کورش شرفشاهي: مدتي است کارشکني‌هاي آمريکا در مسير اجراي برجام شدت گرفته و ترامپ به عنوان رييس جمهور آمريکا، سردمدار اين رويکرد است. اگر چه تاکنون ترامپ راستي آزمايي برجام را تاييد کرده، اما ترامپ اعلام کرد که موضع نهايي خود را روز جمعه اعلام خواهد کرد. اما قبل از آن اتفاقاتي رخ داد.

در اين رابطه تارنماي خبري بلومبرگ گزارش داد؛ «رکس تيلرسون» وزير امورخارجه‌امريکا با هدف اعلام موضع واشنگتن در خصوص برجام با برخي همتايان خود از ديگر کشورهاي طرف اين توافق تماس تلفني برقرار کرد.به گزارش ايرنا

در همين رابطه کاخ سفيد در بيانيه اي اعلام کرد: رئيس‌جمهور آمريکا پس از رايزني با تيم امنيت ملي خود استراتژي جديدش در قبال ايران را مشخص کرد که شامل تشديد نظارت بر اجراي توافق هسته‌اي و رويکردي سخت‌تر در قبال تهران است. بنابراين انتظار مي‌رود که وي ديگر خواستار کنار گذاشتن اين توافق نشود.اين استراتژي جديد آمريکا عليه ايران که براساس ادعاهاي واشنگتن تعيين شده حاصل 9 ماه بررسي و محاسبه با کنگره، متحدان نزديک آمريکا و تيم امنيت ملي اين کشور درباره چگونگي حفظ منافع امنيتي آمريکا به بهترين شکل ممکن است. اين استراتژي جديد شامل تشديد نظارت بر توافق هسته‌اي به گونه‌اي که دستيابي ايران به يک سلاح را سخت‌تر مي‌کند، رسيدگي به برنامه موشکي بالستيک ايران و مقابله با فعاليت‌هاي ايران که واشنگتن مي‌گويد منجر به بي‌ثباتي در منطقه خاورميانه مي‌شود.رئيس‌جمهور آمريکا مدعي است که اين توافق سرانجام به ايران اجازه خواهد داد تا به سلاح هسته‌اي دست يابد بنابراين مي‌خواهد سياست‌هاي آمريکا را سخت‌تر کند تا مانع از چنين اتفاقي شود. در بيانيه کاخ سفيد آمده است: استراتژي جديد آمريکا در قبال ايران روي خنثي سازي نفوذ بي‌ثبات کننده دولت ايران و مقابله با رفتارهاي تجاوزگونه اين کشور به ويژه در حمايت از شبه نظاميان و تروريسم متمرکز است.در ادامه اين بيانيه‌امده که ترامپ براي جلوگيري از سرمايه گذاري براي دولت ايران به ويژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي‌تلاش خواهد کرد.ترامپ در متن اين بيانيه که از سوي کاخ سفيد منتشر شده، عناصر کليدي استراتژي جديد خود را منتشر و اعلام کرده است: ما از جامعه بين‌الملل مي‌خواهيم تا نقض گسترده حقوق بشر توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامي‌و بازداشت ناعادلانه شهروندان آمريکايي و ديگر شهروندان خارجي به اتهامات جاسوسي را محکوم کنند.ترامپ در اين بيانيه با تاکيد براينکه مهمترين موضوع اين است که ما تمام مسيرهاي دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي را مسدود خواهيم کرد آورده است: اکنون زمان آن است که تمام جهان به ما بپيوندند و از دولت ايران بخواهند تا به تخريب و پيگيري‌اش براي کشتن پايان دهد.

