روزنامه بهار
1396/09/29
بنزین ۱۵۰۰ و گازوئیل ۴۰۰ تومان میشود
پایگاه اطلاع رسانی دولت به طور رسمی اعلام کرد: قیمت بنزین در سال ۹۷ به ۱۵۰۰تومان می‌رسد و یارانه به ۴۲ میلیون نفر از مردم تعلق خواهد گرفت.پایگاه اطلاع رسانی دولت طی گزارشی از افزایش قیمت بنزین به 1500 و گازوئیل به 400 تومان خبر داد و نوشت: در لایحه بودجه 97 راهکار تأمین منابع برای اشتغالزایی افزایش قیمت بنزین و گازوئیل عنوان شده است و مهمترین دلیل آن رسیدن قیمت بنزین و گازوئیل به‌قیمت فوب خلیج‌فارس است. در حال حاضر شکاف زیادی بین قیمت سوخت در کشورمان با کشورهای اطراف وجود دارد.
در گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت آمده است: به‌عنوان نمونه در حالی که قیمت گازوئیل در کشورمان 300 تومان است این قیمت در بسیاری از کشورهای اطراف 6000 تومان است واین مسئله زمینه را برای افزایش قاچاق و مشکلات این‌چنینی فراهم کرده است. در واقع به دولت این اجازه داده شده تا از محل افزایش قیمت سوخت درآمدزایی کند. بر اساس بودجه 97 قیمت بنزین لیتری 1500 و گازوئیل 400 تومان میشود و البته دولت در اجرای آن مختار است و هنوز زمان آن مشخص نیست. این لایحه در صورت موافقت مجلس 17 هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت دارد و برنامه‌ریزی شده تا این منابع صرف اشتغال شود. در این گزارش آمده است: این مساله نگرانی هایی بابت اثرات روانی گرانی بنزین به وجود آورده است و این در حالی است که به گفته کارشناسان میزان تورم ناشی از این گرانی حدود یک درصد است. همچنین این پایگاه در خبری با عنوان استفاده از منابع حاصل از حذف یارانه ثروتمندان برای رفع فقر مطلق و بهداشت آورده است: برآوردها نشان می‌دهد منبع حاصل از حذف غیرنیازمندان از یارانه در سال آینده 18 هزار و 800 میلیارد تومان است و حدود 34 میلیون نفر از دریافت یارانه حذف و مابقی که حدود 42 میلیون نفر هستند باقی می‌مانند.
یارانه هم پر کشید
با وجود اینکه برخی مدیران ارشد دولت احتمال حذف ۳۰ میلیونی یارانه‌بگیران را با توجه به منابعی که در لایحه بودجه سال آینده تعیین شده تایید نکردند، اما اذعان پایگاه اطلاع‌رسانی دولت این موضوع را تایید می‌کند. بر این اساس حدود ۳۴ میلیون نفر از جمع یارانه‌بگیران حذف شده و مابقی که حدود ۴۲ میلیون نفر هستند باقی خواهند ماند.
طبق لایحه بودجه سال ۹۷، دولت در نظر دارد به ۱۰ گروه یارانه نقدی بپردازد که سرجمع آنها حدود ۴۲ میلیون نفر خواهد بود.
