روزنامه جوان
1400/10/27
بیسامانی مؤسسات خیریه
NGOها، مؤسساتی هستند که با هدف کمک به افراد نیازمند در بخشهای مختلف ایجاد میشوند. کمک به نیازمندان، یک وظیفه همگانی است که در عرف، شرع، قانون، دین و انسانیت بدان توجه شده است. در همه کشورهای دنیا اعم از مسلمان، میسحی، لائیک و ... سازمانهای خیریهای وجود دارد که متناسب با هدف خود، مجموعهای از خدمات را ارائه میکنند. در ایران نیز مؤسسات خیریه با اهداف متفاوت در حال فعالیت هستند.از آمار و تعداد مؤسسات خیریه در ایران اطلاع دقیق و جامعی در دست نیست، زیرا مدیریت واحدی در این زمینه وجود ندارد. وزارت کشور، سازمان بهزیستی و نیروی انتظامی، سه سازمانی هستند که مجوز تأسیس مؤسسات خیریه را صادر میکنند. این در حالی است که بسیاری از خیریههایی که توسط مراجع متفاوت احراز صلاحیت شدهاند دارای حیطه کاری یکسانی هستند. این مدیریت چندبعدی باعث عدم انسجام در فعالیتهای خیریه میشود. مؤسسات خیریه در بخشهای توزیع اقلام، بهداشت و درمان، عمران، آموزش، پژوهش، مشاوره و توانیابی فعالیت میکنند، اما به دلیل عدم وجود قانون واحد برای مؤسسات خیریه که در آن، متولی ارائه مجوز، نحوه فعالیت، تقسیمبندی و سایر جزئیات ارائه شده باشد، میتوان گفت مؤسسات خیریه در ایران به صورت جزیرهای عمل کردهاند و تأثیرات آنها در اقتصاد کلان کشور کم بوده است. هرچند تأثیرگذاری مؤسسات خیریه در بخش خرد موضوع متفاوتی از بحث است و معمولاً تأثیرگذاری آن در بخش خرد زیاد است، اما در صورتی که راهبرد منسجم و مشخصی برای حرکت مؤسسات خیریه تعریف نشده باشد تأثیر آن بر اقتصاد کلان کم خواهد شد و نمیتواند در پیشبرد اهداف کلان کشور نقش مهمی داشته باشد.
اگر فردی بپرسد، نیاز جامعه برای تأسیس خیریه در کدام بخش ضروریتر است یا اینکه اساساً خیریهها در بخشهای مختلف چقدر از فقرزدایی در کشور را انجام میدهند، احتمالاً هیچ سازمانی نمیتواند پاسخگو باشد. افرادی که همزمان از چند مؤسسه خیریه و سازمان مردمنهاد خدمت میگیرند و بالعکس بسیاری از نیازمندانی که مددجوی هیچ مؤسسه و سازمان حمایتی نیستند، شاهدی بر این مدعاست که سازمانهای خیریه بیش از پیش نیازمند یک مدیریت منسجم در جهت پیشبرد اهداف کلان کشور برای شناخت صحیح افراد نیازمند و هدفمند کردن منابع و بسیج امکانات هستند.
از طرفی به دلیل تنوع بالای ارائه خدمات مؤسسات خیریه، تعیین یک سازمان مشخص متولی (از آنجایی که وظیفه و مأموریت هر سازمان مشخص و محدود است)، نمیتواند پیشنهاد معقولی باشد، چراکه لازم است هر خیریه از سازمانی که در آن حوزه فعالیت میکند و دارای تخصص است، مجوز بگیرد. صدور مجوز تأسیس لازم است توسط سازمان تخصصی صورت گیرد. برای این امر شایسته است تقسیمبندی کلان صورت پذیرد و سازمانهای مرتبط با توجه به فعالیت ذاتی خود، متولی یک یا چند بخش از فعالیتهای خیریه باشند.
پیشنهاد:
برای حل این مشکل نیاز است تا پیشنویس قانون مدیریت مؤسسات خیریه توسط مجلس شورای اسلامی با در نظر گرفتن پیششرطهای ذیل تدوین و ابلاغ گردد:
تقسیمبندی مؤسسات خیریه صورت گیرد.
با توجه به تقسیمبندی صورت گرفته، متولی و سازمان هماهنگکننده هر بخش مشخص شود.
سهم و وظیفه اجتماعی هر سازمانی مشخص شود.
با توجه به مباحث ذکر شده، پیشنهاد میشود خیریهها در هشت بخش به تفکیک ذیل تقسیم شوند و هر سازمان متولی یک یا چند بخش از این تقسیمبندی باشد:
۱- کمیته امداد امام (ره): سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه تأمین معیشت.
۲- کمیته امداد امام (ره): سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه امور فرهنگی.
۳- بهزیستی: سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه بهداشت و درمان.
۴- کمیته امداد امام (ره): سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه کمک به امر ازدواج.
۵- بنیاد مسکن: سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه تأمین مسکن.
۶- کمیته امداد امام (ره): سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه کمک به امر اشتغال.
۷- بهزیستی: سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به مؤسسات خیریه توانیابی و نگهداری.
۸- وزارت کشور: سازمان تخصصی و متولی ارائه مجوز به سایر موارد.
با تقسیمبندی فوق، مدیریت سازمانهای خیریه در کشور سامان خواهد یافت و نقاط ضعف و قوت در هر بخش مشخص میشود. همچنین متولی ارائه آمار و اطلاعات سازمانهای تخصصی خواهند شد. از همه مهمتر اینکه نقش مؤسسات خیریه و کمکهای مردمی در اقتصاد کلان نمایان خواهد شد و میتوان هر ساله بخشی از فقرزدایی را هدفمند و در قالب مؤسسات خیریه دنبال کرد.
سایر اخبار این روزنامه
بحران فرونشست یعنی مهاجرت و آسیبهای اجتماعی
چهره شهر با تصاویر مادران شهدا مزین شد
یک بانک با ۲ هزار میلیارد تومان آورده ۷۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات کلان داد!
بیسامانی مؤسسات خیریه
مجلس خودروسازان را موظف به بیمه کیفیت خودرو میکند
منوی باز برخی مراکز در برابر زوجهای خواهان فرزند!
ایراندوست و شاگردانش به دنبال تاریخسازی در هند
مهر تأیید دردناک مربیان بر بیاخلاقی
خداحافظ معمار والیبال!
شروع مجدد وین از امروز با خوشبینی محتاطانه
موشکها دیگر برجام را هوا نمیکند!
ادامه راه سرخ نواب در برابر کسرویهای امروز