رسوایی فیس‌بوک و اف‌بی‌آی

گروه بین‌الملل: پس از گذشت ماه‌ها از افشای زوایای مختلف رسوایی‌های «هانتر بایدن» فرزند جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، مارک زاکربرگ، بنیانگذار شبکه اجتماعی فیسبوک بتازگی از نقش «اف‌بی‌آی» در مخفی نگه داشتن برخی رسوایی‌های فرزند بایدن پرده برداشت. بحث سوءاستفاده و اعمال نفوذ هیأت حاکمه آمریکا بر شبکه‌های اجتماعی و اقدامات پلیسی با این ابزارها بارها از سوی منتقدان این وضعیت مطرح شده است اما این بار اذعان بنیان‌گذار و مالک فیسبوک به دستور «اف‌بی‌آی» برای سانسور محتوا به نفع یک جریان خاص در آمریکا به منزله اثبات ادعاهای قبلی درباره آزاد و شفاف نبودن نظام گردش اطلاعات در آمریکاست. این در حالی است که علاوه بر فیسبوک، اینستاگرام هم مدت‌هاست نسبت به سانسور و حذف محتواهای ارائه‌شده پیرامون شخصیت‌های ضد صهیونیستی و ضدآمریکایی از جمله فرماندهان مقاومت اقدام کرده است. پیش از این سانسورهای عجیب اینستاگرام به سود رژیم صهیونیستی انتقادات گسترده کاربران را در پی داشت. به گزارش «وطن امروز» مالک کمپانی «متا» عصر جمعه به وقت محلی (بامداد دیروز به وقت ایران) در یک مصاحبه رسانه‌ای گسترده در پادکست جو روگان گفت: محدود کردن داستان روابط هانتر بایدن، پسر جو بایدن در پرونده اوکراین توسط فیسبوک در جریان انتخابات 2020 بر اساس هشدارهای اطلاعات نادرست FBI بود. زاکربرگ اعلام کرد فیسبوک مجبور به سانسور برخی استوری‌های هانتر بایدن شده، زیرا «اف‌بی‌آی» درباره احتمال استفاده روسیه از آن برای تبلیغات در زمان انتخابات ریاست‌‌جمهوری ۲۰۲۰ هشدار داده بود. این در حالی است که نخستین‌بار روزنامه نیویورک‌پست در هفته‌های منتهی به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 ادعا کرد «ایمیل‌های لو رفته از لپ‌تاپ هانتر بایدن نشان می‌دهد معاون رئیس‌جمهور وقت (جو بایدن، معاون باراک اوباما) به معاملات تجاری پسرش در اوکراین کمک می‌کند». داستان نیویورک‌پست تنها چند هفته قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری منتشر شد؛ انتخاباتی که بایدن در آن برابر ترامپ پیروز شد. این روزنامه در مطلب خود ادعا کرد «یک لپ‌تاپ که توسط هانتر بایدن در یک تعمیرگاه رها شده بود، حاوی ایمیل‌هایی بود که جزئیات مربوط به معرفی یک سرمایه‌دار انرژی اوکراینی توسط هانتر به پدرش و ترتیب دادن ملاقات را فاش می‌کرد». داستان نیویورک‌پست، بر اساس داده‌های انحصاری‌ای که هیچ خبرگزاری دیگری به آن دسترسی نداشت، با شک و تردید مواجه شد. این داستان هیچ‌گاه به طور جدی از سوی افکار عمومی و رسانه‌های مستقل دنبال نشد و دلیل اصلی آن این بود که فیسبوک و توئیتر اشتراک‌گذاری مقاله را محدود کردند، هر چند این موضوع به اتهامات اثبات نشده طولانی‌مدت درباره فساد از جانب جو بایدن برای تضمین موفقیت تجاری پسرش در اوکراین منجر شد. زاکربرگ روز جمعه گفت: «گرفتن تصمیم اشتباه «ممکن» است. وقتی چیزی را قرار نیست حذف کنیم، بدترین اتفاق رقم می‌خورد». زاکربرگ به روگان گفت: «پس‌زمینه این تصمیم اشتباه این است که «اف‌بی‌آی» نزد ما - چند نفر از اعضای تیم ما- آمد و گفت: هی! باید در حالت آماده‌باش باشی. ما فکر می‌کردیم تبلیغات روسی زیادی در این کشور وجود دارد (و داستان پسر بایدن هم جزئی از این تبلیغات است). در انتخابات 2016، ما متوجه شدیم اساسا نوعی زباله (اسپم) شبیه آن وجود دارد». بر اساس این گزارش، فیسبوک و توئیتر در واکنش به هشدار «اف‌بی‌آی» تبادل برخی اطلاعات را در ماه اکتبر ۲۰۲۰ محدود کردند.  