روزنامه ایران
1396/07/12
صلح در سوگ <مام جلال>
جلال طالبانی از رهبران کُرد حامی وحدت عراق درگذشتگروه جهان/ جلال طالبانی، رئیس جمهوری سابق و سیاستمدار فرهیخته کرد عراقی، مردی که در هیاهوی همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان همه سیاستمداران داخلی و خارجی به‌خاطر حضور نداشتن او در صحنه سیاسی عراق تأسف می‌خوردند، روز گذشته در سن 84 سالگی در بیمارستانی در برلین آلمان درگذشت.
به گزارش «ایران»، جلال طالبانی که کردهای عراق او را «مام جلال» می‌نامیدند، یکی از فرزانه‌ترین و کاریزماتیک‌ترین سیاستمداران این کشور بود که تقریباً تمام عمر خود در دوره ریاست‌جمهوری صدام را به‌عنوان یک پیشمرگ سپری کرد. او 25 سال در تبعید در شهر کرج به سر برد و از همین رو روابط گرمی نیز با ایران داشت. در جنگ ایران و عراق حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری طالبانی در کنار ایران قرار گرفت و علیه رژیم بعث عراق سلاح به دست گرفت. اتحادیه میهنی در تمام سال‌های جنگ یکی از همراهان نیروهای مسلح ایران بود. طالبانی همچنین، نخستین رئیس جمهوری عراق بود که پس از عبدالرحمن عارف در سال ۱۹۶۶ از ایران دیدار کرد. طالبانی که همواره ایران را قدرت غیرقابل انکار منطقه می‌دانست می‌گفت، کردها در هر جای دنیا باشند، دارای رگه‌های‌نژاد ایرانی هستند. طالبانی همواره در صحبت‌های خود چه به طنز و چه به جد، ایرانیان را پسرعموی کردها می‌دانست و خیانت به ایران را خیانت به خانواده می‌نامید.
«مام جلال» (عمو جلال) تا پیش از آنکه به‌دلیل سکته مغزی (سال 2012) مجبور شود صحنه سیاسی عراق را ترک کند، همواره با سیاست مبتنی بر میانه‌روی خود و نه کینه‌توزی، در جهت حفظ اتحاد عراقی‌ها اعم از شیعه، سنی، کرد، ترکمان و... تلاش می‌کرد و تقریباً همیشه با همه جناح‌های عراقی روابط خوب و شایسته‌ای داشت. این ویژگی باعث شده‌بود وی قادر به مذاکره با تمام طیف‌های عراقی در هر زمانی باشد. جلال طالبانی یکی از مخالفان جدی جدایی کردستان از عراق بود. این چیزی بود که او در کتاب خاطرات خود به‌وضوح بر آن تأکید کرد و در پاسخ کسانی که خواهان دولت مستقل کردی بودند، نوشت: «من حتی در گذشته نیز معتقد به داشتن حکومتی مستقل نبودم، بلکه برای عراقی آزاد، دموکراتیک، مترقی و با سیستمی خودمختار یا اتحادی فدرال که در آن زندگی کنیم تلاش می‌کردم؛ از ابتدای تأسیس اتحادیه میهنی کردستان نیز این خواست ما بود.» او همچنین بخوبی وضعیت امروز کردستان عراق در صورت اصرار بر استقلال را پیش‌بینی کرده و درباره کردستان مستقل گفته‌بود: «فرض کنیم که ما اعلام استقلال کردیم. عراق، ایران، سوریه و ترکیه نیازی ندارند که با ما جنگ کنند. اگر این کشورها مرزهایشان را ببندند و جلوی عبور و مرور ما را بگیرند، ما چگونه به زندگی ادامه دهیم؟» هرچند جلال طالبانی به دلیل وخامت شرایط جسمانی درباره همه‌پرسی اخیر در اقلیم اظهار نظری نکرد اما حزب او با وجود موافقت ابتدایی با همه‌پرسی در یک هفته اخیر واکنش‌های متفاوتی نشان داده است. دیروز نیز «هیرو ابراهیم احمد» همسر جلال طالبانی و عضو دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق با صدور بیانیه‌ای، مخالفت خود را با تبدیل کردن کمیسیون عالی رفراندوم به شورای استقلال کردستان اعلام کرده و گفت شورای جدید بدون مشورت رهبری احزاب سیاسی تشکیل شده، بنابراین هیچ حمایتی از این شورا نخواهم کرد. وی در بیانیه‌ای خاطرنشان کرد این طور که پیداست هدف از همه‌پرسی استقلال اقلیم تعیین سرنوشت ملت کرد نبوده و همچنان ملت کرد بهای سرکشی برخی را در اشاره به بارزانی پرداخت می‌کنند.