یکی از شاخص‌ها و ویژگی‌های لایحه بودجه 97 کل کشور به موضوع پرداخت یارانه نقدی باز می‌گردد، یارانه‌ها در تبصره 14 لایحه بودجه سال آینده شکل تازه و رویکرد جدیدی به خود گرفته و همین موضوع منجر به اظهار نظرهای مختلف در افکار عمومی و میان کارشناسان و نمایندگان مجلس شده، تا جایی که برخی از آنها علنا با این رویکرد دولت مخالفت کردند. دولت برای سال آینده رقم یارانه نقدی را در قالب تبصره 14 لایحه بودجه سال 97 از 33 هزار و 500 میلیارد تومان به 23 هزار میلیارد تومان کاهش داده است. این بدان معنا خواهد بود که قصدی برای حذف گروه‌های پردرآمد دارد، یا به عبارتی دایره مشمولان یارانه بگیران تنگ میشود. با یک حساب سرانگشتی براساس رقم پیشنهادی منابع یارانه، بین 30 تا 32 میلیون نفر از جمع یارانه‌بگیران باید خارج شوند، تا بتوان با منابع پیش‌بینی شده پرداخت یارانه به حدود 40 تا 42 میلیون نفر را پوشش داد. محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه پیشتر عنوان کرده بود: شیوه حذف یارانه غیرنیازمندان خطا و مشکلات زیاد داشت، بنابراین تصمیم بر این است که به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی و روستائیان و عشایر پرداخت کنیم. یکی از پرسش‌های قابل تأمل در رابطه با رویکرد دولت این است که چرا مسئولان به یکباره به فکر کاهش یارانه‌بگیران افتادند؟ و سوال دیگر اینکه چرا طی سال 93 تا 96 حدود 30 میلیون نفر به تدریج از قطار یارانه پیاده نشدند؟ براساس آمار اعلامی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی تاکنون حدود 5 میلیون نفر با داشته‌های اطلاعاتی این وزارتخانه حذف شده‌اند. بنابراین کارآمدی و جامعیت بانک‌های اطلاعاتی برای این کار زیر سوال خواهد بود، زیرا خطای زیادی داشته است.
بنابر توضیحاتی که از سوی دولت اعلام شده است، بر اساس لایحه بودجه ۱۳۹۷ برآوردها نشان می‌دهد منبع حاصل از حذف غیرنیازمندان از یارانه در سال آینده ۱۸ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است و در این حالت حدود ۳۴ میلیون نفر از دریافت یارانه حذف و مابقی که حدود ۴۲ میلیون نفر هستند باقی می‌مانند. با این توضیح که منابع حاصل از حذف یارانه نقدی ثروتمندان قرار است به فقرا و بهداشت عمومی اختصاص پیدا کند. این در حالی است که در حال حاضر طرح تحول سلامت به عنوان مهمترین طرح اجتماعی و رفاهی دولت با مشکلات کمبود منابع رو به رو است و بر این اساس برنامه‌ریزی شده تا منابع حاصل، صرف بهداشت و سلامت مردم شود.
۱۰ گروهی که یارانه می‌گیرند
براین اساس گمانه‌زنی‌ها و برآوردهای مقدماتی در رابطه با یارانه‌بگیران و ارقام آن متفاوت است، اما در این زمینه یک مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماع می‌گوید: موضوع حذف یارانه‌بگیران در لایحه بودجه پیشنهاد شده، اما منوط به تصویب مجلس است و در صورت تصویب قطعاً از سال 97 اجرایی خواهد شد. هر چه جلوتر می‌رویم، زوایا و ابعاد پنهان یارانه نقدی شفاف‌تر میشود. روز دوشنبه نیز قائم‌مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی عنوان کرده بود که از سال آینده فقط 5 دهک یارانه دریافت خواهند کرد و در صورت حذف ثروتمندان امکان افزایش یارانه فقرا تا 700 هزار تومان وجود دارد.
طبق این اظهارات، اعتبار دولت برای پرداخت یارانه نقدی تکافوی حدود 40 تا 42 میلیون نفر را می‌دهد. در حال حاضر بالغ بر 74 تا 75 میلیون نفر یارانه دریافت می‌کنند، بنابراین حدود 30 تا 32 میلیون نفر از قطار یارانه‌بگیران پیاده خواهند شد. با این وصف باید دید چه اقشار و گروه‌هایی در زمره یارانه‌بگیران حفظ خواهد شد. طبق گفته نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه، رویکرد دولت پرداخت یارانه به گروه‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی به همراه عشایر و روستاییان و گروه‌های کم‌درآمد و نیازمند خواهد بود. بنا به اطلاعات به دست آمده 4. 7 میلیون مددجوی کمیته امداد، 3. 6 میلیون نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی، حدود 3میلیون زن سرپرست خانوار و در کنار آنها نیز 8میلیون نفر روستاییان و عشایر و بیماران خاص قرار می‌گیرند. گروه‌های نیازمند دیگری شامل کارگران فصلی و ساختمانی، رانندگان و باربران درون‌شهری و برون‌شهری، طلاب، خادمان، قالیبافان، بازنشستگان و ایثارگران به این مشمولان افزوده خواهند شد. که تعداد آنها نیز حدود 10 میلیون نفر برآورد میشود.
