روزنامه جوان
1401/01/30
تحدید مسجد به ختم میت یک تهدید فرهنگی است
یزدان پرونده، جوان طلبه‌ای از حوزه علمیه قم و مشغول تحصیل درس خارج است که در عرصه فرهنگ و هنر هم فعالیت دارد. وی کارشناس ارشد تولید سیما از دانشگاه صداوسیماست و بیش از ۱۰ سال است به صورت حرفه‌ای مستند‌سازی می‌کند و مستند‌هایی با موضوع اجتماعی و درونمایه مذهبی و دینی می‌سازد. این روز‌ها در ایام ماه مبارک رمضان از شبکه افق شاهد پخش مستند «خادمان فیروزه‌ای» از او هستیم. «جوان» به همین بهانه با وی گفتگو کرده است. چرا سراغ سوژه‌هایی از نوع خادمان فیروزی رفتید؟از آنجا که مستندساز اجتماعی هستم، سبک زندگی مردم برایم اهمیت دارد. در گذشته مسجد در فرهنگ اسلامی و سبک زندگی اجتماعی مهم بوده است، به صورتی که مردم تمام فعالیت‌های اجتماعی خود را در مسجد انجام می‌دادند، به شکلی که تحصیلات، ازدواج، شکوائیه و جلسات در مسجد انجام می‌شده است ولی امروز مسجد محدود به نماز و عزاداری و ختم میت شده است و این قضیه توجه من را جلب کرد چراکه بیشتر آسیب‌های جامعه به دلیل نبود محوریت مسجد است. تربیت‌ها زمانی مسجدی بود، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از مسجد پشتیبانی می‌شد و از طرفی ما کسی را در مسجد داریم که خادم مسجد است و، چون مسجد خانه خداست، خادم آن هم خادم خانه خداست؛ وظیفه‌ای که همه انبیای الهی به عهده داشتند و به آن افتخار می‌کردند، ولی امروز این وظیفه کمرنگ و نسل خادمان مسجدی کم شده و اگر مسجد به سمتی برود که صرفاً نمازخانه بشود، خطرناک است و مهم‌ترین پایگاه ظهور اسلام را نخواهیم داشت، برای همین به ذهنم رسید این فضا را به تصویر بکشم و خادم مسجد را نشان بدهم و بگویم سبک زندگی مسجدی می‌تواند این باشد که چقدر خوب و مؤثر است. معمولاً مستند‌های مناسبتی سعی می‌کنند در همان تهران باشند ولی شما با وجود مساجد تهران و قم برای تولید کار به شهر‌های محتلف رفته‌اید، تجربه این سفر‌ها را چطور دیدید؟
می‌خواستیم مردم خودشان را از دریچه مستند‌هایی که تولید می‌کنیم، ببینند و این فرهنگ‌سازی حتی کوچک در سرتاسر کشور باشد تا تأثیر گسترده‌ای بگذارد، زحمت زیادی داشت ولی به نظرم ارزش آن را داشت تا انجام شود. جذاب‌ترین سوژه‌ها کدام بودند؟
اجازه دهید درباره سوژه خاصی حرف نزنم، چون ما در این مجموعه که ابتدای آن هستیم و قرار است تا پایان ماه رمضان، پخش داشته باشیم، مساجد زیادی رفتیم و از بین همه آنها، این تعداد مشخص شدند تا اهداف ما را بازتاب دهند، به نظر من همه سوژه‌ها خاص هستند. سوژه‌یابی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مستند‌سازی است، سوژه‌های خود را چطور یافتید؟
چند پژوهشگر متخصص در سرتاسر کشور تحقیقات میدانی را شروع کردند و ارگان‌هایی، چون تبلیغات اسلامی، وزارت ارشاد و پایگاه‌های بسیج وارد تعامل شدند و پژوهشگران در شهر‌ها سوژه‌ها را بررسی کردند، البته بخشی را هم بین مردم اطلاع‌رسانی کردیم که اگر در مسجد و خادم مسجد‌شان سوژه خوبی دارند، برای ما بفرستند، از بین آنها سوژه‌های جالبی داشتیم که استفاده می‌کنیم. معمولاً مردم تصور خوبی نسبت به خادمان مسجد ندارند، با توجه به حجم بالای سوژه‌ها تصور خود شما در این باره به نسبت قبل از تولید فرق کرده است؟
