیدی‌های یمنی حمایت می‌کردند.»
این دیپلمات اسبق خاطرنشان می‌سازد: «در صورت پایان جنگ در جبهه‌ی عربستان علیه یمن، قطعاً آرامش به این کشور بازنخواهد گشت زیرا بعد از جنگ با عربستانی‌ها تازه نبردهای قومی و داخلی که اینک فروکش کرده، آغاز خواهد شد!»
> ۶۳ میلیارد دلارِ ناقابل اسلحه برای فتح یمن!؟
نتایج یک تحقیق حاکی از این است که ارزش قراردادهای تسلیحاتی امضا شده از مارس ۲۰۱۵ نزدیک به ۲۸.۴ میلیارد دلار هستند که ۲۰ قرارداد آن‌ها به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار در دوره ریاست جمهوری جو بایدن در سال جاری میلادی امضا شده‌اند. عربستان در همان مقطع زمانی حدود ۳۴میلیارد دلار را نیز برای خرید اسلحه از دیگر طرف‌ها هزینه کرد و بر این اساس خریدهای نظامی عربستان از منابع آمریکایی از ابتدای حمله‌اش به یمن تا امروز حدود ۶۳میلیارد دلار برآورد میشود. این در حالی است که سخنگوی نیروهای مسلح یمن با صدور بیانیه‌ای به تشریح عملیات نظامی «موازنه بازدارندگی هشتم» ارتش و کمیته‌های مردمی در عمق خاک عربستان سعودی پرداخت و گفت که در این عملیات، پایگاه «ملک خالد» در ریاض هدف حمله چهار پهپاد قرار گرفت. وی با اشاره به حملات پهپادی ارتش یمن در عمق خاک عربستان تصریح کرد: در این عملیات بازدارندگی هشتم، از ۱۴ فروند پهپاد از نوع صماد۳، صماد۲ و قاصف k۲ استفاده شده است و این یعنی جنگ یمن، جنگی بی‌نتیجه اما تعیین‌کننده است.
> جنگ یمن، جنگی قبیله ای، منطقه‌ای
و بین‌المللی است
محبعلی در واکنش به این مسئله که به نظر می‌رسد جنگ یمن تبدیل به یک گرو کشی سیاسی - منطقه‌ای شده و دیگر این که گره اصلیِ ختم این غائله کجا است؟ می‌گوید:
جنگ یمن علاوه بر اینکه جنگ قبایل داخلی است جنگ منطقه‌ای و بین‌المللی نیز هست. اتفاق جدیدی که افتاده این است که به عربستانی‌ها اعلام شده اگر می‌خواهید با یمن صحبت کنید با حزب‌الله لبنان باید صحبت کنید. چون متحد استراتژیک یمنی‌ها حزب‌الله است نه ایران و این پیچیدگی جدیدی است که وارد قضیه شده است. البته شاید اتفاقات اخیر آتش تهیه مذاکرات برجام هم باشد. به گفته یکی از فرماندهان انصارالله ۱۵ هزار نفر در طی این چند روز در آنجا کشته شدند و عکس العمل آن‌ها هم این بود که با پهباد به برخی از نقاط عربستان حمله کردند. لذا این اتفاقات به مسئله برجام و لبنان مربوط میشود. بنابراین عملا یک مجموعه به هم پیوسته است و مسائل خاورمیانه تقریبا همه به نوعی به هم مرتبط‌اند.
> میدان جنگ یا میدان تمام عیار دیپلماسی؟!
این دیپلمات اسبق در ادامه به اهمیت و پیچیدگی‌های جنگ عربستان با یمن پرداخته می‌گوید: برای عربستان مسئله یمن حیاتی است جدا از هم مرز بودن و داشتن ۱۸۰۰ کیلومتر مرز مشترک درهم تنیدگی بین یمن و عربستان وجود دارد که به سختی میشود مسائل داخلی یمن و مسائل عربستان را به سادگی از هم تفکیک کرد. به دلیل شرایط جغرافیایی که وجود دارد و نوع جغرافیای خاصی که یمنی‌ها در آن زندگی می‌کنند شکست دادن آن‌ها روی زمین بسیار مشکل است قدرت عربستان قدرت هوایی است و روی زمین توانایی ندارد. به اضافه اینکه اساسا قبایل سنی، متحد عربستان هستند که در مناطق پست زندگی می‌کنند و حوثی‌ها و انصارالله در مناطق مرتفع، سخت و صعب العبور. صنعا ۲۰۰۰ کیلومتر از سطح دریا ارتفاع دارد یعنی ۸۰۰ متر از تهران هم بیشتر است و یک منطقه کوهستانی است که دسترسی به آن سخت است. در تاریخ هم همین گونه بوده و حتی عثمانی‌ها هم نتوانستند به صنعا و زیدی‌ها غلبه کنند و پیروز شوند. لذا قابل پیش‌بینی بود که عربستان نمی‌تواند سریع در این جنگ پیروز شود. عربستان امیدوار بود که با فشار بین‌المللی بتواند به تفاهم برسد اما این گونه نشد لذا جنگ بدون سرانجام است. جریان سومی که اخیرا وارد شده اخوانی‌ها هستند که هم با عربستان مشکل دارند هم با زیدی ها. قبایل جنوب هم که همیشه دنبال استقلال بودند و ساز خودشان را می‌زدند.
