روزنامه وطن امروز
1402/01/16
نسیم قرآنی بهار
محمدعلی میرزایی، روزنامه‌نگار: «محفل» بزرگ‌ترین برنامه قرآنی رسانه ملی ویژه نوروز و رمضان است که با فضایی نوآورانه تولید شده و با حضور قاریان و حافظان برتر قرآن و استعدادهای برتر قرآنی ایران و جهان، ارائه‌هایی هنرمندانه و دیدنی را از قاب شبکه سوم سیما به خانه‌های مردم برده است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاسمیان، حامد شاکرنژاد، احمد ابوالقاسمی، رضوان درویش از کشور سوریه و حسنین حلو از کشور عراق، کارشناسان ایرانی و بین‌المللی برنامه «محفل» هستند و اجرای این برنامه را رسالت بوذری بر عهده دارد. زمان پخش این برنامه شب‌های ماه مبارک رمضان قبل از افطار از شبکه ۳ و ساعت 23 از شبکه قرآن است. به تعبیری شاید «محفل» را بتوان رنسانس برنامه‌سازی برای ماه رمضان با هدف جمع کردن نخبگان قرآنی دانست. «محفل» یک برنامه کاملا متفاوت با دکوری به دور از کلیشه‌های مرسوم برای این ایام است و همین امر بیانگر این است که سازندگان این برنامه با فکر و ایده جدید وارد عمل شده‌اند. در این برنامه شاهد نوعی برنامه‌سازی جدید با میزبانی 5 نفر از مشهوران قرآنی هستیم و این موضوع برای نخستین‌بار بعد از انقلاب است. محفل یک برنامه تلویزیونی ساده نیست، بلکه محلی برای بررسی دستاوردهای قرآنی است. «وطن امروز» به همین بهانه با «سیدمحمدحسین هاشمی گلپایگانی» تهیه‌کننده و «احمد ابوالقاسمی» از داوران برنامه گفت‌وگو کرد. احمد ابوالقاسمی، قاری و استاد قرآن که به گفته خودش، شهادت برادرش در راهی که قدم برداشته است، تاثیر بسزایی داشته و همین امر باعث شده در راه قرآن صاحب سبک شود، در برنامه «محفل» به عنوان میزبان حضور دارد. وی می‌گوید:«محفل» برنامه‌ای است که مانند آن در تلویزیون کمتر اجرا شده و به این دلیل که در یک شبکه پرمخاطب به نمایش درآمده، مورد استقبال قرار گرفته است. شاید تاکنون مخاطبان تلویزیون آنقدر به طور جدی بیننده یک برنامه قرآنی نبوده‌اند اما این بار با وجود محفل، بسیاری از مردم مخاطب یک برنامه قرآنی شده‌اند و آن را به طور جدی دنبال می‌کنند. یکی از معیارهای بازخوردهای این برنامه، نگاه مردم به من است. تا قبل از این برنامه در جمع‌های قرآنی که وارد می‌شدم درصد کمی از مردم مرا می‌شناختند و با من تعامل داشتند اما این شناخت به درصد قابل قبولی رسیده و این نشان می‌دهد این برنامه بخوبی دیده شده است. وی ادامه می‌دهد: خوشبختانه این برنامه پیوندی بین اهالی حرفه‌ای قرآن و عموم مردم ایجاد کرده است. تا قبل از این برنامه مردم بعضا فاصله و حریمی بین خودشان و قشر مذهبی و قرآنی می‌دیدند و همین باعث شده بود فضا برای هر دو طرف کمی سخت شود اما بعد از محفل مردم دیدشان به اهالی قرآن تغییر کرده است. یکی از نکات دیدنی و جذاب برنامه شوخی‌های ما است و این را به دید مخاطبان رساند که اهل قرآن بسیار دل‌زنده هستند و افرادی که به هر نوعی با قرآن در ارتباطند، دارای یک شور و نشاطی هستند. این اتفاق، اهالی قرآنی جامعه را به عموم مردم بسیار نزدیک کرد، به طوری که بعضا درباره شوخی‌های برنامه با ما صحبت می‌کنند و این برای‌شان جذاب است. * «محفل» پیوند اهالی قرآن و مردم ابوالقاسمی تصریح می‌کند: «محفل» در بخش اول تعریفی برای فعالیت‌های قرآنی داشته است، به طور مثال قاری را به طور واضح معرفی کرده است. مهم‌ترین نکته‌ای که در برنامه محفل رخ داده، این است که توجه مخاطبان را به آیات قرآن جلب کرده؛ زمانی که تعاریف قرآنی برای مخاطب شکل بگیرد، نحوه گوش دادن آنها نیز فرق خواهد کرد و توجه بیشتری به قرآن خواهند داشت. «محفل» سطح توقع مردم را بسیار بالاتر برد. وی درباره ترکیب میزبانان برنامه محفل هم توضیح می‌دهد: ترکیب میزبانان این برنامه بسیار درست بود، من به عنوان کسی که شاگردان زیادی در این حوزه داشته‌ام و سن و سال بیشتری نسبت به سایرین داشته‌ام، یک حس اعتمادی را جلب کرده بودم؛ حامد شاکرنژاد به عنوان یک شخصیت جذاب و توانمند، حاج آقا قاسمیان به عنوان یک روحانی و عالم مذهبی که البته حضور حاج آقا قاسمیان به رعایت برخی اصول و دقت به معانی و مفاهیم قرآن و اینکه این برنامه از خطوط قرمز عبور نکند، بسیار کمک کرد و همچنین حضور «رضوان درویش» و «حسنین الحلو» که نمادی از جامعه مسلمانان در سطح جهان هستند. وی می‌گوید: مطمئن باشید تمام کشور‌ها از «محفل» تقلید خواهند کرد. همان‌طور که در بعضی برنامه‌ها، از برنامه‌های خارجی تقلید شده است، این بار از «محفل» کپی‌برداری خواهد شد و باید این اتفاق بیفتد. این پیشتازی ایران بسیار قیمتی و ارزشمند است. * قرآن نقطه اشتراک ما بود وی در پایان می‌گوید: تیم برنامه ساز محفل بسیار خوب بودند و ما در این مدت کوتاه با هم پیوند خوردیم. حس خوبی بین این تیم و داوران و حتی شرکت‌کنندگان وجود داشت و به خاطر این بود که همه اهل قرآن بودیم و این نقطه اشتراک ما بود. *** ساحت فصل‌های دیگر «محفل» «سیدمحمدحسین هاشمی‌گلپایگانی» تهیه‌کننده برنامه درباره ایده اولیه آن می‌گوید: ایده محفل از آنجایی آمد که ما به دنبال ساخت برنامه‌ای بودیم که با محوریت قرآن باشد. برداشت ما این بود که به هر حال قرآن از برنامه‌های تلویزیونی فاصله دارد و برنامه قرآنی شکیل و درخور شأن قرآن در تلویزیون جمهوری اسلامی نداریم. ما به دنبال این بودیم که برای ماه مبارک رمضان، یک برنامه قرآنی با مخاطب بالا و جذاب داشته باشیم. ما به یک قاری جوان نیاز داشتیم که نسل جوان به این موضوع توجه کنند و البته بسیار خوشخوان و توانمند باشد که آقای حامد شاکرنژاد را انتخاب کردیم. نیاز به یک پیشکسوت حوزه قرآن داشتیم که حاج‌احمد ابوالقاسمی را انتخاب کردیم که البته بسیار قاری خوبی هم هستند. دنبال یک روحانی بودیم تا در عین اینکه قرائت و تلاوت قرآن داریم، مفاهیم قرآن را انتقال بدهد که به حاج‌آقا قاسمیان رسیدیم که یک روحانی هستند که با نسل جوان در ارتباطند و خودشان دانشگاهی هستند و در دانشگاه شریف درس خوانده‌اند. وی ادامه می‌دهد: با توجه به این استدلال که قرآن زبان مشترک جهان اسلام است و همه مسلمانان در قرآن اتفاق داریم، نماینده‌هایی از ۲ کشور به عنوان میزبان داشتیم. آقای حسنین الحلو از کشور دوست و همسایه یعنی عراق در برنامه حضور داشتند که خود ایشان به عنوان یک چهره تلویزیونی در عراق شناخته شده‌اند و تحت عنوان مجری در برنامه وجیها بالحسین حضور دارند و کاملا با فضای برنامه‌سازی آشنا هستند. آقای رضوان درویش هم یک انشادخوان و استاد لحن شناخته‌شده در جهان اسلام هستند. گلپایگانی درباره معیارهای انتخاب سوژه تصریح می‌کند: ما از مصاحبه با حدود 1800 سوژه از سراسر جهان به این 150 سوژه رسیدیم و معیار اصلی ما برای نهایی کردن سوژه‌ها و شرکت‌کنندگان علاوه بر قرآنی بودن، جذاب بودن سوژه‌هاست. به هر حال «محفل» برنامه‌ای است که پیش از افطار پخش میشود و تبعا باید دارای جذابیت بالایی باشد تا مخاطب برنامه را ببیند و دنبال کند. جذاب بودن سوژه‌ها برای ما خیلی مهم بود. ما همواره نگران بودیم «محفل» به سمت یک برنامه سرد و غیرجذاب برود. در برنامه‌های مداحی و مذهبی به هر حال با لحن‌ها و سبک‌های مختلف، شعرها و متن‌های مختلف و اکت‌های زیاد می‌توان جذابیت ایجاد کرد اما در حوزه قرآن به خاطر وجود چارچوب‌های خاص و البته زیاد، محدودیت زیادی وجود دارد و بشدت نگران غیرجذاب بودن برنامه بودیم. مردم هم به یکسری برنامه‌های گفت‌وگو‌محور پیش از افطار عادت کرده بوند و این تفاوت هم برای ما نگران‌کننده بود اما به لطف خدا و قرآن، محفل بسیار دیده شد و مخاطبان زیادی را به خودش جذب کرد و امیدواریم تا پایان برنامه این استقبال ادامه داشته باشد. همچنین ساخت فصل‌های بعدی «محفل»، تصمیم مدیران شبکه و تلویزیون است و به خاطر بازخوردها و استقبال‌ها از برنامه گویا تصمیم بر این است که برای ماه مبارک رمضان سال آینده هم «محفل» داشته باشیم.
