مخفی کاری واشنگتن در عراق

دو سال پیش درچنین روزی یعنی سیزدهم دی، دولت آمریکا، سپهبد سردار سلیمانی را به همراه «ابومهدی المهندس» در فرودگاه بغداد به شهادت رساند. پارلمان عراق دو روز بعد از این اقدام تروریستی، به طرح اخراج نیروهای آمریکا از عراق رأی مثبت داد. به دنبال این مصوبه پارلمان، دولت عراق تحت فشار شهروندان و احزاب سیاسی این کشور وارد سلسله گفت‌وگوهایی با عنوان گفت‌وگوهای راهبردی با آمریکا شد و بعد از چهار دور گفت‌وگو، دو کشور به توافق رسیدند که تا پایان سال ۲۰۲۱ به حضور نیروهای رزمی آمریکایی در عراق پایان دهند. باوجود اظهار نظرهای مطرح شده از سوی مقامات عراقی اما موضوعی که قابل توجه است، سخنان ژنرال مکنزی فرمانده تروریست‌های آمریکایی در منطقه است که از بقای نظامیان گفته و به عبارت دیگر این اظهارنظر گواهی بر تصنعی بودن خروج است و نشان از حضور بلند مدت نظامی آمریکا در عراق دارد. این موضع‌گیری حاکی از قصد نداشتن آمریکا برای خروج از عراق است. نمی‌توان اظهارات مکنزی را سرخود و موضع شخصی او تلقی کرد. بازاستقرار یا خروج؟ برخی کارشناسان امور راهبردی تاکید دارند که خروج آمریکا از عراق آن گونه که برخی تصور می‌کنند،کامل نیست. به اعتقاد این کارشناسان، در واقع آن ها با پایگاه‌های نظامی خود به ویژه الحریر و عین الاسد اوضاع را رصد می‌کنند. این به مثابه بازاستقرار این نیروهاست نه خروج آن ها. آن چه از مجموع اقدامات آمریکا به دست می‌آید این است که حضور نظامی این کشور در خاک عراق مسئله‌ای پیچیده‌تر از تصور است. اقدامات آمریکا همسایگان عراق را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند سرقت نفت و گندم سوریه و انتقال آن ها به پایگاه الحریر اربیل یا جابه جایی و پناه دادن و تجهیز شبه نظامیان قسد و داعش در مرز سوریه و عراق که نه تنها امنیت این دو کشور  بلکه منطقه را تهدید می‌کند. مخفی کاری آمریکا در عراق مسئله‌ای پنهان و تازه نیست؛ سیاست این کشور نیز همواره این بوده که نه تنها برای ابتدای حضور خود در دیگر کشورها بهانه‌ای دست و پا کند بلکه برای استمرار این امر نیز بستر مورد نیاز را فراهم سازد و با کاشتن نطفه اهداف خود در موقعیت مناسب، بهره برداری لازم را از آن ببرد. آن چه ما امروز شاهد آن هستیم و در پایگاه‌های نظامی شکل می‌گیرد، تغییر نام و توصیف این حضور از نیروهای جنگی به نیروهای مستشاری و آموزشی است در حالی که هیچ تغییری در شمار آن ها و تجهیزاتشان صورت نگرفته است؛ موضوعی که مغایر توافق نامه راهبردی عراق و آمریکاست و تهدیدی پیش رو برای عراق محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد موضوع بیشتر تغییر تعاریف است، نه تغییر شرایط واقعی موجود و تلاش برای عقب نشینی نیروها. آن چه رخ داده، خروج نیروهای رزمی از عراق و اعزام آن ها به مکانی جدید و «جایگزینی» نیروهای غیر رزمی است که «برای مدت نامحدود» در عراق می‌مانند. قدر مسلم آن است که آسمان عراق در سیطره آمریکاست، سفارتخانه واشنگتن در بغداد تبدیل به دژی نظامی شده که سامانه پدافندی «سی‌رام» هم در آن مستقر شده است و این در حالی است که آمریکا اجازه روی آوردن بغداد به دیگر کشورها به ویژه برای کنترل آسمان خود را نمی‌دهد. بالگردهای آمریکایی بر فراز بغداد جولان می‌دهند و این علاوه بر تحرکات پهپادها و جنگنده‌های آمریکایی است. هرچه هست فقط خروج رسانه‌ای نیروهای رزمی است و این که شمار مستشاران و نیروهای آمریکایی در عراق چه تعداد است و در پایگاه‌هایی که در آن قرار دارند چه تحرکاتی انجام می‌دهند، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.