روزنامه آرمان ملی
1401/07/24
اروپايي‌ها همچنان به احياي برجام اميدوارند
غربي‌ها نمي‌خواهند راه را براي گسترش طرح ابراهيم ببندند
آرمان ملي- سهيل ثابت: شايد اگر يک ماه پيش از مقامات اروپايي و بعضا آمريکايي در مورد ايران و احياي برجام پرسش مي‌شد اکثر آنها از توافق قريب‌الوقوع ميان ايران و کشورهاي غربي سخن مي‌گفتند اما به فاصله يک ماه مي‌بينيم نه تنها ديگر احياي برجام براي آنها در اولويت نيست بلکه آمريکا و اروپا دست به اعمال تحريم‌هاي سياسي عليه ايران زده‌اند که در نوع خود موضع متناقض آنها را مي‌رساند. حال پرسش اينجاست که اگر اتفاقات اخير در ايران رخ نمي‌داد غربي‌ها چه بهانه‌اي براي اعمال تحريم عليه ايران داشتند؟ در اين ميان صرفا برجام است که بلاتکليف باقي‌مانده و مشخص نيست در نهايت برجام به کدامين فرجام خواهد رسيد. در اين راستا براي بررسي تحريم‌هاي غربي‌ها و علل و عوامل آن «آرمان ملي» با علي بيگدلي، استاد دانشگاه و تحليلگر مسائل بين‌الملل به گفت‌وگو پرداخته است که مي‌خوانيد.
تحريم‌هاي اخير غربي‌ها مخصوصا اروپايي‌ها عليه ايران را چگونه ارزيابي مي‌کنيد و اساسا اين تحريم‌ها بر ايران تاثيري دارد؟
اعتراضات اخير در ايران ايرانيان خارج از کشور را خيلي سازمان يافته به ميدان کشيد و اين سازمان يافتگي باعث شد تا مردم دولت‌ها را تحت فشار قرار دهند و با توجه به اينکه بسياري از ايراني‌ها در پارلمان اين کشورها و حتي در هيات دولت‌ها نماينده دارند مخصوصا وزير علوم دولت کانادا که ايراني است بسياري دولت‌ها را تحت فشار قرار دادند. با توجه به اينکه اصولا غرب يک نوع نگاه منفي به ايران دارد اين بهانه‌اي شد براي اينکه چنين اقداماتي را انجام دهند. لذا اين سازمان‌دهي در خارج از کشور سابقه نداشته است. چرا که هم حجم تظاهرات و کشورهاي تظاهرات کننده بالا بود و اينها بودند که آمدند دولت‌هاي اروپايي را تحت فشار قرار دادند و دولت‌ها نيز ناچار شدند تحت اين عنوان که به شهروندان خود توجه کنند و نگاه منفي نيز به ايران دارند دست به چنين اقدامي بزنند. اما اينکه موثر است يا خير خيلي اهميتي ندارد. ما 2 دسته تحريم داريم. تحريم‌هاي اقتصادي که عليه ما اعمال شده و ايران را تحت فشار اقتصادي قرار داده و دسته‌اي ديگر از تحريم‌ها نيز براي از سکه انداختن مقامات و سازمان‌هاست. به هر صورت اين مقامات مي‌توانند با کشورهاي خارجي روابط تجاري و بازرگاني داشته باشند و از طرف ديگر آنچه که باعث نگراني است و مساله تحريم را خيلي سنگين و با مشکل مواجه مي‌کند اين است که وقتي يک کشوري تحريم مي‌شود در فضاي بين‌المللي برايش سنگين خواهد بود. امروز جهان نوعي به‌هم پيوستکي پيدا کرده است و وقتي چنين تحريم‌هايي عليه ايران اعمال مي‌شود فضاي بين‌المللي عليه ايران شکل مي‌گيرد
نوع موضع‌گيري متناقض اروپايي ها که از سويي از احياي برجام مي‌گويند و از طرف ديگر از تحريم ايران خبر مي‌دهند را چگونه تحليل مي‌کنيد؟
