تقویت امنیت غذایی در ۲ سال پیش‌رو

هر چند نگرانی ایجاد‌شده در بازار محصولات غذایی دنیا گذرا و قابل رفع به نظر می‌رسد، چراکه افزایش نرخ تعدیل مصرف و تقاضا را به همراه خواهد داشت، اما تقویت ذخایر استراتژیک کالایی توسط برخی از کشور‌ها نیز موقتاً افزایش تقاضا را به بازار تحمیل می‌کند. با این حال در آینده بازار خود را سریعاً با شرایط تطبیق می‌دهد و جای نگرانی باقی نخواهد گذاشت. در عین حال به دلیل تنش‌های نظامی در برخی از کشور‌های تولید‌کننده محصولات کشاورزی شرایطی ایجاد شد که کشور‌ها با هدف تأمین و تضمین امنیت غذایی خرید و ذخیره کالای اساسی و محصولات غذایی را عقلانی یافتند، به همین جهت به گفته معاون اقتصادی رئیس‌جمهور، دولت برنامه‌ریزی دو ساله‌ای برای تأمین و ذخیره کالا‌های اساسی در کشور انجام داده‌است تا در بحث امنیت غذایی دچار مشکل نشویم.
اگر اقتصاد جهانی را دنبال کرده‌باشید، متوجه می‌شوید که در هر زمان یک بازار یا فعالیت اقتصادی در بورس است و این سیکل چرخه تجاری در هر زمان یک بازار را در رونق قرار می‌دهد؛ یک زمان بازار‌های مالی و پولی در رونق به سر می‌برند و زمان دیگر بعد از رونق و رکود بازار رمز ارز‌ها نوبت به بازار محصولات غذایی می‌رسد، تا به بهانه تنش نظامی بین دو کشور تولید‌کننده محصولات کشاورزی، بازار محصولات غذایی رشد قیمت را تجربه کنند.
البته برخی از کارشناسان نیز بر این باورند که وقتی بازار انرژی در دنیا با رشد نرخ مواجه می‌شود، طبیعتاً بازار کالا‌های اساسی و محصولات کشاورزی در بورس‌های کالایی جهانی نیز رشد قیمت را تجربه می‌کند، زیرا مصرف‌کنندگان بزرگ انرژی باید از رشد نرخ محصول، هزینه‌های تولید و به ویژه رشد بهای نفت، گاز، برق و مشتقات را جبران کنند.
در عین حال برخی از کارشناسان اقتصادی نیز رشد نرخ جهانی محصولات غذایی را از چشم بیمه‌های درمانی بزرگ دنیا می‌بینند. به‌زعم این دسته از کارشناسان اقتصادی سبک غذایی مردم در دنیا به شکلی است که بیماری‌های مشابه بسیار شایع شده‌است و هزینه‌های بیمه‌ها را بالا برده‌است و حالا از طریق سیاست‌های قیمتی، قرار است استفاده از برخی از محصولات غذایی که به اشاعه بیماری‌های مشابه کمک می‌کند، تعدیل شود. در این بین از دور ریز مواد غذایی توسط انسان‌ها در سراسر دنیا نباید غافل بود که برخی از کارشناسان معتقدند تعدیل نرخ موجب بهینه‌سازی مصرف و تولید می‌شود.


به هر روی دلیل رشد نرخ محصولات غذایی در دنیا جنگ و خشکسالی و تغییرات اقلیمی باشد یا افزایش هزینه‌های تولید یا تغییر سبک غذایی مردم و تنبه بشر برای پرهیز از پرخوری و دور‌ریز، امروز نرخ مواد غذایی در بازار‌های جهانی بالا رفته‌است و مردم کشور‌هایی با درآمد سرانه مختلف درک و حال و روز متفاوتی از گران شدن اقلام خوراکی دارند، به طور نمونه کشور‌هایی که خانوارشان به طور متوسط ماهانه درآمد ۴ تا ۶ هزار دلاری دارند، بی‌شک وضعیت‌شان متفاوت از کشور‌هایی است که خانوارشان ماهانه متوسط درآمد ۱۰۰ تا ۴۰۰ دلاری در ماه دارند.
با توجه به این توضیح باید عنوان داشت که حساسیت کشور‌ها بسته به درآمد سرانه خانوار نسبت به افزایش نرخ محصولات کشاورزی و غذایی کمتر یا بیشتر است.
