روزنامه شرق
1396/10/02
پرونده تازه نازنين زاغري
لیلا ابراهیمیان: بار دیگر اخبار مربوط به پرونده «نازنین زاغری» مرکز توجه خبرگزاری‌ها قرار گرفت. به گزارش «فارس»، روز پنجشنبه «ریچارد رتکلیف»، همسر نازنین زاغری، از شرایط آزادی زودهنگام او خبر داد. همچنین وکیل‌مدافع زاغری خبر داد موکلش در چند هفته آینده آزاد میشود؛ اما این گفته‌ها چند ساعت بعد از سوی رئیس‌کل دادگستری استان تهران تکذیب شد.غلامحسین اسماعیلی درباره پرونده زاغری گفت: «هنوز جلسات دادگاه برگزار نشده و حکمی هم صادر نشده است؛ چون حکمی صادر نشده، ما نمی‌توانیم پیش‌داوری کنیم». او به «میزان» گفته: «نازنین زاغری دو پرونده دارد، یکی پرونده محکومیت و پرونده دیگری هم در دادگاه دارد که هنوز جلسات دادگاه برگزار نشده و حکمی هم صادر نشده است؛ چون حکمی صادر نشده، ما نمی‌توانیم پیش‌داوری و اظهارنظر کنیم. دادگاه متناسب با اتهامات مطروحه در پرونده و دفاعیات، حکم خواهد داد؛ حکم دادگاه ممکن است محکومیت باشد و ممکن است برائت باشد. اگر محکومیت باشد، پیش‌بینی نمی‌توان کرد میزان محکومیت چقدر خواهد بود و در نتیجه چه تاریخی برای آزادی این فرد پیش‌بینی میشود. باید به‌عنوان مرجع قضائي صبر کنیم تا دادگاهی که مسئول رسیدگی به این پرونده است، در موعد مقرر خود رسیدگی و حکم را صادر کند. آنجاست که {می‌توان} در ارتباط با آینده این فرد اظهارنظر صریحی کرد». اسماعیلی همچنین به خبرگزاری «تسنیم» گفته است: «هیچ‌کدام از ادعاهایی که رسانه‌های غربی تاکنون درباره این پرونده مطرح کرده‌اند، مورد تأیید مراجع قضائي نیست. چنان‌چه در این ارتباط برابر ضوابط و مقررات تصمیمی گرفته شود، از ناحیه مراجع قضائي جمهوری اسلامی ایران یا مراجع دیپلماسی اعلام میشود».
نازنین زاغری کیست؟
نازنین زاغری-رتکلیف، شهروند دوتابعیتی ایرانی-بریتانیایی، 38ساله است؛ همسر ریچارد رتکلیف و مادر «گابریلا» یا گیسو رتکلیف؛ مدیر پروژه «بنیاد تامسون‌رویترز». او پانزدهم فروردین 1395 در فرودگاه امام خمینی تهران هنگام خروج از کشور از سوی سپاه ثارالله کرمان دستگیر و به کرمان منتقل شد. سپاه ثارالله کرمان 26 خرداد سال 95 در اطلاعیه‌ای از این دستگیری به‌عنوان «دستگیری یکی از سرشبکه‌های اصلی وابسته به بیگانگان که مأموریت‌های مختلفی در راستای تحقق اهداف شوم دشمنان نظام انجام داده بود»، یاد کرد و در‌این‌باره توضیح داد: «او با عضویت در شرکت‌ها و مؤسسات بیگانه در طراحی و اجرای پروژه‌های رسانه‌ای و سایبری با موضوع براندازی نرم نظام مقدس جمهوری اسلامی مشارکت داشته است. نام‌برده یکی ازسرشبکه‌های اصلی مؤسسات معاند بوده که تحت هدایت و حمایت سرویس‌های رسانه‌ای و جاسوسی دولت‌های بیگانه فعالیت‌های مجرمانه خود را طی سالیان گذشته انجام داده است». مدتی بعد غلامحسین محسنی‌اژه‌ای دلیل بازداشت زاغری را مسائل امنیتی عنوان کرد. پرونده زاغری بعد از آن به تهران منتقل شد. بعد از مدتی، شعبه 15 دادگاه انقلاب زاغری را به پنج سال حبس محکوم کرد و این محکومیت در دادگاه تجدیدنظر تأیید شد.
