عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی ایران به همدلی از «زنان سرپرست خانوار» می گوید

اعتماد زایی و مهارت آفرینی راه نجات است
از مجموع 21میلیون خانوار در کشور، زنان سرپرست خانوار، سهمی 12درصدی را به خود اختصاص داده‌‌اند؛ جمعیتی که با احتساب اعضای خانواده، به بیش از5 میلیون نفر می‌رسد و این نشان‌دهنده رسیدن به مرزی است که پروانه مافی از آن با پیشوندهشدار یاد می‌کند؛ از سوی دیگر، وجود بیش از70 درصد بیکار در میان زنان سرپرست خانوار و فشار اقتصادی در زندگی، مرز هشدار دیگری است که می‌تواند تهدیدکننده باشد.
با این همه عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی ایران می‌تواند با اطمینان بگوید که بحث
«زنان سرپرست خانوار» در برنامه ششم توسعه نسبت به برنامه‌های پیشین بسیار جدی‌تر مورد توجه قرارگرفته تا جایی که تا پایان این برنامه تصویب می‌‌شود و حتی بودجه‌اش را هم درنظر گرفته‌اند.


نبود قوانین مستقل و مشخص در این حوزه از مسائلی است که مافی به آن اشاره کرده و در این گفت‌وگو به نکاتی جهت نسهیل زندگی زنانی که خانوار خود را سرپرستی می‌کنند یادآور می‌شود.
با توجه این‌که شما در جایگاه قوه مقننه نشسته‌اید، شرایط زنان سرپرست خانوار را از منظر قانونی چگونه توضیح می‌دهید؟
قانون اساسی آحاد جامعه ایران را برابر و دارای حقوق مساوی دانسته؛ اما با توجه به آسیب‌پذیری زنان سرپرست خانوار به صورت مضاعف در اصل بیست و نهم قانون اساسی، ایجاد شرایط مطلوب برای این گروه از زنان و تربیت فرزندان سالم برای جامعه مورد توجه قرار گرفته است. در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه‌ای کشور نیز به بحث توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر از جمله زنان سرپرست خانوار، تامین حق سرانه بیمه اجتماعی، تهیه طرح جامع توانمندسازی برای این گروه و مواردی از این قبیل تاکید شده است. هرچند که این توجه گاهی بیشتر و گاهی کمتر بوده، البته می‌توانم با اطمینان اشاره کنم که این دغدغه‌مندی و تمرکز بر مسائل و مشکلات زنان و زنان سرپرست خانوار در برنامه ششم توسعه به نسبت برنامه های پیشین بسیار جدی‌تر مورد توجه قرار گرفته است. به طور مثال تهیه و اجرای طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تا پایان برنامه ششم توسعه تصویب و بودجه سال اول آن نیز در نظر گرفته شده است.
شرایط کنونی زنان در جامعه ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با نگاهی اجمالی به آمارها در خصوص زنان سرپرست خانوار، مشاهده می‌کنیم که در یک فاصله 10ساله، از سال 1375تا 1385 جمعیت زنان سرپرست خانوار در ایران حدود 40 درصد افزایش داشته، این درحالی است که در یک فاصله پنج ساله از سال 1385تا 1390، این افزایش بطور متوسط بیش از 50 درصد بوده است. در حال حاضر تعداد زنان سرپرست خانوار بین دو سرشماری سال ۹۰ تا ۹۵ حدود ۲۰ درصد افزایش داشته که از دو میلیون و ۵۳ هزار به بیش از سه میلیون افزایش پیدا کرده است. این تعداد نشاندهنده سهمی 12درصدی از مجموع 21میلیون خانوار در کشور است که با احتساب اعضای خانواده خود، به‌بیش از5میلیون نفر می‌رسد که نشان‌دهنده رسیدن به مرز هشدار است.
مهم‌ترین مسئله زنان سرپرست خانوار از نظر شما چیست؟
در حال حاضر یکی از مهم‌ترین مسائل گریبان‌گیرشان، وجود بیش از70 درصد بیکار در میان زنان سرپرست خانوار و فشار اقتصادی در زندگی این گروه از زنان است اما راهکار حل این مساله، لزوما کمک‌های مادی نیست، راهکارهایی از قبیل کمک‌های مالی و پرداخت مستمری در بازه‌های کوتاه مدت می‌تواند کمک کننده باشد اما ابدا برای برهه طولانی توصیه نمی‌شود. این یک اصل اقتصادی است. البته مبلغی که در حال حاضر به زنان سرپرست خانوار پرداخت می‌شود در قیاس با تورم بسیار ناچیز بوده و جوابگوی رفع امکانات اولیه این افراد هم نیست. واقعیت آن است که باید به تدریج نگاه
آسیبی- حمایتی مبتنی بر متدهای پولی در قبال این گروه‌ها حذف شود و راهکار جایگزین می‌تواند، برنامه‌ریزی به‌منظور اعتمادسازی و باور به توانمندسازی این افراد باشد. اتخاذ این رویکرد علاوه بر استقلال و مهارت‌آموزی افراد، سبب افزایش مشارکت زنان سرپرست خانوار در جهت تولید و کارآفرینی خواهد شد و زمینه تقویت بنیه اقتصادی کشور فراهم می‌کند.
