رمزگشایی جعبه سیاه متروپل های مشهد

با پیگیری های روزنامه خراسان بالاخره فهرست2609 مکان پر خطر شناسایی شده توسط آتش نشانی توسط منابع مطلع خراسان، به دست آمد که با دسته بندی این فهرست 306 متروپل مشهد شناسایی شد.به این ترتیب 135 ساختمان ناایمن قبلی که به گفته مسئولان به مراجع قضایی ارجاع شده ، در بین همین اماکن شناسایی شده قرار دارد  و بقیه نیز باید ارجاع شود.  فاجعه متروپل این روزها خواب را از سر خیلی ها ربوده و افکار عمومی منتظر معرفی ساختمان های مشابهی است که ممکن است هرگوشه از کشور را داغدار یک آوار دیگر کند. «خراسان» از همان ساعات اولیه این داغ عظیم، در مشهد به دنبال نام ساختمان های ناایمن بود تا شاید با هوشیارسازی مسئولان و ناظران، از تکرار چنین حادثه دلخراشی در پایتخت معنوی ایران جلوگیری کند. در اولین گزارش خراسان، «مدیرعامل آتش نشانی مشهد از بازدیدهای این سازمان برای شناسایی ساختمان های ناایمن گفت و در نهایت معلوم شد در دو بخش ساختمان های ناایمن با اهمیت خیلی زیاد و زیاد، درمجموع 135 مجموعه به مقام قضایی معرفی شده است.» هرچند شورا و شهرداری مشهد از اعلام 135 متروپل مشهد امتناع کردند اما پیگیری های خبرنگار خراسان در نهایت به فایلی با عنوان «فهرست اخطارات اماکن پرخطر واحد اجراییات سازمان آتش نشانی مشهد» رسید که اسامی و روند پیگیری های پرونده ایمنی 2609 مکان پرخطر مشهد وجود داشت.پس از کار دقیق کار شناسی و رمز گشایی از این فایل که پیشتر آن را محرمانه خوانده بودند 306 متروپل شناسایی شد. با وجود این، خراسان برای حفظ آبرو و اعتبار افراد و اماکن عمومی نمی توانست به طور مستقل اسامی این مجموعه ها را تایید یا تکذیب کند و به همین دلیل با فهرست موجود یک بار دیگر به سراغ مدیران آتش نشانی مشهد رفت. هرچند با وجود نگرانی های عمومی و مطالبات جدی مردم و حتی تذکر طهوریان عسکری عضو هیئت رئیسه شورای شهر مشهد مبنی بر این که «از شهردار و همکاران شهرداری خواهش می‌کنم اسامی ساختمان‌هایی را که دارای شرایط ایمنی نیستند اعلام کنند. چرا خانواده ما باید به مجتمعی بروند که ندانند سالم بیرون می‌آیند یا نه.»  اما آنان همچنان روی حرف ابتدایی خود ایستاده و اعلام کردند که این فهرست را حتی به شهردار مشهد نیز نداده اند. این درحالی است که پیشتر روابط عمومی شهرداری مشهد از محرمانه نبودن این فهرست گفته بود و سخنگوی شورای شهر مشهد نیز تاکید کرده بود که حفظ جان مردم محرمانگی نمی شناسد. با وجود این، شنیده ها از تاکید مدیرعامل آتش نشانی حکایت از این دارد که پس از اطلاع آنان از لو رفتن فهرست کامل اماکن پرخطر توسط خراسان، طبق گفته مجید فرهادی، هیچ کس در سازمان آتش نشانی حتی دفاتر مدیران نیز نباید از فهرست 135 ساختمان ناایمن مطلع باشد و این فهرست باید فقط در اختیار او و دو معاونش باشد و به صورت دستی توسط خود این مدیران استفاده شود. حالا پس از پاسخگو نبودن مسئولان و پلیس بازی ها و محرمانه سازی های عجیب و غریب آتش نشانی، پیگیری های میدانی خراسان حاکی از حضور مدیرعامل آتش نشانی و رئیس سازمان نظام مهندسی در دادستانی و پیگیری معاون دادستان درباره این موضوع است که روز گذشته ورود فرهادی به ساختمان دادسرا نیز توسط خبرنگار خراسان به ثبت رسید  تا شاید پیگیری های مقام قضایی در این خصوص به اعلام اسامی متروپل های مشهد بینجامد. خراسان همچنین به آمار جدید و نگران کننده دیگری از نظام مهندسی دست یافت که تنها در دوماه 436 پروژه در مشهد  ایرادات فنی دارد اما درحال بهره برداری است. به