ریل‌گذاری لغو تحریم

جدیدترین دور مذاکرات ایران و 1+4 که از دوشنبه هفته گذشته با هدف لغو تحریم‌ها در هتل «کوبورگ» وین آغاز شده بود، روز گذشته در حالی به پایان رسید که بسته پیشنهادی ایران شامل دو سند درباره «لغو تحریم ها» و «اقدامات هسته‌ای ایران» روی میز مذاکرات قرار گرفت. پیشنهاداتی که با درخواست مهلت هیأت‌های مشارکت کننده برای بررسی بیشتر در پایتخت‌ها رو به رو شد. به این ترتیب، به خواست مقامات دیپلماتیک 1+4 قرار شد تا مذاکرات بعد از وقفه‌ای کوتاه، این هفته و پس از بازگشت هیأت‌ها از پایتخت‌هایشان از سر گرفته شود. «انریکه مورا»، مسئول اروپایی هماهنگ کننده برجام با اعلام اینکه ما به دنبال بازگشت به توافق هسته‌ای هستیم و تهران و واشنگتن متعهد به شرایط هستند، این دوره از مذاکرات را واقع بینانه خواند و افزود که پیش نویس‌های مختلفی در جریان مذاکرات وین با ایران مورد گفت وگو قرار گرفت.
وی همچنین با تأکید بر این که مذاکرات ثمر بخشی با هیأت مذاکره کننده جدید ایرانی صورت گرفته است، خبر داد که هیأت‌های مذاکره کننده، روز چهارشنبه یا پنجشنبه برای ادامه مذاکرات به وین بازخواهند گشت. «وانگ کوان»، نماینده چین در مذاکرات وین هم از آغاز دوباره مذاکرات وین در اواسط این هفته خبر داد. تأکید مورا بر آغاز زودهنگام مذاکرات در این هفته در حالی است که امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در خلال سفر به کشورهای منطقه مدعی شده این دوره از مذاکرات در وین موفقیت آمیز نبوده و احتمالاً دور بعدی با تأخیر آغاز می شود.
این رایزنی‌ها در حالی با نشست کمیسیون مشترک برجام به پایان رسید که حضور پرقدرت و با برنامه ایران که به پشتوانه یک بسته مطالباتی شفاف و دقیق در وین صورت گرفته بود برای طرف‌های مقابل باری از غافلگیری داشته؛ تا جایی که آنها پاسخگویی به تهران را به انجام رایزنی‌های دقیق‌تر در پایتخت‌های خود منوط کرده‌اند. حال آنکه پیشتر رویکرد امتیازدهی بدون مابه ازای مناسب از سوی تیم قبلی، وعده‌های روی کاغذ و طرح خواسته نامعقول مذاکرات فرابرجامی، مذاکرات را به یک روند فرسایشی کشانده و کشورهای طرف برجام را نسبت به دستور کار اصلی گفت‌و‌گوها یعنی رفع تحریم‌ها بی‌اعتنا کرده بود. اما مشارکت یک تیم جدی و عملگرا از سوی تهران بازی بی‌ثمر غرب را در مذاکرات وین به هم زده و چشم‌انداز دستیابی به یک تفاهم ثمربخش با هدف لغو تحریم‌های ناعادلانه امریکا را روشن‌تر کرده است.
وین در حالی بار دیگر روزهای پرخبری را در میزبانی مذاکرات ایران و قدرت‌های جهان پشت سرگذاشت که شماری از کارشناسان در قالب دو کارگروه حول دو موضوع لغو تحریم‌ها و دیگری موضوع هسته‌ای نشست‌هایی را در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه برگزار کردند و علاوه بر آن، هیأت ایرانی هم با دیگر هیأت‌های عضو 1+4 نشست‌های متعددی اعم از دوجانبه و مشترک چندجانبه را از سر گذراندند. علی باقری، رئیس هیأت مذاکره کننده ایران پس از پایان نشست عصر روز گذشته با اعلام اینکه پیشنهاد‌های ایران درباره دو موضوع رفع تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه وهمچنین موضوع هسته‌ای روی میز مذاکرات قرار گرفته است، گفت:«طرف‌های مقابل نیاز داشتند برای ارائه پاسخ‌های مستدل، مستند و منطقی به پیشنهادهای ایران، با پایتخت‌هایشان مشورت کنند». باقری اضافه کرد: «بر این اساس این فرصت به طرف‌های مقابل داده شد تا پس‌از مشورت با پایتخت‌هایشان بزودی در این هفته گفت‌وگوها را در وین ادامه دهند.» رئیس هیأت مذاکره کننده ایران یک روز پیش از این، در گفت‌و‌گویی که در جمع خبرنگاران انجام داد. نسبت به تلاش برخی بازیگران که می‌کوشند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در روند گفت‌و‌گوها اخلال ایجاد کنند، هشدار داد و درباره اظهارات مقامات اروپایی درباره پیش‌نویس‌های قبلی و رفع تحریم‌ها نیز توضیح داد: «آن چیزی که پیش روی ما قرار دارد، متن پیش‌نویسی است که در آخرین دور گفت‌وگوها در وین ۶ حاصل شده است و همه طرف‌ها اذعان داشتند و دارند که این متن حداکثر یک پیش‌نویس است و پیش‌نویس قابل مذاکره است». وی با بیان اینکه هیچ اختلافی بین ما و آنها در این زمینه نیست، اظهار داشت: «ما بر دو نکته تأکید کردیم؛ یکی اینکه برخی موارد اختلافی است که از قبل باقی مانده، ولی برخی موضوعات مربوط به کاستی‌های اسناد است که درباره آنها نگاه خود را در سند جدید بیان کردیم. برخی نکات هم در پیش‌نویس است که با اسنادی که مورد قبول طرفین است، مغایرت دارد و طرفین آن اسناد را قبول دارند. ما بر همان اساس پیش‌نویس را ارزیابی کرده و نگاه و اصلاحات خودمان را در مورد آن اعمال کردیم.»


