روزنامه وطن امروز
1400/12/02
جنگ در شرق اوکراین
گروه بین‌الملل: آمریکا برخلاف ادعاهای خود درباره حمله قریب‌الوقوع روسیه به اوکراین، دولت کی‌یف را به آغاز جنگ در این کشور واداشته است. شواهد متعدد حاکی از آن است که 120 هزار نظامی اوکراینی منطقه دونباس را از غرب و شمال محاصره کرده و در حال گلوله‌باران خطوط مقدم نیروهای جدایی‌طلب روس‌تبار و مناطق مسکونی دونتسک و لوهانسک هستند. ارتش 120 هزار نفره تا بن دندان مسلح اوکراین که در این منطقه کوچک متمرکز شده، متشکل از چند هزار نیروی شبه‌نازی از گروه رایت سکتور با همراهی نیروهای نظامی خصوصی شرکت آمریکایی آکادمی (بلک‌واتر سابق) تحت فرماندهی مستقیم یوکام (مرکز فرماندهی ارتش آمریکا در اروپا) و تحت آموزش بیش از 100 مستشار آمریکایی و انگلیسی قرار دارد و اخیرا با پیشرفته‌ترین تجهیزات غربی مسلح شده است. حملات ویران‌کننده‌ای که از پنجشنبه گذشته به ۲ استان روس‌نشین لوهانسک و دونتسک با حدود 2.5 میلیون نفر جمعیت شده، اگرچه اغلب به شکل نیابتی و غیرمستقیم بوده اما حکایت از آن دارد که دولت کی‌یف توسط یک اراده بزرگ‌تر برای راه‌اندازی یک جنگ خونین در این مناطق چسبیده به مرزهای جنوب غرب روسیه تحریک میشود. تنها شنبه گذشته 59 مورد نقض آتشبس میان نیروهای مردمی مدافع دونتسک و لوهانسک و ارتش اوکراین گزارش شد که مجموع موارد نقض آتشبس از زمان توافق مینسک در سال 2016 را به بیش از 2 هزار مورد رساند. موج اصلی حملات اما با انفجار مهیب خط انتقال گاز روسیه به اوکراین در اطراف شهر لوهانسک و سپس انفجار یک پمپ‌بنزین در مرکز این شهر آغاز شد که مقامات محلی هر دوی آنها را تروریستی اعلام کردند. روز شنبه نیز یک خودرو در مرکز شهر دونتسک منفجر شد. بر اساس شنیده‌ها ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین بزودی به ارتش دستور حمله گسترده به منطقه دونباس را خواهد داد. به همین دلیل مقامات جمهوری‌های خودخوانده دونتسک (DPR) و لوهانسک (LPR) با تخلیه دسته‌جمعی حدود 40 هزار غیرنظامی به منطقه همسایه‌شان در استان روستوف در روسیه، همه مردان 18 تا 55 سال را که توان داشته باشند برای دفاع از این ۲ منطقه بسیج کرده‌اند. به گفته فرماندهان نیروهای مدافع مردمی، خطوط مقدم از هفته گذشته هزاران بار هدف خمپاره‌های ارتش اوکراین قرار گرفته است. کی‌یف هم ادعاهایی مشابه دارد با این تفاوت که ساکنان دونباس تحت محاصره نظامی ارتش اوکراین قرار دارند. روند حملات نظامیان اوکراینی دیروز هم ادامه یافت. به گزارش الجزیره، صدای چندین انفجار قوی در محله‌های شمالی و غربی شهر دونتسک شنیده شد. همزمان رویترز فیلم گلوله‌باران شهر دونتسک را منتشر کرد و برخی منابع امنیتی خبر دادند در گلوله‌باران شدید مناطق شرقی اوکراین، ۲ سرباز کشته و ۴ نفر زخمی شدند. نماینده جمهوری خودخوانده دونتسک در «مرکز مشترک نظارت و هماهنگی آتشبس» اعلام کرد این منطقه از ۶ محور گلوله‌باران شده است. به گزارش خبرگزاری نووستی، اداره پلیس