روزنامه خراسان
1402/07/25
جای نخبگان در تصمیم سازی ها کجاست؟
بی شک، نخبگان و دانشمندان هر جامعه‌ای، سرمایه‌های بی‌بدیل آن به شمار می‌آیند. امروزه، کشورهای توسعه یافته به این باور قطعی رسیده اند که رشد، توسعه و تعالی جامعه بدون حضور نخبگان میسر نخواهد بود. از این رو بیش از هر زمان دیگری در صدد تعامل با این گروه های اجتماعی برآمده‌اند و در این باره چه بسا جذب نخبگان سایر کشورها را نیز در دستور کار خود قرار داده‌اند.ما به مناسبت برگزاری همایش سالانه ملی نخبگان به سراغ تعدادی از آنان رفتیم و از آنان خواستیم به چند پرسش پاسخ دهند. سوالات ما این‌ها بود:آیا نخبگان جامعه، آنان که توانمندی های علمی خود را اثبات کرده اند، در مسائل کشور و حل مشکلات آن دخیل هستند؟ آیا به نخبگان اجازه ورود به عرصه‌های تصمیم‌سازی داده میشود؟ آیا از نخبگان برای رفع چالش‌های حوزه‌های تخصصی خود در جهت رشد و توسعه کشور، مشورتی دریافت می شود؟دکتر زهرا احتشام، نخبه حوزه مدیریت آموزش عالی، دکتر حمیده مجد، برگزیده طرح شهید احمدی روشن بنیاد ملی نخبگان و فعال حوزه معدن، دکتر سیدمحمد نوید قریشی، پسا دکترای تخصصی هوافضا و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فضایی ایران که سال گذشته در دیدار نخبگان با رهبر معظم انقلاب در حضور ایشان به بیان دیدگاه هایشان پرداخته بودند، در گفت‌وگو با خراسان به سوالات ما پاسخ دادند. تا نقطه مطلوب فاصله داریم دکتر سید محمد نوید قریشی، پسا دکترای تخصصی مهندسی هوافضا و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فضایی ایران : یکی از موضوعات مورد تـاکـید رهـبـر انـقـلاب، ضـرورت تـاثـیـرگـذاری نـخـبـگـان بر جامـعـه و ایجاد فضای اثرگذاری برای آن‌ها در جامعه است. این که ما باید به جوانان نخبه خود اعتماد و میدان را برایشان فراهم کنیم که بتوانند منشأ اثر باشند. در واقع شرایط به‌گونه‌ای نشود که در مسیر فعالیت آنان به‌ویژه در عرصه‌های تخصصی‌شان مانع ایجاد شود.از قریشی می‌پرسم، در این زمینه، شرایط فعلی کشور را چگونه ارزیابی می کند که پاسخ می دهد: قطعا در حال حاضر نخبگان در بدنه های مدیریتی و تصمیم‌سازی کشور حضور دارند اما تصور می کنم تا نقطه مطلوب فاصله بسیار است و به نظر می‌رسد باید بسیار بیشتر از این، زمینه ورود نخبگان به حوزه‌های گوناگون فراهم شود. اکنون شاید در برخی بخش‌ها حضور نخبگان پررنگ باشد ولی در برخی موارد نیز جای خالی آن‌ها احساس میشود که حضور نخبگان و بهره‌وری از آنان باید نزد مسئولان به یک باور تبدیل و در تمام سطوح به صورت یکپارچه از آنان استفاده شود. طبیعتا در چنین شرایطی خواهد بود که جامعه و تصمیماتش رنگ نخبگی به خود می گیرد. نیازمند گفتمان‌سازی هستیم دکتر زهرا احتشام فعال حوزه حکمرانی تربیتی و برنده جایزه ملی شهید احمدی روشن: احتشام، آگاهی به مسئله «حکمرانی تربیتی» در کشور را آن طور که باید مطلوب نمی‌داند. او اگرچه معتقد است در سال‌های اخیر مسئولانی آمده