گزارش خراسان رضوی، فهرست اماکن پرخطر مشهد را مقابل خود می گذاریم و خبرنگاران خراسان در چند بخش، دسته بندی آن بر اساس گفته های مدیرعامل آتش نشانی را آغاز می کنند. با تعریف او از ساختمان های ناایمن بااهمیت، این اماکن شرایط ویژه ای دارند، «ساختمان های با اهمیت خیلی زیاد که برای ما به دلیل تلفات جانی سنگین، از دست رفتن ثروت ملی و آلودگی زیست محیطی از حساسیت بالایی برخوردار است شامل مراکز بهداشت و درمان، تاسیسات برقی، آبی، مخابرات، فرودگاه، راه آهن و پایانه، تاسیسات انتظامی، رادیو و تلویزیون، مساجد، مدارس، سالن های اجتماعات، تالارها، ورزشگاه ها، سالن های سینما و تئاتر، فروشگاه ها و پاساژهای بزرگ، پایانه مسافربری، موزه و کتابخانه دارای اسناد و مدارک ملی است.» در نهایت به فهرست دیگری می رسیم که تقریبا منطبق با گفته های قبلی آتش نشانی است که پیشتر گفته بود 300 ساختمان ناایمن طبق مصوبه شورا مشخص شده است، حالا ما فهرستی داریم که در آن 306 مکان پرخطر وجود دارد. گاهی نگاه کردن به آن نیز در دل نگرانی هایی را برمی انگیزد، در این میان ساختمان های شیک و لاکچری که ظاهر مدرنی نیز دارند به چشم می خورد. برخی هتل های لوکس و بزرگ چندین طبقه، بیمارستان هایی با مراجعان زیاد، چند مکان فرهنگی و هنری، چند واحد صنعتی، مجتمع ها و پاساژهای بزرگ تجاری و اقتصادی که حتی چند مورد آن نوساز و بسیار مجلل است! چند برج اداری و تجاری که در چند سال اخیر در مشهد ساخته شده، اماکن و تاسیسات اداری و انتظامی، اماکن ورزشی و استخرهای بزرگ و چند کتابخانه و مرکز نگهداری اسناد نیز در این فهرست است که نام همگی نزد خراسان محفوظ است و در صورت اعلام نشدن این اماکن با طی مراحلی به انتشار آنان اقدام خواهد کرد. نکته قابل توجه و بسیارمهم در این فهرست این است که بیشتر این ساختمان ها چندین نوبت نامه و اخطاریه و ابلاغیه در تاریخ های مختلفی با فاصله زمانی زیادی دریافت کرده و به مراجع قضایی و شورای حل اختلاف نیز ارجاع شده اند اما همچنان در این فهرست وجود دارند و در مقابل آن نوشته شده «تاییدیه ندارد». با این حال اما فهرست آتش نشانی از جنبه ایمنی و نظارت بر موضوعاتی مانند سیستم های اطفاء حریق، پله های فرار، ایمنی آسانسورها، سیستم برق و هر آن چیزی است که مربوط به وظیفه سازمان آتش نشانی است و متولی نظارت بر استحکام بنا و سازه ها و ایرادهای مختلف مربوط به ساخت این اماکن به سازمان نظام مهندسی برمی گردد. برای پیگیری این وظیفه و نظارت این سازمان که مسئولیتی مادام العمر برای مهندس ناظر به همراه دارد، به سراغ حسین بشیر، رئیس این سازمان می رویم که او هم آمار جالب توجهی ارائه می دهد. رئیس سازمان نظام مهندسی می گوید: در سال 1400 ، درمجموع 2401 پروژه به علت ایرادها و مشکلات مهندسین ناظر به شهرداری مشهد ارجاع شده که با این همه، این ساختمان ها با ایرادهای فنی در حال استفاده و بهره برداری هستند. وی افزود: در دو ماه نخست امسال نیز 436 مورد به همین ترتیب به بهره برداری رسیده اند. بشیر تاکید کرد: متاسفانه موضع دیگری که امروز نگرانی های جدی برای ما ایجاد کرده ساختمان هایی هستند که توسط مهندس ناظر تایید شده و سپس شهرداری مشهد به دلیل سود بالای تخلفات ساخت با تراکم فروشی، طبقات دیگری را به پروژه افزوده است که همین باعث ایجاد خطرات جدی می شود اما  به دلیل سودآوری بالا برای مالکان این کار دنبال و همچنان اجرا می شود در حالی که مهندس ناظر باید مادام العمر پای نظارت این ساختمانی که طبقات اضافه اش را اصلا ندیده بایستد.