مردمی لوهانسک دیروز اعلام کرد ۲ غیرنظامی در نتیجه تلاش نیروهای مسلح اوکراین برای نفوذ به حوالی روستای پیونرسکویه در فاصله 7 کیلومتری از مرز با روسیه جان خود را از دست دادند. در این حمله چندین خانه در روستا نیز در آتش سوخت. در دونتسک نیز ۳ ناحیه مسکونی توسط ارتش اوکراین هدف قرار گرفته است. طبق اعلام وزارت دفاع جمهوری خودخوانده دونتسک، روز یکشنبه یک گروه خرابکار تروریستی که قصد داشت پست‌های برق، خطوط لوله گاز و دیگر تأسیسات زیربنایی منطقه را منفجر کند، تحت محاصره قرار گرفت. * خبرنگاران هم هدف هستند یک شبکه تلویزیونی محلی در جمهوری خودخوانده دونتسک (DPR) دیروز ادعا کرد خبرنگارانش توسط نظامیان اوکراینی هدف قرار گرفتند. به گزارش یونیون تی‌وی، این حادثه در روستای ساخانکا در منطقه تحت کنترل نیروهای جدایی‌طلب رخ داده است. اگرچه به گفته «نیکولای چرکاشین» رئیس این شبکه، خبرنگارانش توانستند سالم از منطقه درگیری بگریزند. در مقابل شبکه سی‌ان‌ان مدعی شد تیم خبری‌اش در منطقه دونباس به همراه دیگر خبرنگاران خارجی که روز شنبه در یک کاروان وزیر کشور اوکراین و چند نماینده مجلس را در نزدیکی خط مقدم همراهی می‌کردند، هدف شلیک خمپاره قرار گرفتند اما به کسی آسیبی نرسید. * نقض توافق آتشبس مینسک کرملین اعلام کرده عمیقا نگران شعله‌ور شدن اوضاع در اوکراین است و اوضاع را از نزدیک زیر نظر دارد. آمریکا نیز مدعی است روسیه پس از رد درخواست‌هایش مبنی بر لغو درخواست اوکراین برای پیوستن به ائتلاف نظامی ناتو، به دنبال بهانه‌ای برای جنگ است. یک منبع دیپلماتیک به رویترز گفت سازمان امنیت و همکاری اروپا روز شنبه حدود ۲ هزار بار نقض آتشبس بین نیروهای اوکراینی و مناطق خودمختار شرق این کشور ثبت کرده که نشان‌دهنده افزایش بی‌سابقه تنش‌هاست. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه دیروز در این باره گفت: «طی ۲ روز گذشته نیروهای اوکراینی از سلاح‌هایی برای هدف قرار دادن منطقه خودمختار دونباس استفاده کرده‌اند که طبق توافق مینسک به کار بردن آنها ممنوع است». او دولت اوکراین را به نادیده گرفتن مفاد توافق آتشبس مینسک و همچنین مأموریت سازمان امنیت و همکاری اروپا برای نظارت بر آتشبس در شرق اوکراین متهم کرد. لاوروف تاکید کرد: «اتحادیه اروپایی و اعضای پیمان نظامی ناتو به درخواست‌های ما در زمینه ضمانت امنیتی در شرق اروپا توجهی ندارند». پاسخ تاریخی وزارت خارجه روسیه به شولتز: آلمان سابقه بدی برای مضحکه نسل‌کشی دارد! اظهارات صدراعظم آلمان در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره اوضاع شرق اوکراین، به یادآوری یک رسوایی رسانه‌ای برای ژرمن‌ها ختم شد. اولاف شولتز روز شنبه در نشست مونیخ گزارش‌ها مبنی بر احتمال نسل‌کشی هزاران غیرنظامی روس‌تبار در منطقه دونباس اوکراین را رد کرد. او حتی به تمسخر بیانیه هفته گذشته رئیس‌جمهور روسیه پرداخت که پس از دیدار شولتز از کرملین منتشر شد و حملات نظامیان اوکراینی به شهروندان