رتبه 12 ایران در میان 1000 دانشگاه برتر جهان

صادق غفوریان-موسسه رتبه‌بندی مطرح بین‌المللی «تایمز» درخصوص دانشگاه های جهان، در تازه‌ترین رتبه‌بندی خود در سال 2023 ، 32 دانشگاه از ایران را در شمار هزار دانشگاه برتر و رتبه دوازدهم قرار داده است. با این عدد  و  رقم ، یعنی  3درصد از هزار دانشگاه برتر جهان به ایران تعلق دارد. دانشگاه های ایران در رتبه های 351 تا 1000 طبق جدول رتبه‌بندی تایمز که «timeshighereducation.com» منتشر کرده است، جایگاه دانشگاه های ایران که 32 دانشگاه را شامل می شود، از رتبه 351 آغاز شده و تا رتبه هزار ادامه دارد. البته تعداد دیگری از دانشگاه های ایران در رتبه های بالاتر از هزار نیز در این جدول جای گرفته‌اند. بررسی 1799 دانشگاه بر اساس 5 شاخص طبق آن‌چه تایمز توضیح داده، در رتبه‌بندی امسال، عملکرد 1799 دانشگاه از 104 کشور بر اساس 5 گروه شاخص، بررسی شده است: 1- استنادات مقالات  2- آموزش 3- پژوهش 4- چشم‌انداز بین‌المللی 5- تجاری‌سازی (انتقال دانش در صنعت و درآمدزایی)  طبیعتا، شاخص استنادات مقالات در مجلات بین المللی، مهم‌ترین عامل به شمار می آید. در بررسی عملکرد دانشگاه ها در سال 2023، از میان 1799 دانشگاه، 526 دانشگاه، اساسا معیارهای لازم را برای قرارگیری در رتبه‌بندی نداشته‌اند اما صرفا به عنوان شرکت‌کنندگان در این ارزیابی، نام این دانشگاه ها در فهرست انتهایی جدول نمایش داده شده است. علوم پزشکی ها در رتبه های بهتر اما با مراجعه به جدول رتبه بندی درمی‌یابیم که دانشگاه های علوم پزشکی کشورمان از وضعیت بهتری برخوردارند: 1- علوم پزشکی گلستان - علوم پزشکی کردستان- علوم پزشکی مازندران / در  رتبه های  351 تا400 2- علوم پزشکی اراک - علوم پزشکی بابل - صنعتی نوشیروانی بابل - علوم پزشکی قزوین - علوم پزشکی قم-دانشگاه شریف-علوم پزشکی ارومیه / در رتبه های 401 تا 500 3- علم و صنعت- دانشگاه آزاد نجف آباد - علوم پزشکی کاشان -علوم پزشکی کرمانشاه - دانشگاه صنعتی شیراز / در رتبه های 501 تا 600 4- علوم پزشکی جندی شاپور اهواز- دانشگاه امیرکبیر- دانشگاه شهید مدنی تبریز- علوم پزشکی ایلام- علوم پزشکی ایران- دانشگاه کاشان- دانشگاه کردستان- علوم پزشکی مشهد- دانشگاه محقق اردبیلی- دانشگاه تبریز- علوم پزشکی تبریز- دانشگاه تهران-علوم پزشکی تهران / در رتبه های 601 تا 800 5- علوم پزشکی کرمان- دانشگاه شهید بهشتی- دانشگاه شیراز- علوم پزشکی شیراز / در رتبه های 801 تا 1000 ایران در جایگاه 12 رتبه بندی تایمز قطعا رتبه بندی تایمز، نمی تواند تنها ملاک ارزیابی دانشگاه های جهان باشد، اما با این حال ایران با 32 دانشگاه در میان 1000دانشگاه برتر جهان، دارای رتبه 12 است. کشورهای آمریکا، حوزه بریتانیا، چین، ایتالیا، آلمان، استرالیا، اسپانیا، هند، فرانسه، ژاپن و کانادا در رتبه های قبل از ایران هستند. همچنین کشورهای عربستان و کره جنوبی با 18 دانشگاه در هزار دانشگاه برتر، تایوان با 16 و روسیه با 15 دانشگاه در رتبه های پس از ایران قرار دارند. 58 دانشگاه در 200 دانشگاه برتر برای صدر جدول در صدر رتبه بندی هم برای نمونه آمریکا در 200 دانشگاه برتر، دارای 58 و چین دارای 11  دانشگاه است. خوب است این را هم بدانیم که دانشگاه آکسفورد برای هفتمین سال متوالی در صدر این رتبه بندی قرار دارد. دانشگاه هاروارد همچنان در جایگاه دوم است و دانشگاه کمبریج از رتبه پنجم مشترک سال گذشته به سوم مشترک با استنفورد جهش کرده است. وضعیت ایران از 10 سال قبل تا امروز اما دانشگاه های ایران در سال های اخیر، وضعیت بهتری در حضور و  ارزیابی های تایمز یافته‌اند. یک موسسه داخلی، بر اساس داده های تایمز، این موضوع را بررسی کرده است:  ایران در رتبه‌بندی تایمز طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ فقط یک نماینده(دانشگاه صنعتی شریف) داشت. این رتبه‌بندی در سال ۲۰۱۵ شامل دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان شد.تعداد دانشگاه ها در سال ۲۰۱۶ به ۸ مورد رسید. این رقم در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به ترتیب به ۱۳ و ۱۸ دانشگاه و در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب به ۲۹، ۴۰ و ۴۷ دانشگاه افزایش یافت. همچنین طبق بررسی ما، ایران در رتبه بندی امسال(2023) دارای 67 دانشگاه در رتبه بندی تایمز و تا  رتبه بالای 1500 است که در این میان تعدادی نیز شاخص های لازم را برای جای گرفتن در رتبه‌بندی نداشته‌اند.