استراتژی دوگانه کاخ سفید در قبال تهران
گروه سیاسی: در شرایطی که طی هفتههای اخیر مکررا تاکید کرده بودند که در حال حاضر بر روی احیای توافق هستهای با ایران متمرکز نیستند و حتی انتشار ویدئویی از سوی بایدن مبنی بر مرده بودن برجام، این تصور را ایجاد کرده بود که واشنگتن دیپلماسی را در تعامل با تهران کنار گذاشته، «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه در سخنانی عنوان کرد که دیپلماسی مسیر ارجح با ایران است اما اگر ایران این مسیر را نپذیرد، گزینههای دیگر نیز بر روی میز خواهند بود.
این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که اخیرا انتشار ویدئویی از جو بایدن، همچون کوبیدن پتکی محکم بر پیکر نیمهجان برجام بوده است. در ویدئوی به اشتراک گذاشته شده توسط یک مهندس نرمافزار ایرانی مقیم آمریکا در توییتر، بایدن میگوید «برجام» مرده است. ویدیویی که روز سهشنبه ۲۰ دسامبر (۲۹ آذر)، در رسانههای اجتماعی منتشر شده است، نشان میدهد که جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، میگوید برجام «مرده» است.
در این ویدئو، یک زن ایرانی-آمریکایی از بایدن میپرسد: «آقای بایدن، میتوانید اعلام کنید که برجام مرده؟» جو بایدن در پاسخ گفت: «نه» و افزود که نمیتواند «به دلایل زیادی» دقیقا بگوید چرا و آن را اعلام کند. رئیسجمهوری آمریکا افزود: «مرده است، اما اعلام نمیکنیم. داستان طولانی است.»
انتشار این ویدئو در شرایطی است که در اواخر ماه اکتبر، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز از وقت تلف نکردن برای ورود به مذاکرات هستهای و برجام سخن به میان آورده بود. روز، چهارشنبه (۳۰ آذر) ند پرایس، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا نیز در جمعخبرنگاران تاکید کرد: «مطمئناً این ایرانیها بودند که فرصت بازگشت سریع به پایبندی متقابل به برجام را از دست دادند. همه طرفهای دیگر توافق کرده بودند، اما ایرانیها به جای اینکه ما را در موقعیتی قرار دهند که جلو برویم، عقبنشینی کردند.» حتی پرایس در اظهارات جدید خود پا را فراتر گذاشت و تصریح کرد: «ما در حال حاضر روی آن چه در خیابانهای ایران اتفاق میافتد؛ اعتراضات و کمک نظامی ایران به روسیه متمرکز هستیم.»
تاکید بورل بر غبرقابل جایگزین بودن برجام
همزمان با اظهارات جدید بلینکن، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز –جمعه- تاکید کرد: هنگامی که صحبت از عدم اشاعه هستهای می شود، هیچ جایگزینی برای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وجود ندارد. کسانی که غیر از این فکر می کنند خود را فریب میدهند.
جوسپ بورل این مطلب را در یادداشتی پیرامون نتایج سفرش به اردن برای شرکت در کنفرانس بغداد ۲ مطرح کرد. وی در این یادداشت که یک نسخه آن در تارنمای اتحادیه اروپا منتشر شد، افزود: من به عنوان هماهنگ کننده، به کار در جهت ازسرگیری اجرای برجام بر اساس نتایج مذاکرات وین ادامه می دهم. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اضافه کرد: در این مورد با وزیر امور خارجه ایران حسین عبداللهیان صحبت و تاکید کردم که بازگرداندن برجام در خلاء استراتژیک اتفاق نمی افتد.
وی با بیان این ادعا که برجام بخش کلیدی از یک تصویر گسترده تر است به تکرار مواضع مداخله جویانه در امور داخلی ایران و ادعای مشارکت نظامی تهران در جنگ اوکراین که بارها از سوی مقامات کشورمان رد شده است پرداخت و ادعا کرد: جمهوری اسلامی ایران به جای سرکوب، باید به حرف شهروندان خود گوش دهد. ایران باید فورا حمایت نظامی خود از روسیه را متوقف کند. در همین راستا، من از وزیر امور خارجه خواستم تا به گفتگوی مستقیم با همتایان اوکراینی خود درباره انتقال تجهیزات نظامی به روسیه ادامه دهد.
بورل و امیرعبداللهیان سهشنبه هفته پیش در حاشیه اجلاس بغداد ۲ در پایتخت اردن دیدار کردند. در این جلسه که دو ساعت به طول انجامید، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان ضمن اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای جمعبندی مذاکرات وین براساس پیش نویس بسته مذاکراتی که نتیجه ماهها مذاکرات سخت و فشرده است، به طرف های مقابل توصیه نمود با پرهیز از سیاسی کاری و با اتخاذ رویکردی سازنده و واقع بینانه، تصمیمات سیاسی لازم را برای اعلام توافق بگیرند.
وی در این دیدار، رویکرد کشورهای غربی در حمایت از اغتشاشگران و وضع تحریم های غیرقانونی علیه جمهوری اسلامی ایران به بهانه های واهی حمایت از حقوق بشر مردم ایران را محکوم کرد. وزیر خارجه کشورمان حمایت از حقوق بشر را جزو اصول پایه ای انقلاب اسلامی دانسته و ضمن یادآوری رویکرد کشورهای غربی در نقض حقوق بشر ملت ایران از جمله در همراهی با تحریم های غیرقانونی آمریکا، ریختن اشک تمساح از سوی این کشورها در حمایت از حقوق مردم ایران را باورپذیر ندانست.
سفر گروسی به تهران در ابتدای سال جدید میلادی
در میانه مواضع ضدونقیض اخیر سران کشورهای اروپایی و آمریکا در قبال برجام، بنابر گزارش روزنامه «پولیتیکو» به نقل از منابع غربی از احتمال سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران در ماه ژانویه خبر داد.
پولیتیکو به نقل از دو دیپلمات اروپایی خبر داد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی سفر خود به ایران تلاش خواهد کرد که تهران را به همکاری با آژانس اتمی مجاب کند. به نوشته این روزنامه، ایده سفر گروسی به تهران توسط مقامات ایرانی در طی دیدار با متخصصان آژانس در روز یکشنبه مطرح شده بود.