روحانی در سرزمین ترامپ

شرق: حسن روحانی، رئیس‌جمهوری دولت دوازدهم ایران، برای پنجمین‌بار در مجمع عمومی سازمان ملل حضور پیدا می‌کند. او امروز عازم نیویورک می‌شود تا در هفتادودومین مجمع عمومی سازمان ملل حاضر شود. او پیش از این و در دوره دولت یازدهم، چهار دوره در این مجمع سخنرانی کرده است؛ اما این اولین حضورش بعد از انتخاب مجدد است. همچنین این دوره مجمع، اولین نوبت حضور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در سازمان ملل است. او در حالی در این مجمع حضور می‌یابد که در اولین اقدام تنش‌زای ریاست‌جمهوری‌ خود از توافق تغییرات اقلیمی خارج شد. در حالی موضوع تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر یکی از دستور کارهای اصلی سازمان ملل بوده و حتی در نوبت شصت‌و‌نهم مجمع، یک روز قبل از مجمع، روزی به این موضوع اختصاص یافت که بیشتر میهمانان مجمع عمومی در آن نشست نیز حضور یافتند. درحالی‌که باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، جزء موافقان سرسخت این توافق بود، ترامپ در صدر مخالفان آن قرار گرفت و در اولین قدم، از آن خارج شد. حال او در این مجمع حاضر می‌شود و طبق عرف و به قاعده میزبانی، در روز اول به‌عنوان سخنران دوم، سخنرانی می‌کند. اولین سخنران مجمع عمومی سازمان ملل، نماینده برزیل است که اگر در سطح رئیس‌جمهوری در این اجلاس شرکت کند، با پرونده مفتوح اتهام مالی به نیویورک خواهد رفت. دادستانی کل برزیل چند روز پیش میشل تمر، رئیس‌جمهوری برزیل را رسما به جلوگیری از اجرای قانون و دست‌داشتن در اخاذی و رشوه‌خواری متهم کرده است. این دور از مجمع عمومی، اولین دور از ریاست آنتونیو گوترش، دبیرکل جدید سازمان ملل است که به‌جای بان کی مون بر این سمت قرار گرفته و تصویر بان کی مون مثل دبیران کل اسبق این سازمان، بر دیوار یادگاری این سازمان قرار گرفته است. 
حسن روحانی مثل سال‌های پیش در این مجمع شرکت می‌کند تا درباره مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های منطقه‌ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران، سخن بگوید. مسئله مبارزه با تروریسم، مسئله سوریه و یمن، فاجعه میانمار و برجام، می‌تواند جزء موضوعات گنجانده‌شده در سخنرانی روحانی باشد. اخبار حاکی از این است که در حاشیه این دور از مجمع عمومی، نشست وزرای خارجه ایران و کشورهای 1+5 نیز برگزار می‌شود و این اولین نشست وزیران خارجه ایران و آمریکا بعد از ‌روی‌کارآمدن دونالد ترامپ است. 
چهارشنبه عصر 
سخنرانی روحانی در مجمع عمومی، عصر 20 سپتامبر (29شهریور به وقت ایران) است. ایسنا گزارش کرده: «به گفته رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری، روحانی قرار است در سفر کوتاه و فشرده خود، علاوه بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، با ایرانیان مقیم نیویورک و جمعی از مسلمانان و نخبگان سیاسی این کشور نیز دیدار داشته باشد». دیدار و گفت‌و‌گوی دوجانبه با تعدادی از رؤسای کشورهای مهم و همچنین انجام مصاحبه با اصحاب رسانه و مطبوعات، از دیگر برنامه‌های روحانی در حاشیه پنجمین حضور خود در کسوت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل است. حسن روحانی سال ۱۳۹۲ در نخستین حضور خود در مجمع عمومی سازمان ملل، طرح «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» را مطرح کرد که با استقبال اعضا مواجه شد. یکی از برنامه‌های ثابت حضور رئیس‌جمهوری ایران در نیویورک، ملاقات با دبیرکل سازمان ملل و گرفتن عکس یادگاری در اتاق نمای چوبی آن است. سال 92 و در نخستین دور حضور روحانی در نیویورک، او در مسیر بازگشت مکالمه‌ای 9دقیقه‌ای با باراک اوباما داشت که اولین تماس سران ایران و آمریکا بعد از سال‌های قطع رابطه دو کشور بود. احتمال ملاقات رؤسای جمهور ایران و آمریکا، از همان زمان به «شاید وقتی دیگر» موکول شد؛ اما انتظار نمی‌رود این دور از مجمع نیز فرصت چنین اتفاقی باشد؛ به‌ویژه آنکه دونالد ترامپ تاکنون نشان داده سر سازگاری را با ایران و برجام ندارد. در همان سال، جواد ظریف نیز در حاشیه نشست وزرای خارجه 1+5، اولین ملاقات دوجانبه را با جان کری، وزیر خارجه آمریکا، انجام داد که آن‌هم بعد از مذاکرات دکتر ابراهیم یزدی، وزیر خارجه تازه درگذشته دولت موقت، اولین ملاقات با یک مقام آمریکایی بود. همان تماس تلفنی و همان ملاقات موجب شد تیر انتقاد مخالفان دولت روحانی از چله خارج شود و هم‌چنان هم در حال درنوریدن دولت حسن روحانی است. 


