پیروزی ایران در شورای امنیت و الزامات منافع ملی

دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه
در جلسه جمعه شب که بنا به درخواست نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل به بهانه حوادث اخیر در ایران برگزار شد، آمریکا بار دیگر در صحنه جهانی در انزوا قرار گرفت و اکثر اعضای شورای امنیت تاکید کردند که مسائل داخلی ایران هیچ ارتباطی با حوزه کاری شورای امنیت سازمان ملل ندارد. بدین لحاظ ورود شورای امنیت به بحث ناآرامیهای ایران و البته نتیجه این نشست از ابعاد مختلفی دارای اهمیت و قابل تحلیل است.
در درجه نخست، موافقت شورای امنیت با درخواست آمریکا برای مداخله در امور داخلی یک کشور مستقل عضو سازمان ملل، حرکتی خطرناک و برخلاف اصول منشور سازمان ملل است که حق حاکمیت ملی ایران را خدشه‌دار می‌کند و دستگاه دیپلماسی ایران باید تدابیری را اتخاذ کند تا این امر به یک رویه ثابت و سنگ بنای سایر اقدامات سازمان ملل تبدیل نشود.
از این زنگ هشدار که بگذریم، مهمترین زاویه این جلسه که آن را به نشستی تاریخی تبدیل می‌کند، این است که برای نخستین بار در طول تاریخ انقلاب اسلامی، جلسه‌ای در شورای امنیت تشکیل شده که ایران و آمریکا موضوعات اصلی آن بوده اند، جلسه به درخواست آمریکا و برای محکوم کردن عملکرد ایران در برابر اعتراضات داخلی تشکیل شد؛ اما بر خلاف همیشه نتیجه آن محکومیت رویکرد آمریکا بود نه عملکرد ایران!


دونالد ترامپ که در روزهای اخیر به واسطه اشک تمساح‌هایی که در توئیترش برای ملت ایران ریخته، به مضحکه و موضوع انتقاد رسانه‌های آمریکا و جهان تبدیل شده، حال با تدارک این نشست در شورای امنیت، به گفته وزیر امور خارجه کشورمان، «افتضاحی دیگر در سیاست خارجی ایالات متحده امریکا» را رقم زد و انزوا و تنهایی کشورش را بیش از پیش در عرصه جهانی به نمایش گذاشت.
رد درخواست آمریکا در شورای امنیت و تخفیف وجهه و اعتبار این کشور تنها نکته برجسته نشست شورای امنیت نبود؛ بر خلاف گذشته که در برخی مقاطع کشورهای اروپایی و روسیه در مقابل آمریکا به ایران نزدیک می‌شدند؛ اما در بزنگاههای مهم از جمله جلسات شورای امنیت به ایران پشت می‌کردند و به ضرر کشورمان رای می‌دادند، این جلسه شورای امنیت یک استثنای بزرگ و قابل تامل بود که در آن کشورهای اروپایی و روسیه و چین نه تنها با درخواست آمریکا برای مداخله در امور داخلی ایران مخالفت کردند، بلکه به حمایت تمام قد از کشورمان و توافق هسته‌ای برخاستند و تلاش آمریکا برای مداخله در امور داخلی یک کشور دارای حاکمیت و بهانه تراشی آن برای نقض برجام را تقبیح کردند.
انگلیس و فرانسه برجام را غیر قابل نقض دانستند و بر لزوم پایبندی به آن تاکید کردند، چین و روسیه هم حوادث اخیر ایران را یک مساله داخلی دانستند که تهدید‌کننده امنیت بین‌المللی نیست و نمی‌بایست در شورای امنیت مطرح می‌شد. باز هم برخلاف اکثر مواقع، این بار نماینده روسیه در شورای امنیت در لباس یک حامی و متحد ایران ظاهر شد و با اشاره به مداخلات آمریکا در خاورمیانه که به آشوب در این منطقه منجر شده، به این کشور طعنه زد که «طبق منطق آمریکا ما هم باید بعد از حوادث فرگوسن، میسوری یا بعد از تظاهرات جنبش اشغال وال‌استریت، درخواست برگزاری نشست اضطراری در شورای امنیت می‌دادیم!»
این کشورها مداخله جویی آمریکا و دشمنی آن با برجام و ایران را زیر سوال بردند و تاکید کردند که محور و تمرکز شورای امنیت باید بر موضوعات مهمی از جمله مبارزه با تروریسم، صلح خاورمیانه، حل بحران سوریه و غیره باشد.
