روزنامه ایران
1401/04/07
امضای استیضاح فاطمی امین از نصاب افتاد
گروه اقتصادی/ روز گذشته وزیر صمت به کمیسیون صنایع مجلس رفت تا در یک نشست تخصصی به سؤالات و ابهامات نمایندگان موافق استیضاح پاسخ دهد؛ حال باید دید که بعد از توضیحات فاطمی امین، موافقان استیضاح چه تصمیمی خواهند گرفت؟ از حدود 16 روز پیش موضوع استیضاح وزیر دولت رئیسی در مجلس مطرح شد، البته این موضوع به سال گذشته و 5 ماه بعد از وزارت او بر می‌‌گردد؛ سال گذشته به جهت تغییرات مثبتی که وزارت صمت در ساختار وزارتخانه با هدف چابک سازی این مجموعه انجام داد و همچنین خداحافظی با سفارش پذیری باعث شد که برخی‌ها نسبت به سیدرضا فاطمی امین موضعگیری کنند و اجازه ندهند او به فعالیت سالم و به دور از حاشیه ادامه دهد. از این رو اولین حاشیه‌ای که برای او شکل گرفت، در حوزه خودرو بود. منتقدان فاطمی امین، سیاست‌های وزارت صمت در برابر خودروسازان را مثبت ارزیابی نکردند و تمام اتفاقات و سهل‌انگاری‌های گذشته را بر گردن وزیر صمت ریختند؛ گویا وزیر دولت سیزدهم بعد از 4 ماه فعالیت باعث شده بیش از 170 هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازان بماند. از آنجا که وزیر صمت به درخواست‌های غیراصولی و غیررسمی برخی از نمایندگان مجلس جواب رد داده بود، روند استیضاح پررنگ‌تر و چند روز پیش از اعلام وصول آن صحبت شد. به گفته برخی از نمایندگان مجلس و بخصوص نمایندگانی که امضای خود را پس گرفتند، تعداد محدودی از نمایندگان و بر اساس سلیقه شخصی می‌‌خواهند وزیر صمت برکنار شود. بر این اساس روز گذشته درخواست استیضاح وزیر صمت با حضور نمایندگان درخواست کننده استیضاح و وزیر صمت در کمیسیون صنایع و معادن مجلس بررسی شد. بعد از جلسه، نمایندگان مجلس روایت‌های مختلفی داشتند. مصطفی رضا حسینی قطب‌آبادی، عضو کمیسیون صنایع مجلس اظهار داشت: وزیر اعلام کرد کسانی که از این فرصت و حربه برای فشار در انتصابات استفاده می‌‌کنند، جزو امضاکنندگان استیضاح نبودند و نیستند و اگر لازم شد اسامی این افراد را اعلام خواهم کرد. او گفت: در ابتدای جلسه ،طاهری رئیس کمیسیون صنایع، بندهای مختلف استیضاح را تشریح کرد و بعد از آن سیاهکلی نماینده مردم قزوین به عنوان طراح این استیضاح دو سؤال خود در مورد مشکلات صنعت خودرو و مشکلات توسعه معادن را مطرح کرد. در ادامه استیضاح کنندگان نگرانی‌ها و دغدغه‌های خود را مطرح کردند. وزیر صمت نیز به سؤالات نمایندگان پاسخ داد.خودروسازی‌ها با روند معیوب کار کردند
رضا حسینی قطب آبادی با بیان اینکه بنده از استیضاح کنندگان بودم و امضای خود را پس گرفتم، افزود: پاسخ‌های وزیر قانع کننده بود. در ۴۳ سال گذشته خودروسازی‌ها با روند معیوب کار کردند، همه دولت‌ها به دنبال تولید خودروی ملی و واگذاری خودرو سازی‌ها بودند اما هیچ کدام به این هدف دست نیافتند. وزیر آخرین حلقه مسئولان در حوزه خودروسازی است و دولت باید تکلیف واگذاری خودروسازی‌ها را روشن کند. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: نمایندگان نسبت به افزایش ۱۸ درصدی قیمت خودرو اعتراض داشتند، که وزیر اعلام کرد تصمیم‌گیری در این خصوص در نشست سران قوا با حضور کارشناسان مختلف دولت و مجلس انجام شده است و وزیر مجری این تصمیمات است.
گروه اقتصادی/ از سال 97 که تحریم‌های شدید علیه ایران آغاز شد، دولت وقت تصمیم گرفت که برای کنترل بازار ارز، واردات برخی از کالاها به کشور را ممنوع کند؛ لذا در دوره زمانی یکساله واردات بیش از 2 هزار و 300 قلم کالا به کشور ممنوع شد. لوازم خانگی و خودرو بخشی از این کالاها بود که دولت روحانی تصمیم گرفت دیگر وارد کشور نشود.
