مسیر جدید فروش خودرو با تغییر کارکرد سامانه
گروه صنعت و تجارت: اخیرا معاون وزیر صمت از حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو خبر داد و به نظر می‌رسد که قرار است سیستم فروش خودرو توسط خود شرکت‌های خودروساز انجام شود.
به گزارش «تجارت»، در حالی که تا همین هفته‌های اخیر، وزارت صمت و شورای رقابت بر تداوم عرضه خودروهای داخلی از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودروها تاکید داشته و اعلام کرده بودند که پس از تعیین تکلیف ظرفیت‌های خالی خودروهای عرضه شده در مرحله دوم، برنامه‌ریزی و عرضه در قالب مرحله سوم آغاز خواهد شد، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در حاشیه جلسه‌ای خبر از عرضه خودرو از سوی خودروسازان داد. طبق اعلام منوچهر منطقی معاون وزارت صمت، باتوجه به افزایش تیراژ خودروها و همچنین واردات خودروهای کارکرده نیز که در دستور کار است و واردات آن‌ها صورت خواهد گرفت، بازار کم‌کم به حالت اشباع نزدیک خواهد شد؛ بنابراین تصمیم گرفته شده است که از این به بعد عرضه مجدد به خود خودروسازان به صورت مستقیم واگذار شود. معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت در همین راستا تصریح کرد: خودروسازان به صورت مستقیم و مستقل محصولات خود را عرضه خواهند کرد، اما در همان سامانه یکپارچه آن را ثبت کنند. شنیده‌های رسانه‌ها حاکی از آن است که اولین عرضه نیز از امروز شنبه ٨ مهرماه انجام خواهد شد. براین اساس خودروسازان ابتدا اقدام به ثبت خودرو در سامانه جامع یکپارچه کرده و بخشنامه فروش را اطلاع‌رسانی می‌کنند، اما این بار مستقل عمل کرده و پس از انتخاب خودرو توسط متقاضی، مشتری به درگاه پرداخت خودروساز هدایت شده و دیگر خبری از نوبت‌دهی و قرعه‌کشی نوبت‌دهی نیست. احتمالا ابتدا چند خودروی مونتاژی به این روش عرضه خواهند شد و سپس دیگر خودروها نیز به این شیوه عرضه می‌شوند.
مهرماه سال گذشته نیز همین اتفاق افتاد و سامانه فروش یکپارچه خودرو بر اساس اطلاعیه وزارت صمت حذف شد. امید قالیباف در آن تاریخ ضمن اشاره به خروج اکثریت محصولات خودروسازان اعم از دولتی و خصوصی بر حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو به‌جهت قرعه‌کشی تاکید و اظهار کرد: پیش از این که سامانه فروش یکپارچه خودرو با فرآیند قرعه‌کشی داشتیم، حدود ١٠ خودروساز، محصولات خود را در آن قالب عرضه می‌کردند، اما اکنون اکثریت خودروها با توجه به افزایش تولید و متعادل شدن عرضه و تقاضا از شمول قرعه‌کشی خارج شده‌اند و در حال حاضر تنها ایران‌خودرو باقی مانده است که تعدادی از محصولات خود را با فروش بصورت قرعه‌کشی عرضه می‌کند. سخنگوی وقت وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: بر این اساس دیگر سامانه یکپارچه «موضوعیت» خود را از دست داده است و دیگر به آن معنا وجود ندارد و با سازوکار قبلی فعال نخواهد بود و بدین ترتیب با توجه به اینکه ایران‌خودرو تنها عرضه‌کننده تعدادی از محصولات خود در قالب قرعه‌کشی است، از مهر ماه توسط خود ایران‌خودرو انجام خواهد شد.