محبعلی تاکید می‌کند در مسئله یمن، جدا از اینکه مذاکرات خارجی وجود دارد در داخل هم ازهم‌پاشیدگی شکل گرفته و قسمتی از آن القاعده هستند قسمتی جدایی طلبان جنوب قسمت دیگر اخوانی‌ها و هم چنین قبایل سنی هم حضور دارند. بنابراین وضعیت پیچیده‌ای پیدا کرده که نیازمند است یک تفاهم منطقه‌ای و بین‌المللی صورت گیرد تا جنگ پایان پیدا کند. هیچ طرفی نه عربستان نه انصارالله قادر نیستند یکدیگر را شکست دهند مگر این که جایی بنشینند و مسئله را حل و فصل کنند.
> مسئله‌ی یمن حل نشدنی است
حتی اگر عربستانی‌ها و یمنی‌ها بخواهند!
محبعلی در ادامه‌ی گفتگوی خود با آفتاب یزد و در تشریح وضعیت فعلی جبهه‌های نبرد نظامی و دیپلماسی اظهار می‌دارد: چهار محور یا قدرت منطقه‌ای در مسئله یمن باید با یکدیگر توافق کنند. ایران و عربستان، ترکیه و قطر و مصر. طبیعتا هر کجا که چالشی به وجود آید آمریکایی ها، انگلیسی ها، اسرائیل و حتی روس‌ها سود می‌برند. اگر ۴ قدرت منطقه به خصوص ایران و عربستان به توافق برسند فکر می‌کنم میشود راه حلی برای حل و فصل اختلافات پیدا کرد. الان آنجا به محل رقابت و کشور بدون حاکمیت تبدیل شده و هر کسی فرصت کند در آنجا مداخله می‌کند.
> عمانی‌ها سیاست پیچیده‌ای دارند
این تحلیلگر مسائل منطقه با تاکید بر این که عمانی‌ها نمی‌خواهند عربستانی‌ها بر یمن غلبه پیدا کنند اما نشان نمی‌دهند خاطرنشان می‌سازد: عمانی‌ها سیاست پیچیده‌ای دارند و نمی‌خواهند مستقیم نقشی داشته باشند البته شاید آن‌ها موافق پیروزی عربستان هم نباشند. به اضافه اینکه نیروهایی هم در داخل هستند که آتش به اختیار هستند مثل القاعده، جدایی طلبان جنوب که فعلا در چارچوبی عمل نمی‌کنند.
محبعلی در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد گروه‌هایی در داخل یمن حضور دارند که در نهایت می‌توانند هر نوع توافقی را به هم زنند، می‌گوید: درست است. اگر مجموعه ایران یعنی ایران، حزب‌الله و حوثی ها، عربستان و اهل سنت، عربستان و سلفی‌ها یا متحدین عربستان و در کنار آن امارات و محور دیگر ترکیه و مصر به تفاهم برسند میشود از طریق راه حل سیاسی مشکل یمن را حل کرد. به خصوص محور ایران و عربستان در حل مشکل بسیار اثرگذار است. چون بقیه از شکاف ایجاد شده بین این دو کشور دارند سود می‌برند. حل مشکل بین ایران و عربستان هم وابسته به برجام است.
محبعلی قطر را در جبهه ترکیه دانسته می‌گوید: اخوانی‌های ترکیه و قطر بیشتر از همه با یکدیگر هماهنگ هستند.
سایر اخبار این روزنامه
جنگ یمن؛ بی‌نتیجه اما تعیین کننده!
برای کادر درمان حاشیه نسازید
بازگشت به عصر پنهان کردن پول در بالش!
امیدوارم بودجه سال ۱۴۰۱ بدون کسری بسته شود
اشتباه مسئولان آثار عمیقی به جای می‌گذارد
شایسته‌مداری و نقاط چالش
رویکرد مجلس یازدهم در سیاستگذاری کنترل اجتماعی
افغانستان، فرصتی که از دست رفت؟
"بددهنی" فرزندان؛ کودکی یا بیماری؟
کرسنت را ول کنید مردم از آلودگی هوا خفه شدند
مرگ فرزند کُش
این روش‌ها قدیمی شده!