همچنین طبق گفته برخی مسئولان، حدود 3 میلیون نفر نیز به سایر گروه‌ها اختصاص خواهد یافت. بنابراین دهک‌های درآمدی 7، 8، 9 و 10 از خیل عظیم یارانه‌بگیران حذف خواهند شد. البته این بدان معنا نیست که راه برای حضور آنها در جمع مشمولان باز نباشد، بلکه این بار بنا بر پیش‌بینی‌های به عمل آمده این افراد بنا به درخواست خود باید شرایطشان احراز و اثبات شود. طبق اطلاعات به دست آمده، تعداد افراد حذفی از یارانه متعدد است و از 30 تا حدود 34 میلیون نفر گزارش میشود.
بُعد دیگر مربوط به یارانه‌بگیران به بانک‌های اطلاعاتی و دسترسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به اطلاعات و حساب بانکی افراد باز می‌گردد. تا بتوان افراد مشمول را از غیرمشمول تمیز داد. در همین رابطه فیروزآبادی عنوان می‌کند، در صورتی که اجازه استفاده از بانک‌های اطلاعاتی مالیاتی و بانک‌های دیگر در کنار آنچه در دسترس داریم، فراهم شود، امکان شناسایی افراد غیرنیازمند دقیق‌تر خواهد شد. بدین‌ترتیب بالغ بر 18. 5 هزار میلیارد تومان درآمد از این محل صرفه‌جویی خواهد شد که به گفته مسئولان به دو طریق هزینه خواهد شد. فیروزآبادی در این راستا عنوان می‌کند: بخشی از این منابع به خانوارهایی که در فقر مطلق به سر می‌برند، پرداخت شده و یارانه‌شان تا 700 هزار تومان قابل افزایش است. همچنین رویکرد دوم، بهداشت عمومی است که در نهایت می‌تواند منجر به کاهش هزینه خانوار شود. با همه این اوصاف باید منتظر ماند و ملاحظه کرد مجلس در آزمونی که خود سال‌ها بدان پافشاری می‌کرد تا چه میزان پایبند بوده و روی خوش به آن نشان می‌دهد.
مجلس موافق نیست
در همین زمینه، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به گزارش منتشره درباره افزایش قیمت بنزین و گازوئیل، گفت: هنوز هیچ تصمیمی درباره افزایش قیمت حامل‌های انرژی قطعی نشده است و اساساً مجلس با هرگونه افزایش حامل‌های انرژی که منجر به افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم شود، مخالف است. محمدرضا پور ابراهیمی گفت: البته، دولت پیشنهادی درباره قیمت حامل‌های انرژی داده است اما این پیشنهاد هنوز در کمیسیون تلفیق بررسی نشده و به صحن علنی مجلس هم نیامده است پس قطعی فرض کردن این پیشنهاد درست نیست و موجب التهاب میشود. پور ابراهیمی، با بیان اینکه مجلس با افزایش قیمت حامل‌های انرژی که موجب شک تورمی در اقتصاد شود، مخالف است، تصریح کرد: مجلس اجازه شک تورمی و کاهش خرید مردم را نخواهد داد؛ البته دولت اگر منطقی عمل کند نباید دستاورد خود که همان کنترل تورم است را با افزایش حامل‌های انرژی از دست بدهد. نکته دیگر است که دولت باید توضیح دهد که عواید افزایش حامل‌های انرژی صرف چه اموری خواهد شد که اگر قرار باشد صرف هزینه‌ها شود، که مجلس حتی با تغییرات جزئی هم مخالفت خواهد کرد. افزایش قیمت حامل‌های انرژی تورم را دو رقمی کرده و قدرت خرید مردم را کاهش خواهد داد که این مسئله برای نمایندگان مجلس بسیار مهم است.