با اين حال برخي مخالفان سرسخت سابق برجام در حال لابي‌گري براي حفظ اين توافق هستند؛ چرا که متوجه ضرري هستند که واشنگتن با خروج از برجام در شرايط کنوني متحمل مي‌شود.از جمله اين افراد «اِد رويس» رئيس کميته روابط خارجي مجلس نمايندگان آمريکاست که خود هم اکنون طرحي را براي تحريم اشخاص و نهادهاي مرتبط با فعاليت‌هاي موشکي ايران تدوين و به کنگره ارايه کرده است.رويس که در حزب جمهوريخواه عضويت دارد، مي‌گويد: اين توافق هرچقدر هم که نقص داشته باشد، معتقدم بايد آن را سفت و سخت به اجرا درآورد.در عين حال گزارش‌هاي متعددي از مخالفت اعضاي تيم امنيت ملي ترامپ از جمله تيلرسون و «جيمز متيس» وزير دفاع آمريکا با موضع ترامپ در رابطه با برجام منتشر شده و رسانه‌هاي آمريکايي نوشته بودند که ترامپ تاکنون در برابر اين مخالفت‌ها مقاومت کرده است.بلومبرگ به نقل از يک مقام آگاه در دولت فرانسه مي‌نويسد: ديپلمات‌هاي اروپايي از آلمان، انگليس و فرانسه در ماه گذشته مذاکراتي فشرده براي حفظ برجام با نمايندگان کنگره‌امريکا داشته‌اند.اين مقام آگاه تاکيد مي‌کند که اروپا ممکن است تحريم‌هايي را عليه برنامه موشکي ايران در نظر بگيرد، ولي اينگونه موارد بايد خارج از چارچوب هسته‌اي و برجام بررسي شود.اظهارات اين مقام اروپايي در شرايطي است که توانايي موشکي، در زيرمجموعه سياست دفاعي مشروع ايران تعريف مي‌شود و در قطعنامه 2231 شوراي امنيت هم که پيرو برجام به تصويب رسيد، هيچ منعي براي آن در نظر گرفته نشده است.با وجود اينکه ديگر طرف‌هاي برجام، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌و سازمان ملل متحد پيوسته بر پايبندي ايران به تعهدات خويش صحه مي‌گذارند، مقام‌هاي آمريکايي مکرر مدعي عدم پايبندي تهران به «روح برجام» هستند.اين در شرايطي است که از روزهاي گذشته زمزمه‌هايي هم مبني بر احتمال قرار گرفتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي‌ايران در فهرست آمريکا از گروه‌هاي تروريستي به گوش مي‌رسد؛ اقدامي‌که واکنش تند و يکصداي مقام‌هاي کشورمان را به دنبال داشته است.

تحريم موشک‌هاي بالستيک 

و اما کنگره نيز بيکار ننشسته و کميته‌امور خارجي مجلس نمايندگان آمريکا در نشستي به رياست اد رويس، متن قانون «موشک‌هاي بالستيک ايران و اجراي تحريم‌هاي بين‌المللي» را تصويب کرد.پايگاه اينترنتي مجلس نمايندگان آمريکا گزارش داد: طرح موسوم به HR1698 (قانون موشک‌هاي بالستيک ايران و اجراي تحريم‌هاي بين‌المللي) با هدف افزايش تحريم‌ها عليه ايران در ارتباط با برنامه موشکي بالستيک اين کشور است.برد شرمن نماينده دموکرات ايالت کاليفرنيا در کميته‌امور خارجي مجلس نمايندگان آمريکا، در جلسه بررسي متن قانون افزايش تحريم‌هاي ايران به سبب برنامه موشکي اين کشور، گفت: ما به سختگيرانه‌ترين تحريم‌ها با بهترين توضيحات نياز داريم تا پيامي‌را به ايران و متحدان‌مان در اتحاديه اروپا مخابره کنيم. طرح افزايش تحريم‌هاي ايران با حمايت گسترده دو حزب آمريکا همراه است.لوييس فرنکل نماينده دموکرات ايالت فلوريدا نيز در اين نشست گفت: عدم تاييد برجام، بحراني است که به دست خودمان ايجاد مي‌شود. اين توافق نيازمند بررسي بيشتر و نه کنار گذاشتن است. تام گرت نماينده جمهوري‌خواه ايالت جورجيا نيز مدعي شد: ايران به برجام پايبند نبوده است. اين توافق به مثابه يک شکست و ايران يک تهديد بزرگ در آينده است.