در سال‌های گذشته، حضور روحانی در نیویورک همراه بوده با ملاقات‌هایی با سران کشورهایی که پیش از آن، رغبتی برای ملاقات با ایرانیان نشان نمی‌دادند؛ سران بریتانیا، فرانسه، آلمان و... . 
به گزارش ایسنا، مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از شش رکن اصلی سازمان ملل متحد و تنها رکنی است که تمام کشورهای عضو، در آن شرکت دارند. این مجمع جلساتی سالانه به ریاست یکی از اعضا که منتخب دیگر اعضاست، برگزار می‌کند. تصمیماتی که در مجمع عمومی سازمان ملل اتخاذ می‌شوند (به‌جز در موارد معینی که به امور داخلی سازمان برمی‌گردد)، جنبه توصیه‌ای دارند. دولت‌ها معمولا خود را در قبال برخی از قطع‌نامه‌های مجمع ملزم می‌دانند و برای آن، شأنی مانند یک معاهده قائل می‌شوند. 
نشست وزیران خارجه ایران و 1+5
یک دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان اعلام کرد: نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار می‌شود. پس از اجرائی‌شدن برجام، این دومین‌بار است که نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در نیویورک برگزار می‌شود؛ با این تفاوت که نشست قبلی، در زمان دولت باراک اوباما بود که از توافق حمایت و بر اجرای آن تأکید داشت و این نشست، در دوره ترامپ که مخالف برجام و طرفدار برهم‌زدن آن است، برگزار می‌شود. 
نشست وزیران خارجه ایران و 1+5، به احتمال زیاد چهارشنبه هفته جاری برگزار می‌شود. این نشست در حالی برگزار می‌شود که آمریکا مدعی شده در اکتبر قصد ندارد پایبندی ایران به برجام را تأیید کند و مدام در حال خط‌ونشان‌کشیدن بر سر برجام است. درعین‌حال آمریکا بر فشارهای خود بر ایران از ناحیه موضوعات موشکی، مسئله تروریسم و حقوق‌بشر ادامه می‌دهد. دولت ترامپ در آخرین اقدام علنی خود علیه ایران و هم‌زمان با تمدید دوباره تعلیق تحریم‌ها در چارچوب برجام، هفت فرد و دو شرکت ایرانی را به فهرست تحریم‌های ایران اضافه کرد. این شرکت‌ها به انجام فعالیت‌های خصمانه و کمک به برنامه موشکی ایران متهم شده‌اند. 
یک دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان ضمن تأیید برگزاری نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در هفته جاری، به ایسنا گفت: برگزاری این جلسه در نشست قبلی کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران کل وزیران امور خارجه ایران و 1+5 در وین تصمیم‌گیری شده است و با توجه به حضور وزیران خارجه هفت کشور به علاوه رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هفته جاری در نیویورک و در نهایت موافقت همه کشورها با برگزاری و مشارکت در آن، برگزار خواهد شد. او گفت: «ایران نیز با توجه به تخلفات آمریکا در ماه‌های اخیر در اجرای برجام، بر ضرورت تشکیل چنین جلسه‌ای تأکید کرده بود». به گزارش ایسنا، سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی، معاونان وزیر خارجه کشورمان و نیز پژمان رحیمیان، معاون رئیس سازمان انرژی اتمی، از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به همراه تعدادی دیگر از کارشناسان برای شرکت در نهمین نشست کمیسیون مشترک برجام راهی نیویورک شده‌اند. کمیسیون مشترک برجام به احتمال قوی، روز سه‌شنبه در نیویورک برگزار خواهد شد و از سوی گروه 1+5، هلگا اشمید، معاون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که هماهنگ‌کننده مذاکره هسته‌ای از سوی 1+5 است، به همراه معاونان و مدیران کل وزیران خارجه کشورهای 1+5 در این نشست شرکت خواهند کرد. 
خط‌ونشان نتانياهو
در همین حال، نتانیاهو که چند سال پیش با ترسیم نقاشی از آنچه زمان دستیابی به بمب هسته‌ای از سوی ایران می‌خواند، گفته است: «پیام اصلی سخنرانی او در مجمع عمومی سازمان ملل، تأکید بر این موضوع است که حضور نیروهای ایرانی را در مرزهای شمالی خود با سوریه تحمل نمی‌کنیم».