در شرایطی که مردم از خبر ممنوعیت واردات کالاها، ناراضی بودند، دولتمردان وقت تأکید کردند که برای تأمین ارز چاره‌ای جز ممنوعیت واردات نیست. اما در آن مقطع یک راه وجود داشت که دولت روحانی نخواست به آن سمت حرکت کند و آن ارتباط تجاری با کشورهای همسایه بود.
خیلی از کشورهای همسایه در آن مقطع زمانی خواهان همکاری با ایران بودند، اما سیاست تجاری کشور به گونه‌ای پیش رفت که کشورهای همسایه مورد بی توجهی قرار گرفتند و حتی هیأت‌های تجاری از ایران به کشورهای همسایه اعزام نشدند تا در راستای آن بتوان سطح تعاملات را بالا برد و از چالش‌های تحریم عبور کرد. این روال تا نیمه اول سال 1400 ادامه پیدا کرد و هر ماه خبرهای کاهش سطح مبادلات اقتصادی ایران با کشورهای مختلف رسانه‌ای میشد.
زمانی که فعالیت دولت سیزدهم آغاز شد، رئیس جمهور بر توسعه روابط با کشورهای همسایه تأکید کرد و گفت که راه برون رفت از تحریم‌ها و افزایش درآمد ارزی کشور، همکاری با کشورهای همسایه است.
سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت نسخه افزایش همکاری‌های اقتصادی با کشورهای همسایه را برای «پیمان پاک»، رئیس سازمان توسعه تجارت پیچید و قرار شد یکی از جوان‌ترین معاونین وزیر صمت، برای توسعه همکاری‌ها برنامه‌ریزی کند. از نیمه دوم سال گذشته در زمینه مبادلات تجاری ورق به نفع ایران برگشته و خیلی از کشورها خواهان همکاری و توسعه مبادلات تجاری با ایران هستند. در سال جاری نمایندگان بیش از 7 کشور به ایران آمده‌اند و به دنبال نقشه راهی برای توسعه تعاملات هستند. از طرفی سازمان توسعه تجارت با اعزام رایزن و هیأت‌های تجاری به کشورهایی که خواهان همکاری با ایران هستند در حال استخراج و نهایی کردن کالاهایی است که ایران و کشورهای هدف می‌‌توانند با یکدیگر تبادل داشته باشند.
دلایل موفقیت در افزایش صادرات کشور
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اعطای اختیارات، ایجاد فضای مناسب برای فعالیت سازمان توسعه تجارت، پرهیز از تنظیم قوانین متعدد و بخشنامه‌های شبانه سبب شد که تجار به آینده اقتصادی و تجارت با کشورهای مختلف خوش بین شوند و برای مذاکره و توسعه تجارت خود پیش قدم شوند.توجه به توسعه همکاری با کشورهای همسایه، احیای اعتماد از دست رفته، توجه به فعالان اقتصادی، نظرخواهی از تجار، مهیا ساختن فضا برای بخش خصوصی، تحقق وعده‌ها، حذف قوانین فسادزا، حذف سدهای صادرات و تجارت، آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای صادرات و واردات، شکل‌گیری گفت‌وگوهای تخصصی هیأت تجاری ایران با دولت کشورهای هدف، معرفی پتانسیل‌های تجاری ایران و کشورهای هدف، تنظیم برنامه جامع، توجه به جوانان و فراهم کردن بستر برای فعالیت آنها، فعال‌سازی رایزنان بازرگانی و جلوگیری از هرگونه باج‌خواهی از فعالان اقتصادی از جمله کارهایی است که وزیر صنعت، معدن و تجارت دنبال می‌‌کرد و خوشبختانه با تحقق تک تک موارد یاد شده صادرات غیرنفتی کشور تا پایان سال گذشته به حدود 50 میلیارد دلار رسید و قرار است تا سال 1404 میزان صادرات غیرنفتی کشور از مرز 75 میلیارد دلار عبور کند.
در این میان علیرضا پیمان پاک، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به افزایش صادرات غیرنفتی کشور در ۹ ماه گذشته با اصلاح برخی سیاست‌ها و توجه به کشورهای همسایه گفت: یکی از مسائل اصلی در توسعه صادرات برنامه محور بودن و راهبرد داشتن است.