وزير پيشين امور خارجه‌امريکا نيز که در تصويب برجام نقش موثري داشت گفت: بر هم زدن توافق هسته اي اقدامي‌خطرناک، بي ملاحظه و غيرمسئولانه است که در نتيجه آن، آمريکا منزوي خواهد شد.پايگاه بوستون گلوب نوشت: کري در نشست پرسش و پاسخ موسسه بوستون گلوب در واشنگتن در واکنش به تصميم احتمالي رئيس جمهوري اين کشور براي تاييد نکردن پايبندي ايران به برجام ضمن تاکيد بر اينکه دولت ترامپ دارد به مردم آمريکا دروغ مي‌گويد، افزود: «با صراحت اعلام مي‌کنم آنچه که دولت دارد درباره دوره زماني 10 ساله توافق هسته اي به مردم مي‌گويد دروغ است. گفته مي‌شود همه محدوديت‌ها (ضد ايران) پس از 10 سال پايان مي‌يابد. چنين چيزي نيست.»

از سوي ديگر وزير خارجه روسيه که چندين بار از مواضع آمريکا در قبال برجام انتقاد کرده، گفت: تمام طرف‌هاي شرکت کننده در برجام آشکارا اعلام کرده و اصرار دارند که واشنگتن بايد مفاد اين توافق بين المللي را اجرا کند. سرگئي لاوروف با تاکيد بر تداوم موضع حمايت مسکو از اجراي برجام گفت: خروج واشنگتن از توافق هسته اي ايران و 1+5 از ديدگاه حقوقي دشوار است زيرا برجام توافقي بين المللي به شمار مي‌رود. وي افزود: در برجام ساز و کاري براي بررسي ايرادها و انتقادهاي هر طرف شرکت کننده پيش بيني شده است.لاوروف گفت: با توجه به جايگاه اين توافق از جمله تاييد آن در عالي‌ترين سازمان بين المللي مسئول تامين صلح و امنيت جهاني (شوراي امنيت سازمان ملل)، اين تصور براي من دشوار است که چگونه مي‌توان از نظر حقوقي از اين توافق بين المللي خارج شد.

همچنين نماينده اتريش در سازمان ملل تاکيد کرد: ما اروپايي‌ها معتقديم که هيچ توجيهي براي عدم تائيد برجام وجود ندارد. جن کيکرت، با اشاره به توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 که در ژوئيه 2015 حاصل شد، گفت: درباره برجام ما اروپايي‌ها بر اين باوريم که هيچ توجيهي براي عدم تائيد برجام وجود ندارد و اين اقدام مضر خواهد بود و خود به خود شکست خواهد خورد. وي در ادامه تاکيد کرد: اگر شما مي‌خواهيد عدم اشاعه را کنترل کنيد، چنين اقدامي‌پيامي‌کاملا نادرست را مخابره خواهد کرد.

اين در حالي است که نخست وزير انگليس در گفت‌وگوي تلفني با رئيس جمهور آمريکا بر "تعهد قوي" لندن و متحدان اروپايي آن به توافق هسته‌اي ايران با قدرت‌هاي جهاني تاکيد کرد. از سوي ديگر ترزا مي‌در گفت‌وگوي تلفني با بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم صهيونيستي بر "پايبندي جدي" انگليس به توافق هسته‌اي تأکيد کرد.مي‌در گفتگو با ترامپ، گفت که بسيار اهميت دارد که توافق هسته‌اي به دقت تحت نظارت باشد و به درستي اجرا شود.اين در حالي است که مقام‌هاي ارشد روسيه، چين، انگليس، فرانسه، آلمان و همچنين اتحاديه اروپا، بر لزوم حفظ برجام تاکيد کرده و آمريکا را از تضعيف اين توافق بر حذر داشته‌اند. آژانس جهاني انرژي اتمي‌نيز تاکنون هشت بار پايبندي ايران به تعهدات خود در برجام را مورد تاييد قرار داده است. وزير خارجه ايران ايران نيز با وزير خارجه فرانسه در رايزني تلفني خود بر لزوم پايبندي همه طرف‌ها به برجام تاکيد کردند. وزير امور خارجه فرانسه در اين گفت و گوي تلفني، انتفاع ايران از دستاوردهاي اقتصادي برجام را مجددا مورد تاکيد قرار داد.

