« ابتکار» وضعیت بازارهای اقتصادی پس از احیای برجام را بررسی کرد جذابیت‌های بورس در پساتوافق

گروه بازار و سرمایه - این‌روزها که اقتصاد و فعالان اقتصادی در انتظار مشخص شدن نتیجه مذاکرات به سر می‌برند، مهم‌ترین پرسشی که مطرح می‌شود این است که کدام یک از بازارهای اقتصادی پس از احیای برجام مناسب برای سرمایه‌گذاری خواهند بود؟
به گزارش ابتکار، آنطور که به نظر می‌رسد اکنون بیش از هر زمان دیگری به احیای برجام نزدیک هستیم. البته هنوز موانع زیادی بر سر راه مذاکرات وجود دارد اما با این وجود امیدواری‌ها برای دستیابی به یک توافق بیشتر از قبل شده است. حال در این شرایط بسیاری از سرمایه‌گذاران به این فکر می‌کنند که در صورت احیای برجام و شرایط جدید، بهترین بازار برای سرمایه‌‌گذاری کجا خواهد بود.
بازار سرمایه پس از احیای برجام
یکی از بازارهایی که از گذشته تا کنون مورد توجه سرمایه‌گذاران بوده، بازار سرمایه است. البته از مرداد سال 99 بازار سرمایه با افت‌های پی‌درپی موجب دلسردی و بی‌اعتمادی بسیاری از سرمایه‌گذاری این حوزه شده است بنابراین بازگشت اعتماد به این بازار کار دشواری خواهد بود. با این حال برخی از تحلیلگران معتقدند پس از احیای برجام اوضاع سهم‌های ریالی بازار خوب خواهد شد. به گفته آنها از سوی دیگر چون دلار زیر 20 هزار تومان دور از ذهن است پس از سهم‌های ریالی، سهم‌های دلاری هم می‌توانند شاهد رشدهای خوبی در بازار باشند. بنابراین طبق گفته این تحلیلگران می‌توان نتیجه گرفت بازار سرمایه می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری پس از برجام باشد به شرط آنکه سرمایه‌گذاران با دید بلندمدت وارد بازار شوند.


دلار مقصد خوبی برای سرمایه‌گذاری است؟
یکی دیگر از بازارهای مورد علاقه سرمایه‌گذاران بازار ارز است. اما بازار ارز به دلیل خروج آمریکا از برجام در سال 97 با نوسانات شدید قیمت روبه‌رو شد و دلار کانال‌های بالاتر از 30 هزار تومان را تجربه کرد. با این حال به محض مخابره شدن خبرهای جدید و امیدوارکننده از سوی برجام در هفته‌‌ای اخیر، ترمز افزایش قیمت دلار کشیده شد. حالا کارشناسان معتقدند اگر برجام احیا شود، تحریم‌ها لغو و پول‌های بلوکه شده به ایران بازگردد افت قیمت دلار ادامه‌دار خواهد بود. با این حساب به نظر نمی‌رسد که سرمایه‌گذاری در بازار ارز برای سرمایه‌گذاران سودی به همراه داشته باشد.
سرمایه‌گذاری در بازار طلا
بازار طلا یکی از محبوب‌ترین بازارها برای سرمایه‌گذاری است که از گذشته تا کنون نه تنها ریسک کمتری را به همراه داشته بلکه دارندگان طلا را در بلندمدت به سود‌های خوبی رسانده است. اما آیا با وجود احیای برجام، بازار طلا باز هم سرمایه‌گذارنش را به سود می‌رساند؟ پیش از پاسخ به این پرسش باید بدانیم که طلا تحت تاثیر دو عامل نرخ دلار و انس جهانی است و هرگونه تغییر در این دو عامل می‌تواند سرنوشت بازار طلا را تغییر دهد. پس با احیای برجام و کاهش نرخ ارز، بازار طلا تحت تاثیر قرار گرفته و خواسته و ناخواسته افت قیمت را تجربه خواهد کرد، پس به نظر می‌رسد بازار طلا پس از برجام، برای سرمایه‌گذارانی که قصد دارند در مدت کوتاه به یک سود دلچسب برسند مفید نخواهد بود.
البته باید اشاره کرد که بسیاری از اقتصاددان معتقدند برجام بدون FATF نمی‌تواند سبب یک گشایش بی نظیری در اقتصاد ایران شود و تنها برای مدت کوتاهی می‌تواند بازارها را کنترل کند. اگر این تحلیل به واقعیت نزدیک باشد می‌توان گفت که در بلندمدت بازار طلا بار دیگر با رشد قیمت همراه می‌شود با این حساب افرادی که نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری دارند می‌توانند سرمایه خود را روانه بازار طلا کنند.