بدین ترتیب هر چند در اعتراضات و ناآرامیهای اخیر در کشور، برخی گروهها و افراد تلاش کردند تا نوک پیکان اعتراضات را متوجه دولت و ناکارامدی آن کنند؛ اما به نظر می‌رسد تلاشهای دولت تدبیر و امید در عرصه بین‌المللی در حال ثمر دادن است؛ بواسطه این سیاستها، جو خصومت آمیز و بازدارنده بین‌المللی علیه ایران، به سمت تعامل، همکاری و حتی دفاع و جانبداری قدرتهای آسیایی و اروپایی از کشورمان در حال تغییر است از سوی دیگر با سیاستهای همگرایانه، تعاملگرا و تنش زدای دولتهای یازدهم و دوازدهم، دشمن دیرینه کشورمان در انزوا قرار گرفته و سایر قدرتهای جهانی دیگر حاضر به همراهی با آن برای ضربه زدن به ایران نیستند و فضای بازیگری جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی به سمت مطلوب و مورد نظر یعنی انزوای دشمن و استقبال از همکاریهای اقتصادی و تجاری با کشورمان پیش رفته است.
چنین گشایشی در عرصه بین‌المللی بی‌شک دستاوردی عظیم برای جمهوری اسلامی ایران است و این ضرورت را ایجاد می‌کند که هم گروههای مخالف که در ناامید کردن مردم از دولت، از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند و هم بخشهایی از جامعه که مطالباتی به حق دارند، اندکی صبورتر باشند. باید این قضیه را مد نظر قرار دهیم که ضایعاتی که در دولت پیشین بر کشور وارد شده، همچون آن مثل قدیمی که می‌گوید «مرض، کوه به کوه می‌آید و مو به مو می‌رود»، به یکباره گریبان کشور را گرفته و اقتصاد و اشتغال کشور را دچار رکود مزمن کرده است؛ اما تنها با اصلاح تدریجی ساختارها و گذر زمان قابل اصلاح و بهبودی است. باید صبور بود، منافع بلند مدت کشور را در نظر گرفت و دستاوردهایی که با سختی حاصل شده را با بخشی نگری و حرکتهای جناحی نابود نکرد.
از سوی دیگر از این قضیه هم نباید غفلت کرد که صرف طرح چنین درخواستی از سوی آمریکا برای تشکیل جلسه شورای امنیت بر علیه ایران، نشان از آن دارد که مقابله دولت ترامپ با ایران یک حرکت ایذایی و زودگذر نیست، بلکه یک استراتژی ثابت و دنباله‌دار در دولت جدید آمریکا است تا از یکسو حلقه فشار و تحریم ایران را تنگ‌تر کند و از سوی دیگر، با خارج کردن مساله فلسطین از مرکزیت مسائل خاورمیانه، ایران را به مرکز توجه و فشار جامعه بین‌المللی تبدیل کند. در چنین شرایطی لازم است جامعه ایرانی با اتحاد و همدلی و دستگاه سیاست خارجی کشور با هوشیاری، برنامه ریزی و گسترش تعاملات دیپلماتیک، جلوی اجرایی شدن سیاستهای خصمانه آمریکا در قبال کشورمان را بگیرند.
سایر اخبار این روزنامه
مخالفت کمیسیون تلفیق مجلس با افزایش قیمت بنزین در سال 97 بزرگداشت شخصیت علمی و تربیتی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در کرمان برگزار شد شکستی جدید آمریکا در شورای امنیت باران و برف، کشور را در برمی‌گیرد سازمان ملل: اوضاع یمنی‌ها شبیه روز قیامت است با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه شد نارضایتی‌ها ریشه در ناهماهنگی‌ها دارد از سران فتنه 96 چه خبر؟ پاکستان: ائتلاف با آمریکا به پایان رسیده ارتش سوریه به فرودگاه ادلب نزدیک‌تر شد رسوائی مجدد آمریکای ترامپ کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح خبر داد شناسایی هویت پیکر 14 شهید دوران دفاع مقدس تشییع پیکر مطهر سه شهید حادثه تروریستی پیرانشهر در آذربایجان غربی وزیر اطلاعات: به‌زودی پاسخ کوبنده‌ای به گروهک‌های تروریستی و ضد انقلاب منطقه می‌دهیم معاون وزیر آموزش وپرورش: معوقه معلمان خرید خدمت تا پایان هفته پرداخت می‌شود پیروزی ایران در شورای امنیت و الزامات منافع ملی