در همين رابطه سفير اتحاديه اروپا در واشنگتن با بيان اينکه توافق هسته‌اي به اهداف تعيين‌شده‌اش دست يافته است، گفت: کشورهاي اروپايي به کنگره‌امريکا اعلام کرده‌اند که اين توافق بايد حفظ شود. ديويد اوسوليوان سفير اتحاديه اروپا در واشنگتن به بلومبرگ گفت: من و همکاران بريتانيايي، فرانسوي و آلماني‌ام با کنگره رايزني کرده‌ايم تا آن‌ها را از موضع خود آگاه کنيم؛ توافق هسته‌اي کارساز بوده و بايد آن را حفظ کنيم.وي افزود: در برهه کنوني شک و ترديد، ما اروپايي‌ها مي‌خواهيم تأکيد کنيم که اين توافق خوبي است.اوسوليوان گفت: توافق تنها در مورد يک موضوع بود. ما هرگز نمي‌خواستيم [با اين توافق] تمام مشکلاتي که با ايران داشتيم را حل کنيم. 

و اما رئيس جمهوري آمريکا راهبرد جديد دولتش را نسبت به برجام و همچنين سياست‌هاي منطقه اي جمهوري اسلامي‌ايران اعلام کرد. به گزارش ايرنا، دونالد ترامپ ساعت 12.45 دقيقه روز جمعه به وقت محلي (20.15 به وقت تهران) پس از ماه‌ها جنجال آفريني تبليغاتي درباره برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) و آن چه او اقدامات ثبات زدايانه ايران در منطقه مي‌نامد، راهبرد جديد دولتش را در اين باره از تريبون کاخ سفيد اعلام کرد. متن کامل سخنان ترامپ بدين شرح است: از زماني که رئيس جمهوري شدم بررسي کامل استراتژي مان را درباره رژيم ياغي ايران شروع کردم .اين بررسي تکميل شده است و استراتژي خودم را درباره عملکرد متخاصمه ايران و اين که هرگز به سلاح هسته اي دست نيابد اعلام مي‌کنم.

ايران در محاصره رژيم راديکالي است که به ثروت يکي از پوياترين کشورها تسلط يافته و به هرج و مرج در جهان مي‌پردازد.تاريخ نشان داده که هر وقت تهديد را ناديده گرفتيم وضعيت بدتر شده است.من استراتژي امروز امريکا را براي مقابله با سياست‌هاي خصمانه ايران اعلام مي‌کنم که ايران هرگز، و هرگز به سلاح هسته اي دست پيدا نکند. ايران تحت کنترل يک رژيم خصمانه است که در سال ۱۹۷۹ مردم را ناچار به پذيرش فرمانش کرد.از سال ۱۹۷۹ نماينده‌هاي ايران سفارت امريکا را اشغال کرده و براي ۴۴۴ روز کارمندان ما را گروگان گرفتند.پروکسي‌هاي ايران به کساني که بعدها در القاعده به سفارت‌هاي امريکا را در کنيا و تانزانيا حمله کردند آموزش مي‌دادند. ديکتاتوري ايران تا امروز به تجاوزات خود ادامه داده و پيشرو‌ترين دولت حامي‌تروريسم است که از الفاعده، طالبان، حزب الله و حماس حمايت کرده است.در سوريه ايران جنايت‌هاي بشار اسد را حمايت کرده است. کسي که با سلاح هسته اي حتي کودکان را کشته است.دو شعار اصلي ايران مرگ بر امريکا و مرگ بر اسراييل است. شوراي امنيت و قدرت‌هاي جهاني سالها سعي کرده‌اند ايران را از دستيابي به سلاح هسته اي منع کنند اما دولت قبلي دقيقا زماني که ايران روبه فروپاشي بود (به خاطر تحريم‌ها) اين تحريم‌ها را برداشت.دولت قبلي امريکا را وارد توافقي يک طرفه کرد که بدترين قراردادي بوده است که تا بحال امريکا به آن وارد شده است.دولت ايران ميليون‌ها دلار پول از امريکا دريافت کرد که بخشي از آن حتي بار هواپيما شدند و به صورت نقدي به اين کشور منتقل شده‌اند. من مانده‌ام که اين پول در ايران صرف چه چيز شده است؟

