سازمان بورس اوراق بهادار تا چه میزان در راستای اقتصاد مقاومتی حرکت می کند؟ نمود «اقتصاد مقاومتی» در تابلوی بورس

مهشید خیزان
اقتصاد مقاومتی روشی برای مقابله با تحریم‌های اقتصادی علیه یک منطقه یا کشور تحریم شده، با کمترین وابستگی به خارج از کشور درخصوص نیازهای اساسی و راهبردی است؛ آن هم در شرایطی که صادرات و واردات هیچ‌کدام برای آن کشور مجاز نیست. سازمان بورس اوراق بهادار، به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار پول و سرمایه، سال‌هاست در ایران مشغول فعالیت است که در خلال آن توانسته حدود یک دهم از جمعیت کل کشور را درگیر خود کند. ازطرفی طی سالیان گذشته و با عبور از کانال کمیته فقهی بورس، این سازمان به ورود ابزارهای تازه که به سودآوری بیشتر سهامداران کمک می‌کند، اهتمام ورزیده است. با گسترش هرچه بیشتر ابزارهای در بورس اوراق، روز به روز می‌توانیم شاهد افزایش آگاهی مردم به بورس و صنایع مختلف باشیم که درواقع با این آگاهی، صنایع نیز بارور شده و می‌توانند محصولات متنوعی را به بازار ارائه کنند. بنابراین زیر سایه اقتصاد مقاومتی، عملا همچون کشورهای پیشرفته بازار بورس اوراق رشد می‌یابد که به دنبال آن شاهد کمتر شدن هرگونه موسسات مالی خواهیم بود و در نتیجه تولید داخل شاهد استقبال هرچه بیشتر مردم خواهد بود.
اقتصاد مقاومتی در ایران اولین بار در دیدار کارآفرینان با رهبر انقلاب در شهریور سال ۱۳۸۹ مطرح شد. رهبر انقلاب، اقتصاد مقاومتی را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی کرد و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را معرفی کرد. رویکرد اقتصادی ایران تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی» غالبا در برابر اقتصاد تحت سیطره غرب دیده می‌شود. پس از تشدید تحریم‌ها علیه ایران در سال‌های اخیر، این شیوه توسط حکومت ایران ترویج می‌شود و در اقتصاد مقاومتی هدف استفاده از توان داخلی و مقاومت در مقابل تحریم‌ها با ایجاد کمترین بحران است. درنهایت مقام معظم رهبری در تاریخ 30 بهمن‌ماه سال 92، سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» را به مسئولان ایرانی ابلاغ کرد.
به عقیده رهبری، اقتصاد مقاومتی اقتصادی برون‌نگر و درون‌زا است ولی درون گرا نیست. علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی در دولت یازدهم ایران معتقد است که اقتصاد مقاومتی، اقتصادی «انعطاف‌پذیر» است. درواقع مشخصه اصلی یک اقتصاد مقاوم انعطاف‌پذیری در برابر شوک‌های خارجی است. زمانی که طوفان می‌آید، درخت خشک ممکن است به راحتی بشکند اما یک درخت انعطاف‌پذیر می‌تواند طوفان را از سر بگذراند.


فراز و فرودهای بورس ایران
«اقتصاد مقاومتی: تولید- اشتغال»، شعار سال 96 درنظر گرفته شد. درواقع برای سال‌جاری، مهم‌ترین مسئله ای که می‌توان به آن توجه داشت، موضوع تولید و اشتغال است. چرخ تولید که از چندین سال قبل به دلیل اعمال تحریم‌ها، آنطور که باید نچرخید، در دولت تدبیر و امید و با تلاش تیم مدیریتی قوی، تاحد زیادی روی غلتک افتاد و توانست تولید ملی را بارور کند. البته کم و کاستی‌های فراوانی نیز در این بین وجود داشت اما به هر طریق، در جهت اقتصاد مقاومتی حرکت کرد.
ازسویی یکی از ارکان بازار پول و سرمایه، بازار بورس و اوراق بهادار است که در تمام دنیا نیز مورد استقابل مردم است. مردم از طریق سرمایه‌گذاری در این بازار، در سود و زیان شرکت‌های حاضر در بورس شریک می‌شوند. بورس که در ایران قدمتی حدود 50 ساله دارد، تا به امروز شاهد فرازها و فرودهای فراوانی بوده؛ به طوری‌که رکورد نزول شاخص در روز شنبه 23 اسفند 93 با افت شدید ۳۵۹۰ واحدی با بازگشایی چند نماد پالایشی شکسته شد که بیشترین اثر کاهشی مربوط به نماد پالایش نفت اصفهان با ۱۴۴۷ واحد کاهش بود و پس از آن پالایش نفت بندرعباس که ۱۳۵۳ واحد در کاهش شاخص اثرگذار بود. ازسوی دیگر رکورد افزایش شاخص در روز یکشنبه 16 فروردین 94 با صعود شدید ۲۴۳۵ واحدی شاخص بازار سرمایه و با اعلام توافق اولیه برجام برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و ۱+۵ دارندگان حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان رقم خورد.