پیش از این نیز برخی کارشناسان از ضرورت توانمندسازی این قشر سخن به میان آورده اند. اما برخی معتقدند در مسیر حل معضل زنان سرپرست خانوار موانعی وجود دارد. شما چه موانعی را در این مسیر می‌بینید؟
در بحث توانمندسازی زنان سرپرست خانوار مساله اساسی که وجود دارد آن است که متاسفانه این قشر به‌واسطه شرایط زیستی که تجربه کرده‌اند عموما از دانش و سطح سواد پایینی بهره‌مندند که این مساله، اعتمادزایی و کسب مهارت را با مشکل مواجه می‌کند. البته لازم به ذکر است مساله این افراد صرفا مشکل اقتصادی نیست و در بحث عاطفی و روانی نیز با چالش‌های اساسی روبه‌رو هستند. یعنی از سویی متاسفانه در بخشی از جامعه نگاهی غلط و نادرست نسبت به این گروه حاکم است و از سوی دیگر این افراد از پشتوانه عاطفی برخوردار نیستند. همین امر فشار مضاعفی را برایشان به همراه می‌آورد که همه این موارد و شرایط توصیف شده می‌توانند با عنوان موانع بالقوه توانمندسازی، نقش‌آفرین باشند.
راهکار شما برای این مشکل چیست؟
علی‌رغم آن‌که سازمان‌های دخیل در این حوزه اقدامات مثبتی انجام داده‌اند اما واقعیت امر آن است که کماکان بازخورد اثرگذاری در خصوص دفاع و بهره‌مندی این قشر ازحقوق برحق اجتماعی‌شان ملاحظه نشده است. یکی از مسائل اساسی در این باره، فقدان متولی مشخص در این خصوص است. در حال حاضر کمیته امداد، سازمان بهزیستی، شهرداری تهران و... به‌صورت مستقل دراین باره فعالیت دارند که این روند سبب پراکندگی اقدامات و در پارهای از موارد دوباره کاری می‌شود. لذا تجمیع و تمرکز تمامی اقدامات و برنامه‌ها در ذیل یک مجموعه واحد در کمک به برنامه‌ریزی موثرتر اثرگذار خواهد بود.
مساله دوم، نبود قوانین مستقل و مشخص در این خصوص است که با توجه به افزایش روزافزون تعداد زنان سرپرست خانوار، تمرکز بر تدوین قوانین کارآمد و به روز در این حوزه را ایجاب می‌کند. البته این مساله محل دغدغه مجلس دهم است. به‌طورخاص فراکسیون زنان در حال بررسی و پیگیری تهیه و تدوین قانون جامع در این حوزه است. همچنین صرفا تکیه بر نقش دولت و دولتی دانستن راهکارهای حل مساله برای پیگیری و رفع آن، مثمرثمر نخواهد بود. یکی از پیش شرط‌های این اقدام، راهگشایی و استقبال از افزایش حضور سازمان‌های مردم نهاد است که میبایست دراولویت برنامه‌ریزی قوه مجریه قرارگیرد. زیرا این نهادها ارتباط و پیوندی نزدیک‌تر با سطح جامعه دارند. همچنین افزایش مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی و سازمان‌های اقتصادی غیردولتی و افزایش مشارکت اقتصادی آنان زمینه را برای ورود این افراد به بازار کار وتولید آماده‌تر خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
نسبت به زمانی که روحانی درس می‌خوانده کتاب‌ها هیچ تغییری نکرده‌اند گفت‌وگو با اردشیر پشنگ آیا تهدید هم، برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان را متوقف نمی‌کند؟ عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی ایران به همدلی از «زنان سرپرست خانوار» می گوید دلالان موسسات بانکی چه بلایی سر سپرده‌گذاران می‌آورند؟ ماجرا فقط پول نیست،‌حیثیت است گفت و گوی «همدلی» با شهلا همایونی هنرمند رهاشده از سرطان که این روزهای زندگی اش را خیلی خوب می گذراند زنگنه: به خاطر قراردادهای نفتی، توهین‌های بسیاری شنیدیم نویدها و آسیب های " خود ارزیابی" از عملکرد جمهوری اسلامی شب سیاست در جماران رئیس دولت اصلاحات و علی لاریجانی در یک قاب دیده شدند گفت‌وگو با اردشیر پشنگ آیا تهدید هم، برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان را متوقف نمی‌کند؟ یک تبعیض جنسیتی درمورد یک حق ابتدایی؛ «ورود زنان به ورزشگاه» پروانه سلحشوری به ‌شدت ناراحت است بررسی سقوط عشق از عرش برفرش آی عشق چهره آبی‌ات پیدا نیست اولِ بی‌مهری! اولِ بی‌مهری!