بازار خودرو محل مناسبی برای جذب سرمایه‌ها است؟
خودرو در کشورهای دیگر یک کالای مصرفی است، اما در ایران به دلیل تورم بالا، اختلاف میان قیمت بازار و کارخانه و برخی سیاست‌های غلط خودرو به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است. پس خالی از لطف نیست که بازار خودرو را نیز به عنوان یکی از مقصدهای مهم جذب سرمایه مورد بررسی قرار دهیم.
پیش از هر چیزی باید بدانیم که بازار خودرو علاوه‌بر مسئله برجام با برخی سیاست‌ها همچون آزادسازی واردات، عرضه در بورس کالا و حذف تدریجی قرعه‌کشی مواجه است که هرکدام از آنها می‌توانند شرایط بازار را تغییر دهند. بنابراین نمی‌توان گفت تنها مسئله برجام است که می‌تواند سبب کاهش و یا افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو شود. عده‌ای از کارشناسان و فعالان بازار خودرو بر این باورند که آزادسازی واردات با قید و شرط، عرضه خودرو در بورس کالا و سیاست‌های اینچنینی نه تنها سبب کنترل بازار نمی‌شوند بلکه آشفتگی‌های تازه‌ای را به وجود می‌آورند. این در حالی است که چشم‌انداز تورم در این افزایشی بوده و احیای یک توافق نمی‌تواند برای مدت طولانی در برابر برخی سیاست‌ها داخلی دوام بیاورد.
با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که احیای برجام و به دنبال آن کاهش نرخ ارز سبب کاهش قیمت در بازار خودرو خواهد شد و در آن شرایط سرمایه‌گذاری در این بازار دیگر مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود و بهتر است که سرمایه‌گذاران به دنبال بازار مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری باشند. اما همانطور که اشاره شد مسائلی در داخل کشور وجود دارد که می‌تواند وضعیت را متفاوت از پیش‌بینی‌ها کند.
بررسی بازار مسکن پس از احیای برجام
شرایط بازار مسکن متفاوت با تمام بازارها بوده و سرمایه‌گذاران با سرمایه‌های بالاتری را نسبت به بازارهای موازی می‌طلبد. اکنون پیش‌بینی‌های متفاوتی از بازار مسکن پس از احیای برجام مطرح می‌شود. عده معتقدند بازار مسکن بی ارتباط با مسائل بین‌المللی و سیاسی بوده است. بنابراین در کوتاه‌مدت نمی‌توان انتظار معجزه در بازار مسکن داشت اما اگر برجام سبب رشد و ثبات اقتصادی شود بازار مسکن نیز در بلندمدت می‌تواند شاهد کنترل سرعت رشد قیمت‌ها باشد.
از سوی دیگر عده‌ای از فعالان بازار معتقدند بازار مسکن پس از احیای برجام با افت 40 درصدی قیمت‌ها مواجه خواهد بود و سرمایه‌گذاران باید با علم بر این اتفاق تصمیم به ورود به بازار مسکن را بگیرند.
کلام آخر
در صورت احیای برجام، رفع تحریم‌ها و بازگشت پول‌های بلوکه شده ایران، نرخ ارز و به دنبال آن طلا ریزشی خواهد بود. پس این دو بازار جذابیت خود را برای سرمایه‌گذاری از دست می‌دهند. این در حالی است ریزش نرخ ارز بر بازار خودرو و تا حدودی بازار مسکن نیز تاثیرگذار خواهد بود و سرمایه‌گذارانی که ریسک‌پذیر نیستند ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به سمت بازاری مناسب‌تر روانه کنند.
اما در این میان بازار سرمایه می‌تواند اقبال بیشتری نسبت به بازارهای موازی داشته باشد. چراکه تحلیلگران بازار معتقدند بازار سرمایه 2 سال دوره رکود و 2 سال دوره رونق دارند. به گفته آنها از مرداد سال 99 دوره رکود بازار سرمایه آغاز شد که تا مرداد سال جاری ادامه داشت و از این پس بازار وارد دوره رونق شده و چه با برجام و چه بی‌برجام، روزهای خوبی در انتظار بازار خواهد بود هرچند که احیای برجام سرعت رونق در این بازار را بالاتر می‌برد. از سوی دیگر نیاز به سرمایه‌های اندک یکی دیگر از جذابیت بازار سرمایه است. پس به نظر می‌رسد پس از احیای برجام، بازار سرمایه می‌تواند مقصد خوبی برای سرمایه‌های خرد و کلان سرمایه‌گذاران باشد.