پيشتازي سلبريتي‌ها و تشريفاتچي‌ها در رده مشاغل پر‌در‌آمد

نيره ساري
جراحان پلاستيك، طراحان لباس عروس و مدرسان كنكور در زمره پردرآمدترين‌هاي ايراني هستند. پردرآمدترين شغل، عنواني وسوسه‌انگيز است كه با شنيدن آن نظر خيلي‌ها جلب مي‌شود تا بدانند براي رسيدن به حداكثر در‌آمد كدام راه را بايد انتخاب كنند. تقريباً مي‌توان گفت در تمام دنيا اكثريت مشاغل پردرآمد نيازمند تحصيلات قابل قبول دانشگاهي است و البته در نظام‌هاي سختگيرانه آموزشي آنها هم به دست آوردن اين جايگاه پردرآمد كار چندان ساده‌اي نيست.
به نظر مي‌رسد در تمام جهان جور هندوستان بايد كشيده شود تا بالاخره به طاووس آرزوها دست يافت، اما آمار موجود در ايران نشان مي‌دهد كه كشور ما گويي كمي متفاوت از بقيه است و جور هندوستان كشيدن آنگونه كه بايد و شايد هم لازم نيست. بر‌خلاف بسياري از كشورها نه تاجران، نه كارآفرين‌ها، نه بانكدارها، نه وكيل‌ها و نه قاضي‌ها مشمول پردرآمدهاي ايران مي‌شوند و نه متأسفانه اقشار فرهيخته چون نخبگان، اساتيد دانشگاه و حتي معلمان در اين دايره قرار مي‌گيرند. صد‌ البته كه با عبور از درآمد اندك و زير‌خط فقر كارگران به عنوان ارزشمندترين نيروهايي كه بالاترين خدمت‌رساني را  به تك‌تك افراد جامعه مي‌كنند و با چشم بستن از نجومي‌بگيران مديريتي كه در‌آمدشان با سهم‌خواهي به دست مي‌آيد، اما هفت شغل تجملاتي و البته تشريفاتي در زمره مشاغلي معرفي شدند كه ايراني‌ها با آن پول پارو مي‌كنند. ***در حالي كه حداقل دستمزد كارگران براي سال 96 با افزايش 14/5 درصدي به رقم 930هزار تومان رسيده است، برخي شنيده‌ها حكايت از اين دارد كه در‌آمد برخي مشاغل در ايران تا سالي 2 ميليارد و در نوع حداقلي خود به 500 ميليون تا يك ميليارد مي‌رسد.  7 شغل پردرآمد ايراني‌هاجراحان پلاستيك، فوتباليست‌ها، دندانپزشك‌ها، طراح لباس عروس، مدرس كنكور، بازيگران فيلم و در آخر تعميركارها همان هفت شغلي معرفي شدند كه ايراني‌ها با آن پول پارو مي‌كنند و جمع درآمد سالانه آنها از تخمين نيم بيشتري از افراد جامعه خارج است.  جراحي پلاستيك اولين تخصصي است كه بالاترين درآمد را در ايران دارد كه البته اين شغل در ديگر كشورها در مراتب پايين‌تري از درآمد پزشكان قرار گرفته است. هر چند برخي مي‌گويند درآمد جراحان پلاستيك به درآمد متخصصان قلب بسيار نزديك است، اما آمارها نشان مي‌دهد متوسط در‌آمد يك فوق‌تخصص جراحي پلاستيك به 8 ميليارد در سال مي‌رسد. البته اين رقمي است كه در سال 93 محاسبه شده و با گذشت سه سال و با احتساب تورم، شما به راحتي متوجه مي‌شويد كه اين ارقام كمي بالاتر رفته و درآمدها بيشتر شده است. 
جاي تأسف وقتي است كه مي‌شنويم از هر سه نفر ميانگين يك نفر نوعي از جراحي زيبايي را انجام داده است و اين ميزان تمايل مردم ايران به موضوعات تجملاتي را نشان مي‌دهد، اما جاي شكر آن دارد كه اولين شغل پر‌درآمد ايران حداقل نيازمند تحصيلات و كسب تخصص لازم در اين زمينه است. البته در ادامه دومين شغل پر‌درآمد در ايران، مورد قبل را جبران مي‌كند و نشان مي‌دهد يك سلبريتي از نوع فوتباليست پرچمدار درآمد حداكثري است؛ اگرچه در اين ميدان نيز تمامي افراد لزوماً به پول‌هاي كلان نمي‌رسند، با اين حال كم نيستند بازيكنان و مربياني كه از راه بازي فوتبال درآمدهاي آنچناني به دست می‌آورند و فيش دريافتي‌هاي آنان سر به فلك مي‌كشد و هرازچندگاهي هم جنجال‌سازي مي‌كند. جالب اينجاست كه به عنوان نمونه بهترين بازيكن تنيس روي ميز ايران درآمدي حتي برابر با يك بازيكن دست چندمي فوتبال هم ندارد كه متوسط درآمد سالانه آن به 3 ميليارد تومان مي‌رسد. 


