نقشهراه شکستن انحصار در حوزه مسکن
مجید گودرزی
کارشناس اقتصاد مسکن
ایران زمین برای ساخت مسکن کم ندارد اما به علت انحصار سازمانها و نهادهای دولتی، امروز با یک افزایش قیمت ساختگی مسکن مواجه شدهایم. اقداماتی از این دست، باعث شده تا ۶۰ درصد قیمت مسکن، برای زمین باشد. دولت و مجلس باید برای مقابله با شرایط امروز بازار مسکن اقدامات لازم را انجام دهند و این بازار را از رهاشدگی درآوردند. باید توجه داشت، تسهیلگری در حوزه مسکن را وظیفه دولت است. وزارت راه و شهرسازی میتواند با استفاده از تجربه گذشته، عرضه زمین را در دستور کار خود قرار دهد و تمرکز ساخت را به سمت ویلاییسازی سوق دهد.
امروز بازار مسکن به صورت کامل قفل شده است. زمانی که شرایط این بازار اینگونه شود، دولتها اقداماتی از جمله ارائه تسهیلات به مردم و قیمتگذاری و کنترل بیشتر بازار را در دستور کار قرار میدهند. در کشور ما به علت آنکه برخی از نهادها مانند بانک با بنگاهداری املاک سود میکنند. اقدامات درست و به جا برای خروج از شرایط بحران اجرایی نمیشود. در نتیجه فشار بر روی مردم هر روز بیشتر میشود. تنها راه خروج از این شرایط واقعیسازی قیمت مسکن است. قیمت امروز مسکن در بازار هیچ انطباقی با قیمت واقعی مسکن ندارد. نمایندگان مجلس میتوانند با تصویب قانون «بهای تمام شده مسکن» شرایطی را برای خروج از این شرایط ایجاد کنند. درحالی بازار مسکن در کشور ما رها شده است که همه کشورها به صورت دقیق بر این بازار نظارت میکنند.
قیمتگذاریهای ناصواب باعث قفل شدن زیربناییترین صنعت کشور شده است. باید توجه داشت که تبعات اجتماعی این قیمتگذاری بسیار سنگین است. امروز با افزایش بیرویه قیمت مسکن، خانوادهها تحت فشار اقتصادی هستند و تشکیل خانواده برای جوانان سخت شده است. سفره مردم هر روز تنگتر از قبل شده و خرید و اجاره مسکن فشار زیادی را بر روی مردم ایجاد کرده است. بنابراین وظیفه دولت است که در این شرایط اقدام به تسهیلگری مسکن کند. زمین حق همه افرادی است که در این کشور متولد میشوند. کسی نباید این حق را از شهروند ایرانی سلب کند. از سوی دیگر، هیچ مشکلی در تامین زمین برای ساخت مسکن در کشور وجود ندارد. هر آنچه کمبود در این حوزه وجود دارد؛ کاملا عمدی و برنامهریزی شده است. به عقیده من سهم هر فرد یک سکونتگاه معقول و درست، از زمینهای کشور است. تکتک آحاد جامعه میتوانند بدون آسیبزدن به محیطزیست و حق آیندگان زمین برای ساخت مسکن داشته باشند. دولتها نیز نباید این حق را از مردم سلب کنند. کشور کمبود زمین ندارد و این بهانه باعث شده تا ۶۰درصد از قیمت تمام شده یک مسکن، متعلق به زمین آن باشد. به طور حتم و با توجه به مقداری که زمین در کشور وجود دارد، این رخداد طبیعی و معقول نیست. یک دسته اقدامات عمدی باعث شده تا دسترسی مردم به زمین و در نهایت ساخت مسکن سخت شود. در نتیجه امروز شاهد افزایش بیرویه قیمتها و کاهش ساخت و ساز در کشور شدهایم. باید دولت و مجلس جلوی این دست اقدامات را بگیرند و نگذارند حق مسلم مردم از آنها گرفته شود. امروز به علت منافع برخی از نهادها و افراد، مسکن مردم با سختی روبهرو شده است. در نتیجه تراکمفروشی و بلندمرتبهسازی که بلای جان ایرانیان شده است. عاملی شده تا کمر مردم را خَم و چالشهای آنها را بیشتر کند. دولت، سازمانها و نهادهای مختلف امروز بزرگترین انحصارطلبان زمینهای کشور شدهاند. به عنوان مثال یکی از وزرای سابق مسکن، به صراحت اعلام کرد. در زمان وزارت او اجازه الحاق حتی یک وجب به حریم شهرها داده نشده است. این دست تصمیمات دیروز، مشکلات امروز را در کشور ایجاد کرده است. مشکلات امروز بازار مسکن، طبیعی نیست و به عمدی برای ایجاد منافع شکل گرفته است. باید یادآور شد که در دولت سیزدهم اقدامات خوبی برای حوزه مسکن شکل گرفت.