طالبانی در تمام مدت حضور خود در ریاست‌جمهوری عراق تلاش می‌کرد رابطه کردها و شیعیان عراق را در عالی‌ترین شکل آن نگه دارد. با این حال با توجه به اختلافات گسترده بین اقوام و گروه‌‌های مختلف عراقی حتی جلال طالبانی با ویژگی‌های منحصر به فرد خود نتوانست برخی از ایده‌های خود برای عراقی متحد را پیاده کند. یکی از
ایده‌های او تشکیل یک کنگره ملی با حضور تمامی احزاب عراقی بود؛ آرزویی که هرگز برآورده نشد. این سیاستمدار کهنه‌کار عراقی که به زبان‌های کردی، عربی، فارسی و انگلیسی مسلط بود، در عرصه جهانی نیز از جایگاهی ویژه برخوردار بود که همگان او را به‌عنوان فردی دلسوز برای کشورش می‌شناختند و پس از فتنه داعش در عراق، معتقد بودند فقدان او با سیاست‌های وحدت‌آمیز خود بوده است که منجر به سر برآوردن داعش از ویرانه‌های جنگ امریکا در عراق شده است.
پیام تسلیت ظریف
وزیر امور خارجه ایران درگذشت جلال طالبانی، رئیس جمهوری پیشین عراق را تسلیت گفت. محمد جواد ظریف در پیامی ضمن ابراز تأثر و تأسف بابت درگذشت رئیس جمهوری پیشین عراق در پیامی نوشت: «ایشان یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار، برجسته و خیرخواه عراق بود که عمر خود را در راه آزادی، اعتبار و استقلال ملت و کشورش و همچنین حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی در عراق صرف کرد. فقدان ایشان ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر برای دو ملت برادر ایران و عراق است. اینجانب این ضایعه را به دولت و ملت بزرگ عراق از همه اقوام، طوایف و مذاهب تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند متعال برای آن مرحوم آرامش و مغفرت و برای خانواده ایشان صبر و اجر مسألت می‌نمایم.»
طالبانی
دریک نگاه
جلال طالبانی که اجداد او از کردهای ایران بوده و به عراق مهاجرت کرده بودند، در سال ۱۹۳۳ در روستای کلکان در دامنه کوه کوسرت در استان اربیل کشور عراق به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در همان روستا سپری کرد. پس از آنکه پدر مام جلال به‌عنوان مرشد تکیه طالبانی در شهر کویسنجق برگزیده شد، خانواده وی به شهر نقل مکان کردند. وی از اوایل دهه 1950، به‌عنوان عضو بنیانگذار اتحادیه دانشجویان وابسته به حزب دموکرات کردستان وارد فعالیت‌های سیاسی شد و در سال‌های بعدی، به مقام عضو ارشد حزب ارتقا یافت. او در سال 1961 در قیام علیه حکومت عبدالکریم قاسم، رئیس جمهوری وقت عراق، شرکت کرد و پس از سرنگون شدن قاسم، عضو هیأتی شد که برای مذاکره با رئیس جمهوری عراق انتخاب شده بود. جلال طالبانی بعدها به همراه جمعی دیگر در سال 1975 میلادی اتحاد میهنی کردستان را تأسیس کردند.
