رفع دغدغه دوز دومی‌ها برای تزریق واکسن

فریبا خان‌احمدی
خبرنگار
درحالی که زمزمه‌های کمبود واکسن آسترازنکا برای دوز دومی‌ها به سردرگمی‌های زیادی در مراکز تجمیعی در هفته‌های گذشته منجر شده بود اما در نهایت جمعه شب گذشته محموله‌های 85 و 86‌ام واکسن کرونا وارد کشور شد که شامل 131 هزار دوز واکسن آسترازنکا ساخت آلمان و یک میلیون و 87 هزار و 400 دوز واکسن آسترازنکا ساخت هلند است. تسریع واردات واکسن در دولت سیزدهم در حالی در دستور کار مسئولان قرار گرفته که پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرده بود خط قرمزی برای واردات واکسن نداشتیم و نداریم. تاکنون در 84 محموله تعداد 148 میلیون و 784 هزار و 308 دوز واکسن وارد کشور شده بود که با ورود این محموله‌ها تعداد کل واکسن‌های وارداتی به 150 میلیون و 2 هزار و 708 دوز رسید. در این میان سهم واکسن سینوفارم در سبد واکسیناسیون بیش از 80درصد گزارش شده به گونه‌ای که از مجموع واکسن‌های وارداتی ۱۲۹ میلیون و ۸۸۷ هزار و ۲۹۸ دوز سینوفارم چین بوده که معادل ۸۸.۷۳ درصد کل واکسن‌های وارداتی بوده است. پس از آن با فاصله زیاد واکسن آسترازنکا قرار دارد. ۱۲ میلیون و ۶۹ هزار و ۲۱۰ دوز آسترازنکا نیز از چند کشور وارد ایران شده که ۸.۲۴ درصد کل واکسن ورودی به ایران را تشکیل می‌دهد. بیشترین مقدار واکسن آسترازنکا که تاکنون وارد کشور شده، چیزی در حد دو میلیون و ۸۰۰ هزار دوز بود که ژاپن تحویل ایران داده است. از مابقی واکسن‌های وارداتی، سه میلیون و ۳۱۳ هزار و ۶۰۰ دوز اسپوتنیک از روسیه معادل ۲.۲۶ درصد و یک میلیون و ۱۲۵ هزار دوز بهارات از هند معادل ۰.۷۷ درصد بوده است. در رابطه با واکسن‌های وارداتی به تفکیک گزارش معاون فنی گمرک ایران از این حکایت دارد که در سال‌جاری در آبان‌ بیش از ۲۵.۹ میلیون، مهر بیش از ۶۰ میلیون، شهریور ۳۳.۶، مرداد ۱۳.۴، تیر ۶.۴، خرداد ۱.۲، اردیبهشت ۳.۶، فروردین ۱.۳ میلیون وارد شده و در سال گذشته در اسفند
 ۵۷۵ هزار و بهمن‌ ۱۲۰ هزار دوز واکسن وارد ایران شده بود. بیشترین حجم واردات واکسن مربوط به مهرماه است، به طوری که بیش از ۹۰ درصد واکسن‌های تزریق شده مربوط به چهار ماه اخیر می‌شود. دراین میان تا اواخر آبان ماه استان قم جزو استان‌هایی است که به دلیل واکسن‌هراسی در انتهای جدول میزان تزریق واکسن قرار دارد، 38 درصد شهروندان استان قم به‌طور کامل واکسینه شده‌اند.


بنا به این گزارش؛ ششم شهریورماه امسال بود که معاون سازمان غذا و دارو اعلام کرد؛ با کمبود واکسن آسترازنکا در برخی استان‌ها مواجه شدیم، اعلام این خبر واکسیناسیون منظم و و روزانه دوز دومی‌ها را در برخی مناطق با چالش مواجه کرد به‌طوری که رؤسای برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی اعلام کردند که موجودی این واکسن برای دوز دوم تزریق شده و هم‌اکنون ذخیره آسترازنکا رو به اتمام است.
گزارش های مردمی نیز حکایت از این دارد؛ افرادی که نوبت تزریق دوز دوم‌شان فرا رسیده با دو مشکل عمده مواجه شده‌اند؛ یکی همه مراکز تجمیعی واکسن آسترازنکا نداشتند یا اینکه واکسن در همان ساعات اولیه آغاز به کار مراکز تزریق تمام می‌شد و دوم آنکه به دلیل آنکه ویال‌های واکسن آسترازنکا 10 دوزی است یعنی دوز دومی‌ها باید منتظر می‌ماندند تا حداقل 10 نفر متقاضی دریافت واکسن به صف تزریق اضافه می‌شد تا ویال‌ها باز شوند. این موضوع موجب شده بود تا دوز دومی‌های واکسن آسترازنکا از تاریخ درج شده در کارت واکسن جا بمانند یا تزریق واکسن‌شان با تأخیر مواجه شود این در حالی است که خبر واردات واکسن آسترازنکا از کشورهای آلمان و هلند قطار واکسیناسیون دوز دومی‌های آسترازنکا را دوباره به ریل سرعت بر‌می‌گرداند و به سردرگمی‌ها برای پیدا کردن مراکز تجمیعی دارای واکسن آسترازنکا و معطلی دوز دومی‌ها پایان می‌دهد.
طبق آمار رسمی واکسیناسیون کرونا در ایران تا روز پنجشنبه 18 آذر ماه؛ 68.8 درصد دوز اول و 57.6 درصد دوز دوم و 2.3درصد نیز دوز سوم را تزریق کرده‌اند یعنی یک میلیون و 971 هزار و 229 نفر. (درصد واکسیناسیون براساس جمعیت 85 میلیونی محاسبه شده است.) از نیمه دوم آبان ماه تعداد واکسن‌های تزریق شده با وجود واردات و دسترسی به واکسن با اندکی نوسان به شکل محسوسی روند نزولی پیدا کرده و گفته می‌شود علت این روند، کاهش استقبال از واکسینه شدن است. طبق محاسبات 9 میلیون و 300 هزار نفر از جمعیت بالای 12 سال و واجد شرایط تزریق واکسن هنوز دوز اول واکسن خود را دریافت نکرده‌اند. در رابطه با واکسن‌های تولید داخل که از چند ماه گذشته به سرعت پیشروی می‌کند مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو گفته است؛ تولیدات ماهانه مجموعه تولیدکنندگان داخلی واکسن کرونا به ۱۰ میلیون دوز رسیده است. طبق گفته حیدر محمدی؛ در حال حاضر شرکت‌های شفافارمد (برکت)، سیناژن (اسپایکوژن) ماهانه حدود هفت میلیون دوز واکسن کرونا تولید و تحویل وزارت بهداشت می‌دهند. همچنین مجموعه‌های تولیدکننده واکسن‌های پاستوکووک، کووپارس و فخرا هم اعلام کرده‌اند که در حال حاضر امکان تولید ماهانه حدود یک میلیون دوز دارند و این ظرفیت در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت. انستیتو پاستور ایران نیز تاکنون یک میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن پاستوکووک را تحویل وزارت بهداشت داده و پیش‌بینی می‌شود از آذر ماه، ماهانه حدود ۲ میلیون دوز را تولید و تحویل وزارت بهداشت دهند. با راه‌اندازی جنبش واکسن‌سازی قرار است؛ در ماه‌های پیش‌رو روند تولیدات داخلی شتاب بیشتری بگیرد.