در نهایت باتوجه به اینکه آخرین آمار ارزش روز بازار به 2 هزار میلیارد ریال می‌رسد، سهامداران زیادی از این بازار سود دریافت کردند و بسیاری افراد که آگاهی کاملی از علم بورس نداشتند، نتوانستند موفق عمل کنند. در این راستا و برای اجرای اقتصاد مقاومتی چند اتفاق مهم رخ داده که لازم است سازمان بورس، به آن توجه کنند. اقتصاد مقاومتی زمانی پدید می‌آید که چرخ تولید داخل چرخیده و بتوانیم کالاهای ایرانی را با کالاهای خارجی در یک سطح قرار دهیم. پس سازمان بورس که به عنوان سازمان ناظر بر تولیدات داخل محسوب می‌شود، لازم است با استفاده از به‌روز کردن ابزارهای تامین مالی، شیوه‌های جدید برای معامله و آگاهی بخشی به مردم، خود را جایگزین سازمان‌های دیگری همچون بانک‌ها کند. در نتیجه با ورود ابزارهای تامین مالی هم برای شرکت‌ها و هم برای سرمایه‌گذاران در سال‌های اخیر، اقتصاد مقاومتی در سازمان بورس اوراق جای خود را پیدا کرده و امید است با ابزارهای تازه‌تر، این سازمان به عنوان اولین نهاد مالی در کشور انتخاب شود.
تقویت بخش خصوصی در بورس
در این زمینه نیز شاپور محمدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران با بیان اینکه یکی از اهداف مهم اقتصاد مقاومتی که مردمی شدن اقتصاد است، در بازار سرمایه محقق می‌شود، گفت: امیدواریم بازار سرمایه بتواند برای تامین مالی بخش تولیدی کشور در راستای نامگذاری شعار امسال با عنوان تولید و اشتغال موثر باشد و بورس بتواند در چارچوب اقتصاد مقاومتی به بخش خصوصی در مقایسه با دولتی در تامین مالی کمک کند و اولویت ما نیز در سازمان بورس تقویت بخش خصوصی است. وی با بیان اینکه کارایی بخش خصوصی به مراتب بیشتر از دولت است، گفت: به همین دلیل بورس باید بتواند بستر مناسب برای شرکت‌هایی که به دنبال تولید و اشتغال هستند را فراهم کند و تامین مالی بنگاه‌ها از این طریق تسهیل شود.
سایر اخبار این روزنامه
محسنی‌اژه‌ای در نشست خبری از دلایل و شرایط بازداشت یار نزدیک احمدی‌نژاد گفت از بازداشت در سوییت هتل مانند تا بدهی خرید غذا از بیرون! جریان‌های سیاسی خواستار عدم استفاده از چهره‌های بی خط و نشان در کابینه شدند اتفاق دوجناح درباره دوزیست‌های سیاسی عباس غزالی در گفت‌وگو با «ابتکار» حقم را هنوز از سینما نگرفته‌ام محمد صادق جنان صفت اقتصاد ایران شیخ و بزرگ می خواهد پرستاران قربانی اختلاف نظر وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری در ارتباط با «کمبود پرستار» می شوند «ابتکار» مناسبات بین المللی ایران را در طول چهار سال گذشته بررسی می کند نگاه متوازن به کشورهای کوچک و بزرگ دوری والدین از داستان گویی چه چیزهایی را از کودکان می گیرد؟ قصه بود، قصه نبود! سازمان بورس اوراق بهادار تا چه میزان در راستای اقتصاد مقاومتی حرکت می کند؟ نمود «اقتصاد مقاومتی» در تابلوی بورس فرهاد رهبر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شد تکمیل هاشمی‌زدایی یا دهن‌کجی به رای مردم؟ درختان پایتخت در فصل گرما به خاطر بی‌آبی با برگ‌هایشان خداحافظی می‌کنند خزان تابستانی چنارها قاضی مقیسه در سومین جلسه رسیدگی به پرونده فساد نفتی: هیچ حزب‌اللهی در این دادگاه متهم نیست ظریف در مصاحبه با شبکه سی ان ان آمریکا: می‌دانیم تروریست‌ها از کجا می‌آیند سهم‌خواهی یا مطالبه‌گری؟