جلال طالبانی از جمله چهره‌های سیاسی عراق بود که در خلال چهار دهه گذشته در صحنه سیاسی عراق مطرح بوده است. در سال 2003 میلادی به‌عنوان عضو مجلس حکم در عراق انتخاب و در ششم آوریل 2005 به‌عنوان هفتمین رئیس جمهوری عراق برگزیده شد. در اواخر سال 2012 میلادی سکته مغزی کرد و به‌دنبال آن راهی آلمان شد. بعد از 19 ماه به کردستان عراق برگشت و سرانجام چندی پیش به دنبال وخامت اوضاع جسمانی بار دیگر به آلمان انتقال یافت. وی دیروز در این کشور از دنیا رفت.
برش
پارلمان عراق، عضویت نمایندگان کرد حامی همه‌پرسی را به تعلیق درآورد
در شرایطی که اختلافات داخلی میان مقامات اقلیم کردستان به‌دنبال تشکیل شورای عالی سیاسی به‌منظور مذاکره با بغداد افزایش یافته و برخی فراکسیون‌های کرد از جمله «گوران» و «جماعت اسلامی» درخواست بازگشت به پارلمان عراق را مطرح کردند، نمایندگان پارلمان عراق با تشکیل جلسه‌ای عضویت نمایندگان کرد عراقی را که به نفع همه‌پرسی استقلال کردستان عراق رأی داده بودند، تعلیق کردند. در این جلسه استیضاح رئیس جمهوری عراق نیز مطرح شد. به گزارش ایسنا به نقل از سایت شبکه سومریه نیوز، صبح روز گذشته 175 نماینده پارلمان عراق به ریاست سلیم جبوری و در غیاب نمایندگان کرد تشکیل جلسه داده و عضویت نمایندگان کرد عراق را که به نفع همه‌پرسی استقلال کردستان عراق رأی داده بودند به حالت تعلیق درآوردند. پارلمان عراق همچنین تصمیم گرفت تعاملات مالی با اقلیم کردستان عراق را متوقف کند. اعضای پارلمان همچنین موافقت خود را با پیشنهاد آیت‌الله سیستانی، رهبر عالیقدر شیعی مبتنی بر مذاکره و رجوع به قانون اساسی عراق برای برون رفت از بحران اقلیم کردستان عراق اعلام کرده و از دولت بغداد خواستند آن را اجرا کند.اقدام پارلمان عراق علیه نمایندگان کرد در حالی انجام می‌گیرد که روز گذشته شبکه تلویزیونی دولتی العراقیه برای نخستین بار در تاریخ تلویزیون و رادیوی عراق، اخبار را به زبان کردی پخش کرد.
سایر اخبار این روزنامه
حج بهترین فرصت برای خنثی کردن فعالیت تبلیغاتی دشمنان است
تفکیک کرج از تهران بلاساز شد
افزایش10 درصدی حقوق کارکنان دولت
نمی‌دانم چند ساله‌ام
همگرایی اقتصادی ایران و شرکت‌های غربی
صلح در سوگ <مام جلال>
دیگر صفحه‌ها
ماندن در برجام به نفع ماست
توتال در «پارس جنوبی»مرعوب فشارهای امریکا نمی‌شود
پرش از انزوا
معمای قتل عام تاریخی <لاس وگاس>
نقطه عطف در روابط تهران - آنکارا
بورس کالا، بستر تحقق اولویت‌های دولت در بخش کشاورزی
«مام جلال»، سیاستمدار واقع‌بین
ژیلا سجادی بانوی کرد سنندجی معاون وزیر کشور شد
ابراز تأسف سخنگوی وزارت خارجه از جنایت <لاس وگاس>
«مرتضی لطفی» مدیرعامل شستا شد