جرم کدام است؟
از آموزش خبرنگاری تا جرائم امنیتی؛ 25 مهر امسال عباس جعفری‌دولت‌آبادی درباره پرونده نازنین زاغری گفت: «شوهر او تبعه انگلستان و خودش نیز دارای تابعیت مضاعف از انگلستان بوده و در سیستم آن کشور فعالیت می‌کرده است. وی مسئول آموزش خبرنگاری آنلاین بی‌بی‌سی فارسی بوده که با هدف جذب و آموزش افرادی برای فعالیت تبلیغی علیه ایران اقدام کرده است. چگونگی استفاده از ایمیل مستعار، پسوردهای پیچیده و طولانی، ذخیره‌سازی پسوردها و استفاده از نرم‌افزارهای رمزنگاری مطالب و اطلاعات، ازجمله مواردی است که در این آموزش‌ها لحاظ می‌شده است و استادان این دوره، افرادی مانند مهدی یحیی‌نژاد (مدیر سایت بالاترین)، اردوان روزبه (رادیو کوچه) و محمود عنایت (مدیر گروه اسمال‌مدیا) هستند».
از نامه کامرون تا سفر جانسون
نخست‌وزیر سابق انگلستان پیگیر پرونده زاغری بود؛ پرونده او بارها در دستور پیگیری مقامات سیاسی انگلستان قرار گرفته است؛ تیر سال 1395 بود که ریچارد رتکلیف به دیوید کامرون نامه نوشت و در آن دولت کشورش را به اقدامات بیشتر برای آزادی همسرش ترغیب کرد. رتکلیف در نامه به کامرون، نخست‌وزیر مستعفی بریتانیا، او را به پیشبرد پرونده همسرش پیش از ترک سمت خود ترغیب کرد. او همچنین گفت قصد دارد با «ترزا می»، جانشین دیوید کامرون، نیز تماس برقرار کند. این نامه در ایران واکنش‌هایی به‌همراه داشت. جعفری‌دولت‌آبادی ارسال نامه از سوی دیوید کامرون را مؤید ارتباط او با دولت انگلستان و اهمیت این متهم برای آن کشور دانست. کامرون در 13 جولای 2016 بعد از ماجرای «برگزیت» و رأی‌آوردن طرح جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا، از سمت نخست‌وزیری استعفا داد و «ترزا می» به جای او انتخاب شد.
و اما جانسون...
پرونده زاغری برای وزیر خارجه انگلستان اهمیت ویژه‌ای دارد؛ شاید این پرونده برای او بدل به یک پرونده شخصی شده و اعتبار سیاسی‌اش به آن گره خورده باشد. بوریس جانسون، روزنامه‌نگار سابق، شهردار پیشین و تاریخ‌نگار بریتانیایی، امروز در کسوت وزیر امور خارجه انگلستان قرار گرفته است. او نهم آبان‌ماه درباره زاغری اظهارات جنجال‌آفرینی بر زبان آورد؛ اظهاراتی که به بیتدبیری او تعبیر شد و در نهایت جانسون را مجبور به عذرخواهی کرد. جانسون در مجلس عوام بریتانیا گفته بود: «نازنین زاغری هنگام دستگیری در ایران مشغول آموزش روزنامه‌نگاران بوده است». این در حالی است که خانواده او مدعي هستند که او در آخرین سفرش به ایران تنها برای دیدار خانواده‌اش رفته بوده و حتی کارهای خیریه بنیاد تامسون رویترز را که کارمند آنجاست انجام نمی‌داده است.
