روزنامه شهروند
1396/10/07
ازدحام در پمپ‌بنزین‌ها
شهروند| زلزله در ملارد يك‌بار ديگر مردم را به ويژه آنهايي كه در غرب تهران و استان البرز بودند را به خيابان‌ها كشاند و البته آنها بعد از يكي دوساعت با بررسي اخبار از شبكه‌هاي اجتماعي به خانه برگشتند؛ زلزله‌اي كه هم عمق بيشتري نسبت به زلزله قبل داشت و هم بزرگاي آن كمتر بود اما يك كشته و 56 مجروح داشت.در ساعت ۵۴ دقیقه بامداد ديروز زلزله‌اي به بزرگاي 2/4 ریشتر استان‌های تهران و البرز را لرزاند و كانون آن در عمق ۱۲کیلومتری زمین و در ۴کیلومتری ملارد (استان تهران)، ۷کیلومتری مشکین‌دشت (استان البرز) و ۷کیلومتری صفادشت (استان تهران) بود. برخلاف زلزله هفته قبل تهران، محمدعلي نجفي، شهردار تهران خيلي زود به اين ماجرا واكنش نشان داد و مردم را به آرامش دعوت كرد و گفت كه مديريت شهري به واسطه زلزله 5 و دودهم ريشتري چهارشنبه‌شب هفته گذشته همچنان در آماده باش است: «شهروندان ضمن آن‌که باید همواره آمادگی‌های لازم را داشته باشند، از بابت پس‌لرزه امشب نگران نباشند.»
يك كشته و 56 زخمي
خبر بد اينكه اورژانس كشور اعلام كرد كه در این زمین‌لرزه 56نفر هنگام فرار از زلزله یا ترس ناشی از آن مجروح شده و یک مرد 58ساله به علت ایست قلبی جان خود را از دست داد. اسماعيل نجار، رئيس سازمان مديريت بحران البته اعلام كرد كه جای هیچ نگرانی برای تهرانی‌ها نیست: «اگر اهالی کرج و ملارد احساس ترس می‌کنند و با خودرو از خانه خارج می‌شوند، خودرو را در جای امن مستقر کنند و از ایجاد ترافیک خودداری کنند.»
نگراني براي تهران تقريبا منتفي است
البته آنطور كه علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات وزارت راه‌وشهرسازي گفته است: نگراني براي تهران تقريبا برطرف شده است: «زلزله اخير، پس‌لرزه زلزله هفته گذشته بود، گسل غرب تهران فعال شده است. در پس‌لرزه‌هایی که بعد از زلزله اصلی رخ می‌دهد، براساس منطق و علم زلزله‌شناسی باید پس‌لرزه‌ای با نیم تا یک ریشتر کمتر از زلزله اصلی رخ دهد و به این ترتیب انرژی آزادشده زمین تخلیه شود. در زلزله 5.2 ریشتری تهران و البرز این مورد را شاهد نبودیم و عموما پس‌لرزه‌های با فاصله 2 تا 3ریشتر ثبت شده بود که پس‌لرزه شب گذشته تا حد قابل توجهی نگرانی ما را برطرف کرد.» به گفته او: «حدود 55کیلومترمربع از مساحت شهر تهران در حریم گسل‌های اصلی قرار دارد، البته گسل‌های خرد و متوسط هم از شهر تهران عبور می‌کنند اما این گسل‌ها عامل وقوع زلزله‌های بزرگ نمی‌شوند. البته گسل‌هایی هم در اطراف تهران برای مثال در 10کیلومتری تهران می‌گذرند که اگر زلزله‌ای با بزرگی 7.5 ریشتر داشته باشند، آثار مخرب آن بر پایتخت هم تأثیر می‌گذارد.»
زلزله و هجوم مردم به سمت پمپ‌بنزين‌ها
مردم تهران و البرز اگرچه اين‌بار با شدت كمتري نسبت به زلزله چهارشنبه شب را درك كردند اما با تصور اين كه زلزله پيش‌لرزه بوده است، در ابتدا وحشت‌زده شدند و باز براي پركردن باك بنزين خودروهايشان روانه پمپ‌بنزين شدند، بنابراين به گفته سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران از ساعت ۱۲نیمه‌شب تا ۶ صبح روز چهارشنبه حدود ۸میلیون لیتر بنزین تنها در استان تهران توزیع شد.