او درخصوص اقداماتی که دولت برای افزایش میزان صادرات انجام داده است افزود: اولین اقدام دولت هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف بود، دومین اقدام رفع موانع و مشکلات و سومین و مهم‌ترین این بود که شخص اول دولت به همراه تمامی دستگاه‌ها پیگیر حل و رفع موانع صادرات بودند. بارها شده است شخص رئیس جمهور وقتی از مانعی مطلع میشود، بلافاصله رفع آن را پیگیر میشود و همین موضوع سبب میشود که سایر دستگاه‌ها نیز مدام از ما بپرسند مشکل کجاست که رفع کنیم.رئیس سازمان توسعه تجارت از تسهیل شرایط ارز آوری و بازگشت ارز توسط صادرکنندگان به عنوان یکی از اقدامات اصلی در جهت سهولت صادرات خبر داد و گفت: نکته مهم در صادرات این است که ما به آن به عنوان یک زنجیره نگاه کنیم. دولت برای سال ۱۴۰۴ هدف رسیدن به حداقل ۷۵ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی را تعریف کرده است، این در حالی است که سال گذشته صادرات 48 میلیارد دلاری محقق شده که این عدد بیش از میزان مورد انتظار بوده است.
افزایش ۱۰۰ درصدی صادرات به آفریقا
او از اولویت‌بندی کشورها بر اساس منابع انسانی و منابع کشور خبر داد و گفت: در سال‌های گذشته غفلت محض از بازار جنوب شرق آسیا و آفریقا با توجه به تمام فرصت‌های موجود صورت گرفته است و اکنون با اولویت قرار دادن آفریقا توانستیم صادرات به این قاره را ۱۰۰ درصد رشد دهیم اما بازهم عدد کم است. خیلی از کشورهای آفریقایی در تحریم بودند و می‌گفتند که چرا با ما وارد تجارت نمی‌شوید؟
او جام جهانی قطر و جنگ اوکراین را فرصتی برای توسعه تجارت عنوان کرد و افزود: بلافاصله بعد از جنگ اوکراین کمیته ویژه تجارت با روسیه شکل دادیم و توانستیم در شرایطی که حجم کل واردات روسیه ۵۰ درصد کاهش یافته بود و با وجود اینکه در ۲ ماه ابتدایی ما نیز صادراتمان به این کشور کاهش داشت، در خرداد آن را ۲۸ درصد افزایش دهیم. پیمان پاک با اشاره به خرید ۱۲ کشتی برای تجارت با روسیه گفت: ارتباط ما برای اولین بار در تاریخ با بندر ماخاچ قلعه به عنوان یک ارتباط یخچالی برقرار شده است و این اتفاق بزرگی به شمار می‌رود.
وی همچنین یکی دیگر از سیاست‌های دولت را ارتباط استان به استان میان ایران و سایر کشورها عنوان کرد و گفت: اکنون سن پترزبورگ به استان اصفهان متصل شده و همین اتفاق در خصوص سایر استان‌ها و استان‌های چین و بلاروس نیز در حال انجام است.
زیرساخت‌ها جوابگوی حجم تجارت با روسیه نیست
پیمان پاک یکی از سیاست‌های دولت را همراه کردن هیأت‌های تجاری با مسئولان عنوان کرد و افزود: هیچ سفری وزرا و مسئولان نداشتند مگر اینکه هیأت تجاری همراه آنها باشد. چند وقت پیش بزرگ‌ترین هیأت تجاری تاریخ را به روسیه بردیم.
او با اشاره به مشکلات زیرساختی در صادرات گفت: وقتی توسعه بازار می‌دهیم زیرساخت مهم است، در مورد روسیه کامیون و کانتینر کم آمده و آستارا قفل شده است. چرا؟ به خاطر اینکه سال‌ها به آن بی توجه بودند و برای زیرساخت‌ها، لجستیک و حمل و نقل کاری نکردند. رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه در صادرات کالا در سال ۱۴۰۰ میزان ۳۹.۶ درصد نسبت به ۱۳۹۹ رشد داشته‌ایم، تصریح کرد: امروز صادرات غیر نفتی فاصله بسیار با صادرات نفتی دارد چرا که صادرات غیرنفتی توسط بخش خصوصی و خرد انجام میشود قابل تحریم نیست و این یعنی اقتصاد مقاومتی.
مثبت شدن ۶۰۵ میلیون دلاری تراز تجاری
او با اشاره به مثبت شدن تراز تجاری کشور در ۳ ماه اول امسال به میزان ۶۰۵ میلیون دلار افزود: این اتفاق در شرایطی رقم خورد که در ۳ ماه ابتدایی امسال اصلاحات اقتصادی، جنگ اوکراین و قرنطینه شانگهای را داشتیم و در این شرایط توانستیم تراز تجاری را افزایش دهیم.