شرق این کشور را به منزله نسل‌کشی دانسته بود. صدراعظم آلمان گفت: «این ادعا پوچ است و پوتین می‌خواهد استدلال کند در دونباس چیزی شبیه نسل‌کشی وجود دارد که واقعا مضحک است». واکنش روس‌ها با دستمایه تاریخی به این سخنان اما خود تبدیل به یک واکنش تاریخی شد. به گزارش تاس، در بیانیه وزارت خارجه روسیه درباره سخنان شولتز آمده است: «با توجه به تجربه تاریخی آلمان در ارتکاب جنایات و گسترش ایدئولوژی نژادپرستانه، این اظهارات غیرقابل قبول است. این جایی نیست که رهبران آلمان مسائل مربوط به نسل‌کشی را مسخره کنند». کنایه وزارت خارجه روسیه به صدراعظم آلمان در حقیقت فلاش بکی تلخ به قتل عام مردم دونباس در شرق اوکراین در فاصله سال‌های 1941 تا 1944 در جریان جنگ دوم جهانی توسط ارتش هیتلر با همدستی گروه‌های نازی اوکراینی محسوب میشود. آلمان نازی پس از اشغال جمهوری اوکراین شوروی متعاقب جنگ خونین کی‌یف، یک حکومت اشغال مدنی تحت عنوان رایخس‌کومیساریات اوکراین در این منطقه برپا کرد که نازی‌های عمدتا متعلق به مناطق غربی این کشور نیز در اداره آن به ژرمن‌ها کمک می‌کردند. بر اساس اسنادی که به سازمان ملل ارائه شده، نازی‌ها در جریان اشغال اوکراین 3 تا 4 میلیون شهروند روس، اوکراینی، لهستانی و تاتار را با روش‌های مختلف قتل عام کردند. موضوع اما به همین جا ختم نمی‌شود. پس از جنگ دوم جهانی نیز دولت‌های آلمان غربی و آلمان فدرال در کنار دولت آمریکا بارها به مناسبت‌های مختلف از گروه‌های دست راستی نونازی اوکراین در مقابل شوروی، دولت مستقر اوکراین و اینک روس‌تباران این کشور حمایت کرده‌اند. در جریان براندازی دولت کی‌یف در سال 2014 که به انقلاب -یا کودتای- میدان مشهور شد، بخش اعظم نیروهای میدانی مخالف رئیس‌جمهور ویکتور یوشنکو را اعضای گروه‌های نو نازی و نژادپرست سفیدبرترپندار تشکیل می‌دادند که از علائمی مانند صلیب شکسته و سلام‌های هیتلری و کلاهخودهای ارتش آلمان نازی استفاده می‌کردند و پوسترهایی نژادپرستانه علیه روس‌ها، یهودیان، مسیحیان غیرارتدکس و مسلمانان به اهتزاز درآورده بودند. با تشکیل کابینه جدید اوکراین، این نیروهای راست‌گرا که تحت عنوان کلی رایت سکتور (جناح راست) عمدتا در غرب این کشور فعالیت می‌کردند به بهانه مبارزه با نفوذ روس‌ها، مورد حمایت مستقیم آمریکا و اتحادیه اروپایی قرار داشتند که در قالب حزب اسووبودا به پارلمان و دولت راه یافتند. پاییز گذشته، پوتین رئیس‌جمهور روسیه در حالی که در جلسه شورای جامعه مدنی و حقوق بشر این کشور صحبت می‌کرد، بیان کرد آنچه در دونباس می‌گذرد بسیار یادآور هدف قرار دادن غیرنظامیان است. او همچنین تاکید کرد روس‌هراسی نخستین گام در راه نسل‌کشی مردم دونباس توسط ارتش اوکراین است. بر اساس برآوردهای سازمان ملل از زمان اعلام استقلال جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک، بیش از 13000 تن از مردم این دو استان شرقی اوکراین از جمله کودکان و غیرنظامیان مسن در درگیری‌ها کشته شده‌اند.
