توسعه داخلی در گرو ارتباط با تمام جهان است

مرتضی مکی
روز گذشته رئیس جمهوری در نشست خبری با اهالی رسانه به نحوی موضوع ارتباط با کشورهای جهان را کم اهمیت جلوه داد در حالی که به خوبی دولت اهمیت ارتباط با کشورهای جهان را در یک سال گذشته احساس کرده است و می داند که توسعه اقتصادی و ارتقا رفاه مردم بدون داشتن ارتباط خوب با تمام کشورهای جهان ممکن نیست و اساسا دولت ها زمانی می توانند موفق باشند که سیاست خارجی کم نقصی داشته باشند. در چنین شرایطی به نظر می رسد که کم اهمیت نشان دادن ارتباطات خارجی بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و به این گونه نیست که اهمیت آن ملموس نباشد. در چهار دهه گذشته سیاست خارجی کشور هیچ گاه به صورت جدی مورد توجه قرار نگرفته است و شاید مهم ترین چالش در سال های اخیر نیز ریشه در همین امر داشته است. در این عرصه همواره تناقض های جدی وجود داشته است که نمونه هایی از آن در ماه های اخیر نیز به صورت چشمگیری به تعدد رخ داده است. برای مثال شاهد بوده ایم که تیم مذاکره کننده دولت که نمایندگان حاکمیت نیز بوده اند در وین مشغول به مذاکره برای رفع تحریم ها بوده اند اما از سوی دیگر در داخل کشور برخی نهادها اقداماتی در تضاد با این مذاکرات انجام داده اند. اساسا باید توجه داشت که نمی توان بدون داشتن سیاست خارجی در داخل کشور به موفقیت رسید و مشخصا نمی توان این اصل را کتمان کرد. سیاست خارجی همواره با سیاست داخلی هم پوشانی دارد و اگر سیاست خارجی کشور در راستای سیاست های توسعه ای داخل کشور نباشد، هیچ کدام از اهداف دولت محقق نمی شود. تحریم ها نمونه خوبی دراین عرصه است که سبب شد تا کشوراز بسیاری از برنامه های خودعقب بماند و عملا رفاه مردم در بدترین شرایط ممکن قرار گیرد و دولت با هیچ برنامه ای نیز نتواسنت، در این مسیر شدت تحرم ها ر کاهش دهد و سفره مردم بر اساس اتفاقاتی که در حوزه سیاست خارجی رقم خورد، هر روز کوچک تر شد. این که دولت امروز به دنبال احیای برجام است نیز به همین علت است که به این نتیجه رسیده بدون لغو تحریم ها و ارتباط با تمام جهان نمی توان عملا در داخل کشور کاری انجام داد. تمامی مسئولان نیز با وجود نگرش های مختلف به این نتیجه رسیده اند که بدون احیای برجام نمی توانند در سازمان های خود به اهداف تعیین شده برسند. نخبگان کشور باید امروز کمک کنند تا از این پیچ عبور کنیم و باید به گونه ای آگاه سازی شود تا با اتحاد درونی، یک سیاست خارجی منسجم در دستور کار دولت قرار گیرد و از رفتارهای متناقض از سوی دولتمردان پرهیز شود. لوله توپ باید آخرین راه حل ما برای مبارزه با تهدیدها باشد. هیچ گاه تقابل های سخت مسیری برای توسعه کشور ایجاد نکرده است و همواره شاهد بوده ایم کشورهایی به سمت پیشرفت گام برداشته اند که از تنش ها دور بوده اند. امروز باید رایط در کشور بر همین مدار شکل گیرد و با ارج نهادن به سیاست خارجی، زمینه های توسعه در تمامی عرصه های را فراهم کرد. همه کشورها امروز به دنبال منافع خود هستند. آنجایی که سود و زیان مطرح می‌شود و جایی که اگر ببینند همکاری با ایران به زیان آن‌هاست، قطعا تلاش خواهند کرد از ایران دوری کنند. ما باید درس بگیریم و به دنبال تقویت منافع ملی خود باشیم. باید در سطح منطقه و جهان به دنبال تنش‌زدایی باشیم و نباید مناسبات خود را محدود به کشورهای همسایه یا چین و روسیه کنیم. این سیاست، سیاست بلندمدت خوبی نمی‌تواند باشد و باید در آن تغییراتی ایجاد شود.