ايران بعد از اين توافق مي‌تواند به سرعت به سمت سلاح هسته اي برود و اين توافق فقط يک تاخير موقت براي ايران ايجاد کرده است. اين براي رييس جمهوري امريکا پذيرفتني نيست.تمام پول قبل از اينکه آنها کاري کنند به صورت پيش پرداخت داده شده است و اين غير قابل پذيرش است.ايران از اين قرارداد تخلف کرده است. در چند مورد آنها استفاده از سانتريفيوژهاي پيشرفته را در دستور کار داشته‌اند و اجازه نداده‌اند برخي نظارت‌ها انجام شود.افراد زيادي هستند که باور دارند که ايران درحال معامله با کره شمالي نيز هست. در حالي که ما به تعهدات خود به اين توافق ادامه داديم، ايران به ترور و جنگ در منطقه ادامه داده است و ايران به روح برجام متعهد نبوده است.

بعد از مشورت‌هاي طولاني من استراتژي جديدي اعلام مي‌کنم.

1. ما با متحدانمان عليه ايران در منطقه کار مي‌کنيم۲. تحريم‌هاي جديدي اعلام خواهيم کرد۳. آزادي رفت و آمد و نقل و انتقال پول را از آنها خواهيم گرفت۴. تمام راه‌ها براي دستيابي به سلاح هسته اي را قطع مي‌کنيم.

ما سپاه انقلاب اسلامي‌را تحت فشار قرار خواهيم داد. اين سازمان بخش‌هاي زيادي از اقتصاد ايران را به دست گرفته است تا عمليات‌هاي مخرب خود در منطقه را ادامه دهدمن به وزارت خزانه داري اجازه مي‌دهم که سپاه را تحت تحريم بيشتر قرار دهد و از متحدانمان مي‌خواهم که با ما همراه شوند و ايران را خارج از حوزه توافق، مورد تحريم قرار دهند خصوصا براي برنامه ي موشکي شان.از زمان اين توافق رفتارهاي خطرناک ايران تنها بيشتر شده و برنامه موشکي توسعه پيدا کرده است.براساس حقايق، من اعلام مي‌کنم که ما مسيري را ادامه نمي‌دهيم که پيش بيني آن خشونت و ترور بيشتر است.

من از دولت خود مي‌خواهم با کنگره و با متحدانمان کار کنند تا مطمئن شوند که اين مسير ادامه پيدا نکند و به نواقص برجام بپردازند.سالهاي پاياني برجام و برنامه موشکي اصلي‌ترين مشکلات اين توافقند.از مجلس نمايندگان مي‌خواهم که اين توافق را اصلاح کرده و اجازه ندهند که ايران بتواند موشک‌هاي بين قاره اي بسازند. در شرايطي که نتوانيم اين کار را بکنيم، اين توافق به پايان خواهد رسيد.ما اين پروسه را بررسي خواهيم کرد و من به عنوان رييس جمهوري مي‌توانم شخصا اين توافق را خاتمه دهم.مردم ايران هزينه سنگيني به خاطر تندروي رهبرانشان داده‌اند؛ اين فرصتي است که فرهنگ و تمدن خود را دوباره برگردانند.ما اميدواريم که کارهاي ما کمک کند رهبران ايران در سياست‌هاي خصمانه خود بازبيني کنند.ما دعا مي‌کنيم که ايراني‌ها و امريکايي‌ها، مسلمان و يهودي بتوانند در دنيايي عاري از خشونت در کنار هم زندگي کنند.