گفته مي‌شود رتبه سوم، چهارم و پنجم در سه شغل متفاوت از هم و جالب تعلق مي‌گيرد. شغل‌هايي كه هيچ قرابتي با يكديگر ندارند و پيشتاز آن دندانپزشكي است. اين شغل هم از آن قبيل شغل‌هايي است كه حداقل نيازمند گذراندن يك دوره تحصيلي است، اما قسمت بد ماجرا اينجاست كه از ميان دايره وسيع مشاغل پزشكي، درماني و بهداشتي تنها اين دو شغل پرچمدار مشاغل پردرآمد شدند. يعني اگر از ضرورت‌هاي دهان و دندان و موارد خاص نياز به جراحي پلاستيك بگذريم، متأسفانه به دليل موارد زيبايي اين دو شغل پيشتاز عرصه پزشكي شدند كه لزوماً ربط چنداني به طبابت ندارد.  يكي از دلايل پردرآمد بودن شغل دندانپزشكي قيمت بالاي تجهيزات دندانپزشكي معرفي شده است كه به تبع اين گراني، دريافتي‌هاي دندان‌گيري هم دارد و البته ذكر اين نكته هم ضروري است كه دريافت نكردن صد‌درصدي خدمات بيمه‌اي براي اين مورد خاص مي‌تواند به درآمد بالاي آن كمك كند. حال آنكه اگر كسي متخصص باشد، طبعاً درآمد بالاتري دارد. در حال حاضر تعداد دندانپزشكان عمومي ايران حدود 18 هزار نفر تخمين زده مي‌شود، اما متخصصان اين رشته فقط 3 هزار نفر هستند. يعني تقريباً به ازاي هر 27 هزار ايراني يك متخصص دندانپزشكي وجود دارد و همين شانس آنها را براي كسب درآمد بالا مي‌‌برد.  وقتي پول در هنر خلاصه مي‌شوددر ادامه با كمال تعجب طراح لباس آن هم نه از نوع كلي بلكه از نوع لباس عروس به عنوان چهارمين شغل پر درآمدي معرفي شده است كه در زمره مشاغل لوكس و تجملاتي محسوب مي‌شود. هر چند كه اين شغل مي‌تواند مشمول عبور از تحصيلات دانشگاهي قرار بگيرد، اما بي‌شك بخش عمده‌اي از افراد حاضر در اين شغل با درآمدهاي سالانه ميليوني و حتي ميلياردي از قشر با‌تجربه و قديمي‌تر در اين تخصص هستند. در يكي از پژوهش‌هاي صورت گرفته از متخصصان شغلي كشور، متوسط حقوق اين قشر با مبلغ یک ميليارد تومان تخمين زده شده است.  پس از اين مدرس كنكور با كسب جايگاه پنجم جاي افسوس را به وجود مي‌آورد كه به جاي قرار گرفتن نخبگان، فرهيختگان، معلمان و اساتيد دانشگاه و مدرسان خصوصي دروس، اين رتبه پردرآمدي سهم مدرس كنكور شده است كه خود جاي سؤال و آسيب‌شناسي دارد.  اگر از تعميركاري به عنوان رده آخر مشاغل پردرآمد بگذريم كه به طور مثال تعميركار خودرو سالانه 600  میلیون تا يك ميليارد در‌آمد دارد، به شغل معلوم‌الحال و وضعيت بازيگري مي‌رسيم كه آوازه درآمدي ميليوني آن بر همگان معلوم است كه يك سلبريتي و ستاره سينمايي تنها براي يك فيلم دستمزد چند صد‌ميليوني و حتي ميلياردي كسب مي‌كند. 
در نهايت بايد به كساني كه دنبال شغل پردرآمدي براي خود هستند، گفت هرچند به ظاهر وزنه تحصيلات با مهارت و تخصص‌هاي معطوف به هنر برابري مي‌كند، اما نبايد از نوع وضعيت انتخاب علم‌آموزي غفلت كرد؛ چراكه ظاهراً طبق تحقيقات دانشگاهي يك پزشك عمومي در زمره كم‌درآمد‌ترين افراد جامعه محسوب مي‌شود، كمااينكه به‌رغم بازنده نبودن علم در ميان اين هفت شغل، جاي تأسف وقتي است كه تا حدي كفه مشاغل تشريفاتي و تجملاتي بر كفه مشاغل خدماتي مي‌چربد.