در این میان نکته قابل‌توجه آن است که بازار به زودی خود را با شرایط جدید تطبیق می‌دهد، بی‌شک تنش ایجاد شده بین روسیه و غرب بر سر ماجرای اوکراین و حساسیت ایجاد‌شده در اثر پیوستن برخی از کشور‌ها به ناتو شرایطی را در بازار جهانی انرژی و محصولات غذایی و کشاورزی ایجاد کرده که رشد نرخ جهانی مواد غذایی یکی از آثار دفعتی آن است، به ویژه آنکه برخی از کشور‌ها نیز از سر نگرانی اقدام به خرید‌های هیجانی از بازار جهانی محصولات مذکور کرده‌اند تا ذخایر استراتژیک خود را تقویت کنند. همین رخداد خود به رشد نرخ در بازار منتج می‌شود، اما در اثر رشد نرخ‌ها مصرف مردم در حوزه خوراکی بسته به درآمد سرانه خانوار تعدیل خواهد شد و در دراز‌مدت نیز بازار با همه مؤلفه‌های اثر‌گذار بر آن خود را تطبیق می‌دهد و بازار جهانی محصولات غذایی و کالا‌های غذایی این رونق را از سر می‌گذراند و باید این وضعیت را به بازار دیگری دو دستی تقدیم کند تا این شائبه همچنان باقی بماند که دستی نامرئی این بازار را تنظیم می‌کند و سراغ بازار دیگری می‌رود که با تنش مواجه شده‌است، حال این تنش توسط دست نامرئی بازار ایجاد شده یا خود به خود ایجاد شده موضوعی مناقشه‌برانگیز است.
به هر روی وقتی چین در اثر نگرانی اقدام به خرید‌های هیجانی از بازار جهانی محصولات غذایی و کشاورزی می‌کند تا انبار‌های استراتژیک خود را تقویت کند، طبیعی است که در ایران نیز دولتمردان و بزرگان نظام اقدام به تقویت امنیت مواد غذایی کشور کنند، حال این کار می‌تواند از بازار جهانی انجام گیرد یا تولید داخل یا هر دو.
واردات بیش از یک میلیون تن کالای اساسی به کشور
به گزارش شرکت بازرگانی دولتی ایران، از ابتدای فروردین تا پایان اردیبهشت امسال، مجموعاً یک میلیون و ۶۸۰ هزار تن محصولات راهبردی شامل گندم، برنج و روغن خام برای تأمین نیاز بازار و حفظ ذخایر استراتژیک کشور، خریداری و از طریق ۲۸ کشتی وارد بنادر کشورمان شد.
این گزارش می‌افزاید، در این مدت، یک میلیون و ۵۰۱هزار و ۹۳۳تن گندم از سه بندر مهم جنوب ایران در قالب ۲۳ کشتی وارد کشور شده‌است که سهم بندرعباس از ورود این کالای راهبردی، ۱۱ کشتی به وزن ۵۲۴ هزار و ۹۳۳ تن، سهم بندر امام ۹ کشتی به وزن ۷۷۳هزار تن و سهم بندر چابهار سه کشتی به وزن ۲۰۴ هزار تن است.
بر اساس این گزارش، در دو ماه اخیر، مجموع وزن انواع برنج خارجی وارداتی به کشور به ۹۱ هزار و ۶۰۰ تن می‌رسد که در قالب سه کشتی از طریق بندر چابهار، بندر بوشهر و بندر عباس وارد کشور شده، ضمن اینکه در همین مدت، دو کشتی روغن خام، جمعاً به وزن‌۸۶ هزار و ۴۳۰ تن نیز از بندر امام وارد کشور شده‌است.
کالا‌های وارداتی به کشور بر اساس برنامه حمل‌ونقل شرکت بازرگانی دولتی ایران به مراکز و تأسیسات نگهداری این محصولات در سراسر کشور ارسال می‌شود و سپس بر اساس نیاز مراکز جمعیتی، برای توزیع به اقصی نقاط کشورمان ارسال می‌شوند. نمای نزد‌یک
بازدید معاون اقتصادی رئیس‌جمهور از محل دپوی کالا
محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور دوشنبه در جریان سفر خود به خوزستان و در حاشیه بازدید از بندر امام خمینی و انبار‌های ذخایر کالا‌های اساسی در جمع خبرنگاران اظهار داشت: برنامه‌ریزی شده تا با تقویت تولید داخل و واردات کالا‌های اساسی و کشاورزی به امنیت غذایی کشور لطمه‌ای وارد نشود. وی گفت: امنیت غذایی در سطح جهان در شرایط خاصی است و اولین زنگ خطر امنیت غذایی از دو سال پیش با شیوع کرونا و ویروس‌های همه‌گیر به صدا در‌آمد. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: تغییر اقلیم و گرم شدن زمین دومین عامل به خطر افتادن امنیت غذایی در دنیا و سومین هشدار نیز جنگ اوکراین و روسیه است. وی افزود: این سه مورد امنیت غذایی جهان را با تغییر و تحول اساسی مواجه کرده‌است و کشور‌های بزرگ به دنبال یک برنامه ۱۰ ساله برای امنیت غذایی خود هستند. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور ادامه داد: در ابتدای امسال ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن کالا از طریق بندر امام خمینی وارد و ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن کالا خارج شده‌است و در حال حاضر ۳ میلیون تن کالا در انبار‌های این بندر ذخیره شده‌است.
وی با بیان اینکه به این شرایط اکتفا نمی‌کنیم، گفت: قبلاً سالانه به فکر ذخایر کالا بودیم، اما در حال حاضر با توجه به شرایط ذخایر محصولات کشاورزی در دنیا باید برنامه ریزی‌ها را دو ساله کنیم و بعد به فکر برنامه‌ریزی ۱۰ ساله باشیم تا نگرانی از نظر کالا‌های اساسی و امنیت غذا نداشته‌باشیم.