همه مخالفان جانسون
بعد از اظهارات جانسون درباره پرونده زاغری، همسر زاغری گفت که جانسون باید در یک بیانیه رسمی آنچه را گفته است، پس بگیرد. به گفته همسر زاغری، بدترین کاری که جانسون کرده این بوده که پس از این سخنان سکوت اختیار کرده و مشکلی را به وجود آورده بدون آنکه درباره آن شفاف‌سازی کند. «ونیک ویلا»، مدیر اجرائی بنیاد تامسون رویترز، هم گفت که خانم زاغری در سال ۱۳۹۵ صرفا برای دیدار با اعضای خانواده خود به ایران سفر کرده بوده و از بوریس جانسون خواست که «اشتباه جدی» خود را تصحیح کند. بعد از آن «لئام فاکس»، وزیر تجارت بین‌الملل بریتانیا، گفت که این سخن «از دهان جانسون پریده است و همه ما دچار لغزش زبانی می‌شویم»، اما «تولیپ صدیق»، نماینده حزب کارگر از حوزه انتخاباتی محل زندگی زاغری در پارلمان بریتانیا، این سخنان را قابل‌قبول ندانسته و بوریس جانسون را «فاقد درک پایه‌ای در این موضوع مهم» دانست. این اظهارات و مخالفت‌ها باعث شد که یک‌بار دیگر جانسون در تیررس انتقادها قرار بگیرد و بگوید: «من نمی‌خواستم به اتهامات نازنین زاغری اعتبار دهم». او از آن لحظه به‌بعد مجبور شد برای اعاده حیثیت سیاسی خود به طور جدی برای حل‌وفصل پرونده زاغری تلاش کند. بعد از مدتی جانسون با محمدجواد ظریف درباره پرونده زاغری گفت‌وگو کرد؛ طوری که این پرونده به یکی از محورهای گفت‌وگویش در سفر رسمی به تهران بدل شد؛ حتی قبل از آمدن به تهران می‌خواست با رئیس قوه قضائيه ملاقاتی داشته باشد؛ خواستی که ممکن نشد. «جرمی کوربین»، رهبر حزب مخالف دولت، هم از بوریس جانسون انتقاد کرد و از ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، خواست جانسون را اخراج کند. کوربین با اشاره به اظهارنظرهای جنجال‌برانگیز جانسون نوشت: «او مدت زیادی است که اسباب شرمساری ملی بریتانیاست؛ بی‌کفایتی و فقدان حساسیت فرهنگی آقای جانسون به کشور لطمه زده و او باید برکنار شود».
گزارش سفر جانسون
جانسون بعد از بازگشت از تهران به لندن، مجبور شد درباره نتیجه تلاش خود درباره پرونده زاغری بیانیه‌ای منتشر کند: «من باید پارلمان را مطلع کنم که با آقای ظریف، وزیر امور خارجه ایران، درباره پرونده خانم نازنین زاغری ـ راتکلیف گفت‌وگو کردم. من ناراحتی خود را نسبت به رنج‌کشیدن وی و بی‌گناهی خانواده‌اش ابراز کرده و امیدوارم که راه‌حلی سریع حاصل شود. من همچنین نگرانی خود را درباره اینکه اظهارات هفته گذشته خود در کمیته روابط خارجی مشکلی برای پرونده خانم زاغری ـ راتکلیف ایجاد کرده است، اعلام کردم». او در بخشی از بیانیه خود عنوان کرد: «من خاطرنشان کردم که با دیدگاه ایران مبنی‌بر اینکه آموزش خبرنگاری یک جرم است، مخالفم و نمی‌خواستم به اتهامات ایران مبنی‌بر اینکه خانم زاغری ـ راتکلیف در چنین فعالیت‌هایی مشارکت داشته، اعتباری بدهم. من می‌پذیرم که اظهارات من می‌توانست شفاف‌تر باشد و از انجام این شفاف‌سازی خرسندم. آقای ظریف نیز به من گفت که هر تحول جدیدی در این پرونده، ارتباطی با اظهارات من در پارلمان ندارد و وی به تلاش برای یافتن راه‌حلی بر اساس دلایل بشردوستانه ادامه خواهد داد».
اما بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، درباره اظهارات جانسون اعلام کرد: «با توجه به مسائل انسان‌دوستانه این موضوع را با مقامات سیستم قضائي ایران پیگیری و دنبال می‌کند، یک مسئله قضائي و محکومیت است و نهایتا در اختیار سیستم قضائي است. با توجه به تفکیک قوا باید در سیستم قضائي این موضوع دنبال شود و ببینیم چه خواهد شد».
حالا بار دیگر پرونده زاغری مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته است؛ آیا او کریسمس به خانه خود بازمی‌گردد یا باید منتظر بماند؛ منتظر اتمام دوره محکومیت قبلی و تعیین سرنوشت پرونده جدید خود. آیا مذاکرات جانسون در ایران نتیجه‌‌بخش بوده است؟ باید منتظر ماند.
سایر اخبار این روزنامه
احمدي‌نژاد نامزد بشود، دنبال فتنه است
خواب آشفته زلزله
تصميم خطير رئيس‌جمهور درباره باغات پسته رفسنجان
تسلیت مقام معظم رهبری برای درگذشت حجت الاسلام حائری
«جامعةالمصطفي» با اين بودجه چطور ارز بخرد؟
هشدار درباره نقدهای افراطی به اصلاح‌طلبان
خطبه درباره فيلترينگ
پرونده تازه نازنين زاغري
حاشیه حضور ملک‌مطيعي در تلويزيون
روحانی اصلاح‌طلبان را کجا می‌برد؟
زلزله تهران؛ پیش یا پس‌لرزه
