پرداخت الکترونیکی کرایه ها؛ طرحی نوین در حوزه تاکسیرانی

پرداخت الکترونیکی کرایه از جمله طرح های ناوگان تاکسیرانی کشور به شمار می رود و هدف از آن ساماندهی و کاربرد فناوری های نوین در این حوزه است که سبب از میان رفتن مبادله فیزیکی پول، ارتقای سطح خدمات و افزایش بهره وری در بخش حمل و نقل عمومی می شود.
موضوع پرداخت الکترونیک کرایه در تاکسی ها گرچه تا چند سال پیش رویایی دور از ذهن بود اما اینک در چند نقطه از مرکز شهر تهران به صورت آزمایشی در حال انجام است و در آینده برای همه شهرهای کشور عملی و قابل اجرا خواهد شد. دستگاه پرداخت کرایه به صورت الکترونیک برای فضای کوچک داخل تاکسی‌ها طراحی شده است تا مشکل های مربوط به کمبود پول خرد و بی‌سروسامانی کرایه تاکسی‌ها برطرف شود و از اتلاف وقت مسافران و رانندگان جلوگیری کند.
گرچه یکپارچه‌سازی حمل‌و‌نقل عمومی و تسهیل در امر پرداخت کرایه از جمله اهداف این طرح به شمار می رود اما یکی از سرنشینان یک تاکسی اعتقاد دارد، برخی مسافران به دلیل آشنا نبودن با این شیوه به طرف خودروهای مسافربر شخصی سوق پیدا کنند. البته راننده یک تاکسی می گوید، این شیوه برای رضایت مسافران پیش بینی شده است.
برای بررسی بیشتر ابعاد گوناگون الکترونیکی شدن پرداخت کرایه تاکسی به مرور دیدگاه «مرتضی ضامنی» سرپرست و عضو هیات مدیره تاکسیرانی های شهری کشور می پردازیم.



** اجرای طرح پرداخت الکترونیکی با بررسی های کارشناسی
طرح پرداخت الکترونیک کرایه در ناوگان حمل و نقل عمومی از سال 1385 آغاز شد که با توجه به پیشرفت فناوری و سرعت آن، در دستور کار تاکسیرانی های شهری کشور قرار گرفت. اتحادیه تاکسیرانی با جدیت به دنبال اجرای این طرح است تا با عملیاتی شدن آن بتواند خدمات مطلوبی در سطح تاکسیرانی شهری به شهروندان و رانندگان ارایه دهد. در همین راستا کارگروه اختصاصی تشکیل شد و متخصصان مختلف در سازمان های مربوط در شهرداری ها و بخش خصوصی در حال بررسی طرح و گفت وگو با بانک ها هستند. از آنجایی که در این حوزه، بحث فناوری سخت افزار، نرم افزار، شیوه کسب و کار و چگونگی اجرا مطرح است، بنابراین نیاز به بررسی های کارشناسی دقیقی دارد.

**روش های گوناگون پرداخت کرایه تاکسی
این طرح باید به گونه ای باشد که شهروندان به سهولت و به شیوه های مختلف پرداخت خود را انجام دهند تا مشکل پول خرد و کرایه نقدی در سامانه تاکسیرانی برطرف شود. سه روش پرداخت کرایه در حوزه الکترونیک مطرح است. یکی پرداخت آفلاین یا همان کارت های شهروندی که به عنوان کارت مترو و اتوبوس استفاده می شود. راهکار دیگر کارت های شبکه شتاب و سومین شیوه نصب اپلیکیشن خواهد بود که امروزه در برخی از سامانه های حوزه حمل و نقل فعال است و در صورتی که افراد آن نرم افزار را روی تلفن همراه خود نصب کنند، می توانند پرداخت را انجام دهند. در واقع اتحادیه
می کوشد با ایجاد شرایط لازم، این سه امکان را برای شهروندان فراهم آورد که بدون ایجاد زحمت بتوانند از این فناوری نوین بهره ببرند و نیاز به کارت دیگری نباشد اما باید دانست با استفاده از این شیوه های نوین، پرداخت نقدی به طور کلی از میان نمی رود زیرا تعدادی از مسافران به جهت آشنا نبودن با این طرح و نداشتن توان استفاده از آن، علاقه مند به پرداخت کرایه به شکل نقدی هستند، بنابراین این روش پابرجا خواهد بود. اتحادیه تاکسیرانی شرایط را به گونه ای تسهیل خواهد کرد که شهروندان، داوطلب و متقاضی پرداخت الکترونیک باشند. اجباری در این نوع روش وجود ندارد؛ همچنین مزیت هایی
در این طرح ایجاد خواهد شد تا ترغیب مسافران را در پی داشته باشد.

**فراهم آوری شرایط مطلوب در تاکسیرانی
باید شرایطی فراهم شود که راننده احساس کند با استفاده از این دستگاه، کار راحت تر شده است و نوعی خدمات دریافت می کند. اگر تاکسیرانی بتواند این سامانه را با این ویژگی های مطلوب به سرانجام برساند، بدون شک این طرح با تبلیغ از طرف رانندگان و شهروندان فراگیر می شود. اتحادیه تاکسیرانی به دنبال ایجاد هیچ محدودیتی نیست و تنها خواهان وضعیت بهتر در تبادل های ریالی میان راننده و مسافر است.

**ارائه بسته های تشویقی، راهکاری برای ترغیب رانندگان
اتحادیه تاکسیرانی به منظور تجهیز این مهم از رانندگان هزینه ای دریافت نخواهد کرد بلکه با توجه به پتانسیل هایی که برای دستگاه های مالی و بانک ها ایجاد می شود، آنها ملزم به ارایه
بسته های حمایتی و تشویقی به رانندگان هستند. هدف این است که راننده احساس کند با استفاده از این نوع فناوری، بخشی از مشکل های او حل خواهد شد. اگر بتوان چنین بسته ای را به رانندگان پیشنهاد داد، بدون شک آنها نیز استقبال خواهند کرد.