اصلاح متن پیش‌نویس
معاون وزیر خارجه ایران در ادامه به انجام اصلاحاتی در متن پیش‌نویس اشاره کرد و افزود: «ما با اصلاحاتی در متن رو‌به‌رو شدیم که این اصلاحات در اختیار طرف مقابل قرار گرفته و قاعدتاً طرف مقابل هم این اختیار را دارد که نظرات خودش را درباره پیشنهادات و اصلاحاتی که ما روی متن پیش‌نویس اعمال کردیم، بیان کند.»
پیشنهاد سوم
رئیس هیأت مذاکره کننده کشورمان همچنین در گفت‌و‌گو با «الجزیره» تأکید کرد که پیشنهادهای ایران بر اساس بندهای توافق سال ۲۰۱۵ مطرح شده و قدرت‌های جهانی نمی‌توانند آن را رد کنند. باقری از پیشنهاد سومی هم از سوی ایران خبر داد و افزود:«ما پیشنهاد سومی نیز داریم که پس از موافقت قدرت‌های جهانی با دو پیشنهاد اولیه بلافاصله آن را ارائه خواهیم کرد.» مذاکره‌کننده ارشد ایران همچنین در گفت‌و‌گوی دیگری با شبکه المیادین تصریح کرد: «از زمانی که دو پیش‌نویس را ارائه کرده‌ایم، با دیگر طرف‌ها در اروپا چند نشست برگزار کردیم. ما انتظار داریم که دیگر طرف‌ها پاسخ حقوقی و ادله منطقی خود را به پیشنهادهای ما ارائه کنند.»
مقام بلندپایه دیپلماتیک کشورمان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «کیودو» ژاپن نیز در پاسخ به این سؤال که در دو سند ارائه شده از سوی ایران به‌طرف‌های مقابل آیا موضوع رفع تحریم‌ها گام به‌گام خواهد بود یا به‌صورت یکجا، افزود: «رفع تحریم‌ها گام به گام نیست.»

امیرعبداللهیان: دستیابی به توافق خوب در دسترس است

همزمان با انجام رایزنی‌ها در وین، «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماسی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان مذاکرات جاری در وین را مهم خواند و ضمن ابراز خرسندی از شروع مذاکرات، آمادگی خود و همکارانش در اتحادیه اروپا را برای کمک به حل مشکل اعلام کرد. امیرعبداللهیان نیز تأکید کرد: «در هر مذاکره و اقدامی پایان دادن کامل به تحریم‌های ناقض برجام هدف مشارکت ماست». وی با اشاره بر پایبندی ایران به‌همکاری فنی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و با اشاره به برخی مباحث مطروحه در مذاکرات اخیر یادآور شد: «علی‌رغم عهدشکنی امریکا و بی‌عملی سه کشور اروپایی، ما با حسن نیت در مذاکرات وین حضور داریم. تیم ما در هر مرحله‌، دارای برنامه و ابتکارات روشن، ملموس و عملی است. غرب هم باید ابتکار عمل واقعی خود را در خاتمه دادن به تحریم‌ها ارائه دهد و به تکرار شعارهای قبلی و ناقض حقوق و منافع ملت ایران پایان دهد.» وزیر خارجه ایران افزود: «ما معتقدیم دستیابی به توافق خوب در دسترس است، اما لازمه آن تغییر رویکرد برخی طرف‌ها از ادبیات تهدید به ادبیات همکاری‌، احترام متقابل و نتیجه محور است. بورل و امیرعبداللهیان فضای مذاکرات کنونی وین را مثبت ارزیابی کردند.»