از تأیید تا تکذیب حذف کامل سامانه فروش خودرو
مدتی پس از انتشار خبر حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو توسط معاون وزیر صمت، منوچهر منطقی ضمن تکذیب حذف سامانه یکپارچه، اظهار کرد: ایجاد شفافیت، تخصیص عادلانه و ارتقاء رضایت مصرف‌کننده، نظارت بر عرضه و تقاضا و همچنین تنظیم بازار از جمله دستاوردها و کارکردهای سامانه یکپارچه تخصیص خودرو است که با همکاری شورای رقابت، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، معاونت صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت و شرکت‌های صنایع خودروسازی حاصل شده است. وی همچنین در گفتگویی مزایای عرضه خودرو در سامانه فروش یکپارچه را برشمرد. معاون وزیر صنعت خاطرنشان کرد: سیاست‌گذاری و عرضه محصولات شرکت‌های صنایع خودروسازی در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو در راستای ارتقاء رضایت مصرف‌کنندگان و تنظیم بازار توانست مزایای زیر را به دنبال داشته باشد: 1. تخصیص عادلانه خودرو 2. بالا رفتن امکان دسترسی مصرف‌کنندگان به گونه‌ای که در آخرین عرضه یکی از خودروسازان داخلی پیش از عرضه در قالب سامانه، پیش از عرضه در قالب سامانه یکپارچه 5.11 میلیون نفر به ازای عرضه ۵۰ هزارخودرو ثبت‌نام کرده بودند در حالی که با عرضه یکپارچه خودرو، میزان ثبت‌نام‌کنندگان محصولات آن خودروساز به 3 میلیون و 600 هزار خودرو به ازای عرضه 100 هزار دستگاه کاهش یافت. به عبارت دیگر، احتمال دسترسی مصرف‌کنندگان به خودرو برای یک محصول پرطرفدار خودروساز داخلی، به میزان هشت برابر افزایش یافت. 3. شفافیت و ایجاد رویه‌ای واحد در عرضه برای همه خودروسازان. 4. رفع شائبه مهندسی عرضه با عرضه قطره چکانی خودرو یا عرضه خودرو در بازارهای غیرشفاف توسط خودروسازان.5. شفافیت در اعلام فهرست رزرو در سامانه به منظور اجتناب از سوء استفاده‌های احتمالی از این فهرست. 6. افزایش تنوع و حق انتخاب برای مصرف‌کنندگان در هر دوره عرضه. معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت اعلام کرد: براساس این دستورالعمل، عرضه کنندگان خودرو از طریق سامانه یکپارچه فروش خودرو نسبت به ثبت‌نام و فروش خودرو اقدام می‌کنند و عرضه‌کنندگان حق پیش فروش خودروهایی که قیمت آن تعیین نشده را نخواهند داشت.
معاون وزیر صمت در حالی از ادامه فرآیند عرضه خودرو در سامانه یکپارچه فروش خودرو خبر داده که بسیاری از کارشناسان نسبت به فرآیند عرضه انتقاد دارند. حتی در روزهای اخیر به نظر می‌رسید که نه وزارت صمت و نه شورای رقابت مسئولیت این سامانه را به دوش یکدیگر می‌اندازند. خودروسازان بر این عقیده هستند که قیمت‌های تعیین شده توسط شورای رقابت در نهایت منجر به زیان‌دهی خودروسازان شده و قیمت خودرو می‌بایست بر اساس قیمت مواد اولیه وارداتی افزایش پیدا کند و مکانیسم قیمتی آن توسط عرضه و تقاضا فراهم شود لذا تفویض اختیار فروش خودرو به خودروسازان خبر نسبتا خوبی برای این شرکت‌ها خواهد بود. هرچند که معلوم نیست که آیا با تقویض فرآیند فروش خودرو توسط خود خودروسازان آیا باز هم قیمت‌گذاری دستوری دولت و نحوه قیمت‌گذاری شورای رقابت بازهم اجرایی خواهد شد یا خیر چرا که به گفته خود معاون وزیر صمت تولید خودروسازان افزایش یافته و جوابگوی تقاضاها خواهد بود. منوچهر منطقی همچنین از مجموعه برنامه‌ریزی‌های وزارت صمت برای تسهیل فضای کسب و کار شرکت‌های صنایع خودروسازی و قطعه سازی برای افزایش تولید و عرضه خودرو، ارتقاء کیفیت، خدمات پس از فروش، صادرات، یکپارچه سازی ارائه خدمات حاکمیتی، تأمین ارز و نهاده‌های تولید و بسترسازی برای رقابت‌پذیری صنعت خودرو و ارتقاء رضایت مصرف کنندگان خبر داده است اما خواسته خودروسازان در نهایت آزادسازی قیمت‌ها بر مبنای قیمت‌های روز بازار است.