دیروز و بعد از گذشت بيشتر از 14ساعت از زلزله، شهردار تهران همزمان با تشکیل جلسه ستاد مديريت بحران هم توصيه‌هايی را درباره زلزله با شهروندان در ميان گذاشت: «مردم در زمان وقوع زلزله از محله خود خارج نشوند، چراکه این ترددها موجب میشود عملیات کمک‌رسانی با مشکل انجام شود. خواهش دوم من مربوط به مراجعه به پمپ‌بنزین‌ها است. بسیار عجیب است که زلزله اتفاق بیفتد و مردم در پمپ‌بنزین‌ها باشند. این کار بسیار خطرناکی است که هفته پیش از سر گذراندیم. هفته گذشته خودروهای بزرگ حمل بنزین بین خودروهای شهروندان گرفتار شده بودند و این درحالی است که در این شرایط در صورت بروز یک جرقه کوچک حادثه بسیار بزرگی اتفاق می‌افتد.» او به تجربه نخستين زلزله در هفته گذشته اشاره كرد: «تجربه بار اول به ما کمک فراوانی کرد؛ چراکه به مجرد وقوع پس‌لرزه شب گذشته هر دستگاهی می‌دانست چه کاری باید انجام دهد و اقدامات خود را بلافاصله انجام داد.» نجفي معتقد است كه در جهت برنامه‌ريزي‌هاي درازمدت به جز اقدامات دستگاه‌های مسئول بايد برای سازماندهی گروه‌های مردمی در زمان وقوع بحران اقدام کنیم تا مشخص شود گروه‌های اول، دوم و سوم مردمی بر حسب نوع حادثه، به چه صورت فراخوان داده می‌شوند. به گفته او، افسران کشیک همه دستگاه‌ها و نهادها پس از وقوع زلزله کاملا آمادگی داشتند و به محض وقوع زلزله دستگاه‌ها بدون آن‌که چیزی به آنها ابلاغ شود، اقدامات خود را انجام دادند: «شهروندان پس از زلزله شب گذشته آرامش بیشتری نسبت به هفته گذشته نشان دادند.» نجفی درباره مختصات زلزله سه‌شنبه‌شب هم توضيح داد: «این زلزله در انتهای گسل اشتهارد رخ داد. در این گسل هنوز تنش لرزه‌ای به چشم می‌خورد و مردمی که در محدوده این گسل به ويژه ملارد سکونت دارند، باید آمادگی داشته باشند. در گسل شمال تهران هیچ تنش و لرزه غیرعادی ثبت نشده است، البته ما باید آمادگی خود را حفظ کنیم و دستگاه‌های عضو ستاد بحران نیز در آمادگی کامل هستند.»
تهران در آماده‌باش
زلزله 4 و دو دهم ريشتر بود و شبكه خبر هم بدون آنكه برنامه درحال پخش را قطع كند، جزيياتي درباره زلزله را زيرنويس كرد. بعد هم مسئولان چند نكته درباره آماده‌باش دستگاه‌هاي امدادي، وضعيت گسل‌هاي تهران و اينكه «درهای ورزشگاه‌ها و مصلی به روی مردم باز است» گفتند. مثلا محمدحسين مقيمي، استاندار تهران گفت كه صد‌درصد نیروهای امدادی در سطح این استان آماده هستند: «شهروندان از شتابزدگی و حرکت خودروها در معابر خودداری کنند.» مرتضی اکبرپور، معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور هم از آمادگی دستگاه‌های امدادی، انتظامی و خدماتی خبر داد. بعد هم مسئولان سازمان اورژانس کشور اعلام آمادگي كردند و حتي دستورالعمل‌هايي را هم براي مردم در سايت خود منتشر كردند. مرتضي سليمي، معاون امدادونجات هلال‌احمر استان تهران هم درباره آماده‌باش امدادگران هلال‌احمر و استان‌هاي معين حرف زد و احمد صادقی، رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران گفت كه درهای ورزشگاه‌ها و مصلی به روی مردم باز شده است.
هشدار به شايعه‌سازان
به دنبال زلزله 5 و دودهم ريشتري در تهران شايعات زيادي در شبكه‌هاي اجتماعي درست شده بود. درباره زلزله در ساعت 3:45 بامداد كه تا چند روز دست‌به‌دست مي‌شد و در نهايت 2نفر هم در ارتباط با اين‌گونه شايعات دستگير شدند. اين‌بار هم البته شايعه دست از سر مردم برنداشت و به همين دليل پلیس فتا دوباره به شايعه‌سازها هشدار داد: «با افرادی که بخواهند با ایجاد شایعه از زلزله در فضای مجازی آرامش جامعه را برهم بریزند، برخورد خواهيم كرد.» بعد هم از شهروندان خواسته شد تا اخبار را از رسانه‌های رسمی و معتبر پیگیری کنند.
سایر اخبار این روزنامه
