«مصباح» خاموش شد

آرمان- یاسمین طالقانی: دومین تبرئه یا به عبارتی دومین اعتراف مصباح یزدی کلید خورد. هم احمدی‌نژاد دیگر احمدی‌نژاد سال 88 نیست و هم مصباح یزدی مانند آن سال سخن نمی‌گوید. روز پنجشنبه بود که مصباح یزدی در پاسخ به‌ این سوال خبرآنلاین که «مردم از شخص شما به عنوان یکی از حامیان اصلی روی کار آمدن آقای احمدی‎نژاد و مطرح شدن او سوال دارند»، گفت: «ما هر کسی را، تا مادامی که در مسیر اسلام کار می‎کند، حمایت می‎کنیم، طرفداری‎اش می‌کنیم، هر وقت منحرف شد، ما هم از او جدا می‎شویم.» وی همچنین در واکنش به ‌اینکه «یعنی تحرکات اخیر او را تایید نمی‌کنید»، تصریح کرد: «نه، اعمال و رفتار امروز احمدی‎نژاد را تایید نمی‎کنم، چون اکنون یک حالت انحرافی در او می‎بینم.» نخستین اعتراف مصباح یزدی در سال 90 بود که درباره احمدی‌نژاد گفت: «بهره هوشی این شخص به تصدیق دوست و دشمن از حد متعارف بالاتر است، پس چگونه شیفته یک شخص عادی می‌شود؟ آن هم شیفتگی‌ای که چنین حرکات نامعقولی از او سر بزند! یک وقتی به برخی از دوستان نزدیکم گفتم که بیش از ۹۰درصد معتقدم که او سحر شده است. این وضعیت ابدا طبیعی نیست. هیچ آدم عاقلی چنین کارهایی نمی‌کند، مگر آنکه اختیار از او سلب شده باشد.» مصباح خاموش شد؛ اتفاقی که برای حامیانش تلخ تر از همیشه است.
اقرار به اشتباه
«اطاعت از احمدی‌نژاد، اطاعت از خداست»؛ این جمله در حافظه سیاسی بسیاری از افراد حک شده است، جمله‌ای که به نقل از آیت‌ا... مصباح یزدی در مرداد سال 88 منتشر شد. این جمله مورد انتقادات زیادی قرار گرفت. در آن برهه اصلاح‌طلبان و اعتدالیون نسبت به‌ این جمله و بار معنایی آن اعتراض کردند. انتقادات به‌اندازه‌ای شد که رجانیوز به تکذیب آن پرداخت و در اقدامی قابل تامل پس از گذشت سال‌ها یعنی در 21 خرداد سال 93 این‌گونه در توجیه سخنان مصباح یزدی بر آمد: «آیت‌ا... مصباح یزدی فرمودند که ولي فقيه يک رهبري ديني جانشين امام زمان(عج) است، اين رئيس‌جمهور نماينده‌اي است که مردم او را انتخاب کرده‌اند. اين دو با هم خيلي تفاوت دارند. رئيس‌جمهور وقتي از طرف ولي فقيه نصب شد، مي‌شود عامل او، او نصبش مي‌کند. آن پرتو قداستي که او دارد بر اين هم مي‌تابد. وقتي رئيس‌جمهور اسلامي شد، حکمش را از رهبر ‌يعني جانشين امام(ع)‌ دريافت کرد، يک پرتوي از آن قداست بر اين هم مي‌تابد، آن وقت اطاعت از رئيس‌جمهور و اطاعت از مجلس و ساير امور هم مي‌شود اطاعت از خدا. اما تا اين جور نشده، حساب رهبر از ديگران جداست. او ارزشش از طرف امام زمان(عج) و از طرف خداست.» البته این توضیح منافاتی با جمله منتشر شده نداشت و توضیح درباره آن نتوانست تغییری در اصل معنا بدهد. اکنون 8 سال از آن اظهارات مصباح یزدی می‌گذرد و حالا خود اوست که دیدگاه و مواضع قبلی خود را رد می‌کند و می‌گوید که «امروز احمدی‌نژاد را تایید نمی‌کنم». بی‌تردید برای مصباح یزدی که شاگردانش او را علامه می‌خوانند اعتراف به شناخت اشتباه از احمدی‌نژاد کار سختی بود اما اکنون چاره‌ای جز بیان چنین اظهاراتی نیست. هر چند تنها مصباح یزدی نیست که ناچار به بیان تغییر دیدگاه نسبت به شخصیتی شده که دفاع قاطعانه و بدون تردید از او داشت و دیگر اصولگرایان که اتفاقا خود را در زیر چتر اندیشه‌ای مصباح یزدی تعریف می‌کنند همین رویه اعتراف به شناخت اشتباه را دارند.
تردید به‌خاطر تغییر


بی‌تردید حمایت قاطع مصباح یزدی از احمدی‌نژاد اکنون تبدیل به نمره منفی در پرونده او شده است؛ یعنی حامیان او و آنانی که مواضع این روحانی را حجتی برای تصمیمات خود می‌دانستند اکنون با تردید با این موضوع مواجه می‌شوند و این سوال را از خود می‌پرسند که مبادا در سال‌های بعد تصمیم امروز مصباح یزدی تغییر کند، همان‌گونه که تبعیت از او در حمایت از احمدی‌نژاد امروز تبدیل به سرشکستگی شده است. آیت‌ا... محسن غرویان که عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است در گفت‌وگویی تصریح کرد‌: «اصولگرايان از همان روزي که دولت احمدي‌نژاد را دولت امام زمان خواندند و او را معجزه هزاره سوم ناميدند و برايش کتاب نوشتند، بايد فکر اين روزها را مي‌کردند. وقتي يکي از بزرگان مي‌گويد که براي من مسجل شده است که نظر امام زمان رأي به احمدي‌نژاد است، اين روزها را مي‌توانستيم پيش‌بيني کنيم. عقلاي قوم اصولگرا در قصه دولت‌داري آقاي احمدي‌نژاد از همان ابتدا بايد احتياط‌هایی را در نظر مي‌گرفتند که نگرفتند.»
احمدی‌نژادی‌ها و آیت‌ا...
پارسینه نوشت؛ چند ساعتی از انتشار مصاحبه ‌آیت‌ا... مصباح یزدی نگذشته بود که سیل کامنت‌ها علیه او به راه افتاد. این رفتار نشان می‌دهد حامیان رئیس دولت دهم آنچنان سازمان یافته در فضای مجازی و رسانه‌ای به پیش می‌روند که حتی حاضرند به پدر معنوی سال‌های دور خود هم این‌گونه هجمه و حمله کنند.