يکي از دلايلي که آمريکا به آقاي رئيسي ويزا داد که در مجمع عمومي سازمان ملل حاضر شود همين مساله بود و آمريکا نسبت به احياي برجام همچنان اميدواري داشت. اروپايي‌ها نيز همينگونه هستند و هنوز اقدامات جدي انجام ندادند و حتي بر اساس انتظاراتي که ايرانيان مقيم اين کشورها داشتند دولت‌هاي اروپايي هنوز به اقدام خيلي جدي دست نزده‌اند. يعني مثل آن سالي که همه سفارتخانه‌هاي اروپايي از تهران رفتند دست به چنيني اقداماتي نزدند؛ چراکه همچنان اميدوارند بتوانند برجام را به سرانجام برسانند. حتي آمريکايي‌ها ميل ندارند که منطقه خاورميانه دچار آشوب بيش از حد بشود براي اينکه سرمايه‌گذاري‌هاي هنگفتي در اينجا انجام شده و آمريکا درگير پوتين و روسيه است و نمي‌خواهد يک باب ديگري را در منطقه‌اي ديگر باز کند. از طرف ديگر مساله اسرائيل براي آمريکا خيلي مهم است که اگر مشکلي در اين منطقه به‌وجود بيايد طرح ابراهيم به تاخير خواهد افتاد. از طرفي با توجه به مشکلاتي که اخيرا نيز بين آمريکا و عربستان به وجود آمده آنها مقداري عقب نشيني کردند. براي اينکه مي‌دانند بدون اجازه عربستان شيخ‌نشينان خليج فارس جرات ندارند که طرح ابراهيم را دنبال کنند. بنابراين مساله کم توجهي مقامات غربي به انتظارات ايرانيان مقيم اين کشورها به اين دليل است خيلي توجهي به خواهش‌هاي آنها نکردند. چراکه نمي‌خواهند باب مراوداتشان با ايران مسدود باشد و مساله برجام به خطر بيفتد.
پس از تحولات يک ماه گذشته پيرامون برجام رويکردهاي آمريکا و اروپايي‌ها حکايت از اين دارد که چندان تمايلي براي احياي برجام ندارند؛ با اين تفاسير بايد برجام را از سمت غربي‌ها تمام شده دانست؟
علت اينکه غربي‌ها و مخصوصا اروپايي‌ها دنبال برجام بودند 2 دليل بود. نخست اينکه نياز داشتند در اين زمستان سردي که در پيش است از انرژي ايران استفاده کنند که اين مساله تا کنون صورت نگرفته و حتي آمريکا تحريم نفتي ونزوئلا را برداشته تا اين کشور بتواند نفت خود را به کشورهاي اروپايي صادر کند. از طرف ديگر کشورهاي شمال آفريقا نيز کمک‌هايي مي‌کنند و قطر براي صدور گاز يا کشتي پيمان بسيار بزرگي با آلمان امضا کرده است. اما اين اقدامات هنوز کافي نيست و اگر گاز روسيه به اروپا قطع شود اروپا در زمستان قطعا مشکل خواهد داشت. بنابر اين اروپايي‌ها از منابع ذخيره خود استفاده مي‌کنند به همين جهت از برجام نااميد شدند که ايران بتواند نفت و گاز خود را به کشورهاي اروپايي صادر کند. مساله ديگر نيز اين است که اروپا و مخصوصا آمريکايي‌ها نگران عکس العمل‌هاي اسرائيل بودند که دست به اقدامات شديد نزند که آن هم عملي نيست. از طرفي هم نمي‌خواهند در جهت گسترش طرح ابراهيم راه را براي اسرائيل ببندند. اين دو مساله باعث شده غربي‌ها از ايران فاصله بگيرند و مساله برجام فعلا در هاله‌اي از ابهام قرار گيرد. هر چند که سرنوشت برجام مشخص نيست ولي نمي‌توانيم آن را خاتمه يافته تلقي کنيم.
سایر اخبار این روزنامه
چرا تحریم به ظریف رسیــــد
آیا شرکت دانش‌آموزان در تجمعات جرم محسوب میشود
افزایش رفاه مردم پاسخ مناسبی به مطالبات معترضان است
در بررسی ساختارهای فرهنگی، قوانین بازنگری و به روزرسانی شود
نامه اصلاح‌طلبان به رئیســـی
اروپايي‌ها همچنان به احياي برجام اميدوارند
قدرت گمشده مصالح ساختمانی ایران در اروپا
شرایط برای گفت‌وگو فراهم شود
سخنان به‌جای رئیس‌جمهور
فروکش کردن ناآرامی‌ها را دوم مهرماه اعلام کردم
اولین گام در تعامل با مردم
رسانه‌های معاند با عملیات روانی سعی در گمراهی مردم دارند
میلاد حاتمی از چالش‌هایی غیراخلاقی استفاده می‌کرد
فاصله بین نسل‌ها را مدیریت کنیم