صادرات به عراق
پیمان پاک با بیان اینکه میزان صادرات به ترکیه ۱۰۰ درصد رشد داشته است، در مورد علت کاهش صادرات به عراق گفت: این کاهش به دلیل این بود که کالاهایی که با ارز ترجیحی تولید میشد، به عراق می‌رفت و چون ارزان بود، عراقی‌ها مشتری بودند اما با اصلاحات اقتصادی و حذف ارز ترجیحی از کالاها، بازار عراق از دست رفت اما با تغییر کشور هدف، صادر کننده را به کشورهای دیگر هدایت کردیم. به طور مثال ماست را در عراق ۱.۵ دلار می‌خریدند، در روسیه ۲.۵ دلار لذا صادر کننده را به سمت روسیه هدایت کردیم.با آنکه رئیس سازمان توسعه تجارت سطح مبادلات ایران و عراق را مناسب نمی داند اما با این اوصاف اعداد تجاری دو کشور در قیاس با دولت گذشته بسیار بیشتر است. از آغاز به کار و استقرار دولت سیزدهم از ابتدای شهریور سال قبل تا پایان خرداد ماه ۱۴۰۱ بیش از ۲۵ میلیون و ۹۳۳ هزار تن کالا در مدت ۱۰ ماه به ارزش هشت میلیارد و ۶۳۸ میلیون دلار بین ایران و عراق تبادل شد که با افزایش ۱۵ درصدی تجارت غیر نفتی، بین دو کشور همراه بوده است. از این میزان ۲۳ میلیون و ۵۱۶ هزار تن، سهم صادرات ایران به عراق به ارزش هفت میلیارد و ۵۷۷ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه رشد سه درصدی داشته و در همین مدت دو میلیون و ۴۱۸ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۶۲ میلیون دلار از عراق به ایران وارد شده است که رشد ۵۱۲ درصدی را تجربه کرد.
افزایش ۵۵ درصدی صادرات به اتحادیه اروپا
دولت گذشته اعتقاد داشت که صادرات و واردات تنها با اتحادیه اروپا است و مابقی کشورها اهمیتی ندارند، با وجود آنکه شش دانگ تجارت ایران به اروپا اختصاص داشت، از سال 97، صادرات ایران به تمام کشورهای اروپایی نزولی شد و برخی از منابع خبری از کاهش تجارت 70 درصدی با اروپا صحبت کردند. رئیس سازمان توسعه تجارت در مورد تجارت با اتحادیه اروپا گفت: ما که به گفته برخی‌ها زبان غرب را در دولت سیزدهم بلد نبودیم ۵۵ درصد افزایش صادرات به اتحادیه اروپا داشتیم. علت چه بود؟ این بود که بحث معامله تجاری بر اساس منفعت کشورهاست و ارتباطی به مسائل سیاسی ندارد. او به افزایش میزان صادرات خدمات فنی و مهندسی اشاره کرد و گفت: صادرات خدمات فنی مهندسی از ۴۹۳ میلیون دلار به دو هزار و ۳۰۵ میلیون دلار رسید که همه این اتفاقات با همان اصلاحات و رفع موانع صورت گرفته است. پیمان پاک با انتقاد از سیاست‌های دولت قبل در برخورد با شرکت‌های صادرکننده خدمات فنی مهندسی گفت: از ۳۵ شرکت بزرگ خدمات فنی مهندسی، با همت دولت قبل بیش از ۲۰ نفر ممنوع‌الخروج شدند آن هم به خاطر موانعی که در مقابل‌شان گذاشته شد.
سوریه محلی برای سرمایه‌گذاری ایران
رئیس سازمان توسعه تجارت درخصوص علت موفق نبودن تجارت با سوریه گفت: نکته مهم در سوریه سیاست‌های دولت این کشور است، آنها قوانین عدم خروج ارز دارند و باید بر این اساس برنامه‌ریزی کرد. یکسری اقدامات در حال انجام است اما سرعتش نسبت به سایر کشورها کمتر است، ما باید سوریه را به عنوان محلی برای سرمایه‌گذاری و دروازه ورود به کشورهای عربی نگاه کنیم و با این کشور به تولید مشترک برسیم.
سایر اخبار این روزنامه
هدف: جمهوری اسلامی
امروز، از سرگیری مذاکرات رفع تحریم
امضای استیضاح فاطمی امین از نصاب افتاد
مقدم کارگردان مینی سریال «ترور» شد
پاداش خوش مصرفی به حساب خوش مصرف‌ها
قانون دورکاری مادران تغییر می کند
وام ودیعه 4 برابر شد اما به مستأجران نرسید!
زنان تکواندوکار بر بام آسیا
عدالت در اقتصاد فقر را به حاشیه می‌برد
ثبت بالاترین نرخ تورم ۷۰ سال گذشته در دولت قبل
خواننده، شهسوار بی رقیب میدان موسیقی