اند که به این موضوع دغدغه‌مند هستند اما کشور ما بسیار بیشتر از این ها نیازمند توجه به امر حکمرانی تربیتی است. او این طور به خراسان می گوید: در کشور ما آن طور که باید درباره موضوعی که من در آن فعال هستم یعنی «حکمرانی تربیتی» درک درستی وجود ندارد و این چالش بزرگی به شمار می‌آید. خدا را شکر در دوسال اخیر افرادی در بدنه تعلیم و تربیت کشور قرار گرفته اند که کمک‌رسان ما در این امر بوده‌اند که حقیقتا باید از آنان قدردان بود اما واقعیت این است که تا تحقق کامل آن مسیر طولانی در پیش است. البته ممکن است بخشی از نخبگان نسبت به برخی کمبودهای مالی و مشکلات جذب در دستگاه های اجرایی گلایه‌هایی داشته باشند؛ اما مشکل اصلی و چالشی که من درباره آن دغدغه دارم، این است که بتوانیم در بدنه دولتی و تصمیم‌ساز کشور، فضای گفتمان‌سازی درباره حکمرانی تربیتی که مورد تاکید رهبر انقلاب هم هست، به وجود بیاوریم. طبیعتا این امر، تا حدود زیادی مستلزم دخالت دادن نخبگان و صاحبان اندیشه به بدنه تصمیم‌سازی است که امیدواریم با نگاه‌های جدیدی که وجود دارد این خواسته هم محقق شود. حرکت هایی صورت گرفته اما کند است دکتر حمیده مجد، برگزیده طرح شهید احمدی روشن بنیاد ملی نخبگان و فعال حوزه صنعت ومعدن در بخش خصوصی: باید ظرفیت برای ورود نخبگان به لایه‌های حکمرانی افزایش یابد. البته در این باره اتفاقات خوبی در حال رقم خوردن است همچون جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی کشور اما به نظر می رسد، این موضوع در یک فرایند کند پیش می‌رود ولی من در عین حال خوش‌بین هستم که این حرکت خوب، بالاخره دیر یا زود اجرایی و زمینه ورود نخبگان به دستگاه‌ها عملیاتی میشود و طبیعتا این حضور برکاتی نیز در پی خواهد داشت. یک نخبه به دلیل استعدادی که خداوند به او عطا کرده، توانسته خودش را در عرصه علمی ثابت کند و نشان داده که دست‌کم در حوزه تخصصی خود می‌تواند منشأ اثر باشد. منتها نکته‌ای که وجود دارد این است که آیا به این نخبه، فضای اثرگذاری داده میشود یا نه؟ طبیعتا یک فرد نخبه زمانی می تواند اثرگذار باشد که در سیستم های حکمرانی قرار بگیرد و مشکلات و مسائل را لمس کند. آن‌ها اگر در سیستم ها قرار بگیرند و با رویکردهای سیستمی تعامل پیدا کنند، قطعا می‌توانند با توجه به داشتن تفکر سیستمی و رویکرد انتقادی، زمینه بهره‌وری و ارتقای سیستم را فراهم کنند.
سایر اخبار این روزنامه
50 سال مرثیه‌خوانی در حرم رضوی
نسخه جدید مزدوری برای دشمن
نهضت ملی مسکن در محاصره 3 چالش
سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین
بلوک بندی ها در مجلس آینده تغییر می کند اگر...
قفل کاهش تعرفه‌های الیت بالاخره شکست!
نتانیاهو دست به قمار مرگ‌بار می‌زند؟
ماشین کشتار در غزه
کی روش علیه یوزها و رکورد شکست ناپذیری قلعه نویی!
هنر هفتم در سوگ داریوش مهرجویی
جای نخبگان در تصمیم سازی ها کجاست؟
«اشباح چرخ باز» زیر چکمه های قانون!
اختلالِ نابودگر هوش دانش‌آموزان
