حرکت جهان به سمت دیپلماسی نوین و الزامات آن برای ایران


روح الله مدبر
کارشناس مسائل بین‌الملل

دنیا به سمت دیپلماسی نوین حرکت کرده و باید شناخت بهتری از این مهم داشته باشیم. شرکت‌های بزرگ خصوصی خودشان می‌توانند بازار مناسبی جهت افزایش تعاملات تجاری با کشورهای خارجی ایجاد کنند. اشتباهی که در این خصوص وجود دارد این است که برخی تصور می‌کنند .هرچه تعداد مقام‌های سیاسی یا دولتی در یک کشور خارجی بیشتر باشد دستاوردهای بیشتری را هم به دست خواهیم آورد، اما این یک رویکرد اشتباه است و چنین چیزی در دنیا وجود ندارد.
واقعیت این است که اقتصاد در جهان دولتی نیست. این تجار هستند که باید در دنیا همتایان خود را پیدا کرده و ارتباطات لازم جهت همکاری تجاری با آن افراد را مهیا کنند. اینکه ما یک نماینده دولتی به کشورهای خارج اعزام کنیم و آن افراد هم با یک پروتکل مشخص به انجام وظایف و ماموریت‌های خود بپردازند، طبیعی است که آنها نه انگیزه، نه شناخت و نه تخصص لازم را از کشورهای هدف به میزانی که یک تاجر در بخش خصوصی می‌تواند داشته باشد را ندارند. در کشورهای مختلف دنیا رایزنان بازرگانی نمایندگان دولتی نیستند، آنها نمایندگان شرکت‌های تجاری آن کشورها هستند، اینکه برخی فکر می‌کنند ما باید ۵۰ رایزن بازرگانی داشته باشیم که نمایندگان دولت در سفارتخانه‌های ما باشند و برای افزایش مبادلات تجاری ما تلاش کنند، این رویکرد اشتباهی است.
به عبارت دیگر شرکت‌های بزرگ خصوصی خودشان می‌توانند بازار مناسبی جهت افزایش تعاملات تجاری با کشورهای خارجی ایجاد کنند. دنیا به سمت دیپلماسی نوین حرکت کرده است و باید با شناخت بهتری از این مهم اقدامات هوشمندانه انجام دهیم. صرف انجام دیدارهای دیپلماتیک و رسمی میان دیپلمات‌ها با همتایان خارجی آنها نمی‌تواند تحولی در تعاملات تجاری با کشورها رقم بزند. این پیشنهاد در این مقطع می‌تواند مطرح باشد که به طور مثال بخش دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه به ساخت فیلم، سریال و تولید برخی دیگر از موضوعاتی روی آورد که در راستای تامین منافع ملی و تحقق اهداف سیاست خارجی کشور باشد. اگر ما به دنبال تحقق آنچه رهبری انقلاب در خصوص تمدن سازی و نکاتی که در بیانیه گام دوم انقلاب مطرح کردند هستیم، باید درک بهتری از تحولات نوین داشته باشم و اقداماتی انجام دهیم که متناسب با شرایط امروز است، حضور خود را در نظام بین‌الملل اصلاح کنیم و از این تفکر که تصور کنیم دیپلماسی و اقتصاد وابسته به دولت است خارج شویم.