دیگ حبوبات روی شعله گرانی

غلامی/ همه ساله در آستانه سال جدید و ماه مبارک رمضان، خرید مردم در اقلامی مانند حبوبات نسبت به دیگر روزهای سال بیشتر است، زیرا ترجیح می‌دهند کالای لازم را تهیه کنند و زمان خود را در این ایام بیشتر به دیدوبازدید، مهمانی و استراحت و عبادت بپردازند، در نتیجه به دلیل روی آوردن مردم به خرید بیشتر، ثبات قیمت‌ها و جلوگیری از افزایش قیمت کاذب این اقلام در این شرایط ضروری به نظر می‌رسد. با وجود این، طی روزهای گذشته با گلایه‌هایی از سوی مردم درباره افزایش قیمت در بین حبوبات مواجه شدیم،به همین منظور به بازار رفتم تا از نزدیک قیمت‌ها را مشاهده کنم. قدرت خرید مردم کم شده است؛ 4 قلم حبوبات می‌شود یک میلیون تومان وارد یکی از عمده‌فروشی‌ها می‌شوم، بیشتر شبیه انبار است تا محل فروش؛ دورتادور آن کیسه‌های برنج و حبوبات چیده شده است و چند سطل بزرگ که درون هرکدام یک نوع از حبوبات ریخته‌اند. درون هر سطل، قیمت‌ها روی یک نشانه پلاستیکی با ماژیک نوشته شده است. دو مرد مسن بین آن‌همه باروبنه کنار گاز روشنی، لیوان چای را به دست گرفته و نشسته‌اند. می‌گویم: حبوبات می‌خواهم، می‌شود قیمتش را بگویید؟ یکی از آن دو، به سطل‌های حبوبات که کمی دورتر از خودشان است، اشاره می‌کند و جواب می‌دهد: «آن جاست هر چیزی که بخواهی، قیمتش هم داخلش هست». نگاهم را به آن سمت می‌چرخانم؛ لوبیاچیتی هر کیلو 72 هزار تومان، لوبیا قرمز، نخود، لپه و عدس 56-57 هزار تومان. در همان حال می گویم: شنیده بودم حبوبات گران شده، مثل این که واقعاً گران شده است. همان مرد مسن در جواب می گوید: «گران شده، اما نه زیاد، هر کیلو 4-5 تومان، بیشترین افزایش را لوبیاچیتی داشته است ولی کلاً مردم قدرت خریدشان کم شده است. 4 قلم حبوبات بخرند می‌شود 800 هزار تا یک میلیون تومان». یک کیلو لوبیا 75 هزار تومان از آن جا به فروشگاهی رفتم که به دو صورت کلی و جزئی‌فروش داشت، آن جا نیز قیمت حبوبات روی هرکدام از اقلام درج‌شده بود؛ لوبیاچیتی کیلویی 75 هزار تومان، لوبیا رشتی هر کیلو 80 هزار تومان، لوبیا سفید 65 هزار تومان، لوبیا قرمز 57 هزار تومان و نخود 60 هزار تومان بود. عدس نیز در سه نوع مختلف باقیمتی بین 56 تا 57 هزار تومان فروخته می‌شد و بقیه اقلام نیز قیمتی بین 48 تا 50 هزار تومان داشت. پس از آن به چند خرده فروشی مراجعه کردم. در اولین خرده‌فروشی قیمت‌ها شبیه فروشگاهی بود که پیش از آن دیده بودم ولی وقتی قیمت لپه را سؤال کردم، مرد جوان فروشنده خواهش کرد صبر کنم و در حالی که به سمت میزش می‌رفت، گفت: «این را تازه آورده‌ایم باید قیمتش را نگاه کنم». بعد فاکتوری را از کشوی میز درآورد، نگاهی انداخت و ادامه داد: «لپه هر کیلو 57 هزار تومان است.» قیمت‌های متفاوت در خرده‌فروشی؛ هر کیلو لوبیا بیش از 80 هزار تومان مسیرم را ادامه دادم و وارد یک مغازه خرده‌فروشی دیگر شدم. در نگاه اول تصور نمی‌کردم حبوبات هم