واقعیتش من هم تصورم این بود که خادمان آنگونه که باید باشند، نیستند. در کودکی من، خادم مسجد آیت‌الله بروجردی پیرمردی بود که سن بالایی داشت، به او حاج علی می‌گفتند، آدم خاصی بود، عامل حضور بچه‌ها در مسجد شده بود، درست است بعضی جا‌ها خادم مساجد رفتار درستی ندارند ولی ته ذهن من حاج علی بود، تصور می‌کردم آن نسل منقرض شده ولی بعد از ورود به کار در سطح ملی، دیدم اینگونه نیست، حاج علی‌های زیادی با همان اخلاق و مرام در مساجد حضور دارند که مرکز جذب افراد به مسجد هستند. چرا «خادمان فیروزه‌ای»؟
در دایره‌المعارف‌ها رنگ فیروزه‌ای به عنوان رنگ اسلامی و رنگ مسجدی تعبیر شده است و خادمان فیروزه‌ای همان خادمان مساجد هستند که همرنگ مسجد شده‌اند مثل انبیای الهی که خودشان خادم مساجد بودند، خدام هم به عنوان خادمان فیروزه‌ای به مسجد خدمت می‌کنند. برای تولید این اثر غیر از مشورت‌های اهل فن و سوژه‌یابی عمومی با علما هم رابطه‌ای داشتید؟
با حاج آقا تکیه‌ای که سالیان سال است در فضای مسجد و اعتکاف فعالیت دارند مشورت داشتم و ایشان سعی کردند در پیشبرد موفق‌تر کار راهبرد ارائه بدهند، همچنین حجت‌الاسلام متقی‌زاده، استاد حوزه و دانشگاه قم مشورت دادند، ولی معرفی سوژه نداشتند. بزرگان را در این زمینه زحمت ندادیم. ابتدای ماه رمضان رهبر معظم انقلاب به بحث شبکه‌سازی قرآنی مساجد تأکید داشتند. با توجه به تجربه‌ای که در این مدت درباره مساجد به دست آوردید، چطور می‌توان این دستور را اجرایی کرد؟
مساجد مهم‌ترین پایگاه‌های جامعه بوده‌اند، لذا می‌توانند دوباره چنین باشند، اما متأسفانه اغلب مساجد این جایگاه را ندارند. باید مساجد بیشتر مورد توجه قرار بگیرند؛ مسجد باشند نه نمازخانه فقط برای خواندن نماز. باید به دنبال بازگشت جایگاه سابق مساجد باشیم، به حرف هم نیست، به عمل باید اقدام کرد. به نظرتان برای تغییر رویه هیئت امنایی مساجد و خادمان چه کار‌هایی لازم است؟
مردم باید به خادمان کمک کنند. به نظرم بیاییم اداره مساجد را به اهالی محل بسپاریم تا هر بار یکی از جوانان یا اهالی، خادم‌یار شوند، این اتفاق خوبی است. برای شناساندن خادم به مردم راهکار‌های زیادی است. امروز خادم بیشتر کلیددار مسجد شده است تا مراقب فرش‌های مسجد باشد، با تغییر این طرز تفکر، می‌توانیم بگوییم خادم مسجد، خادم خانه خداست. موردی هم بوده است که فرد در قید حیات نیست و شما حسرت ساخت مستند او را داشته باشید؟
اتفاقاً موردی دارم به نام عموعلی در شمال استان فارس؛ پدر شهید است که پخش کار ما درباره ایشان تولید شده، اما خودش در قید حیات نیست تا کار را ببیند. حسرت می‌خورم که نیست یا حاج علی خادم زمان کودکی‌ام که نیست تا درباره او مستندی بسازم و این کمترین کاری است که می‌توانم انجام دهم.
سایر اخبار این روزنامه
صهیونیست‌ها روی آرامش نخواهند دید
ملاحظات اساسی خروج از اقتصاد شرطی و نفت پایه
وقیح مثل سخنان فائزه، وقیح‌تر مثل سکوت کارگزاران
نبرد مرگ و زندگی در ماریوپل استراتژیک
فرانسوی ها: ما گوسفند نیستیم نه ماکرون را می‌خواهیم نه لوپن را!
والیبال را در امارات ارزان فروختید آقایان!
آتش جنگ پشت دروازه قاره سبز
تحدید مسجد به ختم میت یک تهدید فرهنگی است
فرایند‌های دادرسی را کوتاه کنید
۷۰ شهید در قبرستان اسرای موصل دفن شدند
انعقاد توافق بلندمدت با روسیه برای تأمین کالا‌های اساسی
واکاوی نقش بنگاه‌های املاک در التهاب بازار مسکن
جدول غیرانسانی تعرفه‌های پزشکی!
«اردیبهشت پربارش» بعد از «اسفند نه‌چندان دیوانه»!