اکنون این آژانس فدرال در واکنش به اظهارات زاکربرگ اعلام کرده است «اف‌بی‌آی» فقط می‌تواند یک نهاد خصوصی را از یک تهدید بالقوه آگاه کند، نه اینکه از آن بخواهد اقدامی انجام دهد. «اف‌بی‌آی» در بیانیه‌ای که جمعه شب به وقت محلی منتشر کرد، اعلام کرد به شرکت‌ها به منظور کمک به محافظت از پلتفرم‌ها و مشتریان‌شان «شاخص‌های تهدید خارجی» را ارائه می‌کند اما «نمی‌تواند از شرکت‌ها بخواهد درباره اطلاعات دریافتی اقدامی انجام دهند». در انتخابات سال ۲۰۱۶، دونالد ترامپ و حامیان جمهوری‌خواه وی از ماجرای ایمیل‌های هک شده هیلاری کلینتون، ابزاری برای تخریب وی ساختند و آسیب زیادی به کمپین او زدند. همین امر سبب شد بحث ایمیل‌های هانتر بایدن در انتخابات 2020 نگرانی‌ها در اردوگاه دموکرات‌ها را تشدید کند. بدون‌شک اگر هشدار «اف‌بی‌آی» به فیسبوک و توئیتر باعث محدود شدن انتشار داستان نیویورک‌پست نمی‌شد، دموکرات‌ها کار سختی در برابر ترامپ داشتند.  زاکربرگ در بخش پایانی مصاحبه خود اذعان کرده «درباره این داستان که یک مساله فوق سیاسی است، اختلاف نظر وجود دارد». چیزی که زاکربرگ آن را فوق سیاسی قلمداد می‌کند، در واقع روابط درون حاکمیتی ایالات متحده آمریکا و تاثیر جریان نومحافظه‌کار بر مسیر تحولات سیاسی این کشور است. هر چند برخی اتهامات در این مصاحبه متوجه خود زاکربرگ شده و طیفی از رسانه‌ها و حامیان حزب دموکرات این اظهارات زارکربرگ را با هدف تبرئه فیسبوک دانسته‌اند، این مساله بیش از هر چیزی برجسته شده است که «اف‌بی‌آی» به نهاد محافظ دموکرات‌ها تبدیل شده است و در مقابل آن گروه‌های راست‌گرا تحت عنوان «ماگا» ارتش ترامپ را شکل داده‌اند؛ تقابلی که با توجه به تجربه 6 ژانویه 2021 می‌تواند منجر به شورشی بزرگ‌تر از آنچه انتظار می‌رود شود؛ موضعی که شاید بتوان گفت افرادی مانند زاکربرگ هم از آن استقبال می‌کنند اما آنچه در این بین به عنوان نقطه مشترک حامیان ۲ طرف لحاظ شده، اتهامی است که افکار عمومی آمریکا متوجه هر ۲ حزب اصلی آمریکا می‌دانند و آن «دزدیده شدن دموکراسی» است. بر اساس داده‌های «تحقیقات شوئن کوپرمن» در ژانویه امسال 49 درصد دموکرات‌ها و 49 درصد جمهوری‌خواهان به صورت مساوی از نابودی دموکراسی در آمریکا ابراز نگرانی کرده‌اند. همچنین بر اساس نتایج نظرسنجی دانشگاه کالیفرنیا، برنامه تحقیقاتی مقابله با خشونت و مرکز تحقیقات خشونت در کالیفرنیا 50.1 درصد آمریکایی‌ها اعلام کردند بزودی جنگ داخلی در آمریکا رخ می‌دهد.  ***     ادامه دعوای ترامپ با «اف‌بی‌آی»      از ۳ هفته قبل، یورش ماموران «اف‌بی‌آی» به ویلای زمستانی ترامپ در فلوریدا و کشف اسناد طبقه‌بندی شده حکومتی در اقامتگاه رئیس‌جمهور سابق موجی از فشارها را علیه ترامپ به همراه داشته است. بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، ترامپ 300 سند طبقه‌بندی شده را پس از ریاست‌جمهوری خود از کاخ سفید خارج کرده است و در ماه ژانویه بیش از ۱۵۰ فقره سند طبقه‌بندی‌شده را به آرشیو ملی و اداره اسناد آمریکا تحویل داده بود. مابقی اسناد یا در ماه ژوئن توسط نماینده وی به وزارت دادگستری آمریکا تحویل شده یا در یورش اخیر «اف‌بی‌آی» به «مارآلاگو» توقیف شده است. بر اساس این گزارش دولت آمریکا در حال حاضر ۲۶ جعبه حاوی اسناد توقیفی از جمله ۱۱ مجموعه سند محرمانه را که یکی از آنها با برچسب «فوق محرمانه» از بقیه مجزا شده است، در اختیار دارد. این در حالی است که بر اساس اطلاعات پلیس فدرال آمریکا (اف‌بی‌آی) که صبح شنبه (دیروز) منتشر شد، ۱۴ جعبه از ۱۵ جعبه کشف شده از املاک دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده در فلوریدا، حاوی اسناد طبقه‌بندی شده بوده که بسیاری از آنها کاملا محرمانه بودند. آسوشیتدپرس در این رابطه از قول «اف‌بی‌آی» نوشت: در اطلاعیه ۳۲ صفحه‌ای که به بهانه محافظت از شهود و مقامات مجری قانون و «یکپارچگی تحقیقات در حال انجام»، بشدت جرح و تعدیل شده است، جزئیات بیشتری از مخفی‌سازی سوابق دولتی، مدت‌ها پس از پایان دوره مسؤولیت ترامپ، در املاک «مارآلاگو» فاش شده است. این سند روشن می‌کند چگونه نگهداری سوابق دولتی فوق‌سری، به‌ رغم ماه‌ها درخواست مقامات آمریکایی، ترامپ را در معرض خطر قانونی جدیدی قرار داده است؛ درست زمانی که او زمینه را برای نامزدی خود در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ فراهم می‌کند. در واکنش به این بیانیه دیروز رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «تروث»، «اف‌بی‌آی» و وزارت دادگستری را به فریبکاری متهم کرد. در مطلبی که دونالد ترامپ در واکنش به انتشار «استشهاد بشدت سانسور شده» منتشر کرد، آمده در این سند به اسناد هسته‌ای که پیش‌تر متهم به نگهداری آنان شده بود، هیچ اشاره‌ای نشده است. یورش «اف‌بی‌آی» به ویلای ترامپ سبب شد بحث بر سر ماهیت این نهاد فدرال و کارکرد آن از سوی جمهوری‌خواهان محل سوال قرار گیرد. ترامپ و حامیانش پس از این اتفاق بارها به اشکال مختلف به «اف‌بی‌آی» حمله کردند و حتی ترامپ ماهیت این نهاد را زیر سوال برد و خواستار تغییر سازوکار «اف‌بی‌آی» شد. طرفداران ترامپ باور دارند «دموکراسی آنها دزدیده شده» و استفاده ابزاری از نهادهای فدرال نظیر «اف‌بی‌آی» از سوی هیات حاکمه آمریکا را برای نیل به مقاصد سیاسی نشانه‌ای از این واقعیت می‌دانند. در طول چند هفته گذشته بارها خطر حمله به «اف‌بی‌آی» و ادارات محلی آن گوشزد شده و کنگره آمریکا نیز نسبت به تهدیدات وارده به «اف‌بی‌آی» در فضای مجازی و حقیقی و بروز شورش هشدار داده است. گذشته از اینکه ترامپ اقدامات خلاف قانون متعددی در زمان ریاست‌جمهوری و پس از آن از خود بروز داده و مساله انتشار اسناد محرمانه بخشی از این اقدامات است. نباید از این مساله نیز چشم پوشید که «اف‌بی‌آی» ابزاری در دست هیات حاکمه آمریکا برای مواقعی است که منافع سیاسی خود را در خطر می‌بینند.