بفروشد چون بیشتر شبیه مغازه‌هایی بود که به‌صورت خاص لبنیات عرضه می‌کند ولی متوجه شدم که این‌طور نیست، برق مغازه قطع شده بود ولی رفت‌وآمد در آن زیاد بود و افراد مشغول خرید بودند. به سختی خودم را به انتهای مغازه رساندم جایی که سطل‌های مخصوص حبوبات گذاشته شده بود. این جا قیمت‌ها چیز دیگری می‌گفت. برای هر کیلو لوبیاچیتی باید 83 هزار و 500 تومان پرداخت می‌کردی و لوبیا قرمز هر کیلو 81 هزار تومان بود، بقیه اقلام قیمت مشابه خرده‌فروشی قبل را داشت. فروش باقیمتی دیگر از آن جا به خرده‌فروشی دیگری رفتم، صاحب مغازه مرد مسن خوش‌رویی بود که کلاهی نمدی به سر داشت. کیسه‌های حبوبات در ورودی مغازه چیده شده بودند . نگاهی به قیمت‌ها انداختم. جالب این جا بود که در این خرده‌فروشی قیمت‌ها تقریباً شبیه عمده‌فروشی بود. لوبیاچیتی هر کیلو 75 هزار تومان بود و بقیه اقلام قیمت‌هایی بین 50 تا 56 هزار تومان داشتند.در مسیر بازگشت با خانم میان‌سالی هم‌قدم بودم. برایم از گرانی برنج و حبوبات گفت تا پیازی که از پرتقال گران‌تر شده است و این که حقوقش کفاف زندگی‌اش را نمی‌دهد.تازه سر درددلش بازشده بود ولی گزاره زمان بی‌رحم‌تر از آن بود که بتوانم بیش از این دل به دلش بدهم. آن چه در بازدید میدانی مشهود بود، افزایش  و تفاوت قیمت  و نیز نبود ثبات در قیمت حبوبات بود. در خور ذکر است، حبوبات جزو کالاهای ضروری است که ذیل طرح «فجر تا فطر» قرار گرفته است اما در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز قیمت‌ها تفاوت چندانی ندارد، به خصوص که در فروش به صورت بسته‌بندی ،  کالاها قیمت بیشتری دارند. کمی افزایش قیمت در 2 هفته گذشته در نهایت، برای پیگیری موضوع با رئیس اتحادیه برنج‌فروشان و موادغذایی مشهد گفت‌وگو کردم. حسین شریف‌زاده در توضیح شرایط بازار حبوبات می گوید: شرایط در بازار حبوبات ثابت است و به لحاظ موجودی مشکلی وجود ندارد اما طی دو هفته گذشته مانند بسیاری دیگر از اقلام، افزایش قیمت کمی در این کالاها نیز داشته‌ایم. تفاوت کیفیت، علت تفاوت قیمت علت تفاوت قیمت در خرده‌فروشی‌ها را از وی سؤال می‌کنم که در پاسخ اظهار می‌کند: علت وجود تفاوت قیمت در خرده‌فروشی، تفاوت کیفیت است، چون حبوبات در هر دو نوع داخلی و خارجی آن کیفیت‌های متفاوتی دارد و همین باعث می‌شود قیمت‌های متفاوتی را مشاهده کنید، در غیر این صورت باید با سود 3 درصد به فروش برسد اما چون حبوبات جزو اقلامی است که قیمت مصوب ندارد، قیمت‌ها بر اساس کیفیت تعیین می‌شود.از رئیس اتحادیه برنج‌فروشان و موادغذایی مشهد درباره نظارت بر بازار نیز سؤال می کنم که وی در جواب می گوید: نظارت بر بازار وجود دارد و بعضاً مواردی هم وجود داشته است که تخلفاتی داشته‌اند و با آن‌ها برخورد شده است. در ادامه سعی کردیم با بازرسی جهاد کشاورزی مشهد در این باره صحبت کنیم اما پیگیری های خبرنگار ما برای برقراری ارتباط با این مسئول بی نتیجه ماند.